әскери-танымдық
интелектуалдық сайыс
Бастапқы әскери және
технологиялық дайындық пәні мұғалімі: Жұманов Ермек
Ерболатұлы
2020-2021
оқу жылы
Байқаудың
мақсаты:
1.Бастапқы әскери дайындық
оқушыларға қазақ батырларының ерлік істерін және әскери пәндерден
алған білімдерін, ой-өрістерінің тереңдігін
байқау;
2.Оқушыға елге, отанға, туған
елдің мәдени-рухани байлығына деген азаматтық борыш сезімін
қалыптастыру;
3.Оқушылардың бойында ұлтжандылық, адамгершілік,
тәртіптілік, тапқырлық қасиеттерін қалыптастыру.
Ұсынылып отырған байқаудың бір
ерекшелігі – оның тұтастай компьютер арқылы жаңа техникалық жүйеге
түсірілгендігі. Байқау кезеңдері, ондағы сұрақтар мен жауаптар
алдымен компьютерге жазылып алынады да, содан соң үлкен экраннан
көрсетіліп отырады. Әрбір кезеңге лайықты түрлі суреттер мен қол
шапалақтау дыбыстарын компьютердің өз қорынан алуға болады. Ал
жауап бергісі келген оқушы өз қолындағы түрлі-түсті жалаушасын
көтерсе де жеткілікті.
Байқаудың
кезеңдері:
Әр ойын 5 кезеңнен
тұрады:
1-кезең. «Дода»
2-кезең. «Мен
білсем»
3-кезең. «Нысана»
4-кезең. «Көрікті
шығарма»
5-кезең. «Кім
Жүйрік»
Әр кезеңнің арасында,
оқушыларға ойлануға уақыт бөлінгенде, байқауды жүргізушінің
көрермендермен сұхбаттасуына болады немесе ән айтылып, би биленеді,
күй тартылады. Бұлар – байқауға жаңаша нақыш берілетін
сәттер.
Бағалау
шарттары:
1.«Дода» – 20 сұрақтың әрбір
дұрыс жауабына 5 ұпай беріледі.
2.«Мен білсем» – Жасырылған
сөзді тауып, оның орысша, ағылшыншы аудармасын табу керек. Әрбір
дұрыс аударылған сөзге 10 ұпайдан
беріледі.
3.«Нысана» – Экрандағы жасырын
сұрақты бір оқушы ашады, ал жауабын кез-келген алғашқы болып қол
көтерген оқушы айта алады. Әрбір дұрыс жауап, сұрақтың
ауыр-жеңілдігіне қарай, 10-30 ұпай аралығында
бағаланады.
4.«Көрікті шығарма».
Оқушыларға тақырып беріледі. Олар кезекпен осы тақырыпта сөйлеп
шығуы керек. Оқушының шешендігіне, ой-пікірінің тереңдігіне қарай
10-20 аралығында баға қойылады.
5.«Кім Жүйрік» – Топ
басшыларына 40 сұрақ қойылады, бір минутта қанша дұрыс жауап
берілсе, әр дұрыс жауапқа 10 ұпайдан ұтыс
беріледі.
1-кезең. «Дода» (5
ұпай)
1-топ: Құрлық
әскері. 20 сұраққа жауап беруі
тиіс.
1.ҚР-сын қорғау оның әрбір
азаматының қасиетті парызы мен борышы. Қаншасыншы бап? (36
бап)
2.ҚРҚК-нің Жоғарғы Бас
Қолбасшысы кім? /Н.ӘНазарбаев
3.Автоматты толық емес
бөлшектеу не үшін жүргізіледі?
4.1 минутта қанша саптық адым
жасау керек? /95-105
5.Саптық адым жасағанда жерден
аяқты қанша сантиметр көтеру қажет? /15-20
см
6.РГД-5 гранатын лақтыру
қашықтығы? /40-50 м
7.ҚРҚК-нің қанша түрі бар? /3
құрлық, әуе қорғаныс күштері, әскери теніз
күштері
8.АК-74 автоматының салмағы?
/3,6 кг
9.Жалпы әскери жарғының қанша
түрі бар? /4
10.Кеңес Одағының Батыр атағын
Қазақстанда екі мәрте қанша адам алды? /4
11.Ең алғашқы қорғаныс
министрі кім? /С.Нұрмағамбетов
12.Сапты бастап жүруші сарбаз?
/Бағыттаушы
13.Кеңес Одағының Батыр атағын
Қазақстандықтар қанша? /518
14.Әскери қызметшілердің
тәртібін көтермелеу қай жарғыда жазылған?
/Тәртіптік
15.Құмырсқалар өз илеуін
ағаштың немесе түбірдің қай жағына салады?
/Солтүстік
16.180 градусқа бұрылу үшін
берілетін пәрмен? /Артқа бұрыл
17.Бақылаушының негізгі
тасалайтын орны? /Оқпана
18.Шүріппені басар алдында
неше секунд демалмай тұру қажет? /7-10
секунд
19.Күн шамамен сағат 19-да
батыста болса, сағат 7-00-де қай тұста болады?
/Оңтүстікте
20.Семей полигоны Президент
Жарлығымен қай жылы жабылды? /29 тамыз, 1991
жыл
2-топ: Әуе
әскері. 20 сұраққа жауап беруі
тиіс.
1.Мерзімді әскери қызмет
өткеру жасы қанша? /18-29 жас
2.Мектепте Бастапқы әскери
дайындық пәніне неше сағат бөлінеді? /68
сағат
3.ҚР-ның ҚК кім басшылық
етеді? /Қорғаныс
министрі
4.1942 жыл автомат жасап
шығарған өнертапқыш? /М.Т.Калашкиков
5.Қарсыластың тірі күшін жоюға
арналған қару? /Автомат
6.ҚР ҚК-нің құрылған күні?
/7-мамыр, 1992 жыл
7.Шүріппені басу қай саусақпен
жүзеге асырылады? /Сұқ саусақ
8.АК-74 оқжатарында қанша оқ
салынады? /30 оқ
9.Саптың бірінші қатарынан,
саптың соңғы қатарына дейінгі аралық? /Саптың
тереңдігі
10.ҚР Мемлекеттік Туының
авторы? /Ш.Ниязбеков
11.Жаппай жою құралдарын ата?
/Ядролық, биологиялық, химиялық
12.Қандай пәрмен бірінші
айтылады? /Саптал
13.Қызметте тұрған сақшыны кім
ауыстыра алады? /Күзет бастығы
14.Б.Момышұлының ең негізгі
шайқасы? /Москва түбіндегі
шайқас
15.ҚР Президентінің Жарлығымен
әскери ант қай жылы бекітілді? /25 тамыз,
1992
жыл
16.Кеңес Одағының Батыр атағын
қанша қазақ алды? /98 қазақ
17.Егер командир алғыс
жарияласа, олар не деп жауап береді? /ҚР қызмет
етеміз
18.Жинақтал пәрменінің алдында
қандай пәрмен беріледі? /Саптал
19.ҚР-ның Тәуелсіздігі қай
жылы жарияланды? /16 желтоқсан, 1991 жыл
20.Б.Момышұлының батольоны жау
қоршауын қанша мәрте бұзып шықты? /5 мәрте
2- кезең. «Мен білсем» (10
ұпай)
1-топ: Құрлық әскері
тапсырма.
1.Қоянды қамыс өлтіреді,
........ намыс өлтіреді. (Жігіт, Юноша,
Youth)
2.Болат қайнауда шынығады,
Батыр ............. шынығады (Майдан, Фронт,
Front)
2-топ: Әуе әскері
тапсырма.
1.Ерлік білекте емес,
............... (Жүрек, Сердце,
Неаrt)
2.Опасызда ......... жоқ,
Отанда опасызға орын жоқ. (Отан, Родина,
Motherland)
3-кезең. «Нысана» (10-30
ұпай)
10
НЫСАНА
Сарбаздардың ту сыртынан
бірінің артынан
бірі тізбектелген
сап.
/Лек/
|
20
НЫСАНА
Ядролық қару жарылыс
кезіндегі
зақымдаушы факторларды
ата.
1.Соққы
толқын
2.Сәуле
шалу
3.Өткіш
радиация
4.Радиоактивті
улану
5.
Электромагниттік
Имьплюс
|
30
НЫСАНА
Шабуылдық
гранаттарды ата.
/РГД-5,
РГ-42/
|
30
НЫСАНА
Калашников автоматы
қай жылдан бері қарулы күштерге қолданысқа
енгізілді.
/1947
ж/
|
10
НЫСАНА
ҰОС жылдарында
Қазақстандықтардан
қанша адам батыр атағын
алды.
/426/
|
20
НЫСАНА
Ф-1 гранатасының массасы
қанша.
/600
г/
|
20
НЫСАНА
Қорғаныстық,шабуылдық
гранаттарды ата
/Ф-1,
РГД-5/
|
30
НЫСАНА
Қарауыл мен сақшыны ажыратып
көрсет
/Сақшы поста
тұрады/
|
10
НЫСАНА
Саптың алдында жүретін
сарбаз
қалай
аталады
/Бағыттаушы/
|
4-кезең. «Көрікті
шығарма» (10-20
ұпай)
Тақырып:
1-топ: Құрлық әскері
тапсырма.
1.Мәңгілік
ел-идеясы
2-топ: Әуе әскері
тапсырма.
2.Қазақстанның
болашағы
5-кезең. «Кім
Жүйрік»
1.Жастардың Алғашқы әскери
дайындығы қай жылы қайта қолға алынды:
/1991
ж.
2."Жас ұлан" республикалық
мектепке нешiншi сыныптың оқушыларын
қабылдайды: /4-сыныпты
бітірген
3.Шучинск қаласындағы кадеттiк
корпус нешiншi сыныптың оқушыларын қабылдайды:
/9-сынып
4.Азаматтарды жоғарғы әскери
оқу орындарына неше кезеңмен қабылдайды:
/2
5.Әскери ұжымда қатаң тәртіпке
жататын не: /Әскери
устав
6.Оқу материал, есте жаңғыртып
айтуға мүмкіндік беретін оқудың түріне не
жатады: /Репродукция
7.Азимутпен жүргенде қандай
құрал пайдаланылады: /Курвиметр
8.Ақтөбедегi жоғары әскери әуе
училищесi қандай әскери мамандықты дайындайды:
/Әуе навигациясы
(штурман)
9.Автоматтан 1-шi жаттығу
орындауға неше оқ берiледi: /5
10."Автоматты кеудеге"
пәрменiн орындап болғанда сол қол қай жерде
болады: /Жамбаста
11.Газ тұмылдырықты қандай
жағдайда пайдаланады: /Радиациялық улану
қауiпi
12."Атом" пәрменi бойынша
сарбаз 1-шi не iстейдi: /Газ тұмылдырықты сөмкесiнен
алады
13.Екi қатар саптың
қапталдары: /Саптың екі
шеті
14.Автоматтың магазинiн оқпен
жабдықтағанда "өте жақсы" баға неше секундқа
қойылады: /10сек
15.Лагерлiк жиынды өткiзуге
кiм бұйрық шығарады: /Әскери
комиссариат
16.Қару сақтау бөлменiң
кiлттерi кiмде болады: /Оқу орнының
директорында
17.«Патриотизм» деген ұғымды
қалай түсінесін? /Атамекен, Отанға, елге деген
сүйіспеншілік
18.ҚР азаматтарын патриоттық
тәрбиелеуде мемлекеттік бағдарлама 2006-2008ж қашан
қабылданды? /10.10.2006ж
19.Қазақстан Республикасының
рәміздерін атаңыз? /Ту, Әнұран,
Елтаңба
20.ҚР Әнұраны авторларынан
кімді білесің? /Ш.Қалдаяқов, Ж.Нәжімеденов,
Н.Назарбаев
21.Патриоттық тәрбие
беруге арналған
бағдарламалардың
мақсаты не?
/Отанға деген сүйіспеншілігін
арттыру
22.Қылмыстық жауапкершілікке
тұлғалар жауапқа тартылады?
/16
жастан 23.Болашақ жас жауынгерлердің
дене тәрбиесіне мән беретін тұлғалар:
/Взвод
командирі 24.Әскери қызметшілерді оқытуда,
ең қиын тапсырмалар?
/Жеке құрамының бірігіп әрекет
етуі
25.Мектептегі әскери
патриоттық жұмыстарын жақсартудың
жолдар? /Әскери-патриоттық ойындар,
акциялар және кездесулер өткізу
26.ЕҚЫҰ-(ОБСЕ)-құрамындағы
мемлекеттер саны: /56
27.«Қазақстан 2030» -
стратегиялық даму жоспары белгіленген белгі
(рәміз): /Барыстың
суреті 28.