Ашық сабақ Б.Майлин "Шұғаның белгісі" хикаясы 9- сынып "

Пән: Қазақ әдебиеті

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 9

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Бөлім\тақырып

Адам жанының құпиясы

Б.Майлиннің «Шұғаның белгісі» хикаясы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары:

9.1.3. 1 - көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

«Шұғаның белгісі» шығармасының идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды.

Көптеген оқушылар:

Кейіпкерлердің іс-әрекетіне өзара салыстырады.

Кейбір оқушылар:

Шығармадағы оқиғаны тарихи кезеңдермен сәйкестендіре талдайды.

Бағалау критерийлері

1. Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды.

2. Кейіпкерлердің іс-әрекетіне сипаттама береді.

3. Шығармадағы оқиғаның тарихи кезеңіне талдау жасайды.

Ойлау дағдыларының

деңгейі:

Қолдану, бағалау

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: колхоздандыру, өгіз сойған, күйзелген, ғашықтық қасірет, т.б.

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. Шығарма неліктен «Шұғаның белгісі» деп аталып тұр?

2. Шығармада Шұға мен Әбдрахман махаббаты қалай көрініс тапқан?

3. Шұға, Әбдірахман және тағы басқа жастар арман еткен азаттық, теңдікке қалай жеттік?

4. Шұға неліктен тәуір болғысы, жазылғысы келмеді?

Құндылықтарға баулу

Еркіндік пен бостандық, адалдық пен махаббат ұғымдары арқылы достыққа тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыстар

Қазақ тілі, тарих, география, т.б.

Алдыңғы оқу

Көркем шығарманың мазмұнын өз бетінше түсіне алады, мазмұн бойынша қойылған сұрақтарға жауап береді. Оқиға желісін өз бетінше талдай алады.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

8 минут

12 минут

10 минут

10 минут

Ширату жаттығуы:

Жаңа сабақтың тақырыбын ашу мақсатында «Миға шабул» тәсілін пайдаланамын. Оқушылар тақтадағы сурет туралы жаңа ақпараттар жинақтайды. Ақпарат жинақтауға жетелейтін сұрақтарды мұғалім ұсынады.

Сұрақтар:

1. Автор неліктен ұсынылған өлең шумағында кедейлерге қолдау көрсеткен?

2. Б. Майлиннің қандай шығармаларын білесіңдер?

3. Қазақ әдебиетінде «Үш бәйтерек» атауымен белгілі қазақ әдебиетінің негізін қалаушылар кімдер?

4. «Ердің құнын екі ауыз сөзбен бітіру» деген тіркесті қалай түсінесіңдер?

Дескриптор:

1. Сұрақтарға жауап береді.

2. Өлең шумағын өз сөзімен түсіндіреді.

ҚБ: «Өзара» бағалауды қолданамын.

ЖЖ. Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтату мақсатында «Шығарманы талдау сызбасы» тәсілін қолданамын. Б.Майлиннің «Шұғаның белгісі» шығармасындағы кейіпкерлердің іс-әрекеттеріне қатысты тапсырмалар мен сұрақтар ұсынамын. Осы тәсілде шығарманың үзіндісі бойынша талдау жүргізеді.

«Саралау» әдісі. Оқушылардың деңгейіне қарай тапсырмалар беру

Тапсырма:

5. Шығармадағы кейіпкерлерге сипаттама бер.

6. Шығарма оқиғасы негізінде автордың негізгі ойын тап.

7. Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықта.

8. Кейіпкерлердің іс-әрекетіне өзара салыстыр.

Сұрақтарға жауап бер.

1. Шығарма неліктен «Шұғаның белгісі» деп аталып тұр? (оқиғаға байланысты)

2. Шығармада қандай тарихи оқиға көрініс тапқан?

3. Хикаятта суреттелген табиғат көрінісін қалай атаймыз? (пейзаж)

4. Шұға мен Әбдрахман бір-бірін алғаш рет қашан, қандай жағдайда  көреді? (қазақтың ұлттық ойыны «Алтыбақанда»)

5. Шұға неліктен тәуір болғысы, жазылғысы келмеді? (Абдрахмансыз өмір сүргісі келмеді)

Дескриптор:

1. Шығармадағы кейіпкерлерге сипаттама береді.

2. Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды.

3. Кейіпкерлердің іс-әрекетіне өзара салыстырады.

4. Сұраққа жауап береді.

ҚБ: «Екі жұлдыз, бір ұсыныс» тәсілі арқылы бағалауды іске асырады.

Т. Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау мақсатында «Идеяларды ұсыну» тәсілін қолданамын. Осы тәсіл арқылы оқушыларды оқылымнан кейінгі мәтінге оралу әрекетіне әкелемін. Осы әрекетте повестің үзінді-қиындылары арқылы қажетті ақпараттарды іріктеп, талдап жинақтайды. Шығарма идеясы негізінде «Ғашықтың тілі - тілсіз тіл» тақырыбында эссе жаздыртамын.

Тапсырма:

1. Эссе жазуда оқиғаның реттілігін сақта.

2. Шығарма кейіпкерлерінің іс-әрекетіне сілтеме жаса.

3. Кейіпкерлердің іс-әрекеттеріне өзіндік пікір мен көзқарасты нақты көрсет.

4. Шығармадағы оқиғаның тарихи кезеңіне талдау жаса.

Дескриптор:

1. Эссе жазуда оқиғаның реттілігін сақтайды.

2. Шығарма кейіпкерлерінің іс-әрекетіне сілтеме жасайды.

3. Кейіпкерлердің іс-әрекеттеріне өзіндік пікір мен көзқарасты нақты көрсетеді.

4. Шығармадағы оқиғаның тарихи кезеңіне талдау жасайды.

Тақырып ҚБ: «Өзін-өзі» бағалау әдісін қолданамын.

МЖ = Мұғалім жасаған

суреттер

Б.Майлиннің кітабы

«Шұғаның белгісі» хикаясы

Флипчарт, маркер, т.б.

Арман ПВ оқулық, үзінді жазылған қағаз-суреттер

Дәптер, қаламсап, т.б.

Қосымша ақпарат

Саралау

Оқушыларға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз?

Қабілетті оқушыларға тапсырмаларды қалайша күрделендіресіз?

Бағалау – оқушы білімін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Денсаулық сақтау технологияларын сақтау.

Сабақта сергіту жаттығулары мен белсенді жұмыс түрлерін қолдану. Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтарын ескеру.

1. Кейіпкерлердің іс-әрекетіне өзара салыстырады.

2. Шығарма кейіпкерлерінің іс-әрекетіне сілтеме жаса.

3. Кейіпкерлердің іс-әрекеттеріне өзіндік пікір мен көзқарасты нақты көрсет.

4. Шығармадағы оқиғаның тарихи кезеңіне талдау жаса нақты ұсынады.

«Өзара» бағалау

«Екі жұлдыз, бір ұсыныс»

«Өзін-өзі бағалау»

АКТ-мен байланыс. Партада дұрыс отыру. Жаттығу жұмыстарында абай болу.

Рефлексия

Сабақтың мақсаты мен оқу міндеттері орындалды ма? Бүгін оқушылар не үйренді? Сабақ қалай өтті, қандай деңгейде өтті? Жоспарланған саралау жақсы іске асты ма? (тапсырмалар сəйкес болды ма?) Уақытты қалай пайдаландым? Жоспарыма қандай өзгеріс енгіздім жəне неге?

Өз сабағыңызды талдау үшін осы бос орынды пайдаланыңыз. Сол жақта берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Сабақ мақсаты мен оқу мақсаты орындалды. «Шұғаның белгісі» шығармасының идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтады. Уақытты тиімді пайдаландым. Жоспарланған саралау іске асты. Жоспарға ешқандай өзгеріс енгізбедім.

Қорытынды:

Ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты) 1: Мәтінді қайта оқуға алып келген сұрақтар тиімді болды.

2: Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау мақсатында « Шығарманы талдау сызбасы» тәсілі ұтымды болды.

Қандай екі нәрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (оқыту мен оқуға қатысты)

1: Оқушыларға құндылықтар туралы өз ойнарынан шығарма жазғызғанда одан да сабаққа өз ықпалын тигізер еді.

2: Сөздік қорларын молайту мақсатында көбірек мақал- мәтел мен көркем шығармаларды оқытып одан үзінділерді мысал ретінде қолдандырсам сабаққа өз ықпалын тигізер еді.

Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар жөнінде келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпарат білдім?

1: Оқушыларға суреттер арқылы тапсырмалар бергенді қажет деп ойладым.

2: Барлық немесе жекелеген оқушыларға тапсырмаларды мақсатқа сай және жас ерекшеліктеріне байланысты берілуін білдім