1 слайд
Ғылыми жұмыстың тақырыбы:
Ұлы даланың ұлық хандары
тарихының әдебиетпен
байланысы
2 слайд
Елбасының жолдауындағы «Рухани
жаңғыру», «Ұлы даланың жеті қыры»
бағдарламасына орай, ел тарихында
маңызды ерекше орны бар, ел
тәуелсіздігі жолында жанқиярлықпен
жеңіске жеткен хандарымыз бен
батырларымыздың ерен ерліктерін
ұлықтау. Зерттеу жұмысының
өзектілігі
3 слайд
Жұмыстың міндеті:
- Қазақ хандығы тарихының әдебиетпен
байланыстағы өзіндік қыр сыры мен мәнін ашу;
- Қазақ хандығы тарихының әдебиетпен
байланысы тақырыбының мәнін
қалыптастыруды тарихи –әдеби тәжірибе
жұмысында жинақтап, практикаға ендіру. Жұмыстың мақсаты:
- Қазақ хандығы тарихының әдебиетпен
байланысын айқындау.
4 слайд
Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың сөзімен
бастасам:
«Керей мен Жәнібек 1465 жылы алғашқы хандықты
құрды, қазақтың мемлекеттілігінің тарихы сол кезден
бастау алады. Бәлкім ол бүгінгі шекарасындағы, бүкіл
әлемге осынша танымал әрі беделді, осы ұғымның
қазіргі мағынасындағыдай мемлекет болмаған да
шығар. Бірақ бұлай деп сол кезеңдегі басқа да барлық
мемлекеттер туралы да айтуға болады. Ең
маңыздысы, сол кезде оған негіз қаланды, біз –
бабаларымыздың ұлы істерін
жалғастырушылармыз».
5 слайд
Жәнібек хан
Керей хан Қазақ хандығын
құрушылар
6 слайд
Керей хан
Дүниеге келуі: белгісіз.
Қазақстан жерінде туған.
Діні: Ислам.
Әкесі: Болат сұлтан.
Баласы: Бұрындық хан.
Лауазымы: Қазақ хандығының
бірінші ханы.
Ізашары: Барақ хан.
Ізбасары: Әз-Жәнібек хан.
7 слайд
Жәнібек хан
Дүниеге келуі: белгісіз.
Қазақстан жерінде туған.
Діні: Ислам.
Әкесі: Барақ хан.
Балалары : Қасым хан, Еренші,
Таныш, Жаныш, Әдік, Жәдік
Лауазымы: Қазақ хандығының
екінші ханы.
Ізашары: Керей хан.
Ізбасары: Бұрындық хан.
8 слайд
мултик
9 слайд
Қазақ хандығының хандары
Қасым хан , Әз-Жәнібек хан ұлы, 1511—1522 жылдары билеген.
Момыш хан , Қасым хан ұлы, 1522—1523 жылдары билеген.
Тайыр хан , Әдік сұлтан ұлы, 1523—1533 жылдары билеген.
Бұйдаш хан , Әдік сұлтан ұлы, 1533—1538 жылдары Жетісу өңірін билеген.
Тоғым хан , Жәдік сұлтан ұлы, 1533—1537 жылдары билеген.
Ахмет хан , Жаныш сұлтан ұлы, 1533—1535 жылдары Сырдария маңын билеген.
Хақ-Назар хан , Қасым хан ұлы, 1538—1580 жылдары билеген.
Шығай хан , Жәдік сұлтан ұлы, 1580—1582 жылдары билеген.
Тәуекел хан , Шығай хан ұлы, 1582—1598 жылдары билеген.
Есім хан , Шығай хан ұлы, 1598—1628 жылдары билеген.
Жәнібек хан , Есім хан ұлы, 1628—1643 жылдары билеген.
Салқам Жәңгір хан , Есім хан ұлы, 1643—1652 жылдары билеген.
Батыр хан , Бөлекей сұлтан ұлы ( Әз-Жәнібек хан ұлы, Өсеке сұлтанның ұрпағы), 1652—1680
жылдары билеген.
Тәуке хан , Жәңгір хан ұлы, 1680—1715 жылдары билеген.
Қайып хан , Хысырау сұлтан ұлы ( Есім хан ұрпағы), 1715—1718 жылдары билеген.
Болат хан , Тәуке хан ұлы, 1718—1729 жылдары билеген.
Әбілмәмбет хан , Болат хан ұлы, 1729—1771 жылдары билеген.
Абылай хан , Көркем Уәли сұлтан ұлы, 1771—1781 жылдары билеген.
Кене хан , Қасым сұлтан ұлы, ( Абылай хан немересі) 1841—1847 жылдары билеген.
10 слайд
Алмағайып сұрапыл заманда
есеңгіреген елге ес кіргізіп,
бір тудың астына біріктіре
білген Абылай ерлігі мен ақыл-
парасатын қатар жұмсаған
сарабдал саясаткерлігінің
арқасында қазақ халқын
жойылып кетуден сақтап
қалды.
Осылайша, туған халқының
кемел болашағын аңсаған ол
өз дәуірі артқан ұлы жүкті
қайыспай көтеріп, ел
алдындағы
перзенттік парызын атқарып
кетті.
Нұрсұлтан Назарбаев
11 слайд
Хан Абылай – Қазақстанның аумақтық тұтастығын
қалпына келтіре алған көрнекті мемлекеттік қайраткер. Ол
ел билеген кезде мемлекетте айтарлықтай өзгертулерді
жүзеге асырды. Хан Абылай (1771-1781) – барша қазақ
даласында беделі талассыз болған соңғы қазақ ханы.
Ол – азаткер-батыр, дана билеуші, шебер мәмілегер.
Қалмақпен соғыс болғанда,
Алғашқы бақты тапқанда,
Шарыштың басын қаққанда,
Қанжығаңа бас байлап,
Жау қашты деп айғайлап
Абылайлап шапқанда...
Сол ерлікпен хан болдың,
Әлем асқан жан болдың,
Барша әлемге даң болдың
Тәтіқара ақын
12 слайд
«Әдебиет және Тарих»
Батырлардың ерліктері туралы мәліметтерді тарихтан
оқып білсек, әдебиеттен көркем шығармалар арқылы
таныдық
Тарихта өткен хандар туралы осы заманға жеткен жырлар
әлі талай ұрпаққа өнеге береді.
Ұлы Абылай хан бейнесін жыраулар әдеби тілмен
өрнектеп жеткізе білді.
13 слайд
Қазақ хандығы шежіресін
жырлаушылар
Қазтуған
Шалкиіз
Доспамбет
Бұқар Ақтамберді
Тәтіқара
14 слайд
Сен қазақ хандығын құрған
хандарды білесің бе?
Тәуке хан
5 оқушы
білмеймін
1оқушы Керей мен
Жәнібек
10 оқушы
Абылай
хан
2 оқушы
Жәнібек
хан
2 оқушы жауап бередіжауап береді 6 «А» сынып оқушылары
15 слайд
Зерттеу жұмысының
нәтижесі
Қазақ хандығының құрылуы туралы
көп мәлімет алдым, құрбыларыммен бөлістім.
16 слайд
Ұлттық санадағы өзгерістерді әйгілі тұлғалар арқылы
зерделеу- қазақтың дәстүрлі таным-түсінігінде ертеден
қалыптасқан үрдіс .
Рухани жаңғыру деген түсініктің өзі - Ұлттық сана-сезім
көкжиектерін кеңейту – ол өз мәдениетіңді жетілдіру.
«Өз тарихын білмеген халық, өзін де сыйламайды» -
деп Елбасымыз айтқандай тарихты білу баршамыздың
парызымыз. Қорытынды
17 слайд
Назарларыңызға рахмет!
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз