Тапсырмаларды саралап қолдану

1 слайд
Оқытудағы саралау-оқытуды қамтамасыз ететін әдістемелік шаралар кешені

1 слайд

2 слайд

2 слайд

3 слайд
Саралай оқыту әрекеті – білім алуға бағыттаған әрекет. Ол өз бетінше әрі мұғалімнің жетекшілігімен жүзеге асады. Біз басшылыққа алып отырған саралай оқытудың жүйелік негізін Б. Ананьев, Л. Выготский, А. Леонтьев, С. Рубинштейн т.б. ғылымдар жасаған. Ал бастауыш мектеп кезендегі оқу әрекеті Ш. Аманашвилли, В. Давыдов, Л. Занков зерттеулерінде қарастырылады. Саралай оқытуды ұйымдастыру арқылы баланың ойы абстрактіден нақтыға қарай өрлейді, ілімдік ойлауы қалыптасады. Оқушы дамуының негізгі болып табылатын әрекет, оқу әрекеті әрбір сабақтың өзегі деп түсіну керек. Саралай оқытуды ұйымдастыру арқылы бала ақыл-ой деңгейі мен белсенді әрекеті арқасында репродуктивті емес өнімді нәтижеге жетеді. Баланың ақыл-ой деңгейі Баланың белсенділігі Репродуктивті емес өнімді нәтижеге жетеді

3 слайд

4 слайд
Бірінші топ Қабілеті жоғары, білім, білік дағдылары қалыптасқан, өз бетімен ойлау кабілеті бар, сабаққа деген белсенділігі күшті, мұғалім көмегін қажет етпейтін топ. Бұл топта жүргізілетін жұмыстың мақсаты - оқушы бойында ғылыми бағытта ойлау қабілетін калыптастыру. Екінші топ Білім, білік дағдылары әлі тұрақсыз, өзіне - өзі көп сене бермейтін, мұғалімнің белгілі мөлшерде көмек көрсетуін қажет ететін оқушылар. Мұнда алға қойылатын мақсат - білім, білік дағдыларының тұрақты болуына, өз бетімен жұмыс істеу қабілетінің дамуына ықпал ету, олардың бірінші топқа көшуіне көмектесу. Үшінші топ Үлгерімі төмен оқушылар жатқызылады. Бұлар тұрақты назарды ұстауды, білім, білік дағдыларын қалыптастыруда мұғалімнің үлен күш жігер жұмсауын, жүйелі жұмысжүргізуін, яғни мұғалім көмегін көп қажет ететін оқушылар.

4 слайд

5 слайд
Көмекті қажет ететін окушылар құрамы толық болмауы тиіс. Оқушы мүмкіндігіне карай мұғалім ол оқушыны ойша басқа топқа ауыстырады. Мұндай әртүрлі топтардың барлығы туралы ешқандай тізім жасалмауы тиіс. Тек соңдай топтардың бар екендігін сабақты жоспарлағанда, үйге тапсырма бергенде ескеру қажет. Үшінші топтағы оқушылармен саралап жұмыс жүргізу үшін дайын сызба - нұсқаларды, жоспарларды, тезистерді, алгоритмді, есептердің үлгілерін т.б. пайдаланады. Үй тапсырмасын орындату - маңызды нәрсе. Үй тапсырмасын бергенде оны оңтайландыру критериіне сүйене отырьш, оқушының нақты мүмкіндігін ескерген жөн. Үй тапсырмасы нашар оқушыны жетілдіре түссе, ал қабілетті оқушы ең жоғары деңгейде дамуы тиіс. Мысалы, қабілетті оқушыға күрделі есеп берсек, әлсіз оқушыларға реферат жазу, сызу, тағы басқада ережелерді берген дұрыс. Саралап оқыту әдісін қолданғанда, мұғалім әрбір сынып педконсилиумымен толық әрі жете таныс болуы керек. Бұл ең маңызды басты шарт. Соңда ғана оқушыларды саралап оқытуда сызба бойынша жұмысты ұйымдастыру әрі оны жүйелі жүргізу жақсы нәтиже берері даусыз. Нәтижеге бағыттап, саралап оқыту барысында оқушылардың танымдық процестерді тани білуіне бағытталған жеке бас икемділігі мен қабілеттерін зерттеу әдістері жүйеленеді. Нәтижесінде олимпиада, конференция жүлдегерлері, шығармашылық жұмыстардың жеңімпаздарының саны артады. Мектеп ұжымында оқушыларды сабақ барысында, сыныптан тыс шаралар мен үйірме жұмыстарында кіші олимпиадалар мен шағын зерттеу жұмыстарын жүргізу әлсіз жүргізілуде, көбінесе сабақтарда рефераттар жазу және қорғаумен шектелуде, сондықтан мектеп ұжымында осындай жұмыстарды жоспарлап, іс-тәжірибеге енгізу керек.

5 слайд

6 слайд
Саралап оқытудың негізгі бағыттары Оқушыларды қабілеті бойынша топтау, кәсіби бағдар бойынша топтау; сынып ішінде саралау. Жалпы білім беретін мектептерде саралап оқытуда әртүрлі әдістер қолданылады. Соның ішінде саралаудың маңызды түрі – деңгейлеп саралап оқыту. Бұның басты ерекшелігі – оқушыларға берілетін тапсырмалардың деңгейлерге бөлінуі және олардың меңгерген білімі мен іскерліктеріне қойылатын талаптардың саралануы материалды меңгерудің төменгі жеткілікті шегін қамтитын міндетті дайындық. Бұл деңгей – барлық оқушылардың шамасы жететін деңгей. Осы деңгейдің барысында курсты меңгерудің жоғары деңгейлері қалыптасады. Оқушылар бір сыныпта бір бағдарлама бойынша білім ала отырып,қабілеттеріне, қызығушылығына сай деңгейді талдауға мүмкіндік табады. Сонымен бірге оқушының төменгі деңгейден жоғарғы деңгейге ұмтылуын қамтамасыз етеді.

6 слайд

7 слайд
Саралап оқытудың оқушыларға тиімділігі Сынып оқушыларының барлығы деңгейлік тапсырма орындауы; Білім көрсеткішінің нақты және сапалы болуы; Оқушының өз білімін өзі бағалап, білім деңгейін дамыта алуы; Оқушылардың оқуға ынтасы мен пәнге қызығушылығының артуы; Оқушының іздену дағдысының, ұстамдылығының қалыптасуы; Оқушы белсенділігінің оянуы; Алға қойған мақсатына жетуге дағдылануы, қиындықтарды жеңуге ұмтылуы;  Оқушының өздігінен жұмыс істеуі мен жауапкершілігінің артуы;  Оқушы мен мұғалім арасындағы ынтымақтастық қарым-қатынастың орнауы.

7 слайд

8 слайд
Саралап оқытудың мұғалімдерге тиімділігі  Саралап оқытуда білім игерудің үш деңгейінің қарастырылуы; Оқушылардың сабақ үстінде бірнеше деңгейде жұмыс жүргізуі; Білім дәрежесі бірдей топтарды тексеру ісінің жеңілдеуі; Оқушылардың жұмыстары әділ бағалануы; Оқушы мен мұғалімнің белсенді шығармашылық қызметін дамытуы; Дарынды оқушыларды анықтап, олармен тұрақты және жүйелі жұмыс істеу мүмкіндігінің орнауы; Олимпиадалық, шығармашылық жұмыс жеңімпаздарының саны артуы.

8 слайд

9 слайд
Саралап оқыту тапсырсмалардың ауқымы өте кең. Оқулықтағы жаттығулар – өтілген ережелер бойынша қайталау, пысықтау, бекіту жұмыстарына арналған тілдік, грамматикалық жұмыстар жүйесі. Деңгейлік тапсырмалар құрамында мәтіндер, сөзжұмбақ, қызықты грамматика, тестік сұрақтар, іскерлік ойындар мен тренингтер жүйесі қамтылады. Бұлар оқытудың деңгейіне сәйкес оқушыны саралап оқытуға ыңғайлы, әрі оқу бағдарламасы бойынша оқушының жас ерекшелігі мен білім деңгейіне сай құрылып, оқулыққа қосымша пайдалануға беріледі. Оқушыны деңгейге бөліп оқыту үшін сабақ жаңаша жоспарланады. Оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беру арқылы сан түрлі жұмыс жүргізіледі. Оқушының алған білімін жүзеге асыра алатындығы тексеріледі. Өз бетімен жұмысты орындауға бейімділігі бақылауға алынады. Қорытындысына деңгейлік тапсырмалар арқылы жұмыс жасаудың тиімділігі байқалады. Саралап оқыту тапсырсмалары

9 слайд

10 слайд
Саралап оқыту тапсырмалар тиімділігі Оқушылар білімін бағалау мен бақылау жүйесі арасындағы байланыс. Қоюшы әр сабақта жинаған ұпайларын «Даму мониторинг» кестесінде белгілеп отыру арқылы талдау жасалады. Саралап оқыту тапсырмалардың мақсаты: жеңілден қиынға, қарапайымнан күрделіге қарай сатылы түрде орындалатын жұмыстар. оқушы ізденіске, шығармашылыққа бөленеді. дарынды оқушылар мүмкіндігі анықталды. әр оқушы өзін -өзі бағалайды, өз білімін жоғары деңгейге жеткізе алады, материалды толық меңгереді. жаңа тақырыпты жаңа әдіспен түсіндіріледі. тест, диктант арқылы тақырып меңгеріледі. өзіндік жұмыстар жүргізіледі. бақылау жұмысы алынады. бақылау парағы жасалады.

10 слайд

11 слайд
Қортынды Қорыта келе, деңгейлік тапсырмалар ауқымы өте кең. Мектеп оқушыларына берілетін тапсырмалар оқушылардың ойлауына әсер етеді. Тасырманы орындау үшін бала жауапты өзі іздестіреді. Оны шешуде ақыл – ойы дамиды , ойлануына жан – жақты әсер етеді деп түйіндеуге болады. Саралап оқыту-оқылатын ақпараттың азаюы арқылы емес, оқушыларға қойылатын талаптардың әртүрлілігі арқылы жүзеге асырылады. Қазіргі заман талабы әр оқушының сабақ кезінде жаңа білім қосып қана қоймай, соны игеріп, ізденіп, талаптанып, пікір таластыру деңгейіне жету мақсатын көздейді.

11 слайд

12 слайд
№1 топ. «Жаңалық жаршылары» әдісі «Тәуелсіз мектеп басылымын» құрастыру. Қажетті сөздер мен сөз тіркестерін қолданып, «Саралап оқытудың-инновациялық тәсілдері» тақырыбында мақала жазу. Қажетті тірек сөздер ұсыну. Керекті сөздер: орындауға құлшынысы, білім алуға бағыттаған, көңіл күйі, таңдаулы, қабілеті жоғары, оңтайландыруға мүмкіндік, өзіне - өзі көп сене бермейтін, әрбір оқушыға тапсырма, жаһандандыру инновациялық тәсіл, өздігінен дамуы, жеке тұлғаға айналуы, тұрақты назарда ұстауды, Еуропалық білім стандарт, үй тапсырмалары, қашықтан оқыту, әлемдік оқыту деңгей, рейтинг-ұпай – балл жинау, келесідегідей тапсырмалар. №2 топ. «Қос шеңбер және сыртқа» әдісі. Берілген ұғымдарды нәтижеге бағыттап, саралап оқытудағы маңыздылығына орай шеңбердің ішіне және ортасы мен сыртына қарай орналастыру. Ұғымдар: ынтымақтастық, жаппай сұрау, бейімділгі, жеке-дара ерекшеліктері, тиімді стратегиялар, мұғалімнің күнделікті ізденісі, сабаққа мұқият әзірлену, формативті бағалау, рейтинг-ұпай – балл жинау, қабілетіне сену, стандартты меңгерту, үй тапсырмасын деңгейлеу, оқушыны ынталандыру, мұғалімнің түсіндіруі, қызықты тапсырмалар, монологтық жауаптар, танымдық тапсырмалар, іскерлік ойындар, тапсырмаларды өз бетімен орындау, бағыт беру, баяндау, қабілетті оқушыларды оқыту.

12 слайд

13 слайд
№3 топ. «Баспалдақ» әдісі. Маңыздылығына орай баспалдақтарға орналастыру. Жеке карточкалар беру, реферат жазу, ғылыми-зерттеу жұмыстарын беру, арнаулы жоспар, әр оқушының білім дәрежесін зерттеп отыру, сабақтарда рефлексия жүргізу, кері байланыс орнату, ата-аналармен байланыс жасау, сыныптан тыс үйірмелер мен шараларды өткізу, зияткерлік ойындар өткізу, пәндік немесе сыныптық кіші олимпиадалар ұйымдастыру, диагностика жасау. №4 топ. «Мұғалім тұлғасы» модель құрастыру. «Нәтижеге бағыттап, саралап оқытудағы мұғалімнің тұлғасы» тақырыбында модель құрастыру. Мұғалім қандай болу керек? (Суретпен, кестемен, сызбамен беруге болады) Шығармашылық топтардың есебі

13 слайд

14 слайд

14 слайд