Қарақия ауданы бойынша
білім бөлімінің
«Құрық балалар өнер
мектебі»
жедел басқару құқығындағы
МКҚК
Ашық
сабақ
Тақырыбы: Шәмші
Қалдаяқов «Ән
аға»
Мұғалімі: Кобесов.С
2021ж
Бекітемін:
Директордың оқу
ісі
жөніндегі
орынбасары
____________А.Тоқбаева
«___»___________ 2021
ж
Күні: 28.04.2021ж
Пән: Вокал
Оқытушы: Кобесов.С.Д
Оқушы: Жетпісбай.Б
Сыныбы: 3
Тақырыбы: Шәмші Қалдаяқов « Ән аға
»
Сабақтың
мақсаты:
Шәмші Қалдаяқов жөнінде толық мағлұмат
беру.
Ойларын еркін жеткізе білуге
үйрету.
Әнге деген қызығушылығын,
сүйіспеншілігін
оятып, адамгершілікке
тәрбиелеу.
Сабақтың
түрі: Аралас
Корсетілетін
әдіс-тәсілдер: түсіндіру,әңгімелеу,сұрақ
жауап
Сабақта қолданылатын
көрнекіліктер: фортепиано,ноталар
Сабақ
жоспары:
І. Ұйымдастыру сәті (2
мин)
ІІ. Дауыс жаттығулары (10
мин)
ІІІ. Үй тапсырмасын тексеру
(10 мин)
ІҮ. Жаңа сабақ (15
мин)
Ү. Қорытынды (3
мин)
Сабақтың жүру
барысы:
І. Ұйымдастыру
сәті. Оқушымен
сәлемдесу
2.Үй
тапсырмасын тексеру.
Ән
«Көзімнің қарасы»
II. Жаңа
сабақ
Шәмші
Қалдаяқов (15.8. 1930, Отырар
ауданы,Шәуілдір ауылы – 29.2.1992,Алматы) – композитор,
Қазақстанның халық артісі
(1991). Шымкен,Тараз,Жетісай қалаларының құрметті
азаматы.Кіші
жүздің Жағалбайлы руынан
Аса көрнекті сазгер, ән
жанрының әйгілі майталманы, Қазақстан мәдениетіне еңбегі сіңген
қайраткер, осы заманғы қазақ эстрадасының негізін салушылардың
бірі, Қазақстанның халық әртісі.Оңтүстік Қазақстан облысының
Қызылқұм ауданында дүниеге келді. Бала кезінен бойындағы бар
талантын алқалы жиын, аламан бәйгелерде көрсете білді. 1950 жылдан
бастап шығармашылықпен түбегейлі түрде шұғылданды. 1956-1962 жж.
Құрманғазы атындағы мемлекеттік консерваториясында В.В.Великанов
класында оқыды. Шәмші әндері ғажайып саздылығымен, сылдырап аққан
бұлақ суындай тап-таза сыңғырымен, лирикалық наздылығымен
ерекшеленеді. Оның шығармашылық жағынан сіңірген еңбегі қазақ
эстрадалық әндерінің әуенін ұлттық нақышпен құнарландыруында, яғни
халықтық қайнармен қабыстыруында жатыр. Ал бұл оның қазақ жұртының
музыкалық дәстүрі сүтін еміп өскендігіне
дәлел.
Мұхтар
Әуезов өмірден озар тұсында университет студенттері алдында
сөйлеген әйгілі сөзінде Шәмші саздарын Ақан, Біржан өнерпаздығынан
кейінгі бір "жыл келгендей жаңалық" сезіндіретін үздік құбылыс
ретінде бағалағаны мәлім. Жұрт аузында "бүкіл қазақ еліне ән
салдырған Шәмші" атануының сыры сонда. Сазгер әндері, әсіресе,
60-70-жылдардагы жастардың аузында жүрді. Кешеулеген "хрущевтік
жылымық" дәуірінің жас адамдары шетел композиторлары мен
орындаушыларына, мәселен, "Биттлзге" калай ынтықса, қазақстандық өз
сазгерлерімізде де солай сүйіп тыңдады. Бұл соңғысы мен арасында,
әрине, Қалдаяқов бірінші орында
тұрды.
Шәмші атамыз өмірге келгенде
оны Жәмшид деп атаған. Кейіннен бүгінгі есімін еншілеп алды.
Құжаттары да осы есіммен тураланды. Сазгердің саудагер әкесі де
өнерден құр алақан жан емес еді: қолынан домбырасын тастамайтын
әкенің аты ақындық өнерімен де жаңғырған. Шәмнің шешесі де керемет
дауысқа ие болған. Сазгер кішкентай кезінен бастап мандолинде ойнап
үйренеді. Ер жете бастаған Шәмшінің бірте-бірте ән жазу қабілеті
ашыла бастайды. Сол тұста ол өзінің ең алғашқы әндерін өмірге
әкеліп, біртіндеп тұсауын кесе береді. Қазақ саз өнерін
көптеген лирикалық әндермен байытқан дарын иесі біршама
шығармалардың авторы. Солардың ішінде «Ақ сұңқарым», «Қара
көз», «Қайықта», «Ақ бантик», «Ақ маңдайлым» сынды әндердің орны
бөлек. Әр ән өзінше бір тарихты баяндайды. Шәмші ағамыз 1965
жылы Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты атанса, 1980
жылы Қазақстанның еңбек сіңірген жұмысшысы болды. Ал өзі өмірден
өтер шақта, яғни 1991 жылы ол халық әртісі атағына ие болып
кетті.
Жаңа
ән: «Ән аға». Ең алдымен әнді
талдап үйрену.
Қорытындылау: Сабақты аяқтау үшін оқушыға
сұрақтар қоямын:
1.Шәмші атамыз өмірге келгенде
оны кім деп атаған?
2.Шәмші Қалдаяқовтың қандай
әндерін білесің?
3.Шәмші Қалдаяқов қандай рудан
шыққан?
Үйге
тапсырма: