7.1.Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдері. Жұлын. 7 сынып

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:7.1. Координация және реттелу

Мектеп:

Бәйтерек орта мектебі ҚММ

Күні: Мұғалімнің аты-жөні: Бекишева Г.Ж.

Сынып: 7

Қатысқандар:

Қатыспағандар: 0

Сабақтыңтақырыбы

Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдері. Жұлын.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

7.1.7.4 – орталық жүйке жүйесі бөлімдерінің құрылысы мен қызметтерін салыстыру.

Сабақтыңмақсаты

Барлық оқушылар: Орталық жүйке жүйесініңқұрам бөлімдерін біледі, қызметін түсінеді. Жұлынның ақ және сұр затынан тұратының біледі.

Оқушылардың басым бөлігі:Жұлынның ақ және сұр заты қалай орналасқаның біледі. Құрылысы мен қызметінің байланысын салыстыра алады.

Кейбір оқушылар:Орталықжүйке жүйесінің қаншалықты күрделі жүйе екенін талдап, сипаттайды.

Бағалаукритерийі

- Орталық жүйке жүйесінің құрам бөлімдерін біледі;

- Нейрон түрлерінің атқаратын қызметтерін сәйкестендіреді;

- Жүйке жүйесі бөлімдерінің қызметін сипаттайды;

- Орталық жүйке жүйесінің құрылысы мен қызметінің байланысын салыстыра алады.

Тілдікмақсаттар

Пәнгетән лексика мен терминология:

нейрон, дендрит, аксон, миелин, медиатор, сомалық, вегетативтық, жүлге, импульс, рефлекторлықәрекет, еріктіжауап, психика, ми,жүйкелер, қозу, тітіркену.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

1) Орталық жүйке жүйесін құрайды……...

2) Орталық жүйке жүйесі ... қызметін атқарады.

Құндылықтарға баулу

Оқу-тәрбиелікүдерістіңсәйкесіншеформаларыарқылытұлғаныңөзін-өзітаныту. Қазақстандық отансүйгіштік және азаматтық жауапкершілік; құрмет; ынтымақтастық; еңбек және шығармашылық; ашықтық; өмір бойы білім алуын қалыптастыру.

Пəнаралықбайланыс

Физика, химия

Дағдылар

Білу, түсіну, қолдану, талдау

Алдыңғыбілім

7.1.7.3 – жүйке жасушаның компоненттерін аныктау

Сабақбарысы

Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері

Сабақтағыжоспарланғанжаттығутүрлері:

Ресурстар

Сабақтың басы

0-3минут

4-7минут

8-13минут

Сыныпты ұйымдастыру.Сәлемдесу.

Психологиялық ахуал,көңіл күй сұрау.

«Атом және молекула».

Оқушылар атом дегенде емін-еркін жүреді және билейді. Молекула 4 дегенде оқушылар төрттен бірігіп топқа бөлініп отырады.

Оқушыларды 3 топқа бөлу: І, ІІ, ІІІ.

Қызығушылықты ояту. Ой шақыру . Әр топқа сұрақтар жазылған парақтар таратылады, оқушылар жүмылып орындайды. Орындап болғасын топтар парақтарымен алмасады, тексеріп, бағалайды.

«І» тобының сұрақтары:

Нейрон – жүйке жасушасы

Аксон – нейронның ұзын өсіндісі

Дендрит – нейронның қысқа өсіндісі

Рецепторлар – сезімтал аксонның талшықтары

Сұр заты – нейрон денелерімен қысқа өсінділерінің жиналуы ми мен жұлының сұр затын құрайды

«ІІ» тобының сұрақтары:

Ақ зат – май қабығымен қапталған ұзын өсінділер

Сезімтал нейрондар – орталыққа тепкіш

Қимыл – қозғалыс нейрондар-орталықтан тепкіш

Аралық нейорндар – өткізгіш

Синапс – нейронның бұлшықет талшығымен түйісуі

«ІІІ» тобының сұрақтары:

Нейроглия – қосымша жасушалар

Нейрон - жүйке жасушасы

Рефлекс – орталық жүйке жүйесімен іске асырылатын және басқарылатын,сыртқы немесе ішкі тітіркенгіштерге жауап реакциясы

Рефлекс доғасы – жүйке импульсі өтетін жол

Тізе рефлексі – ең қарапайым рефлекс

 Дескрипторлар:

1. Оқушылар жүйке жасушаның құрылысын біледі;

2. Сұрақтарға толық жауап бере алады.

Кері байланыс: оқушылар жылдамдығына және тапсырманы орындаған деңгейіне қарай топтарға смайликтер сыйлайды.

Биологиялық диктант. (Топтық жұмыс)

1.Нейрон денелері мен қысқа өсінділердің топтасуы (ми мен жұлынның сұр затын) құрайды.

2.Ақ май қабығымен қапталған ұзын өсінділер – аксондар (ақ затты)түзеді.

3.Нейронның ұзын өсінділерінің тармақталуы жүйке ұштарын –(рецепторлар) құрайды.

4. Нейрондар: (сезімтал, қозғалтқыш, аралық ) бөлінеді.

5. Жүйке жасушалары: (денесінен, өсінділерден, жүйке ұштарынан)тұрады.

Дескрипторлар:

1. Нейронның құрылысы мен түрлерін біледі;

2. Сөйлемнің мағынасын түсінеді.

Кері байланыс:интербелсенды тактаға шыққан жауаптарымен салыстырып өздерін өзі бағалайды (қатесіз орындаған топ қолдарын биік көтеріп бастарын сипайды, қате жіберген топ қол шапалақтайды).

1.Оқушылардың не білетіндері анықталады.

2.Әр топқа жеке сұрақтар жазылған парақтар таратылады.

Смайликтер

Әр топка бірдей тапсырма таратылады, сол парақ үстіне ұжымдасып орындайды (сөйлемді толықтыру) .

Сабақтың ортасы

14-18 минут

Жаңа сабақ кезеңінде

Жаңадан топтар құрастырылады, алдынан ала жазылған тізімдер арқылы, тізім оқушылар деңгейіне қарай топтастырылды (А – өте жақсы, В- жақсы, С- орташа деңгей).

Өздігімен тақырыпты меңгерту:

1. 2.

3. 4.

Тиімді оқытудың жолы «Әңгіме әдісі» бойынша оқушылардан түрлі сұрақтарға жауап ала отырып ,олардың пікірін тыңдау

арқылы жаңа материалды игертуге тарту.

Дескрипторлар:

1. Орталық жүйке жүйесініңқұрам бөліктерін салыстыра алады;

2. Жұлынның қызметің сипаттай алады;

3. Жұлын зақымдануыныңадам өміріне қауіптілігі жайында мәлімет жинап, әнгімелеп бере алады.

4. Тақырыпқа байланысты сұрақтарға жауап береді;

5. Оқулықпен жұмыс ыстеп қажетті мағлұматты сараптап алады.

Кері байланыс: әр топтың жауабынан кейін үш шапалақ.

Әр топка жеке тапсырмалар беріледі

Сабақтың ортасы

19-39минут

«Сұрақтар жаңбыры» топпен жұмыс.

Оқушылардың сұрақ қою және сыни ойлау дағдыларын дамыту. Әр  топ параққа сұрақтар жазып, бір-біріне  лақтырады. Алған сұрақтарына  жауап жазып, кері лақтырады. Жауап жазылған парақты қағып алған ойыншы, сол жауаптан сұрақ тудырып, ары қарай лақтырады. Ойын осылай жалғасады. Ойын барысында оқушылар белсенді әрекет жасап, сергіп алады.

Дескрипторлар:

1. Сұраққа жауап бере алады;

2. Жауаптан сұрақ құрастырып салыстыра алады.

Кері байланыс:орындалған деңгейлеріне қарай ұстаз түрлі стикерлерді таратады(қызыл – өте жақсы, жасыл – жақсы, сары - қанағат).

Сәйкестік тесті (оқушылар жұптасып тапсырманы орындайды)

Жауаптары: 1-Б 2-Ғ 3-Ә 4-Г 5-Д 6-В 7-А

Дескрипторлар:

1. Сәйкестік тестімен жұмыс істей алады;

2. Тапсырма көлемін, уақытты өндеп орындай алады.

Кері байланыс: бір біріне мадақтама сөздерін айтады.

Сұрақтар жазу арналған парақтар.

Стикерлер.

Кесте

Сабақтың соңы

42-45минут

Бекіту: сабақ мақсатына оралу

Кері байланыс: «Жолдорба» әдісі. Оқушылар жолдорба суретіне, сабақтан өзіммен не алып кетем дегенді стикерге жазып, жабыстырады.

Үй тапсырмасы:  мәтінін оқып-білу, терминдерге анықтама жазу, жаттау.

Жолдорба суреті салынған парактар таратылады.

Саралау – Сіз қандай тəсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті

оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасын сақтау

Қабілеті төменірек оқушыларға карточкалар, үлестірме материалдар, интернетпен қолдануын ұсынуға болады, онда оларға қажетті ақпарат берілген.

Мәтін оқудағы алынған

мәліметпен танысып,

қысқаша жазба

түрінде көрсетіп, әнгімелеп бере алады, бұл әдіс осы деңгейдегі оқушыларға қолдау береді.

Қабілеті орта оқушылар:

Сабақ барысындағы деңгейлік тапсырманы арындай алады. Кластер құрастырып тақырыптың мәнін ашып өздігінен білім алады. Салыстырмалы сипаттама жасай алады.

Қабілеті жоғары оқушылар:

Топта жұмыстарын ұйымдастыра алады, тірексызба құрастыру арқылы;

Сабақ бойындағы түрткі сұрақтар оқушылардың ойын қозғауға, дамытуға арналады.

Талдап, сараптай алады; Жүйке жүйесінің құрделілігін көрсете білді.

1. Оқушылар жылдамдығына және тапсырманы орындаған деңгейіне қарай топтарға смайликтер сыйлайды.

2. Интербелсенды тактаға шыққан жауаптарымен салыстырып өздерін өзі бағалайды (қатесіз орындаған топ қолдарын биік көтеріп бастарын сыипайды, қате жіберген топ қол шапалақтайды)

3. Әр топтың жауабынан кейін үш шапалақ.

4. Орындалған деңгейлеріне қарай ұстаз түрлі стикерлерді таратады(қызыл – өте жақсы, жасыл – жақсы, сары - қанағат)

5. Бір біріне мадақтама сөздерін айтады.

6. Мұғалімнің бақылауымен бағалау.

Сабақ үстінде оқушылардың жас ерекшеліктерін ескере түрып, сергіту сәттерін ұйымдастырдым: екінші рет топ құрастырған кезде және сабақ ортасында интербелсенді әдіс қолдану арқылы «сұрақтар жаңбыры». Оқу бөлмесінде оқушыларға топтық жұмыс жасауға жағдайлар жасау.

Сабақбойынша рефлексия

Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме?

Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба?

Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма жəне неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нəрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)? 1:

2:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нəрсеге назар аудару қажет?

1.