Ашық сабақ Моногибридті будандастыру. Басымдылық заңы. Ажырау заңы.

Бөлім:

9.3D Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары

Педагогтің аты-жөні:

Ғалымбек Гүлназ Ғалымбекқызы

Күні:

24.01.2023ж

Сыныбы:

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Моногибридті будандастыру. Басымдылық заңы. Ажырау заңы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

9.2.4.2 - моногибридті будандастырудың цитологиялық негіздерін дәлелдеу және есептер шығару;

Сабақтың мақсаты:

Білім алушылар тұқымқуалаудың генетикалық заңдарының цитологиялық негіздерін біледі.

Басымдылық, ажырау заңдарынын сипаттай алады.

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

І.Ұйымдастыру кезеңі:

а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Презентация

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

3 мин

5 мин

Жаңа сабаққа кіріспе

2 мин

Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін

«Күн шуағындағы менің портретім». әдісі арқылы, оқушылар өзін-өзі бағалауын, сенімділігін арттырады. Қатысушыларға күн салынған қағаздар таратылады. Күннің ортасына өзінің көңіл күйін білдіретін сурет салады. Күннің күлтелеріне бүгінгі күнге өзіне аффирмация жазады

ІІ. «Генетика жағалауы» аялдама .

«Қоржындағы сый» әдісі. Үй тапсырмасын сұрау. Өткен тақырыпқа шолу жасау.

Білімалушылар сұраққа жауап беру арқылы сый алады

(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау үшін суреттер беріледі.

Оқушылар суретке байланысты ойларымен бөлісіп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

1. Генетика ғылымы нені зерттейді?

2. Генетиканың атасы кім?

3. Фенотип дегеніміз не?

4.Генотип дегеніміз не?

5.Мендель алғашқы генетикалық зерттеуде қайда жүргізді?

6. Мендель өз тәжірибелерінде қай өсімдікке тәжірибе жүргізді?

7. қандай әдісті қолданды?

8. неге ол өсімдікті таңдап алды?

9. қандай белгілері бойынша зерттеу жүргізді?

10. Генетикалық таңбаларды атау?

Сұрақтарға дұрыс жауап берген оқушы бағаанады. 1 балл

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді.

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

20 мин

7 мин

«Өзен порты» аялдамасы. «Кинометафора» әдісі арқылы Моногибридті будандастыру. Басымдылық заңы. Ажырау заңы. бейнежазба қарау.

Топпен жұмыс «Сынақ түбегі» аялдамасы.

Саяхатты жалғастыру үшін сіздер міндетті түрде сынақтан өтулеріңіз керек. Мынау жағаға келіп, соғылып жатқан алып толқындар бізді өткізбейді. Ол үшін қазір топпен жұмыс жасап,есеп шығарасыздар.

Жұптық жұмыс. «Құпия карта»

ҒЖС . Пиза тапсырмалары.

Қарапайым генетикалық есептер шығарып сұрақтарға жауап беру.

Моногибридті будандастыру 1 белгісі бойынша будандастыру болып табылады. Ата-анасында болатын басым белгі доминант, ал көрінбей жасырын қалып қоятын белгі рецессивті деп аталады. қара жүнді  қой мен ақ жүнді қойды моногибридті будандастырғанда, яғни Ғ1 ұрпақта бірдей  екі қара жүнді қозылар болып шықты.

1-сұрақ: ұрпақтардың барлығы неге бірдей болды? әр жауапты түсіндіріңіз!

2-сұрақ: Егер дал сондай қара жүнді қой мен ақ жүнді қойды будандастырғанда қоңыр жүнді қозы туылса, мұны қалай түсіндіруге болады?

Жауабы:Кей жағдайларда доминантты белгі рецессивті белгіні толық баса алмай қалатын жағдайлар болады. Ол толық емес доминанттылық деп аталады

3-сұрақ: Егер біз 1 ұрпақта алған қара жүнді қозыны дәл осындай қозымен будандастырғанда ақ қозы туылуы мүмкін ба? Жауабыңызды дәлелдеңіз!

Жауабы:әрине, себебі F1 ұрпақтардың өзара будандастырғанда F2 ұрпақта ажырау жүреді. Яғни рецессивті болған белгі көрініс береді. 

Бейнежазбаны қарап, тірек сөздермен танысып, өз дәптерлеріне жазып алады.

1. Топ ережесін еске түсіреді.

2. Топ басшысына бағынады

№1 топ.

Тауықтарда ақ қауырсындылары қара қауырсыннан басым болып келеді. Барлық дарақтардың генотиптерін және фенотиптерін сипаттап, Мендельдің заңдарын анықтаңдар

№2 топ

Адамда тік шаш рецессивті белгі, бұйра шаш – доминантты белгі. Доминант және рецессив бойынша гомозиготадан қандай ұрпақ күтуге болады?

№3 топ

Қызыл алма өсімдігі жасыл алма өсімдігімен будандастырылды. 1-ші ұрпақта барлығы қызыл алма сорты шықты. Қай түс басым? 1 – ұрпақ будандарының өздігінен тозаңдануынан қандай ұрпақ күтуге болады?

Барлық даралардың генотипі мен фенотипін сипаттаңдар.

№4 топ

Ақ қоянда мен сұр қоян будандастырылды. 1-ші ұрпақта барлығы ақ қоян шықты. Қайсысы басым? 1 – ұрпақ будандарынан қандай ұрпақ күтуге болады?

Барлық даралардың генотипі мен фенотипін сипаттаңдар,генотипі мен фенотипін анықтаңдар?

Білімалушылар функционалдық сауаттылығын арттыру мақсатында Ғылыми жаратылыстану сауаттылығы бойынша пиза тапсырмаларын орындайды.

Дескриптор:

1.Есептің шартын дұрыс құру 1 балл

2.Есептің шығарылу жолы. 1 балл

3.Мендель заңдарын дұрыс анықтау

1 балл

ҚБ: өзара бағалау

3 балл

Дескриптор:

770 ₸ - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз!

Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank)

Соңғы бір жылда:

45 000 000 ₸

Авторлар тапқан ақша

Толығырақ

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған

Пән

• Жүктелуде...

Бағыт

• Жүктелуде...

Сынып

• Жүктелуде...

Іздеу

Осы аптаның ең үздік материалдары

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары

Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз

Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз

Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады

Толығырақ