Түркістан
облысы
Отырар
ауданы
«Темір
ЖББМ»
Баяндама
Тақырыбы: «Нашақорлық-ғасыр
дерті»
Орындаған: Ноғайбек
А.
7 «Б» сынып
оқушысы
Темір ауылы-
2024
Әр
қоғамның өзiнiң бас ауыртар iрi-iрi мәселесi болады. Қоғам өркендеп
адам ой-санасы дамыған сайын оған төнер дерт кесел де ғаламаттай
қуаттанып, бой бермес бас асаудай күшейе түсетiн түрi бар.
Өкiнiштiсi сол қарап отырсаңыз осындай ем қонбайтын кеселдi,
дерттердi адамдар өздерi ойлап табады.Әлемді жайлаған нашақорлық
дерті күн сайын тамырын тереңге жайып барады. Бұл «жұқпалы ауруға»
Қазақстан да шалдыққан. Ол уақыт озған сайын асқынып бара жатыр деп
айтуға болады. Оған әр түрлі себептері бар. Ең негізгісі – есірткі
және психотроптық заттарға қол жетімділік. Бұған дәлел күн сайын
әр-түрлі есірткі немесе психотроптық заттармен ұсталғандар жәйлі
ақпарттар. Есірткі заттарды қолданатындардың басым көпшілігіне —
мектеп жасындағы бойжеткендер мен бозбалалар жатады. Өйткені
жасөспірімдер еліктегіш келеді, сондықтан бір рет есірткіні
қолдансам ештеңе ете қоймас деп, қалай нашақор болғанын білмей
қалады.
Ал
есірткінің қармағына бір іліккен адам, одан оңай құтылып кете
алмайды. Нашақорлық дертіне шалдыққан адам онсыз өмір сүре
алмайтындай күйге түсіп өзінің денсаулығын, өмірін құртып қана
қоймай, жақындарының, қоршаған адамдардың өміріне де қауіп
төндіреді
Нашақорлық – есірткі заттарына паталогиялық
құмарлық. Нашақорлық– бүкіл қоғамның қасіреті, болашағымызға қауіп
төндіріп тұрған індет. Нашақорлыққа көбінесе жасөспірімдер
шалдығады, алайда осы кезде ересектер арасында да есірткінің
тұзағына түсіп қалған адамдар көбейіп келеді. Нашақорлық–жеке
тұлғаның толық бұзылуы. Нашақорлықты емдеумен айналысатын мамандар
оны «биопсихоәлеуметтік рухани» бұзылыс деп атайды. Яғни есірткіге
тәуелді адам бірте-бірте өзін-өзі сыйлауды жоғалтады: өзінің
адамгершішік қасиеттерін жояды, психикасы қалыпты болмайды,
достарынан, отбасынан айырылады, мамандық ала алмайды және қоршаған
адамдарға, өзіне зиян келтіреді.
Есірткілер немен
қауіпті?
Есірткілерді тұтыну психикалық және тәндік
тәуелділікке, адам тұлғасының кейде азғындалуға дейін өзгеруіне,
денсаулығының нашарлауына (ауруларға және асқынуларға) әкеліп
соғады және өміріне қауіп төндіреді.
Есірткі тұтынатын жасөспірімдер мен жастар
өздерін қоғамға және Заңға қарсы қояды, олардың болашағы жоқ.
Нашақорлыққа шалдыққан науқас өмірінің орташа ұзақтығы 2-3
жыл.
Нашақорлық қоғам дерті. Нашақорлықпен күресуге
жалғыз адамның шамасы келмейді. Бұл жерде заң сақшылары нарколог
мамандар, ата-аналар және сіздер мен біздер әрбір Қазақстан азаматы
шетте қалмау керек. Ғасыр дертімен күресу керек. Дүниедегі ең
қымбат нәрсе ол сенің өмірің. Сенің өмірің ол өз
қолыңда.
Олай болса достар, денсаулығымызға зиян
келтіретін нәрселерден, жаман әдеттерден аулақ болайық. Адам
баласының жаман әдеттерден аулақ болуы ол өзін-өзі тәрбиелей білуі,
өз денсаулығын қорғай білуі, адамдық қасиетін жоғалтпауы деп
есептеймін. Біздің тәуелсіз мемлекетіміздің тірегі болатын ол
қазіргі жас ұрпақ, сол мемлекетімізді биік шыңдарға жеткізу,
халқына қызмет ету тек қана дені сау жастарымыздың қолынан
келеді.
Нашақорлық туралы қаншама айтылып, көрсетіліп
жүрсе де, оның азаймағаны рас. Сондықтан бұл дертпен жалғыздықта
күреспей, ел болып,халық болып біріге күрессек ғана оның алдын ала
аламыз. Нашақор жандардан дүниеге дені сау перзент келуі екі талай,
себебі есірткі дүние есігін әлі ашпаған,іште жатқан сәбидің
ағазаларың улайды, сондықтан жастар ойланайық, болшақ ұрпағымыздың
өміріне балта шаппайық.
«Есірткісіз қоғам құру – Қазақстанның әрбір
азаматының алдындағы міндет. Есірткінің, оның ішінде синтетикалық
есірткінің таралуы болашақ ұрпақтың әл-ауқатына қауіп төндіретіні
бәріңізге белгілі. Осыған орай мектептерде есірткіге қатысты түрлі
іс-шаралар көптеп өткізілуде. Жасөспірімдерге есірткінің зияны
туралы айтылатын пайдалы жиындарды өткізу, құқықтық сауаттылығын
арттыру арқылы олардың есірткіге тәуелді болмау жолдарының алдын
алуға болады. Бүгінде білім ошақтарында түрлі семинар, дәрістермен
дөңгелек үстел, сондай-ақ ата-аналардың қатысуымен түрлі шаралар
ұйымдастыру дәстүрге айналған. Біз күш біріктірудің арқасында
өскелең ұрпаққа оң ықпал етіп, салауатты болашақты қамтамасыз
ететінімізге сенеміз.
Нашақорлыққа қарсы күрес
жүргізу,оның алдын алу — біздің қолымызда, себебі біздер жаңа
дәуірде елімізді сақтайтын жігерлі, мықты, денсаулығы зор ұрпақ
жалғастыратын қазақ елінің салауатты ұрпағымыз. Кішкентай ғана аз
ғұмырымызда тұңғиық түбіне батпай, ата-бабаларымыз бізге аманат
еткен тәуелсіз еліміздің көк туын төмен түсірмей, біріге көкке
көтерейік.
Нашақорлық -
қоғам дерті ғасыр індеттерінің бірі нашақорлық бұдан былай да
адамзат тұрған жерде жойылмақ емес деген шешімге келген, шетелдік
ғалымдар мұны өркениетпен бірге жүретін қара құрт деп
отыр.
Нашақорлық -
наркомания ( грек тілінен narke - мелшию және mania - ессіздік,
құтырыну) - есірткі заттарға патологиялық дағдыланудың нәтижесінде
пайда болатын созылмалы ауру. Нашақорлықтың салдарынан тек қана
ішкі дүние мүшелері зақымданып қоймайды, сонымен қатар: жүрек,
жүрек тамырлары, жүйке, асқорыту, эндокриндік жүйелер де
зақымдалады. Нашақорлық жұқпасы ауру іспетті, бірақ онымен көбінесе
өз еркімен ауырады. Нашақор адам 1 жылда кем дегенде 5 адамды осы
әрекетке тартып, ауруын жұқтырады. Бүгінде Қазақстанда ресми дерек
бойынша, есірткі тұтынушы ретінде тіркелген 48 000 адам есепте
тұр. Алайда,
ресми емес дерек көздері бойынша олардың саны 350 000-нан астам.
Сондай-ақ есірткіге тәуелділердің 27%-ін 12-16 жастағылар құраса,
42%-інен астамы 17-26 жас арасындағылар, яғни,
жастар.
Қазіргі таңда аса ірі көлемде
есірткі контробандасы үшін 15 жылдан 20 жылға дейін немесе өмір
бойы бас бостандығынан айыруға; оқу орындарында және кәмелетке
толмағандардың есірткіні сатқаны үшін 15 жылдан 20 жылға дейін
немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға; ұйымдасқан кәмелетке
толмағандарды екі немесе одан да көп адамдарды, сондай-ақ күш
көрсетумен есірткіні пайдалануға тартқаны үшін 7 жылдан 10 жылға
дейін бас бостандығынан айыруға, есірткіні пайдалануға тартып,
соның негізінде адам өліміне әкеліп соққаны үшін 15 жылдан 20 жылға
дейін немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға, ҚР Қылмыстық іс
жүргізу кодексі бойынша іске асырылады.
Қазақстан-
демократиялық-құқықтық және әлеуметтік мемлекет. Оның қазынасы-
адам және адам өмірі. « Қазақстан-2030» стратегиялық
бағдарламасында Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білім мен
әл-ауқатын жақсарту үлкен міндеттердің бірі ретінде
көрсетілген.
Өмірің жарқын, болашағың зор
болсын десең,
Еліңнің жұлдызы болам десең
денсаулығыңды сақта!
P.S.
Мен
саған ... тілеймін. «Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен »- деп халқымыз
бекер айтпаған. Жақсыны көріп, тыңдап, соған ұқсау керек. Жаманды
көріп, зардабын сезіп, бойыңды аулақ ұстау білімділіктің,
көрегендіктің белгісі. Өсер елдің баласына лайық салмақты, сабырлы,
білімді, жат қылықтан аулақ, елдің ертеңгі азаматы болып өсе
берейік!
Нашақорлыққа жол жоқ
Жас
жанымды жаралама,
Есірткіге жолама.
Денсаулығың саған
керек,
Өз-өзіңді тонама!
24 Қараша 2024
114
0 рет жүктелген
