Ашық сабақ "Түбір мен қосымша" 3 сынып

Пәні:Қазақ тілі

3-бөлім: «Уақыт»

42-сабақ

Мектеп: №22 орта мектеп

Күні: 20.11.2018

Мұғалімнің аты-жөні: Тұмарбекова Д.Ж

Сынып: 3 «Ә»

Қатысқандар:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Түбір мен қосымша

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

3.4.1.2 түбір сөздегі -ы, -і-нің дауысты дыбыстан басталатын қосымша жалғанған кездегі өзгерісін сақтап жазу.

3.4.2.1 негізгі түбірде жұрнақтар жалғау арқылы туынды сөз жасау, түбірлес сөздердің мағынасын ажырату

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

-түбір сөзді табады;

Оқушылардың көбі:

-сөзді орфоэпиялық нормаға сай айтады, түбір сөздегі -ы, -і-нің дауысты дыбыстан басталатын қосымша жалғанған кездегі өзгерісін сақтап жазады

Оқушылардың кейбірі:

- негізгі түбірде жұрнақтар жалғау арқылы туынды сөз жасайды, түбірлес сөздердің мағынасын ажыратады

Бағалау критерийлері

- түбір сөздегі -ы, -і-нің дауысты дыбыстан басталатын қосымша жалғанған кездегі өзгерісін сақтап жазады;

- негізгі түбірде жұрнақтар жалғау арқылы туынды сөз жасайды, түбірлес сөздердің мағынасын ажыратады

Сөздік қор

Пәндік терминология мен тірек сөздер:

Түбір сөз, туынды сөз, түбір, қосымша, жұрнақ, жалғау;

Сабақта диалог /жазу үшін пайдаланылатын тіл:

Түбір сөз дегеніміз не? Туынды сөз дегеніміз не? Қосымша дегеніміз не?

Құндылықтарды дарыту

Өз іс-әрекетін жоспарлауға, уақытты тиімді пайдалануға үйрету

Пәнаралық байланыстар

Дүниетану

Алдыңғы меңгерілген білім

Түбір мен қосымшаның жазылуы

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

І. Ұйымдастыру кезеңі

«Сәлемдесу» ойыны:

-Қазір біз сендермен ойын ойнаймыз, қимылды тез жасауларың керек. «Бастаймыз» деген белгі берілгенде, мен қалай амандасу керек екенін айтамын, сонда сендер бір – біріңмен тез - тез амандасуларың қажет. Достарша амандасу; ғарышкерлер; сәулетшілер; балықшылар, футболшылар, оқушылар ретінде.

Психологиялық ахуал

Оқушыларға дөңгелектер беріледі.

Әр оқушы кез келген дөңгелекті бояйды.

ІІ. (Т) Өткенді бекіту.

(Ұ) «Сұрақ ілмегі» әдісі бойынша алдыңғы білімді пысықтау.

Түбір сөз дегеніміз не?

Туынды сөз дегеніміз не?

Қосымша дегеніміз не?

Қосымша нешеге бөлінеді? Қандай?

Түбірлес сөздер дегеніміз не?

Түбір мен қосымшаның жазылуы?

ІІІ. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау.

Оқушылар сабақтың тақырыбы мен мақсатын оқып, бағалау критерийлерін құрастырады.

Қосымша №1

Сабақтың ортасы

3 минут

10 минут

2 минут

2 минут

3 минут

3 минут

Сергіту сәті

2 минут

5 минут

ІV. Негізгі бөлім

3.2.3.1 (МК; Ө; Ұ; Қ) Мәтін бойынша пікір білдіруге бағытталған сұрақтар құрастыру және жауап беру.

Проблемалық сұрақ:

Мақсаты: сыни ойлау дағдыларын дамыту, өткен білімді қайта жаңғырту.

1. Уақыт өлшем бірліктері неліктен қажет?

2. Не себепті «Сағат» және «Уақыт» ұғымдары қатар жүреді?

3 Әрбір өткен мезеттің немесе бір минуттың адам өміріндегі маңыздылығы қандай деп ойлайсың? т.с.с.

Оқушыларға өтілетін мәтіннің тақырыбы мен мазмұны болжатылады.

-Мәтін не туралы болуы мүмкін?

Тыңдалым

Оқылым.

Оқулықтағы «Бір минут» мәтінімен жұмыс ұйымдастырылады.

(МК) Оқушы сұрақтарының неліктен? не себепті? қалай ойлайсың? мазмұнында болуын қадағалайды. Жауап болатын пікірдің нақты, дәйектермен берілуін бағалайды.

Мысалы. Талғат бір минуттың да рөлі бар екенін түсінді ме?, Оны түсінуге не себеп болды?

Топтар өзара бірін-бірі бағалау дескрипторы негізінде «Екі жұлдыз, бір тілек» стратегиясы бойынша бағалайды.

3.3.5.1 (МК; Ө; Ж; Қ) Жазылым. Жазба жұмысы «Қос жазба күнделігі» стратегиясы арқылы ұйымдастырылады.

Оқушылардан таратылып берген парақты ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады.

Тапсырма 1.

1. Берілген сөздерді жинап алу - бөліктің оң жағына жазады.

Адам, бір, өмірінде, бар, минуттың, да, маңызы.

2. Мағынасын ашу – бөліктің сол жағына жазады.

Бір минуттың да адам өмірінде маңызы бар.

3.4.1.2 (МК) Мәтіндегі қарамен берілген сөздерге назар аударту, қайталап оқыту: кітабы, жауабы.

Берілген сөздердің түбірін және қосымшасын тапқызу: кітап+ы=кітабы, жауап+ы=жауабы.

Түбір сөзге -ы, -і дауысты дыбыстан басталатын қосымша жалғанған кезде өзгеретінін аңғарту.

Видео көрсету

Ереже: Қосымша жалғанғанда кейбір түбір сөздердің жазылуы өзгереді: кітап - кітабы, парақ – парағы, әріп –әрпі, халық – халқы.

Тапсырма 2. Топтық жұмыс

Сызбамен жұмыс.

Сызбаға сәйкес сөздер тауып жаз.

І топ.Түбір сөз

ІІ топ. Түбір сөз+жұрнақ

ІІІ топ.Түбір сөз+жұрнақ+жалғау

Әр топ «Жарайсың», «Жеткілікті», «Талпын» деген смаиликтермен бағалайды.

Грамматикалық ширату: түбір сөзді естігенде 1 рет, туынды сөзді естігенде 2 рет қол соғу.

Ас, астық, жас, жастық, әнші, ән, күйші, күй, шеге, шегеле, үтікте, үтік, т.с.с.

Тапсырма 3. Жұптық жұмыс

«Ішіне – сыртына» стратегиясы бойынша берілген сөздерден түбір сөздер мен қосымшалы сөздерді ажырату (түбір сөздерді шеңбердің ішіне, қосымшалы сөздерді шеңбердің сыртына жазу).

Сөздер тізбегі: Ауыл-аулы, дауыс-даусы, орын-орны т.с.с.

Дәптермен жұмыс

(Ө, Қ) 34-жаттығу. Суреттегі сөздерді жұптастырып жазады. Жұптасқан сөздерді салыстырып, түбір сөздің жазылуын өзгерткен қосымшаны атайды.

Семантикалық карта. Қалыптастырушы бағалау

Дескриптор

• Түбір сөздегі –ы,-і, -нің дауысты дыбыстан басталатын қосымша жалғанған кездегі өзгерісін сақтап жазады.

• Жұрнақ жалғау арқылы туынды сөзді табады;

• Түбірлес сөздердің мағынасын ажыратады

Қосымша №2

Оқулық

«Екі жұлдыз, бір тілек» стратегиясы

http://balapan.kaztrk.kz

Оқулық

Imektep сайты

Ішіне – сыртына» стратегиясы

Оқулық

№2 Дәптермен жұмыс

Семантикалық картамен жұмыс

Сабақтың соңы

2 минут

Рефлексия.

Керемет

Өзіме сенімдімін

Жақсы

Жаман емес

Маған көмек керек

Нашар

Білмеймін

Үй тапсырмасы:

35-жаттығу

Парақшалар

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырмалар қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін тексеру жоспарыңыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Топтық тапсырмаларды саралау бойынша беру.

Қабілеті жоғары оқушыларға өз бетінше жұмыс істеуге мүмкіндік жасау.

Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек көрсету.

Қосымша жалғанғанда кейбір түбір сөздердің жазылуы өзгеретінін ой қорытындылау арқылы оқушыларға айтқызу.

Қалыптастырушы бағалаулар дескрипторлар, «Қос жазба күнделігі» стратегиялары негізінде жүзеге асырылады.

Мәтін мазмұны бойынша пікір білдіруге бағытталған сұрақтар құрастыра алуын, құрастырылған сұрақтарға жүйелі, толық жауаптарын және өз көзқарастарын бағалау.

Топта бірі-бірі тыңдау. Сыныпта қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылар оқу мақсаттарына қол жеткізді ме?

Оқу мақсаттарына қол жеткізілмесе себебі неде?

Ынтымақтастыққа қол жеткізілді ме?

Саралау бойынша жұмыстар дұрыс жүргізілді ме?

Уақыт кезеңдері дұрыс сақталды ма?

Жоспардан ауытқулар орын алды ма? Неліктен?

Қорытындылау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып немесе жекелеген оқушылар туралы келесі сабағымды жетілдіруге не көмектесетін білдім?