Ашық сабақ. Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы. Есеней- Ұлпан 9-сынып

Пәні: Қазақ әдебиеті Мектеп: «Бейнеу ауданының әкімдігінің

«Ы.Алтынсарин атындағы орта мектебі» КММ

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі: 3- бөлім: Адам жанының құпиясы

Күні: 28.06.2019 жыл Мұғалімнің аты- жөні: Сартбаева Лена Татановна

Сынып: 9 Қатысқандар: 25 Қатыспағандар: 0

Сабақтың тақырыбы

Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы. Есеней- Ұлпан

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

Т/Ж 9.1.1.1. әдеби шығармаға сюжеттік- композициялық талдау жасау

Сабақтың мақсаттары:

Барлық оқушылар орындай алады: бөлімнің мазмұнын оқып түсінеді.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады: бөлімнің мазмұнын түсініп, талқылау жасайды, ой қорытады.

Кейбір оқушылар орындай алады: сюжеттік- композициялық талдау жасайды.

Тілдік мақсаты:

Оқушылар орындай алады: «Ұлпан» романының мазмұнын оқып түсінеді, сюжеттік- композициялық талдау жасай алады.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: қараша, Ақнар, дау, дүрелеу

Диалогтер мен жазу үшін қолданылатын тіркестер: дау- шар, қайырымды Ұлпан, даушылар, сұраншылар, тойдан кейінгі тоғыз күн, алтындатқан ақ сәукеле, қырық үйлі қараша

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. Есенейдің дау-жанжалдарды шешудегі тәсілі нені аңғартады?

2.Ұлпандай ел анасы бола аласыз ба?

3. Сіздің ойыңызша, халық тұрмысы қайтсе түзеледі?

Бағалау критерийлері

әдеби шығармаға сюжеттік- композициялық талдау жасай алады.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Білу, түсіну, қолдану, талдау, жинақтау

Құндылыққа баулу

Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы.

Құрмет, ынтымақтастық, ашықтық, қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілікті оқушының бойына қалыптастыру

Пәнаралық байланыс

Қазақстан тарихы

Тақырып бойынша алдыңғы білім

Ғ.Мүсірепов өмірі мен шығармашылығы туралы біледі

Сабақ барысы:

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

3 мин.

І. Қызығушылықтарын ояту.

«Пазл» әдісімен оқушыларды 4 топқа бөлу.

1-топ Әділет

2-топ Парасат.

3-топ Қайырым.

4-топ Қанағат.

Психологиялық ахуал туғызу

-Бүгін менің оқушыларым қандай әдемі! Бәрі де сабаққа тыңғылықты дайындалып келді деген ойдамын. Солай емес пе?

Жауап:

Сабақтың ортасы

Білу, түсіну

5 мин.

Қолдану,талдау

22 мин.

Жинақтау

5 мин.

ІІ Мағынаны тану

1-тапсырма Ұжымдық жұмыс

«Конверттегі сұрақ» әдісі

Конвертте жасырылатын сұрақтар:

1. Жазушының ана тақырыбындағы әңгімелерін ата

(Ананың арашасы, Өлімді жеңген ана, Ақлима,

Ашынған ана,Ер Ана, т.б.).

2. «Ұлпан» романы қашан жарыққа шықты? (1980 ж.)

3. Артықбай батырдың қыстаған мекені

(«Қаршығалы» шұбары)

4. Ұлпан Есенейге қосылуға не себепті келісім берді?

(әкесіне қорған әрі баладан құтылу үшін).

5.Есенейдің 4 жолдасы (ең сенімді серігі-жамағайын түрікмен Мүсіреп, Алдай елінен- аңшы Мүсіреп, руы басқа болса да Есенейдің қоныстасы Бекентай батыр, Есенейдің қосалқы атын жетелеп жүретін жас жігіт, түрікмен Мүсірептің туған інісі Кенжетай).

6. Нұралы елін қайда айдап тастады?

(далаңқы жайлауға)

7.Есенейдің қайғысы (2 ұлы бір күнде шешектен

өлген,20 жыл әйелі бала көтермеген).

8. Есенейге екі нәрсе өтпейді. Ол (оқ, сөз).

9. Ұлпанды айттырған ( саудагер Түлен)

10. Ұлпанның Мүсірепке айтқан соңғы сөзі (Ұлпан - арзанға түспейтін қыз).

Дескриптор:

• сұрақтарға жауап береді;

• алған білімін саралайды.

ҚБ «Мадақтау сөздер»

2-тапсырма. Топтық жұмыс

«Уақыт тауы» әдісі

І топ. Бөлімдегі сыр

ІІ топ. Есеней - әділ би

ІІІ топ. Ұлпан - ақылды әйел

ІV топ. Маған ұнаған эпизод (сурет салу).

Кіріспе. Есенейдің төрелік айтуы.

Дамуы. Ұлпанның ел қажетін өтеуі.

Шиеленісуі. Шаршау. Жаңа тұрмыстың

қиындықтары

Шарықтау шегі. Халық тұрмысының

жақсаруы

Шешім. Елді алға сүйреген Ұлпан

Дескриптор:

- бөлімге талдау жүргізеді;

- шығармашылық жұмыс жасайды.

Қалыптастырушы бағалау. Шапалақтау

3-тапсырма Жеке жұмыс

«Төрт сөйлем» тәсілі

Пікір. «Есеней- Ұлпан» бөлімі бойынша пікірлеріңізді бір сөйлеммен білдіріңіз.

Дәлел. Пікірлеріңізді бір сөйлеммен дәлелдеңіз.

Мысал. Пікірлеріңізді өмірмен байланыстырып,

мысал келтіріңіздер.

Қорытынды. Тақырып бойынша қорытынды

шығарыңыздар.

Дескриптор:

• өз көзқарасын білдіреді;

• өмірмен байланыстырып, қорытынды жасайды.

«Қазақ әдебиеті» оқулығы,

9-сынып

Б.Керімбекова,

Ж.Мұқанова

«Мектеп»,

188-191-беттер

Сабақтың соңы

5 мин.

Кері байланыс: «Бутерброд » әдісі

Жағымды пікір (Не ұнады?)

Сындарлы сын: (Не нәрсені жақсарту керек?)

Келешекке арналған пікір: (Маған ұнады, бірақ...)

Саралау- сіз оқушыға қандай

тәсілмен көбірек қолдау

көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Қолдауды болмашы көрсету

«Елестету көрінісі» әдісі бойынша сурет салады, тірек-сызба жасайды.

Қолдауды барынша көрсету

«РАФТ» әдісі арқылы ұнаған кейіпкерге хат жазады.

Қолдауды көбірек көрсету

«Ұлпан» романының осылай аталу себебін табады және ойын үш аргументтпен дәлелдейді.

Бағалау- Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Топтық, жеке жұмыстарда оқушылар өзара критерийлер бойынша «Мадақтау сөздер», «Шапалақтау» арқылы қалыптастырушы бағалауды жүзеге асырды.

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Қауіпсіздік техника ережесін сақтау

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Сабақ жоспары білім алушылардың жеке қажеттіліктері мен ерекшеліктерін ескере отырып құрылды. Сол себепті шынайы, қолжетімді болды.

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме?

Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз?

Сабақ жоспары оқу мақсатына сай дұрыс құрылғандықтан,

нәтижелі болды. Білім деңгейін байқатты,

талдады, дәлелдеді.

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Саралап оқыту тәсіліне ерекше назар аударылды. Белгіленген уақытта жоспарланған саралау тапсырмалары жүзеге асты.

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба?

Уақытты тиімді пайдаландым.

Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Сабақ жоспарынан ауытқулар болған жоқ.

Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.

Сабақ мақсаттары шынайы, қолжетімді болды. Оқу мақсатына барлық білім алушы қол жеткізе алды. «Конверттегі сұрақ» әдісі бойынша нақты сұрақтар қойылып, мәтіннің мазмұнында бар фактілер арқылы жауап берді. Оқушылар сұраққа асқан қызығушылықпен жауап берді. Сабақ барысында «Уақыт тауы» әдісімен белсенді оқу арқылы оқулықпен жұмыс жасады, бірлескен оқу арқылы «Ұлпан» романының «Есеней-Ұлпан» тақырыбы бойынша оқыды, топтасып талдады, түсіндірді. Жалпы, сабақ жоспарын құру барысында әр тапсырмадан соң критериалды бағалау жүйесінің ойлау деңгейлеріне негізделіп жасалатынын игердім. «Төрт сөйлем» тәсілі арқылы сабақ қорытындыланды.

«Бутерброд» кері байланыс әдісімен оқу жетістіктерінің ілгерілеуіне қолдау көрсетілді. Уақытты тиімді пайдаландық.

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе оқыту мен оқуға қатысты?

1. «Конверттегі сұрақ» әдісі бойынша сұрақтарға ұтымды жауап берді.

2. «Уақыт тауы» әдісі

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді оқыту мен оқуға қатысты?

1. саралап оқыту тапсырмаларын күрделендіріп беру

2.

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

1.

2.