ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫНЫҢ

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАБИНЕТІ

8-сынып

Қазақ әдебиеті

(оқыту қазақ тілінде)

Жиынтық бағалау тапсырмаларының жинағы

Тараз – 2020

Баспаға Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы оқу-әдістемелік кабинетінің Әдістемелік кеңесінің шешімімен ұсынылған (хаттама №2, «24» желтоқсан, 2019 жыл).

Пікір жазғандар:

Т.А.Мұқашев – М. Х. Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің «Филология және журналистика» кафедрасының доценті, ф.ғ.к.

С.О. Құлбарақ – М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің «Дулатитану» ғылыми-зерттеу орталығының директоры, филология ғылымдарының докторы, профессор.

Редакция алқасы:

Ш.А.Усерова – Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы оқу-әдістемелік кабинетінің басшысы,төрайым, Б.Х.Тажибаев – облыстық оқу-әдістемелік кабинеті басшысының орынбасары, төрайымның орынбасары, А.Н. Иманбекова– Тараз қаласы физика- математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің сарапшы мұғалімі; Ш.М.Жамалбекова – облыстық оқу- әдістемелік кабинетінің « Білім үдерісін ақпараттық-әдістемелік қамтамасыз ету» бөлімінің меңгерушісі, редактор: А.Нұрмолдаева – облыстық оқу-әдістемелік кабинетінің әдіскері, техникалық корректор.

Р.Б.Абуева- «Жиынтық бағалау тапсырмаларының жинағы» 8-сынып, қазақ әдебиеті пәні. Тараз,2020. – 103 б.

Жинақ жалпы орта білім беретін мектеп мұғалімдеріне,мектеп әкімшілігіне,білім беру бөлімінің әдіскерлеріне,критериалды бағалау бойынша мектеп,өңірлік үйлестірушілеріне арналған. Білім алушылардың бөлім/ортақ тақырып және тоқсан бойынша жоспарланған мақсаттарды меңгеру деңгейін тексеруге мүмкіндік береді. Тапсырмалар түсіну мен жауап беру, анализ және интерпретация, бағалау және салыстыру дағдыларын қалыптастырып, өмірдегі жағдаяттарға өз көзқарасын білдіре алуына негіз болады.

© Жамбыл облысы әкімдігі білім

басқармасының оқу-әдістемелік кабинеті

Тараз қ. 2020

МАЗМҰНЫ

Кіріспе...................................................................................................................................................4

1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған

тапсырмалар..........................................................................................................................................5

«Дананың сөзі-ақылдың көзі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау.................................................6

«Дананың сөзі-ақылдың көзі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау...............................................11

2-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар................................................15

«Көркем әдебиет» және эпикалық сарын» бөлімі бойынша жиынтық бағалау...........................16

«Көркем әдебиет» және эпикалық сарын» бөлімі бойынша жиынтық бағалау...........................22

3-тоқсанбойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар................................................28

«Махаббат және абырой» бөлімі бойынша жиынтық бағалау»....................................................29

«Махаббат және абырой» бөлімі бойынша жиынтық бағалау»................................................... 35

4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар.................................................. 41

«Қиял мен шындық» бөлімі бойынша жиынтық бағалау............................................................. 42

«Қиял мен шындық» бөлімі бойынша жиынтық бағалау............................................................. 48

1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау спецификациясы............................................................... 53

2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау спецификациясы.............................................................. 66
3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау спецификациясы............................................................... 79
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау спецификациясы............................................................... 91

Қорытынды......................................................................................................................................102

Пайдаланылған әдебиеттер............................................................................................................103

К ІРІСПЕ

Жиынтық бағалауға бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар мұғалімдерге 8-сынып оқушыларына «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау,ұйымдастыру және өткізуге көмекші құрал ретінде құрастырылған.

Әдістемелік ұсыныстар 8-сынып «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша ұзақ мерзімді оқу бағдарламасы негізінде дайындалған. Бөлімде ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге оқушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.

Адам өміріндегі көркем әдебиеттің мәнін, әдеби бағыттарды, түрлері мен жанрларын, шығарманың тақырыбын, идеясын, проблемаларын, шығармадағы автордың көзқарасын, көркем шығармадағы бейнелі суреттеулерді, шығармадағы ашық және астарлы айтылған мағыналарды түсінеді.

Осыған орай шығармалар бойынша өзінің көзқарасын дәлелдермен тұжырымдай отырып, әртүрлі жанрда бейнеленген шығармалардың тілдік ерекшеліктерін, жазушы стилінің ерекшеліктерін талдайды, сыни көзқарастарын талдайды.

Сондай-ақ қазақ әдебиетінің әр кезеңінде жазылып, өзінің көркем құндылығын жоймай келе жатқан осы туындылармен танысу арқылы оқушы әдеби талдау, сыни ойлау қабілеттеріне ие болып, шығармашылдық ізденіске қадам басады. 8-сыныптарда әдебиет теориясынан түсініктерді мақсатты түрде игеруге және көркем шығарманың мазмұнын түсіне білуіне зер салынады. Сонымен қатар оқушылар мәтіндердегі көркем сөз айшықтарын (теңеу, метафора, эпитет, метонимия т.б) тауып қана қоймай, олардың мәнін, көркем мәтіннің табиғи ажарын келтірудегі қызметін ажыратып тануға ден қояды. Әртүрлі суреттерді сөзбен бейнелеуді үйренеді, жанр ұғымын ашады, белгілі бір сөздердің мағынасын, композициялық құрылымын талдай алады. Және де оқу барысындағы оқу жетістіктеріне жетуде қаншалықты алға ілгерілегендігін байқай алады.

Әдістемелік ұсыныстарды бөлімге ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлерімен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Осы негізді көркем шығармадағы астарлы ойды талдайды, шығарма оқиғаларын қазіргі өмірмен байланыстырады. Туындыдағы мәселеге өз ойын қосып, эссе жазады немесе ауызша ой қорытады.

Сондай-ақ, жинақта оқушылардың оқу жетістіктерінің мүмкіндік деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.

Әдістемелік ұсыныс мұғалімдерге, мектеп әкімшілігіне, білім бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.

1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ

«Дананың сөзі – ақылдың көзі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

І нұсқа

Оқылатын шығарма:	Қорқыттың нақыл сөздері
Оқу мақсаты:	8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу.
Бағалау критерийі:	Білім алушы Шығармадан алған үзінділерді қайта өңдейді; креативті жазба жұмысын орындайды.
Ойлау дағдыларының деңгейі:	Қолдану
Орындау уақыты:	15-20 минут

1-тапсырма.

Қорқыт атаның нақыл сөздерін өңдеп жазыңыз.

Нақыл сөздері	Оқушының өңдеуі
1. Анадан өнеге көрмеген қызжаман, атадан тағылым алмаған ұл жаман. Ондай бала ел басын құрап, үйінен дәм беруге де жарамайды. 2.Ананың көңілі балада болар. 3.Ұлдың күні күн емес – атадан мал қалмаса, Ата малы пұл емес – баста ақыл болмаса
Ұқсастықтары

2-тапсырма.

«Кейіпкерге хат»

1-қадам: Қорқыт ата нақылдарын оқиды.

2 -қадам: Кейіпкерін анықтайды.

Кейіпкерлер: Қорқыт, жастар, ата-ана, бала.

3-қадам: Оқушылар кейіпкерге хат жазу барысында бірнеше жуан, жоғары дәрежелі сұрақ қоюы керек.

Егер ... , не болар еді? Неге...? Неліктен ...?

4-қадам: Осы сұрақтарға өзі мүмкіндігінше балама жауап ұсынуы қажет. Мүмкін,... ... болған шығар?

5-қадам: Хат соңында кейіпкерге ұсыныс жазылады.

Қорқыттың нақыл сөздері

«Мыңғырған мал жиғанмен, адам жомарт атанбас.

Анадан өнеге көрмеген қыз жаман, атадан тағылым алмаған ұл жаман. Ондай бала ел басын құрап, үйiнен дәм беруге де жарамас.

  Ананың көңiлi балада болар, жақсы ана үшiн бала – екi көздiң сыңары. ұлың өсiп жетiлсе, ол отбасының мерейi, бас-көзi.

Атадан қалған малы болмаса, баланың күнi қараң. Ақылсыз балаға ата дәулетiнен қайран жоқ

Бағалау критерийі	№ тапсырма	Дескриптор	Балл
Шығармадан алған үзінділерді қайта өңдейді.	1	Қорқыт нақыл сөздерінқайта өңдеп жазады;	1
		Шығармашылық танытады;	1
		Өз нұсқасын ұсынады.	1
Креативті жазба жұмысын орындайды.	2	Қорқыт нақылдарын шолып оқиды;	1
		Кейіпкерін нақтылайды;	1
		Жоғары деңгейлі бірнеше сұрақ қояды;	1
		Өз сұрақтарына балама жауаптар ұсынады;	1
		Ұсыныс жасайды.	1
Барлығы			8

«Дананың сөзі – ақылдың көзі» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесінеқатысты

ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)

Қорқыттың нақыл сөздері

Білім алушыныңаты-жөні _______________________________________________________________________________________

Бағалау критерийі	Оқу жетістігі деңгейі
	Төмен	Орта	Жоғары
Шығармадан алған үзінділерді қайта өңдейді.	Шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеа жазуда қиналады.	Шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеа жазуда қа телеседі.	Шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп жазады.
Креативті жазба жұмысын орындайды.	Нақыл сөз кейіпкерін нақтылағанмен жоғары деңгейлі сұрақ қойып, балама жауаптар жазуда қиналады.	Н ақыл сөз кейіпкерін нақтылағанмен жоғары деңгейлі сұрақ қойып, балама жауаптар жазуда қателеседі.	Нақыл сөз кейіпкерін нақтылайды жоғары деңгейлі бірнеше сұрақ қояды, өз сұрақтарына балама жауаптар жазып, ұсыныс жасайды.

1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

Бөлім «Дананың сөзі-ақылдың көзі»

ІІ нұсқа

Оқылатын шығарма:	Қорқыт. «Бай баласы Бамсы-Байрақ» туралы жыр
Оқу мақсаты:	8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу.
Бағалау критерийі:	Білім алушы Шығармадан алған үзінділерді қайта өңдейді; креативті жазба жұмысын орындайды.
Ойлау дағдыларының деңгейі:	Қолдану
Орындау уақыты:	15-20 минут

1-тапсырма

Берілген үзіндіні өлеңге айналдырып жазыңыз.

Ұлыңның атын «Бамш» деп атап жүр едің, ендігі аты Бәмсі-Байрақ болсын,мінген аты «Байшұбар» деп аталсын. Менің қойған атым сол,тәңірі оның жұрымын берсін»,-деді.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2-тапсырма.Қорқыт. «Бай баласы Бамсы-Байрақ» туралы жырдан алған әсерлерің туралы пікір жазыңдар. (Сөз саны-70-80)

_________________________________________________________________________________________________________