эсседе оқушының көркем шығарманың мазмұнын жете түсінбей оның сюжетін мазмұндауы жайлы айтылады. Оқушының шығарманың сюжетін ешбір қиындықсыз жеткізуі оқығанының мазмұнын жете түсінуіне, кейіпкерлерінің іс-әрекетін, қарым-қатынасын, жай-жапсарын айқын біліп алуы сияқты т.б. белсенді тәсілдерге байланысты деген пікір дәлелденеді