6 - 7 сыныпқа емтихан материалдары

1 – БИЛЕТ

1

Тас ғасырын дəуiрлерге бөлу, адамның пайда болуы жəне оның даму эволюциясы, төменгi, орта жəне кейiнгi палеолит, алғашқы адамдардың еңбек құралдары, əлеуметтiк ұйым;

2

Қыпшақтардың шығу тегi жəне ежелгі тарихы, Дештi-Қыпшақтағы Қыпшақ мемлекеті

3

практикалық тапсырма

2 – БИЛЕТ

1

Мезолит дəуіріндегі Қазақстан және археологиялық ескерткіштері. Ежелгі адамдардың қоршаған орта туралы түсінігі.

2

Түркi халықтарының түп төркiнi, көне түркiлер, түрік қағанаты (құрылуы, дамуы, ыдырауы, саяси және мәдени тарихы) тарихи маңызы

3

практикалық тапсырма

3 – БИЛЕТ

1

Оңтүстік Қазақстан және Жетісу өңірі жеріндегі тайпалық бірлестіктердің мәдени және саяси тарихы.

2

Қалалардың дамуы (Отырар, Тараз, Түркістан, Сарайшық, Сайрам, Сығанақ және т.б. қалалар), сәулет өнері мен құрылыстың дамуы, қорғаныс құрылысы, қоғамдық ғимараттар, цитадель, базар алаңы, кесенелер, мешіттер, моншалар, сәулет өнері ерекшеліктері («Мәдени мұра» бағдарламасына сәйкес орта ғасырлық қалаларды зерттеу);

3

практикалық тапсырма

4 – БИЛЕТ

1

Сармат тайпаларының аумағы, қоғамдық құрылысы, шаруашылық түрлері, ертедегі металл өндірісі, зергерлік өнер, қыш өндірісі, əлеуметтік құрылымы; Сармат тайпаларының мәдениеті және археологиялық ескерткіштері. Орталық Қазақстан жеріндегі тайпалық бірлестіктердің мәдени және саяси тарихы;;

2

Көшпелілердің материалдық мәдениеті, оның ерекшеліктері, үй кәсібі және қолөнер (керамикалық бұйымдар мен ыдыстар жасау, металлургия және металл өңдеу), сауда, ақша, халық ауыз әдебиеті, тіл және жазу (көне түркі жазуы, араб жазуы), діни наным-сенімдер

3

практикалық тапсырма

5 – БИЛЕТ

1

Сақ тайпалары туралы антикалық деректер, Геродоттың «Тарихы». ертедегi парсы (ирандық), қытай деректерi. Қимақ мемлекетінің құрылу, этникалық және тайпалық құрамы, қағанаттың саяси тарихы, қимақ мемлекетінің ыдырауы, қимақтардың шаруашылығы

2

Хандық мемлекеттегi басқару жүйесi, хандық билiк, əлеуметтiк құрылымы, «ақсүйек» жəне «қарасүйек» институттары, салықтар мен мiндеткерлiктер түрлерi, əдеп құқығы жəне «Жетi Жарғы».

3

практикалық тапсырма

6 – БИЛЕТ

1

Қазақстан неолит кезеңінде, неолиттік төңкеріс, тоқымашылық, қыш ыдыс жасау өнері, Қазақстан аумағындағы батыс-түрiк қағанаты құрылуы, дамуы, ыдырауы, саяси және мәдени тарихы) тарихи маңызы.

2

Солтүстік Қазақстан жеріндегі тайпалық бірлестіктердің мәдени және саяси тарихы

3

практикалық тапсырма

7 – БИЛЕТ

1

Қазақстан ерте темір дəуірінде, сақ тайпалары (хаомаварга, тиграхауда, парадарайя.) ежелгі Қазақстанның металлургиялық орталықтары, шаруашылық түрлері, ертедегі металл өндірісі, зергерлік өнер, қыш өндірісі, əлеуметтік құрылымы; Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні.

2

Монғол империясының құрылуы, монғол империясының мемлекеттік және қоғамдық құрылысы, моңғолдардың Қазақстанды жаулап алуы, халықтың Шыңғыс хан әскеріне қарсы қаһармандық күресі, Отырар қорғанысы, монғол ұлыстарының құрылуы (Жошы мен Шағатай ұлысы), жаулап алудың зардаптары;

3

практикалық тапсырма

8 – БИЛЕТ

1

Қола дәуірінің негізгі сипаты. Қола дәуірі тұрғындарының шаруашылығы. Ғылымның дамуы (математика, философия, музыка, жаратылыстану, тіл білімі және т.б.), Отырар кітапханасы, халық медицинасы, білім беру, тіл және жазу, әдебиет, түркі тілдес халықтардың ғылым мен мәдениет жолындағы көрнекті қайраткерлері, Әбу Насыр әл-Фараби, Әбу Райхан Бируни, Ахмет Йасауи, («Мәдени мұра» бағдарламасына сәйкес ұлттық мәдени орталықтардың құрылысы және әл-Фарабидің кесенесі туралы зерттеулер);

2

Біртұтас қазақ хандығы құрылуының алғышарттары, Керей мен Жәнібектің көшуі; Мемлекеттің негізін қалаушылар – Керей мен Жәнібек (жер аумағы, халықтың этникалық құрамы), хандардың саяси қызметі;

3

практикалық тапсырма

9 – БИЛЕТ

1

Энеолит дəуіріндегі Қазақстан. Мыс-тас ғасырыының археологиялық ескерткіштері. Сақтардың тәуелсіздік үшін күресі.

2

Қарахан мемлекеті, мемлекеттің құрылуы, жер аумағы, қоғамдық құрылысы және шаруашылығы, жер иелену түрлері, мәдениет, ислам дінін қабылдауы

3

практикалық тапсырма

10 – БИЛЕТ

1

Қола дәуірі тұрғындарының қоғамдық және мәдени өмірі. Қаңлылар аумағы, қоғамдық құрылысы.

2

Ноғай Ордасы, жер аумағы және этникалық құрамы, Сарайшық қаласы – ХІІІ-ХV ғасырлардағы Ноғай ордасының әкімшілік, экономикалық, сауда және мәдениет орталығы, мемлекеттің ыдырауы, Солтүстік Қазақстан мен Батыс Сібір (тайпалардың этникалық құрамы, орналасқан жері, ішкі және сыртқы жағдайы);  

3

практикалық тапсырма

11 – БИЛЕТ

1

Темір дәуірінің негізгі ерекшеліктері, Қазақстандағы этносаяси үдерістер, халықтардың этникалық құрамы, этносаяси қауымдастықтардың қалыптасуы, қазақ халқының қалыптасуының аяқталуы; Қазақ жүздері, «алаш» атауы, «қазақ» атауының шығуы

2

Қасым хан, Қасым хан тұсындағы қазақ мемлекетінің күшеюі, Қасым ханның ішкі және сыртқы саясаты, жер аумағының кеңеюі, халықтың өсуі, Қасым хан заңдары, Қасым хан – қазақ жерлерін біріктіруші;    

3

практикалық тапсырма

12 – БИЛЕТ

1

Шығыс Қазақстан жеріндегі тайпалық бірлестіктердің мәдени және саяси тарихы. Түргеш қағанаты, түргештердің шығу тегі, Түргеш қағанатының құрылуы, сыртқы саясаты, шаруашылығы;

2

Хақназар хан, Хақназар хан тұсындағы қазақ мемлекетінің қуаттылығы мен саяси өрлеуінің артуы, Хақназар ханның ішкі және сыртқы саясаты;

3

практикалық тапсырма

13 – БИЛЕТ

1

Сақтардың мекендеген жері. Сақ қоғамы. Сақтардың тұрмысы мен шаруашылығы. Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы мен дамуы.

2

Тәуекел хан, Тәуекел хан тұсындағы хандықтың ішкі жағдайы, қазақ-өзбек қатынастары, орыс мемлекетімен байланыстар;

3

практикалық тапсырма

14 – БИЛЕТ

1

Қарлұқ мемлекетінің құрылуы, (жер аумағы, халқы, шаруашылығы, саяси жағдайы), қағанаттың ыдырауы, Суяб – қарлұқтардың астанасы; Көшпелі бақташылық – шаруашылықтың негізгі түрі

2

Тәуке ханның билігі, қазақ хандығының ішкі және сыртқы саясаты, қазақ-жоңғар қатынастары, Сібір хандығымен байланысы, қазақ-орыс қатынастары; «Жеті жарғы» заңдары, ұлы билер.

3

практикалық тапсырма

15 – БИЛЕТ

1

Есім хан, Есім ханның ішкі және сыртқы саясаты, елдегі ішкі тартыстар және Тұрсын ханның бүлігі; Жәңгір хан, қазақ-жоңғар соғысы, Орбұлақ шайқасы – қазақ батырларының қаһармандықтары, қазақ хандығының әлсіреуі, ішкі қайшылықтардың өршуі, орталық биліктің әлсіреуі, сыртқы жағдайдың қазақ хандығының әлсіреуіне тигізген ықпалы;

2

Отырықшы халықтар мәдениеті, олардың көшпелілермен өзара байланысы, қалалар мен қоныстар, Сәулет өнері және қала ғимараттары (кесенелер, мешіттер), өнер (сәндік-қолданбалы өнер); Қаңлылардың саяси тарихы, шаруашылығы, мəдениеті, археологиялық ескерткіштері

3

практикалық тапсырма

16 – БИЛЕТ

1

Үйсіндердің саяси тарихы, шаруашылығы, мəдениеті, археологиялық ескерткіштері

2

Жібек жолының пайда болуы және оның қызметі, керуен жолдарының қиылысында орналасқан қалалардағы экономика мен сауданың дамуы; Жібек жолының Қазақстан территориясынан өтетін басты бағыттары (Жетісу – Ұлы Жібек жолының шығыстағы негізгі қақпасы, Оңтүстік Қазақстан – Ұлы Жібек жолының батысқа шығатын негізгі жолдарының бірі) Алтын Орданың құрылуы, Алтын Орданың күшеюі, Алтын Орданың саяси және қоғамдық құрылысы;

3

практикалық тапсырма

17 – БИЛЕТ

1

Қолөнер мен сауданың дамуы, үйге қажетті заттарды жасау, ұсталық кәсіп, зергерлік өнер, сауда және ақша айналымы, сәндік-қолданбалы өнер, оның ерекшеліктері, («Мәдени мұра» бағдарламасы аясында орта ғасырлық сәулет өнерінің дамуын зерттеу); Сақтардың мəдениеті, скиф үштағаны (триадасы), «Аң стилінің» таралуы, қоғамдық ұйымдасуы мен идеологиясы, археологиялық ескерткiштері

2

Ақ Орда, Ақ Орданың дербестік алуы, жер аумағы мен этникалық құрамы, ішкі және сыртқы жағдайы, шаруашылығы

3

практикалық тапсырма

18 – БИЛЕТ

1

Моғолстан, жер аумағы және этникалық құрамы, ішкі және сыртқы жағдайы, шаруашылығы; Көшпелілер жəне номадизм, көшпелi қоғамның өзiне тəн шаруашылық жүргiзу əдiстерi, əскери өнерi, əскери-демократиялық басқару жүйесi;

2

Қазақ хандығының ішкі және сыртқы саясаты: хандықты басқару ісі және сыртқы байланыстар, біртұтас Қазақ мемлекеті құрылуының тарихи маңызы.

3

практикалық тапсырма

19 – БИЛЕТ

1

Қола дəуіріндегі қоныстар, обалар жəне жерлеу дəстүрi, қола дəуіріндегі əлеуметтiк дифференциация және археологиялық ескерткіштері Музыка өнерi, қолданбалы өнер. Ұлттық салт-дəстүрлер, əдет-ғұрыптар. ұлттық ойындар, наным-сенiмдер;

2

Темір мемлекеті ( Әмір Темірдің Алтын Орда, Ақ Орда, Моғолстан, Қытай, Үндістан т.б. елдерге жорықтары), оның салдары

3

практикалық тапсырма

20 – БИЛЕТ

1

Әбілқайыр хандығы, хандық биліктің нығаюы және мемлекеттік құрылымы;

Қазақстан территориясындағы орта ғасырлық мемлекеттердің әкімшілік құрылысы, қоғамдық құрылымы, жерді пайдалану және алым-салықтар. Халық ауыз əдебиеті, ақындар мен жыраулар (Асан-қайғы, Қазтуған, Сыпыра, Доспамбет, Ақтамберді, Бұқар жыраулар), эпикалық жырлары, қазақ фольклоры

2

Андронов мəдениеті (жалпы сипаттамасы жəне оның кезеңдер), қола дəуіріндегі Орталық Қазақстан аумағы, Орталық Қазақстан – ертедегi металлургия орталығы, қола дəуіріндегі Шығыс Қазақстан, Солтүстік жəне Батыс Қазақстан қола дəуірінде, қола дəуіріндегі Оңтүстік Қазақстан жəне Жетісу, кейiнгi қола дəуiрiндегi Беғазы-Дəндiбай мәдениеті

3

практикалық тапсырма

21 – БИЛЕТ

1

Тарихи әдебиет Мұхаммед Хайдар Дулатидің «Тарихи Рашиди» және Қадырғали Жалайридің «Жами ат-тауарих» Ғұндар жəне халықтардың ұлы қоныс аударуы, батысқа қарай жылжуы, ғұндар Еуропада, Аттила. Ежелгі Қазақстан мәдениеті. Көшпелілердің салт-дәстүрі мен діни нанымдары

2

Наймандар, керейіттер, жалайырлар (тайпалардың орналасуы, қоғамдық құрылысы және шаруашылығы, тайпа одақтарының өзара қатынастары). Оғыз мемлекетінің ыдырауы, Жанкент (Янгикент) – оғыздар астанасы, олардың шаруашылығы мен қоғамдық құрылысы;

3

практикалық тапсырма

22 – БИЛЕТ

1

Қалалық сәулет өнері, кесенелер, (Түркістандағы Ахмет Йассауи кесенесі, Көк-кесене), сәндік-қолданбалы өнер;

2

Жетісудағы Қарақытайлар, қоғамдық-саяси құрылысы, алым-салық жүйесі, сыртқы байланыстары Оғыз мемлекетінің құрылуы (оғыз тайпаларының қоныстанған жер аумағы, қоғамдық құрылысы, этникалық құрамы), Қазақстан аумағындағы оғыздар

3

практикалық тапсырма