Ашық сабақ "Проекция"

Тақырыбы :
Мақсаты:
Күтілетін нәтиже:

Проекциялау.Центрлік және параллель проекциялау.Тік бұрыштап
проекциялау
Оқушыларға тік бұрышты проекциялау түрін таныстыру. Тік бұрышты
проекциялаудың әдісін меңгеру мақсатында сабақты дамыту
Оқушылар заттардың проекцияларын сызып үйренеді
Оқушылар білуге тиіс-қандай проекция жазықтығының бар екенін – тетікті
проекция жазықтығына қалай алынатындығын
Оқушылар игеруі тиіс-нәрсені проекция жазықтығына шығарып алуды –
нәрсенің екі,үш проекциясын салуды

Сабақты Мұғалімнің іс әрекеттері
ң
кезенде
рі

Оқушының іс әрекеті

Үйымдастыру түрлері

Үйымда
стыру

Оқушылармен амандасу,
«жүректен жүрекке» оқушыларға бір біріне тілек
тілеуге ұсынамын
Оқушыларды сызба
аспаптары аттары
аттарымен топқа бөлемін
Тақырыпты анықтау
Топтарға тапсырма:
Проекция деп нені айтамыз

Мұғаліммен амандасып бір біріне
жақсы тілек айтады
Топтарға бөлінеді.
Сабақтың тақырыбын әріптерге қарап
анықтау

Топтық жұмыс
Тақырыпты анықтау:
«мобильная связь» әдісі
Тақырып бойынша ой
қозғау

Мағына
ны
түсіну

Оқулықпен жұмыс жасауға
бағыт береді , топтарға
тапсырма береді
1 топ: төрбұрыштың
қиғашынан түскен
көлеңкесін қағазға түсіру
2 топ: төрбұрыштың
тігінен түскен көлеңкесін
қағазға түсіру
3 топ: нүктенің қиғашынан
және тігінен түскен
көленкесін қағазға түсіру

Нәрсенің тікбұрышты проекциясын салуды тік бұрышты
проекциялау дейді. Проекциялар жазықтығына перпендикуляр
түзулер проекциялаушы түзулер болады. Проекциялаушы түзулер
нүктеге проекцияланады.
Нәрсенің параллель проекциясын салу үшін проекциялар
жазықтығын және проекциялау бағытын беру керек болса, оның
тік бұрышты проекциясын салу үшін проекциялар жазықтығының
берілуі жеткілікті. Проекциялар жазықтығына параллель жазық
фигура өзінің пішінін және өлшемдерін сақтап, проекцияланады.
Жазық фигура деп – барлық нүктелері бір жазықтықта жататын
фигураны айтады.
Центр деп аталатын нүктеден бірдей қашықтықтағы жазық
нүктелерінің геометриялық орнын шеңбер деп атайды.
Проекциялар жазықтығына параллель жазықтықты деңгейлік
жазықтық деп атайды. Деңгейлік жазықтықта жатқан кесінді,
жазық фигура бұрмаланбай, өздерінің пішіндерін, өлшемдерін
сақтап,
проекцияланады.
Проекциялар
жазықтығына
перпендикуляр жазықтықты проекциялаушы жазықтық деп
атайды.
Берілген А нүктесінің π' жазықтығындағы кескінін салу үшін
одан π' жазықтығына перпендикуляр түсірейік (31, а-су- рет).
Жазыктыққа перпендикуляр деп сол жазықтықпен 90' бұрыш
жасайтын түзуді айтады. Жазықтыққа перпендикуляр түзу
жазықтықтың барлық түзулерімен де 90º-қа тең бұрыш жасайды,
яғни оның барлық түзулерше де перпендикуляр болады. Берілген

түзу берілген жазықтыққа перпендикуляр бола ма? Оны қалай
білуге болады? Түзудің жазықтыққа перпендикулярлық белгісі —
түзу жазықтықтың қиылысатын екі түзуіне перпендикуляр болуы
қажет. Бұл айтылғанның дұрыстығы стереометрияда дәлелденеді.
Тапсырмаларды орындау.

Бүгінгі сабақта өткен
тақырыпты меңгерулерін
қорытындылау:
1. Сұрақтар қою
Жазық фигура деп қандай
Мағына ф-ны айтады?
ны
2. Проекциялаушы сәуле
ажырату деген не?

А' нүктесінде қиылысатын а және b түзулері π' жазықтығында
жатыр делік (31, ә-сурет). Егер А және А' нүктелері арқылы
анықталатын түзу а және b түзулерінің әрқайсысына да
перпекдикуляр болса, онда АА' түзуінің π' жазықтығына да
перпендикуляр болғаны, Сонымен, АА' түзуі — А нүктесінен π'-қа
түсірілген перпендикуляр. Перпендикуляр мен жазықтықтың
қиылысу нүктесін перпендикулярдың табаны деп атайды.
А нүктесінен π' жазықтығына түсірілген перпендикулярдың
табанын, яғни А' нүктесін А нүктесінің π' жазықтығындағы
тікбұрышты проекциясы дейді.

3. Проекция деген не?
4 Қандай проекция түрлерін Оқушылар тақырып бойынша жұмыс жасап дәптерге жазып
білесіндер?
отырады

2. Оқулықтағы
тапсырмалар бойынша
сызбыны сызу

3.Ойлан тап
«Миға шабул»
1.Түзу мен жазықтықтың
ортақ нүктесі......(қиылысу
нүктесі)
2. Егер түзу мен
жазықтықтың ортақ нүктесі
болмаса......(параллель)
3. А нүктесінің А' нүктесін
π' жазықтығындағы s
бағыты.......( параллель
проекциясы)

Әр топ өз жұмысын сызба түрінде жасайды, қалғандары
тындайды, толықтырады, негізгі сызбаларды дәптерге жазып
отырады
Оқушылар проекциялаушы сәулелер, жазықтық қорытындылай
отырып тік бұрыштап, яғни осы жазықтықпен
90°бұрыштаншаққан проекция
тік бұрышты проекция екенін анықтайды
Бұл тәсіл
сызбалардағы кескіндерді салу үшін пайдаланылады.
. Сұрақтарға топпен, жұппен жауап береді Жазық фигура деп
барлық нүктелері бір жазықта жататын
фигураны айтады

Жұппен жұмыс
Топтар ойланып суреттегі заттардың проекцияларын табады

Топтық жұмыс
«постерді қорғау»
І топ Кесіндінің тікбұрышты проекциясы; 39 бет №1
ІІ топ Жазық дененің тікбұрышты проекциясы; 39 бет №2 а
ІІІ топ Екі жазықтықтағы дененің тікбұрышты проекциясы; 39 бет
№2 ә
ІV топ Текшенің тікбұрышты проекциясы; 33-сурет
Ойланып шешім қабылдайды, ізденеді. Логикалық ойы Креативті
рефлекс
ия

Жеке орындайды
Екі жұлдыз бір тілек
жазындар
Үй тапсырмасы: §11. 3539 беттер аралығында оқу .
Жеке тапсырма
призентация жасап келу

Екі жұлдыз бір тілек жазып. Тілек
тақтасына жабыстырады.
Үйтапсырмасын жазып алады