№ 7 Ғылым таппай мақтанба өлеңіндегі типтік бейнелер..docx

Бөлім: Абайды оқы, таңырқа

Мектеп: Пәні: қазақ әдебиеті

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

"Ғылым таппай мақтанба" өлеңіндегі типтік бейнелер.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

6.1.3.1. әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;

6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу.

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар: көркем шығармадағы кейіпкерлер бейнесін анықтау;

Көпшілігі: Кейіпкердің образға қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды;

Кейбір оқушылар: Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкерге қатысты өз пікірін білдіру, өз көзқарасын дәлелдеуде үзінділерді орынды қолдану, кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру.

Бағалау критерийі

• әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттайды;

• әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазады.

Сабақ барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылар назарын сабаққа аудару.

Қызығушылықты ояту.

Венн диаграммасы арқылы «Ғылым таппай мақтанба» өлеңіндегі жақсы және жаман қасиеттерді салыстырыңдар.

1.Абай айтқан бес жаман мінез неліктен дұшпандарың болып саналады?

2. Адам баласына керек қасиеттерді неге «асыл іс» деп атаған?

3. Неліктен «Болмасаң да ұқсап бақ, бір ғалымды көрсеңіз»

деген?

4. Неге мал мен дүние ғылымға көңіл бөлгенде ғана келеді? (оқушылар жауабы тыңдалады).

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты айқындалады.

Оқушылар назарын сабаққа аудару. Оқушылар Венн диаграммасы арқылы «Ғылым таппай мақтанба» өлеңіндегі жақсы және жаман қасиеттерді салыстырады.

Тақырыпқа байланысты сұрақтарға жауап береді.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалайды.

5-сынып «Қазақ әдебиеті» оқулығы

Сабақтың ортасы

Мағынаны тану.

• Балалар, типтік бейне дегеніміз не?

Көркем әдебиеттегі жинақталған адам образы – типтік бейне деп аталады. Көркем шығармада адам өмірі, басқа адамдармен өзара қарым-қатынасы, наным-сенімдері, ойы мен сезімдері мінез-құлықтары жиналса суреттеледі. Жазушы өз шығармасында бір адамның ғана сипатын көрсетіп қоймай, сол адамның өмір сүрген ортасына, оны қоршаған адамдарға тән сипаттармен толықтырып, жинақтайды.

1-тапсырма. Абай ақынның «Ғылым таппай мақтанба» өлеңінде қандай мінез-құлықты суреттеген? Ақын осындай мінез-құлықты суреттеу арқылы сол қоғамдағы адамның бейнесін жинақтап, суреттей алған ба? Ойларыңды шығармадан мысал келтіру арқылы дәлелдеңдер.

Дескриптор:

• Өлеңдегі ақын суреттеген мінез-құлықтарды анықтайды;

• Типтік бейнелерді анықтайды;

• Мінезін сипаттайтын іс-әрекеттерін анықтайды;

• Ойларын дәлелдейді.

ҚБ

2-тапсырма. Өлең мазмұны бойынша «Үш қадам» кестесін толтырыңдар.

Дескриптор:

• Өлеңдегі көтерілген мәселелерді анықтайды;

• Ақынның суреттеген мінез-құлықтарын қозғау себебебін түсіндіреді ;

• көтерілген мәселелерді бүгінгі күнмен байланыстырады;

• Ойларын дәлелдейді.

ҚБ

3-тапсырма. Абай аталарыңның ойын сендер қалай жалғастырар едіңдер? Сендер үшін «Бес асыл іс пен бес дұшпанға» нелер

жатады деп ойлайсыңдар?

• Абай өлеңінен өз бойларыңа қандай жақсы қасиеттерді

сіңірдіңдер?

Дескриптор:

• Ақынның ойын жалғастырады;

• Бес асыл іске жататын қасиеттерді жазады;

• бес дұшпанға жататын қасиеттерді жазады;

• ойларын дәлелдейді.

• Сұраққа жауап беріп, тақырыпты қорытындылайды.

ҚБ

Оқушылар типтік бейне туралы мәлімет алады.

Өлеңдегі ақын суреттеген мінез-құлықтарды анықтайды;

Типтік бейнелерді анықтайды;

Мінезін сипаттайтын іс-әрекеттерін анықтайды;

Ойларын дәлелдейді.

Өлеңдегі көтерілген мәселелерді анықтайды;

Ақынның суреттеген мінез-құлықтарын қозғау себебебін түсіндіреді ;

көтерілген мәселелерді бүгінгі күнмен байланыстырады;

Ойларын дәлелдейді.

Ақынның ойын жалғастырады;

Бес асыл іске жататын қасиеттерді жазады;

бес дұшпанға жататын қасиеттерді жазады;

ойларын дәлелдейді.

Сұраққа жауап беріп, тақырыпты қорытындылайды.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалай

ды.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалай

ды.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалай

ды.

5-сынып «Қазақ әдебиеті» оқулығы

Сабақтың соңы

Рефлексия.

Бүгінгі тақырып бойынша қандай ой түйдім?