Ашық сабақ. ХУІІІ ғ халық ауыз әдебиеті

Бөлім:

7.2 XVIII ғасырдағы Қазақстанның мәдениеті

Педагогтің Т.А.Ә

Күні:

Сынып: 7а

Қатыспағандар саны:

Қатысушылар саны:

Сабақтың тақырыбы:

XVIII ғасырдағы халық ауыз әдебиеті.

Зерттеу сұрағы: XVIII ғасырда ақын-жыраулар шығармаларында тарихи оқиғалар қалай көрініс тапты?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

7.2.2.1 халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалау;

7.2.1.1 салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтау

Сабақтың мақсаты

-Халық ауыз әдебиеті мен музыка өнерінің туындыларының тарихи дереккөз ретіндегі құндылығын бағалайды;

-Тарихи дереккөздерді пайдалана отырып, салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтайды.

Бағалау критерийі

-Халық ауыз әдебиеті мен музыка өнері туындыларының тарихи дереккөзі ретінде құндылығын бағалайды

-Тарихи дереккөздерді пайдалана отырып, салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың құндылықтары мен маңыздылығын анықтайды

ОДД

Қолдану, жоғары ойлау деңгейі

Тарихи концепт

Дәлел (Фокус), маңыздылық

Тарихи ойлау дағдысы

Тарихи деректердің интерпретациясы

Сабақтың кезеңі/уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушы

лықты ояту

Ұйымдасты

ру кезеңі

3 мин

2 мин

Сабаққа жағымды психологиялық көңіл күй орнату.

«Алдын -ала берілген атаулар» әдісі:

Интерактивті тақтадан жаңа тақырып бойынша бірнеше атаулар көрсетіледі. «Жыраулар», «Ақындар», «Шежіре», «Тарихи әңгімелер», «Күй», «Айтыс»

- Берілген сөздердің мағынасын түсіндіріңдер?

-Берілген сөздің арасында қандай байланыс бар?

Оқушыларды топқа бөлу.

Алдарына берілген қима сөздерді таңдап алу арқылы 4 топқа бөлінеді.

1-топ: «Жыраулар»

2-топ: «Тарихшылар»

3-топ: «Шежірешілер»

4-топ: «Ақындар»

Оқушылар сәлемдеседі, бір біріне жылы лебіз тілеу арқылы атмосфера қалыптастырады

Оқушылар берілген сөздердің мағынасын ашады,өзара байланыстары туралы ой білдіреді.

Оқушылар алдына берілген қима қағаздарға жазылған сөздерді таңдап, топқа бөлінеді.

1топ «Жыраулар»

2топ

«Тарихшылар»

3топ

«Шежірешілер»

4 топ

«Ақындар»

Ауызша мадақтау

Слайд 2

Суреттер

Сабақтың ортасы

15 мин

Мағынаны ажырату

10 мин

10 мин

Топтық жұмыс

«Ойлан, бірік, бөліс!» әдісі

Сыныптағы әр топ өздеріне берілген мәтінді оқиды. Берілген тақырыптары бойынша бірлесе отырып, негізгі идеяларды анықтайды. Тақырыптары бойынша «Ақпараттық органайзер» кестесіне өз ақпараттарын толтырып қорғайды. Әр топ өз жұмыстарын жариялаған кезде, қалған топтар қажетті ақпаратты дәптерлеріне жазып отырады.

1-топ: «Жыраулар»

«ХVІІІ ғасырдағы ақын-жыраулар».

2 -топ «Тарихшылар»

«Тарихи деректер»

3 -топ «Шежірешілер»

«Шежіренің қазақ қоғамындағы маңызы»

4 -топ «Ақындар»

«Музыка өнері және айтыс»

Тапсырма. «Ақпараттық органайзер» әдісі

ЕББҚ оқушылар көршілерінің көмегіне сүйене отырып, алғашқы 2 сұраққа жауап береді. Топ мүшелерінің қолдауына сүйенеді.

2 тапсырма. «Зерттеу парағы» әдісі. Жұптық жұмыс.

Дереккөздерді және өз білімдеріңізді қолдана отырып, ХVIII ғасырдағы ақын-жыраулардың қоғамдағы орны мен шығармаларының тарихи дереккөз ретінде құндылығын бағалаңыздар.

А дереккөзі

XVIII ғасырларда Қазақстан мәдениеті өткен уақыт дәстүрімен жалғаса дамыды. Бұл көбінесе ақын-жыраулардың шығармашылығынан көрінді. Сол тарихи кезенде елге танымал жырау Бұқар Қалқаманұлы (1693-1787) болды. Ол Баянауылда туып-есті. Оның жырларының непзп тақырыбы: Отанға деген сүйіспеншілік, халық бірлігі мен батырлық идеясына тоғысып жатты. Ол өз жырларында жоңғар шапқыншылығына қарсы қазақтың үлт азаттық күресінің батырлары: Бөгенбай, Қабанбай, Жәнібек сынды батырлардың ерліпн жырларына арқау етіп, оларды жастарға үлп етті. Бұхар жырау бір орталықтан басқаратын күшті мемлекет құруды мақсат еткен, үш жүздің басын біріктіру жолына күш-қайратын сарп еткен Абылай ханның қызметін дәріптеді.

Сол уақыттағы ақын, жыршы Тәттіқара, эпикалық ақын Ақтамберді жырау (1675-1768), әйплі Шал ақын (1748-1819) т.б. жыршы, жыраулар халқының мұң-мұқтажын пенделіктен жоғары қойған ұстанымдарымен танымал болды. Олар батырлардың ерлігін дәріптеді, ал ел басына қауіп төнген көзде халықты ерлікке, батырлыққа, күреске шақырды.

https://e-history.kz/

В дереккөзі

Сүйеуге арқа жарайды,

Мынау көрші орысың.

Сәтсіздеу боп тынып тұр,

Боғдыханмен соғысың.

Турфанды шапты Бөгембай,

Жаратамын сол ісін.

Батыр аңғырт десек те,

Көрсеткендей ел күшін,

«Әдебиет порталы»

https://adebiportal.kz/kz/news/view/20463

1. Берілген дереккөздерден қандай ақпарат алуға болады?

________________________________________________________________________________

2.ХVIII ғасырдағы ақын-жыраулардың қоғамдағы орнына баға беріңіздер.

________________________________________________________________________________

3. Жыраулардың шығармаларының тарихи дереккөз ретінде құндылығын бағалаңыз

________________________________________________________________________________

ЕББҚ оқушылар ұсынылған дереккөзден мәтін бөлігін ерекшелеп ұсынылады. Көршілерінің көмегіне сүйеніп сұрақтарға жауап береді.

3 тапсырма. Жеке жұмыс. «Концептуалды кесте» әдісі

Қосымша мәтінмен танысып, салт -дәстүрлер мен әдет- ғұрыптарды сипаттап, маңыздылығы мен құндылығын талдаңыз.

ЕББҚ оқушыларға таңдау еркіндігі беріле отырып, өзі білетін бір салт дәстүрді сипаттайды.

Оқушылар өз топтарына берілген мәтінмен танысады, өзара ой бөліседі.

Дескриптор:

-Оқушылар берілген тақырыптар бойынша мәтінді оқиды;

-Берілген тақырып бойынша негізгі идеяларды анықтайды;

-Ақпараттарын кестеге толтырып, ауызша қорғайды.

Дескриптор:

жыраулардың қоғамда көтерген мәселелерін анықтайды;

-шығармаларын-дағы ортақ ойларды талдайды;

-тарихи деректер түрлерін анықтайды;

-тарихи дереккөз ретіндегі құндылығын бағалайды;

- Шежіренің қазақ қоғамындағы маңызына баға береді;

- Музыкалық шығармалар мен айтыстың тарихи дереккөз ретіндегі құндылығын бағалайды;

Оқушылар берілген дереккөздерін мұқият оқиды және берілген тапсырмадағы сұрақтарға жауап береді.

Дескриптор:

-Дереккөздерден қандай ақпарат алуға болатынын анықтайды;

- ХVIII ғасырдағы ақын-жыраулардың қоғамдағы орнына баға береді;

- Жыраулардың шығармаларының тарихи дереккөз ретінде құндылығын бағалайды.

338тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Ұқсас материалдар

Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

Сертификатталған тренер жасаған

01.01.2023

17 863

13 694

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Барлық пәндер

Барлық материалдар

Барлық сыныптар

Қазақстан тарихы пәні бойынша барлық материалдарды көру

Іс-шаралар кестесі

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары