8 сынып География Барлық Бөлім бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

Есмакаева Г.Б.

ÃÅÎÃÐÀÔÈß ÏӘͲÍÅÍ
ÀØÛҚ ÆӘÍÅ ÆÀÁÛҚ
ÒÀÏÑÛÐÌÀËÀÐ ÆÈÍÀҒÛ

8-сыныптар үшін

Білім.kz

Алматы 2020

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Есмакаева Гульмира Болатовна

ÃÅÎÃÐÀÔÈß ÏӘͲÍÅÍ
ÀØÛҚ ÆӘÍÅ ÆÀÁÛҚ
ÒÀÏÑÛÐÌÀËÀÐ ÆÈÍÀҒÛ

8-сыныптар үшін

Алматы 2020

ӘОЖ 373
КБЖ 74.262.6
Г 31
Пікір білдіруші: Сапаров Қ.Т. - Л.Н.Гумилев атындағы
Еуразия
ұлттық
университеті, физикалық
және
эконимикалық география кафедрасының меңгерушісі г.ғ.д.,
профессоры
Автор: Есмакаева Гульмира Болатовна - «Павлодар
қаласының №21 жалпы орта білім беру мектебі» ММ Тарих
және география пәндері мұғалімі

География пәнінен ашық және жабық тапсырмалар
жинағы: оқу-әдістемелік құрал. 8-сыныптар үшін /
Жауапты ред.: Д.О.Сариева. -Алматы: Білім.kz, 2020. -86 б.
ISBN 978-601-7973-82-7
Оқу құралы тақырыптық, көлемдік жағынан қазақ тілінде
оқытатын мектептер үшін жаңа әдістерге негізделіп жасалған.
Білім алушылардың жан-жақты білім алуына көмектеседі.
Сонымен қатар танымдық түсініктерін кеңейтіп, жаңа заман
талабына сай ғылыми көзқарстарын қалыптастыруға
бағыттайды.
ӘОЖ 373
КБЖ 74.262.6
ISBN 978-601-7973-82-7

2

© Есмакаева Г.Б.
© Білім.KZ, 2020

1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАРЫ
« Географиялық зерттеу әдістері» бөлімі бойынша
жиынтық бағалау
Тақырып

География ғылымының салалары.
Географиялық деректерді өңдеу және
талдау. Зерттеу нәтижелерін ұсыну
формалары

Оқу мақсаты

8.1.1.1 география ғылымының салаларға
бөлінуін графикалық түрде көрсетіп
түсіндіреді;
8.1.1.4 қазақстандық компонентті
қосымша қамтумен сандық және сапалық
географиялық деректерді өңдеп,
талдайды;
8.1.1.6 зерттеу нәтижелерін түрлі
формада ұсынады.

Бағалау
критерийі

Білім алушы
География салаларындағы маңызды
зерттеу компоненттерін графикалық
түрде жіктейді.
Сапалық деректерді есептейді және
дәлелдейді.
Зерттеу нәтижелерінің формаларын
ажыратады.

Ойлау
дағдыларының
деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау
уақыты

20 минут

3

Тапсырма
1. Берілген суреттер бойынша әлеуметтік
экономикалық география салаларын жіктеңіз
Әлеуметтік география:
________________________________

1. Дін географиясы

3. Геоурбанистика

және

Экономикалық география:
___________________________________
__

2. Көлік географиясы

4. Ауылшаруашылық
географиясы

2. Кестемен жұмыс
a) Деректерді пайдаланып, еліміздің 3 облысындағы
халық тығыздығын есептеңіз
Аймақ
Павлодар
облысы
Алматы
облысы
Батыс
Қазақстан
облысы
4

Аумақтың
ауданы, мың
124,8

Халықтың
саны, адам
756029

223,9

2000477

151,3

643609

Тығыздығы

b)Оңтүстік Қазақстан халқының тығыз орналасуын
дәлелдеңіз

3. a) Зерттеу нәтижелерінін формаларын атаңыз

b) Зерттеу формаларының тиімділігі мен түсініктілігін
ажыратыңыз
Зерттеу формасы
Тиімділігі

Тұсаукесер

Инфографика

Түсініктілігі

5

Бағалау
критерийі

Сапалық
деректерді
талдайды

Зерттеу
нәтижелерінің
формаларын
ажыратады

Жалпы балл

6

Тапсырма
№

2

Дескриптор
Білім алушы
Әлеуметтік саланы
жіктейді
Әлеуметтік саланы
жіктейді
Экономикалық саланы
жіктейді
Экономикалық саланы
жіктейді
Павлодар облысының
тығыздығын есептейді
Алматы облысының
тығыздығын есептейді

3

Балл
1
1
1
1
1

1

Батыс Қазақстан
облысының тығыздығын
есептейді
Оңтүстіктегі тығыздықты
дәлелдейді
Зерттеу нәтижелерінің
түрін атайды
Зерттеу нәтижелерінің
түрін атайды
Зерттеу нәтижелерінің
түрін атайды
Тұсаукесердің тиімділігін
анықтайды
Тұсаукесердің
түсініктілігін ажыратады
Инфографиканың
тиімділігін анықтайды

1

Инфографиканың
түсініктілігін ажыратады

1

1
1
1
1
1
1
1

15

«Картография және географиялық деректер
базасы»бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Тақырып

Тақырыптық карталар және оларды
қосымша сипаттайтын элементтер.
Тақырыптық карталарды оқу.

Оқу мақсаты

8.2.1.1 тақырыптық карталарды
сипаттайтын қосымша элементтерді
құрастырады: профиль, диаграмма,
график, кесте
8.2.1.2 географиялық шартты белгілер
мен карталарды сипаттайтын
қосымша элементтерді қолдана
отырып, тақырыптық карталарды
оқиды
8.2.1.3 географиялық номенклатура
нысандарын кескін картадан көрсетеді

Бағалау
критерийі

Білім алушы
Картаның қосымша элементтерін
жіктейді.
Тақырыптық карталардағы қосымша
элементтерді оқиды.
Географиялық шартты белгілер мен
карталарды сипаттайды.

Ойлау
дағдыларының
деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау
уақыты

20 минут

7

Тапсырма
1. Қазақстанның тарихи-географиялық картасын
пайдалана отырып, қосымша элементтерді жіктеңіз
a) көлемі бойынша үш ірі облысты анықтаңыз

b) бірден 9 облыспен шекаралас облысты анықтаңыз

c) Сырдария өзені орналасқан облысты анықтаңыз

и

8

https://www.google.kz/url?sa
2. Экваторлық Анд тауының биіктік белдеу картасын
пайдалана отырып, солдан оңға орналасқан қосымша
элементтерді ажыратыңыз.

a) 1000 м
b) ылғалды экваторлық ормандар
c) 3000-нан артық
d) +25℃
e) какао

9

3. Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық кескін
картасын пайдалана отырып, көршілес аймақтарды
анықтаңыз

а) Батыс Қазақстан облысының оңтүстігіндегі көршілес
облысты белгілеңіз
b) Шығыс Қазақстанның батысындағы көршілес облысты
белгілеңіз
c) Мұғалжар тауы орналасқан облысты белгілеңіз
www.google.kz

10

Бағалау
критерийі
Картаның
қосымша
элементтерін
жіктейді

Географиялық
шартты
белгілер мен
карталарды
сипаттайды

Географиялық
шартты
белгілер мен
карталарды
сипаттайды

Жалпы балл

Тапсырма №

1

2

3

Дескриптор
Білім алушы
9 облыспен шекаралас
облысты анықтайды
Сырдария өзені
орналасқан облысты
анықтайды
Көлемі бойынша үш ірі
облысты анықтайды

Балл
1
1

1

0 м қосымша сипаттау
элементті ажыратады

1

ылғалды экваторлық
ормандарды қосымша
сипаттау элементті
ажыратады
3000-нды қосымша
сипаттау элементті
ажыратады
+25℃ белгіні қосымша
сипаттау элементті
ажыратады
Какао өсетін табиғат
зонасын анықтайды
Кескін картаға Батыс
Қазақстан облысының
оңтүстігіндегі көршілес
облысты белгілейді;
Кескін картаға Шығыс
Қазақстанның
батысындағы көршілес
облысты белгілейді;
Кескін картаға Мұғалжар
тауы орналасқан облысты
белгілейді;

1

1

1

1
1

1

1

11

11

«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау

12

Тақырып

Жер бедерінің қалыптасу және таралу
заңдылықтары. Материктер мен
мұхиттардың ірі орографиялық
объектілері. Геологиялық жыл санау
мен геохронологиялық кесте.

Оқу мақсаты

8.3.1.1 жер бедерінің қалыптасу және
таралу заңдылықтарын зерттейді
8.3.1.4 материктер мен мұхиттарда
орналасқан ұқсас орографиялық
бірліктерді салыстырады
8.3.1.9 геологиялық жылсанау мен
геохронологиялық кестені талдап,
жер қыртысының және тіршіліктің
дамуындағы ірі кезеңдері мен
геологиялық оқиғаларды ажырата
алады

Бағалау
критерийі

Білім алушы
Жер бедерінің қалыптасуына әсер
ететін факторлар мен жер бедері
пішіндері арасындағы байланысты
ажыратады
Орографиялық бірліктерді жіктейді
Геохронологиялық шәкілді
топтастырады

Ойлау
деңгейлері

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау
уақыты
Тапсырма

20 минут

1. a) Тектоникалық құрылым түрлерін анықтаңыз

b) Литосфералық тақталарда қандай жер бедерінің
формалары орналасқанын ажыратыңыз
c) Таулардың қалыптасуы мен бұзылуына әсер ететін
факторларды анықтаңыз
2. a) Кескін картаға орографиялық бірліктерді
орналастырыңыз

13

Альпі-Гималай сейсмикалық белдеуі, Эфиопия үстірті,
Үлкен Суайрық жотасы, Ұлы жазықтар, Амазонка ойпаты.
b) Мұхит түбіндегі орографиялық бірліктерді анықтаңыз

c) Венн диаграммасы бойынша материктер мен мұхиттар
орографиялық бірліктерін салыстырыңыздар
ұқсастығы

қорытынды

айырмашылығы

3. Жер қыртысы мен тіршіліктің даумындағы ірі кезеңдерді
талдаңыз
a) геологиялық кестенің құрылымдарын атаңыз

b) кайнозой эрасының үш кезеңін топтастырыңыз

14

Бағалау
критерийі
Жер бедерінің
қалыптасуына
әсер ететін
факторлар мен
жер бедері
пішіндері
арасындағы
байланысты
ажыратады

Орографиялық
бірліктерді
жіктейді

Геохронологиялық шәкілді
топтастырады
Жалпы балл

Тапсыр- Дескриптор
ма № Білім алушы
тектоникалық құрылым түрін
1
анықтайды
тектоникалық құрылым түрін
анықтайды
тектоникалық құрылым түрін
анықтайды
тектоникалық құрылым түрін
анықтайды
жер бедерінің формасын
анықтайды
таудың қалыптасу мен бұзылуына
әсер ететін факторларды
ажыратады
кескін картаға орографиялық
бірлікті орналастырады
2
кескін картаға орографиялық
бірлікті орналастырады
кескін картаға орографиялық
бірлікті орналастырады
кескін картаға орографиялық
бірлікті орналастырады
кескін картаға орографиялық
бірлікті орналастырады
мұхит түбіндегі орографиялық
бірліктерді анықтайды
материктер мен мұхиттардағы
ұқсастық белгілерін анықтайды
материктер мен мұхиттардағы
айырмашылық белгілерін
анықтайды
қорытынды жасай алады
геологиялық кестенің
3
құрылымдарын атайды
кайнозой эрасының үш кезеңін
топтастырады

Балл
1
1
1
1
1
1

1
1
1
1
1
1
1
1

1
1
1
17

15

2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАРЫ
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау
Тақырып

Оқу мақсаты

Климат түзуші факторлар.
Климаттық белдеулер. Климаттың
адамзат тіршілігі мен
шаруашылығына тигізетін әсері
8.3.2.1 климат түзуші
факторларды талдайды
8.3.2.3 климаттық белдеулерді
талдайды
8.3.2.5 жергілікті компонентті
қосымша қамту негізінде
климаттың адамзат тіршілігі мен
шаруашылығына тигізетін әсеріне
баға береді

Бағалау критерийі

Ойлау дағдыларының
деңгейі
Орындау уақыты

16

Білім алушы
Климат элементтерін, климатты
қалыптастырушы факторларды
анықтайды
Климаттық белдеулерді бір бірінен
ажыратады
Адамзат әрекетінің атмосфера мен
климатқа тигізетін кері әсерін
жіктейді
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
20 минут

Тапсырма
1. a)Берілген аймақтардың климат қалыптастырушы түрткі
жайттарын анықтаңыздар
3

4
2
1

b) Суреттерде берілген нысандарға күн радиациясының
қай түрлері әсер ететінін анықтаңыз.

тура күн
радиациясы

жиынтық шашыранды шағылысқан
күн
күн
күн
радиациясы радиациясы радиациясы

адамға
аққалаға
ұшаққа
итке

17

2. Климаттық белдеулер картасын пайдалана отырып,
климаттық белдеулерді ажыратыңыз

a) Оңтүстік жарты шардағы климаттық белдеулер санын
анықтаңыз
b) Ең ірі климаттық белдеуді анықтаңыз
c) Өлкеңіз қандай климатық белдеуде орналасқанын
ажыратыңыз
3. a) Климаттың адамзат шаруашылығына жағымды
әсерін топтастырыңыз
b) Климаттың адамзат шаруашылығына жағымсыз
әсерін топтастырыңыз
c) Кәсіпорындар атмосфера ластануын төмендету үшін
сіздің ұсынысыңыз
18

Бағалау критерийі Тапсырма №
Климат
1
элементтерін,
климатты
қалыптастырушы
факторларды
анықтайды

Климаттық
белдеулерді бір
бірінен ажыратады

Адамзат әрекетінің
атмосфера мен
климатқа тигізетін
кері әсерін жіктейді

Жалпы балл

2

3

Дескриптор
Білім алушы
Аймақтағы климат
қалыптастырушы түрткі
жайтты анықтайды
Аймақтағы климат
қалыптастырушы түрткі
жайтты анықтайды
Аймақтағы климат
қалыптастырушы түрткі
жайтты анықтайды
Аймақтағы климат
қалыптастырушы түрткі
жайтты анықтайды
Күн радиациясының түрін
ажыратады
Күн радиациясының түрін
ажыратады
Күн радиациясының түрін
ажыратады
Күн радиациясының түрін
ажыратады
Оңтүстік жарты шардағы
климаттық белдеулер
санын анықтайды
Ең ірі климаттық белдеуді
анықтайды
Өлкенін климаттық
белдеуін ажыратады
Климаттың адамзат
шаруашылығына жағымды
әсерін талдайды
Климаттың адамзат
шаруашылығына
жағымсыз әсерін талдайды
Өз ұсынысын дәлелдейді

Балл
1

1

1

1

1
1
1
1
1

1
1
1

1

1
14

19

«Физикалық география» бөлімібойынша жиынтық
бағалау

20

Тақырып

Құрлық суларының түрлері мен
қалыптасуы. Өзендердің
гидрологиялық режимі. Су
апаттары

Оқу мақсаты

8.3.3.1 құрлық суларының
қалыптасу жолдарын анықтайды
8.3.3.4 қазақстандық компонентті
қосымша қамту негізінде өзендердің
гидрологиялық режимін түсіндіреді
8.3.3.7 жергілікті компонентті
қосымша қамту негізінде су
апаттарының алдын алу шараларын
ұсынады

Бағалау
критерийі

Білім алушы
Құрлық суларының қалыптасу
жолдарын саралайды.
Гидрологиялық режим графигін
талдайды.
Су апаттарының алдын алу
шараларын ұсынады.

Ойлау
дағдыларының
деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырма
1. a) Құрлық суларын тиісті алаптарына орналастырыңыз
Тынық
мұхиты

Атлант
мұхиты

Солтүстік
Мұзды мұхиты

Үнді мұхиты

Амур, Рейн, Үлкен аюлы көлі, Меконг
b) С нүктесінен бастау алып отырған өзендердің
қайсысында сарқырама болуы ықтимал? Жауапты
дәлелдеңіз.

2. a) Физикалық картаны пайдаланып, Қазақстан су
алаптарының өзендерін анықтаңыз

21

Каспий теңізі
алабы

Солтүстік мұзды
мұхит алабы

Балхаш-Алакөл
көлінің алабы

b) Х өзенінің гидрографы бойынша су тасу, тасқын және
сабалық кезеңдерін ажыратыңыз

3. a) Қазақстанда су тасқыны жиі болатын аймақты
анықтаңыз

b) Су тасқыны себептерін анықтаңыз
c) Су тасқынының алдын алу шараларын ұсыныңыз

22

Бағалау
критерийі
Құрлық
суларының
қалыптасу
жолдарын
саралайды

ТапсырДескриптор
ма №
Білім алушы
Құрлық суын тиісті алапқа
1
орналастырды
Құрлық суын тиісті алапқа
орналастырды

Гидрологиялық
режим графигін
талдайды
2

Су
апаттарының
алдын алу
шараларын
ұсынады

Жалпы балл

3

Балл
1
1

Құрлық суын тиісті алапқа
орналастырды
Құрлық суын тиісті алапқа
орналастырды

1

Жауапты дәлелдейді

1

Каспий теңізі алабының
өзенін анықтайды
Солтүстік мұзды мұхит
алабының өзенін
анықтайды
Балхаш-Алакөл көлінің
жүйесінің өзенін
анықтайды
Гидрограф бойынша су тасу
кезеңін ажыратады
Гидрограф бойынша
тасқын кезеңін ажыратады

1

Гидрограф бойынша
сабалық кезеңін
ажыратады
Қазақстанда су тасқыны
жиі болатын аймақты
анықтайды
Су тасқыны себептерін
анықтайды
Алдын алу шараларын
ұсынады

1

1

1

1

1
1

1

1
1
14

23

Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау
Тақырып

Табиғат зоналары мен биіктік
белдеулер. Материктердің
табиғи зоналары. Мұхиттарда
тіршілік дүниесі

Оқу мақсаты

8.3.4.1 табиғат зоналары мен
биіктік белдеулерінің
қалыптасуын түсіндіреді
8.3.4.2 табиғат зоналарын
жоспар бойынша сипаттайды
8.3.4.4 мұхиттағы тіршілік
дүниесінің таралуын
анықтайды

Бағалау критерийі

Білім алушы
Фауна мен флораның табиғат
зоналары мен биіктік
белдеулерде таралу
заңдылықтарын анықтайды
Ендік зоналары мен биіктік
белдеулерді жоспар бойынша
сипаттайды
Мұхиттардың тіршілік дүниесін
талдайды
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Ойлау
дағдыларының
деңгейі
Орындау уақыты
Тапсырма

24

20 минут

1. Географиялық белдеулері мен зоналары картасын
пайдалана отырып, табиғат зоналарын ажыратыңыз

https://yandex.kz
a) Экваторлық климаттық белдеудің зоналарын
анықтаңыз
b) Шөлейіт және шөл зоналары қандай аймақтарда
таралғанын анықтаңыз
c) Антарктикалық климаттық белдеудің фаунасын
топтастырыңыз
d) Атлас тауы орналасқан климаттық белдеуді
анықтаңыз

25

2.

a) Биіктік белдеулерінің санын анықтаңыз

b) Алтай тауының етегіндегі табиғат зонасын анықтаңыз

c) Альпі белдеуінің биіктігін анықтаңыз

26

3. a) Мұхиттағы тірі тіршілік иелерін ажыратыңыз

b) Мұхиттың жоғары бөлігінде өмір сүретін тіршілік
иелерінің бейімделуін талдаңыз

c) Мұхиттың ортаңғы бөлігінде өмір сүретін тіршілік
иелерінің бейімделуін талдаңыз

d) Мұхиттың түбінде өмір сүретін тіршілік иелерінің
бейімделуін талдаңыз

27

Бағалау
критерийі
Фауна мен
флораның
табиғат
зоналары мен
биіктік
белдеулерде
таралу
заңдылықтарын
анықтайды

Ендік зоналары
мен биіктік
белдеулерді
жоспар бойынша
сипаттайды

Мұхиттардың
тіршілік
дүниесін
талдайды

Жалпы балл

28

Тапсырма №
1

2

3

Дескриптор
Білім алушы
экваторлық климаттық
белдеудің зоналарын
атайды
шөлейіт және шөл
зоналарынан таралған
аймақтарын анықтайды
антарктикалық
климаттық белдеудің
фаунасын топтастырады
Атлас тауы орналасқан
климаттық белдеуді
анықтайды
биіктік белдеулер санын
анықтайды
Алтай тауының етегіндегі
табиғат зонасын
анықтайды
Альпі белдеуінің биіктігін
есептейді
мұхиттағы тірі тіршілік
иелерін атайды
тіршілік иелерінің
бейімделуін талдайды
тіршілік иелерінің
бейімделуін талдайды
тіршілік иелерінің
бейімделуін талдайды

Балл
1

1

1

1

1
1

1
1
1
1
1
11

3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАРЫ
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау
Тақырып

Оқу мақсаты

Бағалау
критерийі

Географиялық қабықтың құрамы мен
құрылысы.Географиялық қабықтың
заңдылықтары.
8.3.5.1. Географиялық қабықтың құрамы
мен құрылысын графикалық түрде
көрсетіп, түсіндіреді
8.3.5.2. Географиялық қабық
заңдылықтарының маңыздылығын
түсіндіреді
Білім алушы
Географиялық қабықтың құрамы мен
құрылысын жүйелейді
Географиялық қабықтың біртұтастығын
дәлелдейді

Ойлау
Қолдану
дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
Орындау
уақыты

20 минут

Тапсырма
1. a) Географиялық қабықтың құрылымдық бөліктерінің
компоненттерін толықтырыңыз
Тропосфера
Жер қыртысы
Гидросфера
Биосфера
29

(Су, ауа, тау жыныстары, жануар, өсімдік)
b) Бос тор көздеріне өзара байланысатын ағзалардың
сандарын толтырыңыз

2. a) Географиялық қабықтың заңдылықтарын
сәйкестендіріңіз
Географиялық
зоналылық
Бейзоналылық
Ырғақтылық

Қандай да бір географиялық құбылыстың
таралуы зоналылық заңына бағынбауы
Тәулік, жыл ішіндегі табиғи үдерістердің
қайталануы
Экватордан полюске қарай географиялық
белдеулердің ауысуы

b) Жер қабықтарының
белсенділігін ажыратыңыз

өзара

әрекеттесуінің

Географиялық қабықтың арақатынасы

30

c) өзіңіздің аумақтық кешенінен мысал келтіріңіз

жер бедері

климат

суы

менің өлкемнің аумақтық кешені

топырағы

өсімдіктері

жануарлары

d) Адам тарапынан қатты өзгерген географиялық
қабықтың бәр түріне дәлел келтіріңіз.

Бағалау
Тапсыркритерийі
ма №
Географиялық
қабықтың
1
құрамы мен
құрылысын
жүйелейді

Дескриптор
Білім алушы
Компоненттерді
толықтырады
Компоненттерді
толықтырады
Компоненттерді
толықтырады
Компоненттерді
толықтырады
Өзара байланысатын
ағзаларды анықтайды
Өзара байланысатын
ағзаларды анықтайды

Балл
1
1
1
1
1
1
31

Географиялық
қабықтың
2
біртұтастығын
дәлелдейді

Жалпы балл

32

Өзара байланысатын
ағзаларды анықтайды
Өзара байланысатын
ағзаларды анықтайды
Өзара байланысатын
ағзаларды анықтайды
Өзара байланысатын
ағзаларды анықтайды
Географиялық қабықтың
заңдылықтарын
сәйкестендіреді
Географиялық қабықтың
заңдылықтарын
сәйкестендіреді
Географиялық қабықтың
заңдылықтарын
сәйкестендіреді
Жер қабықтарының
өзара әрекеттесуінің
белсенділігін ажыратады
Жер қабықтарының өзара
әрекеттесуінің
белсенділігін ажыратады
Жер қабықтарының өзара
әрекеттесуінің
белсенділігін ажыратады
Аумақтық кешенінен
мысал келтіреді
Дәлел келтіреді

1
1
1
1
1

1

1

1

1

1

1
1
18

«Әлеуметтік география» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау
Тақырып

Ұдайы өсудің түрлері. Демографиялық
көрсеткіштер мен демографиялық
жағдай. Демографиялық проблемалар

Оқу мақсаты

8.4.1.2 дүниежүзі елдерін халықтың
ұдайы өсу түрі бойынша жіктейді;
8.4.1.4 елдердің демографиялық
көрсеткіштерін графикалық түрде
ұсынып, түсіндіреді;
8.4.1.5 дүниежүзі елдерін
демографиялық проблемалары
бойынша жіктейді.

Бағалау
критерийі

Білім алушы
Халықтың ұдайы өсу режимін
айқындайды
Демографиялық көрсеткіштердің
бағалау шәкілін дамытады
Демографиялық жарылыс және
демографиялық дағдарыс
көрсеткіштерін елдерге мысал келтіре
отырып, қорытындылайды

Ойлау
дағдыларының
деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау
уақыты

20 минут

33

Тапсырма
1. Қызғылт түспен берілген аймақтардың ерекшеліктерін
айқындаңыздар

a) Халықтың жоғары табиғи қозғалысы бар аймақтарды
анықтаңыз

b) Иммиграция басым аймақтарды анықтаңыз

c) Халықтың төменгі табиғи қозғалысы бар аймақтарды
анықтаңыз
d) Бала туылуының жоғары аймақтары бар аймақтарды
анықтаңыз

34

2. a) Өз отбасыңыздың мүшелерінің жас ерекшеліктеріне
сай график әзірлеңіз
Жасы

Отбасының мүшелері
b) Халықтың жыныс-жас пирамидасы ерекшеліктерін
айқындаңыз

Халықтың жыныс-жас
пирамидасы
Халықтың табиғи
жоғарғы өсуі
Балалар туылуы төмен
Егде адамдар басым

Келісемін

Келіспеймін

35

3. a) Аймақ, мінездеме,
сәйкестендіріңіз
Бала туу, өлім,
табиғи өсу
көрсеткіштері
төмен, қарт адамдар
басым
Бала туу жоғары,
өлім төмен, жоғары
табиғи өсу
көрсеткіші, бала
саны басым

жыныс-жас

ерекшеліктерін

Латын Америка,
Азия, Африка
елдері

балалар (0-14
жас)22%,
егде адамдар
15%

Жапония,
Солтүстік
Америка, Еуропа
елдері

балалар (0-14
жас)45%,
егде адамдар 2%

b) Елдің демографиялық көрсеткішін жоғарлату мәселесінің
шешу жолдарына ұсынысыңыз

Бағалау
критерийі
Халықтың ұдайы
өсу режимін
айқындайды

Демографиялық
көрсеткіштердің
бағалау шәкілін

36

Тапсыр- Дескриптор
ма № Білім алушы
Халықтың жоғары табиғи
1
қозғалысы басым
аймақтарды анықтайды
Иммиграция басым
аймақтарды анықтайды
Халықтың төмеңгі табиғи
қозғалыс басым
аймақтарды анықтайды
Бала туылуының жоғары
көрсеткіштері басым
аймақтарды анықтайды
Отбасылық жас
ерекшелікке сай график
2
әзірлейді

Балл
1

1
1

1

1

дамытады

Демографиялық
жарылыс және
демографиялық
дағдарыс
көрсеткіштерін
елдерге мысал
келтіре отырып,
қорытындылайды
Жалпы балл

3

Халықтың жыныс-жас
пирамидасы
ерекшеліктерін
айқындайды
Халықтың жыныс-жас
пирамидасы
ерекшеліктерін
айқындайды
Халықтың жыныс-жас
пирамидасы
ерекшеліктерін
айқындайды
Аймақ, міңездеме,жынысжас ерекшеліктерді
сәйкестендіреді
Аймақ, мінездеме, жынысжас ерекшеліктерді
сәйкестендіреді
Мәселені шешу жолдарын
ұсынады

1

1

1

1

1

1
11

37

«Экономикалық география» бөлімібойынша жиынтық
бағалау
Тақырып

Табиғи ресурстарды экономикалық
және экологиялық тұрғыдан бағалау.
Дүниежүзі аймақтарының табиғиресурстық потенциалы. Табиғи
ресурстарды өңдеу технологиясы,
орталықтары және дайын өнім
түрлері.

Оқу мақсаты

8.5.1.1 Табиғи ресурстарды
экономикалық және экологиялық
тұрғыдан бағалайды
8.5.1.2 Жекелеген дүниежүзі
аймақтарының табиғи-ресурстық
әлеуетін бағалайды
8.5.1.3 Жергілікті компонентті
қосымша қамту негізінде жекелеген
табиғи ресурстарды өңдеу
технологиясын сипаттай отырып,
орталықтары мен дайын өнім түрлерін
атайды

Бағалау критерийі

38

Білім алушы
Жеке елдердің табиғи-ресурстық
потенциалын бағалайды.
Табиғи ресурстардың шаруашылық
маңыздылығына және қоршаған
ортаға тигізетін әсерін бағалайды
Табиғат ресурстарын өңдеу жолдарын
зерделейді

Ойлау
дағдыларының
деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырма
1. a) Еліміздің табиғи-ресурстық әлуетін саралаңыз

a) Минералдық ресурстарға мол ауданды аңықтаңыз
b) Орман ресурстары мол ауданды аңықтаңыз
c) Су ресурстары мол ауданды аңықтаңыз
d) Еліміздің табиғи ресурстық әлуетіне баға беріңіз
2. a) Табиғат ресурстарының экономикаға тигізетін
жағымды жақтарына баға беріңіз
b) Табиғат ресурстарының экологияға тигізетін
жағымсыз жақтарына баға беріңіз

39

c) Экология салдарының әсерін азайтудың баламалы
жолдарын әзірлеңіз
3. a) машина жасаудың құрастыру өндіріс түрлерін тиісті
бағыты бойынша орналастырыңыз
өндіріс

ауыл
шаруашылығы

көлік

халық

генератор, комбайн, автобус,құрал-жабдық
b) Қаратау
анықтаңыз

c) Еліміздің
анықтаңыз

40

жотасындағы

химия

негізгі

саласы

кен-химия

орналасқан

орнын

аймақтарын

Бағалау
критерийі
Жеке елдердің
табиғиресурстық
потенциалын
бағалайды

Табиғи
ресурстардың
шаруашылық
маңыздылығына
және қоршаған
ортаға тигізетін
әсерін
бағалайды
Табиғат
ресурстарын
өңдеу жолдарын
зерделейді

Жалпы балл

Тапсыр- Дескриптор
Балл
ма №
Білім алушы
минералдық ресурстарға мол
1
1
ауданды анықтайды

2

3

орман ресурстары мол
ауданды аңықтайды
су ресурстары мол ауданды
аңықтайды
еліміздің табиғи ресурстық
әлуетін бағалайды
жағымды жақтарын
бағалайды
жағымсыз жақтарын
бағалайды
мәселені шешу жолдарын
ұсынады

1

тиісті бағыты бойынша
орналастырады

1

тиісті бағыты бойынша
орналастырады
тиісті бағыты бойынша
орналастырады
тиісті бағыты бойынша
орналастырады
кең-химия орнын
аңықтайды
химия саласы орналасқан
аймақтарды аңықтайды

1

1
1
1
1
1

1
1
1
1
13

41

4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАРЫ
«Экономикалық география» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау
Тақырып

Экономикалық инфрақұрылымның
элементтері мен функциялары.
Ауылшаруашылық, өнеркәсіп және қызмет
салаларын ұйымдастыру түрлері.
Дүниежүзілік шаруашылық салаларын
сипаттау.

Оқу мақсаты

8.5.2.1 Қазақстандық компонентті қосымша
қамту негізінде экономикалық
инфрақұрылымның элементтерін сипаттап,
маңыздылығына баға береді;
8.5.3.2 Қазақстандық компонентті қосымша
қамту негізінде ауылшаруашылық және
өнеркәсіп өндірісін, қызмет саласын
ұйымдастыру түрлерін сипаттайды;
8.5.3.4 Дүниежүзі шаруашылығы салаларын
жоспар бойынша сипаттайды.

Бағалау
критерийі

Білім алушы
Экономикалық инфрақұрылым түрлерін
ажыратады.
Қазақстанның сыртқы және ішкі саудасын
бағалайды.
Ауыл шаруашылық саласының мысалында
қорытындылайды.

Ойлау
дағдыларының
деңгейі

Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Орындау
уақыты

20 минут

42

Тапсырма
1. Берілген суреттерден экономикалық
инфрақұрылымға жататын элементтерді топтастырыңыз

1

3

2

4

b) Өзіңіздің ауданыңызда экономикалық
инфрақұрылымның қай түрі орналасқанын анықтаңыз
2. a) Ресей мен Қытайдан қандай тауарларды тұтынамыз?
Мысал келтіріңіз

b) Қазақстанның экспорты ұлғаюы көрсеткіші бойынша
дөңгелек диаграмма әзірлеңіз

43

c) Қазақстанның импорты ұлғаюы көрсеткіші бойынша
дөңгелек диаграмма әзірлеңіз

d) Еліміздің экспорт және импорттық құрылымын
зерделей отырып, шаруашылықтың қай саласын дамыту
елімізге тиімді болатынын ұсыныңыз

44

3.

a) Қазақстан ауыл шаруашылығындағы жануарлар
жалпы басын есептеңіз

b) Қай мал түрін көбейту жөн деп ойлайсыз? Неліктен?

c) Ауыл шаруашылық жануарлар өсіруден алда келе
жатқан әлемдік аймақтарды картада көрсетілген сандар
бойынша орналастырыңыз

45

Бағалау
критерийі
Экономикалық
инфрақұрылым
түрлерін
ажыратады

Қазақстанның
сыртқы және ішкі
саудасын
бағалайды

ТапсырДескриптор
ма №
Білім алушы
1

2

Ауыл
шаруашылық
саласының
3
мысалында
қорытындылайды
Жалпы балл

46

Экономикалық
инфрақұрылымға
жататын элементтерді
топтастырады
Экономикалық
инфрақұрылымның түрін
анықтайды
Өлкенің экономикалық
инфрақұрылымын
анықтайды
Мысал келтіреді
Дөңгелек диаграмма
әзірлейді
Дөңгелек диаграмма
әзірлейді
Ұсыныс жасай алады
Жануар басын есептейді
Өз ойын дәлелдейді
Аймақтарға дұрыс
орналастырады

Балл
1

1

1

1
1
1
1
1
1
1
10

«Елтану және саяси география негіздері» бөлімі
бойынша жиынтық бағалау

Тақырып

Елдердің саяси типологиясы. Саяси
картадағы сандық және сапалық
өзгерістер. Саяси интеграция.
Қазақстанның саяси-интеграциялық
үдерістердегі мүдделері, бағыттары
және бастамалары.

Оқу мақсаты

8.6.1.2 Елдерді басқару формасы және
мемлекеттік құрылымы бойынша
топтастырады
8.6.1.3 саяси картаның сандық және
сапалық өзгерістерін талдайды
8.6.1.6 Қазақстанның саяси
интеграциядағы мүдделері мен
мақсаттарын талдайды

Бағалау
критерийі

Білім алушы
Мемлекеттерді басқару формасы
бойынша жіктейді
Еліміздің саяси жағдайын бағалайды
Еліміздің халықаралық ұйымдардағы
орнын тұжырымдайды

Ойлау
дағдыларының
деңгейі

Қолдану
Жоғары дағды деңгейі

Орындау уақыты

20 минут

47

Тапсырма
1. a) Халықаралық аумақтардың
ерекшеліктерін сәйкестендіріңіз

саяси

картадағы

Пайдалануға барлық
халықаралық
қауымдастықтар тиесілі

Байқоңыр

Акватория

Уақытша пайдалануға
берілетін аумақ

Гваделупа

Жалға
алынған
аумақ

Саяси тұрақтылығы
жоқ, басқа мемлекетке
бағынышты

Антарктика

Отар

b) Конституциялық монархия елдерін анықтаңыз
Бутан, Оман, Қырғызстан, Франция, Испания
c) Абсолюттік монархия елдерін анықтаңыз
Германия, АҚШ, Сауд Арабиясы, Бруней
2. «Мәңгілік елдің» саяси картасындағы сандық және
сапалық өзгерістерін саралаңыз
федерация

14 облыс
Ямайка

республика

корорль
демократия

конфедерация

48

штат
9 орын

3. Қазақстан Республикасының интеграциялық
бірлестіктерге қатысуының мақсаты неде деп ойлайсыз?

Бағалау
критерийі
Мемлекеттерді
басқару
формасы
бойынша
жіктейді

Еліміздің саяси
жағдайын
бағалайды

Еліміздің
халықаралық
ұйымдардағы
орнын
тұжырымдайды
Жалпы балл

Тапсыр- Дескриптор
Балл
ма № Білім алушы
халықаралық аумақтарды
1
1
ажыратады
халықаралық аумақтарды
1
ажыратады
халықаралық аумақтарды
1
ажыратады
конституциялық монархия
1
елдерін анықтайды
абсолюттік монархия елдерін
1
анықтайды
«Мәңгілік елдің»
1
ерекшеліктерін саралайды
2
«Мәңгілік елдің»
1
ерекшеліктерін саралайды
«Мәңгілік елдің»
1
ерекшеліктерін саралайды
«Мәңгілік елдің»
1
ерекшеліктерін саралайды
еліміздің интеграциялық
1
3
бағыттағы мақсатын
айқындайды

10

49

Тапсырма үлгілері және балл қою кестеcі
«География» пәнінен 1-тоқсанға арналған жиынтық
бағалаудың тапсырмалары
1. Эндогендік үдерісті анықтаңыз.
А) магматизм
В) жауын-шашын
С) тас сейілі
D) мұз аккумуляциясы
Е) терраса
[1]
2.Бір минералдан тұратын тау жынысын анықтаңыз
А) габброн
В) мәрмәр
С) гнейс
D) базальт
Е) гранит
3. Географиялық
жіктеңіз

ғылым

салаларының

[1]
компоненттерін

Физикалық
география

Геоморфология

Топырақтану

Қоғамдық
география

Көші-қон географиясы

50

Табиғат
ресурстары
георафиясы

[2]
4. Барлық адамзат қоғамын қамтитын проблемаларды
шешу маңыздылығын түсіндіріңіз
Қарусыздандыру
проблемасы
Экологиялық проблема
Азық-түлік проблемасы
[3]
5. a) Берілген мәліметті пайдалана отырып, Қазақстан
аймақтарының ауданы бойынша графигін сызыңыз
Жамбыл облысы

144.3 мың

Шығыс Қазақстан облысы

283.2 мың

Қарағанды облысы

428 мың

[1]
b) Еліміздің жалпы жер көлемін есепке ала отырып,
графиктегі берілген аймақтардың жер үлесінің орташа
пайызын есептеңіз
[1]
51

6. Картаны
қолданыңыз

сипаттайтын

a) А
В
координаталарын анықтаңыз

қосымша

элементтерді

географиялық

[2]
b) Градус бойынша А және В нүктелерінің арақашықтығын
есептеңіз
[1]
c) Км есебінде А және В нүктелерінің арақашықтығын
анықтаңыз
[1]
7. Кескін картаға төменде берілген географиялық
нысандарды белгілеңіз

52

a) Қазақстан Республикасы
b) Солтүстік Мұзды мұхиты
c) Мадагаскар аралы
[3]
8. Сандық және сапалық деректерді талдаңыз
a) 2000 м
биіктіктегі
жауын-шашын
температурасының көрсеткіштерін анықтаңыз

мен

ауа

[2]
b) Какао өсіру үшін климаттық факто