Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Тәрбие тақырыбы

« Әлімжеттік және бопсалауға жол бермейік»

Мақсаттары

-оқушыларға әлімжеттік пен бопсалаудың не екенін түсіндіру, оның түрлері мен салдарын көрсету.

-оқушылардың құқықтары туралы ақпарат беру, олардың заңды түрде қорғалатынын түсіндіру.

Құндылық

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Ресурстар

8 минут

12 минут

10. минут

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен сәлемдесу.

• Әлімжеттік пен бопсалаудың анықтамасы.

• Қоғамдағы әлімжеттік пен бопсалаудың зияны туралы қысқаша мәлімет.

Әлімжеттік (Буллинг) – бір адамның немесе топтың екінші адамға немесе адамдар тобына қасақана түрде зиян келтіруі, күш көрсетуі немесе қорқытуы. Бұл физикалық күш көрсетумен қатар, сөзбен кемсіту, психологиялық қысым жасау немесе әлеуметтік оқшаулау арқылы жүзеге асуы мүмкін. Әлімжеттік мектептерде, жұмыс орындарында, қоғамда және интернетте (кибербуллинг) орын алады.

Бопсалау – біреуді қорқыту арқылы, оның мүлкін, ақшасын немесе қызмет көрсетуін талап ету. Бопсалау кезінде жәбірленуші өзіне қауіп төніп тұрғандықтан немесе беделіне нұқсан келтіруден қорыққандықтан, мәжбүрлі түрде өз келісімін береді. Бопсалауға психологиялық қысым да кіреді, ол сөз арқылы немесе іс-әрекеттермен жүзеге асуы мүмкін.

Екі құбылыс та адамның құқықтары мен қадір-қасиетіне нұқсан келтіріп, олардың физикалық және эмоционалды денсаулығына зиян тигізеді.

Миға шабуыл: «Әлімжеттік дегеніміз не? Бопсалау дегеніміз не?»

 Әлімжеттік пен бопсалаудың түрлері (физикалық, психологиялық, әлеуметтік, кибербуллинг).

 Заң бойынша оқушылардың құқықтары мен қорғау шаралары.

Зияны мен салдары:

Стресс және үрей: Әлімжеттікке немесе бопсалауға ұшыраған адамдар жиі үрей мен қорқыныш сезімдерін бастан кешіреді. Бұл ұзаққа созылса, психикалық ауруларға әкелуі мүмкін.

Төмен өзін-өзі бағалау: Қорланған немесе кемсітушілікке ұшыраған адам өз қадір-қасиетін төмен сезінеді. Өзін-өзі бағалаудың төмендігі адамның өміріне теріс әсер етіп, депрессия немесе жалғыздыққа ұшыратады.

Депрессия: Үнемі қысым немесе қорлау депрессияның дамуына әкелуі мүмкін, бұл адамның өмір сүруге деген қызығушылығын жоғалтуына және тұйықталуына себеп болады.

Өз-өзіне қол жұмсау қаупі: Әлімжеттік пен бопсалаудың салдарынан эмоционалдық ауыртпалық өте қатты болып, кей жағдайларда жәбірленушілер өз-өзіне қол жұмсау туралы ойларға немесе әрекеттерге баруы мүмкін.

Алдын алу жолдары:

-қорғану жолдары: өз-өзін қорғау, сенімді адамдарға жүгіну.

-достық пен ынтымақтастықтың маңыздылығы

-әр адам өзіне және айналасындағы адамдарға жауапкершілікпен қарауы керек екені туралы талқылау.

Топтық жұмыс

Оқушыларды 3 топқа бөлу.

1-топ тапсырмасы: «Әлімжеттік көрінісі бар жағдайда не істеу керек?»

2-топ тапсырмасы: «Бопсалаудан қалай қорғану керек?»

3-топ тапсырмасы: «Достық пен бір-біріне құрмет көрсету маңызды ма?»

Қорытынды:

Сабақ соңында негізгі ойларды қорытындылау.

Әр оқушыдан өз ойын айтуын сұрау: "Сен қандай әрекеттер жасар едің?"

Әлімжеттікке қарсы тұру – барлығымыздың міндетіміз екенін тағы бір еске салу.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады

 Денсаулықтың нашарлауы: Ұзақ уақыттық психикалық қысым адамның физикалық денсаулығына да зиян келтіреді, мысалы, ұйқысыздық, бас ауруы, ас қорыту мәселелері және жүрек аурулары.

 Физикалық жарақаттар: Әлімжеттік немесе бопсалаудың кейбір түрлері тікелей физикалық күш көрсетумен қатар жүреді, бұл соққы, жарақат, тіпті ауыр жарақаттарға әкелуі мүмкін.

 Иммундық жүйенің әлсіреуі: Психологиялық стресс иммундық жүйені әлсіретіп, адамды түрлі ауруларға қарсы осал етеді.

Дескриптор

-оқушылар дұрыс әрекет ету жолдарын талдайды және қағазға жазады

-әдістер мен кеңестер жазады

-құрмет пен көмек көрсетудің маңызын түсіндіру

"Менің достарыма айтарым" деген сөздермен қысқа хабарлама жазады.

Бейнебаян

Слайд

Плакаттар

Стикер