“Сайфи Саройи ҳаёти ва ижоди”

1 слайд
Сайфи Саройи Тайёрлаган: Хамидова Нилуфар

1 слайд

2 слайд
Мавзу : Мақсад : 1) Сайфи Саройи ҳақида маълумот бериб, боболаримизнинг ўтмишдаги тарихи билан таништириш. 2) Ўқувчиларга ақлий қўзғалишлар уйғотиш, мустақил фикрлашга, ўқий билишга ва ўз фикрини нутқда яхши ифодалашга ўргатиш; 3) Ёзувчининг ёзган асарлардан тарбиявий томонларини ўқувчилар онгига сингдириш. “ Сайфи Саройи ҳаёти ва ижоди”

2 слайд

3 слайд
I. Асосий қисм:  Дарс услуби: муҳокама, муносабат, бахс, мунозара, расмлар асосида кўрсатиш;  Дарснинг жиҳози: мультимедия кабинети, “ Power Point ”;  Дарснинг бориши. II. Ташкилий қисм: 1) Ўқувчилар билан саломлашиш, давоматни аниқлаш, ўқувчиларни дарсга ҳозирлаш; 2) Ўтилган мавзулар юзасидан савол-жавоб ўтказиш, ўқувчиларнинг жавобларини изоҳлаб бориш; 3) Янги мавзу: Сайфи Саройи ҳаёти ва ижоди 4) Луғат билан ишлаш; 5) Дарснинг якуни: ўқувчиларни баҳолаб, уйга вазифа бериш.

3 слайд

4 слайд
1. Хоразмийнинг таржимаи ҳолига оид қандай маълумотлар қайси асарда учрайди? 2. Ҳоразмийнинг “Мухаббатнома” асари қандай битилган? 3. Шоирнинг “Мухаббатнома” асари қайси тилларни ўз ичига олган? 4. Шоирнинг “Мухббатнома” асари нечта номадан иборатдир? 5. Фард деганимиз нима? 6. “ Нома” жанрини қандай тушунасиз? Уй вазифасини текшириш

4 слайд

5 слайд
С А Й Ф И С А Р О Й И XIV аср турк адабиётининг истеъдодли вакилларидан бири Сайфи Саройининг асил исми Сайфи (“Қилич” маъносини англатади).

5 слайд

6 слайд
Ёшликда таҳсил учун Олтин Ўрда давлатининг пойтахти Сарой шаҳрига бориб, узоқ вақт шу ерда яшаб, ижод қилган. Шунинг учун « Саройи » таҳаллусини олган.

6 слайд

7 слайд
Шоирнинг шеърлар мажмуаси, форс шоири Саъдий Шерозийнинг “Гулистон” асарининг таржимаси ҳамда “Суҳайл ва Гулдурсун” достони сақланиб келган.

7 слайд

8 слайд
Бу шеърлар Саройининг сўз қудратини ва гўзаллигини яхши ҳис қилган ва етук ғазаллар ярата оладиган нозик дидли шоир эканидан далолат беради. Сайфи Саройининг шеърлари 1926 йилда Истанбулда чоп қилин- ган « Турк адабиёти намуналари » да берилган.

8 слайд

9 слайд
Сайфи Саройи томонидан « Гулистон бит туркий » номи билан тавсия этилган асар машҳур Эрон шоири Саъдий Шерозийнинг « Гулистон » асарининг таржимаси бўлиб, у ҳижрий 793 (мелодий 1390- 91) йилларда амалга оширилган.

9 слайд

10 слайд
Ушбу таржиманинг муқаддимасида шоирларни уч гуруҳга ажратиб, уларни БУЛБУЛ , ЗОҒ ва ТЎТИ деб кўрсатади. Шеър ва шеърият ҳақидаги шоирнинг ўзига хос қарашлари мана шу муқаддимада акс этган.

10 слайд

11 слайд
Сайфи Саройининг ўзбек эпик шеърияти тараққиётида ўз ўрнига эга бўлган достонларидан бири «С уҳайл ва Гулдурсун » дир. Достонда 796 ҳижрий йил санаси келтирилган (милодий 1394 йил). Демак, достон шоирнинг Мисрдалик даврида ёзилган.

11 слайд

12 слайд
Сайфи Саройининг талқинича, достоннинг бош қаҳрамони Суҳайл бу жангларда асир тушган. Достоннинг асосий воқеаси Суҳайлнинг чоҳ (зиндон)га тушиши, у ердаги азоблари ...

12 слайд

13 слайд
С у х а й л в а Г у л д у р с у н Эмас афсона, чин ушбу битилмиш, Бу чин афсонатек ишқда етилмиш. Темур Урганжа тортиб келди лашкар, Кўруб кўз – кўр, бўлиб қолди қулоқ – кар. Кўзутти жанг билан оламда тўфон, Оқитти сувтекин ер узра кўп қон. Суҳайли алпни элттилар асирга, Ҳама қолди бўлиб ожиз бу сирга. Сипоҳийлар қилолмай қолди чора, Фақат қолдирди бу ғам дилда ёра.

13 слайд

14 слайд
:Мустахкамлаш учун саволлар 1. Сайфи Саройи нечанчи йили дунёга келган? a) 1331 йили b) 1321 йили c) 1312 йили 2. Сайфи Саройи қайерда дунёга келган? d) Қўқонда e) Бухорода f) Хоразмда 3. Шоирнинг шеърлари нечанчи йили ва қайерда чоп этилган? g) 1906й Хоразм h) 1926й Истанбул i) 1826й Эрон

14 слайд

15 слайд
Луғат билан ишлаш  Қўзутти – қўзғотти;  Оқитти – оқизди;  Сувтекин – сув каби, сингари  Ёра – яра  Ол – қизил  Уна – унга

15 слайд

16 слайд
Уйга вазифа  Сайфи Саройи ҳақида ўқиб келиш.  “ Суҳайл ва Гулдурсун” асаридан парча ёдлаб келиш.

16 слайд