Шох ва Шоир. Навоий ва Бобур.

1 слайд
Мавзу: Мақсад : 1) Навоий ва Бобур ҳақида маълумот бериб, боболаримизнинг ўтмишдаги тарихи билан таништириш. 2) Ўқувчиларга ақлий қўзғалишлар уйғотиш, мустақил фикрлашга, ўқий билишга ва ўз фикрини нутқда яхши ифодалашга ўргатиш; 3) Ёзувчининг ёзган асарлардан тарбиявий томонларини ўқувчилар онгига сингдириш. Шох ва Шоир. Навоий ва Бобур.

1 слайд

2 слайд
I. Асосий қисм:  Дарс услуби: муҳокама, муносабат, бахс, мунозара, расмлар асосида кўрсатиш;  Дарснинг жиҳози: мультимедия кабинети,  Дарснинг бориши. II. Ташкилий қисм: 1) Ўқувчилар билан саломлашиш, гуруҳларни таништириш, ўқувчиларни дарсга ҳозирлаш; 2) Янги мавзу: Шох ва Шоир. Навоий ва Бобур

2 слайд

3 слайд
Алишер Навоий (1441 1501) – Алишер Навоий ҳамма даврлар турк адабиётининг энг машҳур вакилидир. Чунки ҳеч ким туркий тил ва турк адабиётининг равнақи учун унингдек хизмат қилолган эмас. Навоий ижодий туркий адабиё- тининг юксак чўққисидир. Чунки ҳеч ким унга қадар ҳам, ундан кейин ҳам бу тилда бунчалик « кўб ва хўб » (Бобур) ёзмаган.

3 слайд

4 слайд
З.М. Бобур шоир сифатида туркий халқлар маданияти тарихида ҳам, жаҳон тарихи тараққиётида ҳам муҳим ўрин тутади. У 1483 йилнинг 14 февралида туғилган. Унга Захириддин Мухаммад деб от қўйилган. Кейинроқ, Бобур ўзидан ҳам исм, ҳам тахаллус сифатида фойдаланадиган бўлди.Заҳириддин Муҳаммад Бобур (1483–1530)

4 слайд

5 слайд
Буюк шоир, асосан, Хуросонда, унинг пойтахти Ҳиротда яшаб ўтди. Ҳазрати Навоий яшаган даврда Хуросон ва Мовароуннаҳр бир мамлакат бўлиб, бир тахт эгаси ихтиёрида келган, аҳолисининг асосий қисмини туркий халқлар ташкил этган.

5 слайд

6 слайд
Навоий ўзини « Хито(й)дан то Хуросон »гача ёйилган туркий « қавм » (эл, уруғ)- ларнинг шоири, деб билди. Навоий уларни бир адабий тил байроғи остида бирлаш- тирди, « якқалам » қилди. Бу билан миллатнинг иқтисо- дий, сиёсий, маънавий равна- қига катта таъсир кўрсатди. Навоий барча туркий халқ- ларнинг энг буюк шоиридир!

6 слайд

7 слайд
Алишер Навоий 1441 йил 9 февралда Ҳиротда туғилди. Замандошлари уни « Низо- миддин Мир Алишер » деб улуғлаганлар. « Низомиддин » – бу дин низоми деганидир. Кўпинча мансаб эгаларига нисбатан айтилган «мир» - амир демакдир.

7 слайд

8 слайд
Бобурнинг умри ўта нотинч, саргардонликда ўтишига қарамай, у ижод билан шуғулланади. Бобур ўзбек тилида гўзал шеърлар яратади.

8 слайд

9 слайд
Алишер Навоийнинг отаси Ғиёсиддин Муҳаммад темурийлар саройининг амалдор- ларидан, онаси амир- зода Шайх Абусаид Чангнинг қизи бўлган. Исми маълум эмас.

9 слайд

10 слайд
3–4 ёшларида даври- нинг машҳур шоири Қосим Анворнинг бир шеърини ёд айтиб, меҳмонларни ҳайратга солди. Беш ёшида эса уни мактабга бердилар.Алишер сарой муҳи- тида яшаганлиги учун алоҳида тарбия ва назоратда ўсди. Олиму фозиллар дав- расида бўлди.

10 слайд

11 слайд
Икки мактабдош дўст – Ҳусайн ва Алишер яна бирга бўлдилар. Бу йиллар ҳам ёш Алишер учун илм эгаллаш йиллари бўлди. Шеърга меҳр Алишерни ижодга ундади. 1453 йилда Алишернинг отаси Ғиёсиддин Муҳаммад вафот этди. Алишер Абулқосим Бобур хизматига кирди. Аввал Сабзаворда, сўнг Машҳадда яшади.

11 слайд

12 слайд
У 7 – 8 ёшларидан шеър ёза бошлади. Ўзбекча шеърларига “Навоий”, форсча шеърларига “Фоний” тахаллусини қўйди. 15 ёшларида унинг шеърлари замона- сининг машҳур шоирлари диққати- ни тортди.

12 слайд

13 слайд
Навоий вазирлик йиллари Ҳиротда ободончилик ишлари авж олган, маданият гуллаб яшнаган давр бўлди. Улуғ амир ўзи бош бўлиб, сувсиз ерларга сув чиқарди, эски ариқларни тозалаттирди, янги каналлар қаздирди. Қанчадан- қанча мадрасалар, хонақолар солдирди.

13 слайд