Күні: 14.12.2018ж Сынып: 9 а
| Мектеп:№17 мектепМұғалімнің аты-жөні: Аметова Гүлнар |
| Қатысқандар саны: | Қатыспағандар: |
Сабақтың тақырыбы | Үмбетей жырау «Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» |
Оқу мақсаты | Жыраудың өмірі және шығармашылығымен танысу, толғауының мазмұнын ашу; |
Сабақ мақсаты | Оқушылар:Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашып түсіндіреді. |
Бағалау критерийі | Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан түсіндіре алады. |
Тілдік мақсаттар
| Талқылауға арналған сұрақтар:Толғау кім туралы?Бөгенбай мен Абылайдың қандай байланысы бар?Жырда тағы қандай кейіпкерлер бар? |
Құндылықтарды дарыту | Отансүйгіштік, азаматтық жауапкершілік. |
Пәнаралық байланыс | Үмбетей жырау толғауларының идеясы мен маңызын анықтағанда тарих пәнімен байланыс болады. |
Бастапқы білім
| Алдыңғы сабақта оқушылар Ақтамберді жыраудың «Күлдір-күлдір кісінетіп» толғауының идеясы мен мазмұны, ондағы көтерілген мәселе туралы түсінік алып, тапсырмалар орындады. |
Сабақ барысы |
Сабақтың жоспарланған кезеңдері | Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер | Дереккөздер |
Сабақтың басы10 минут
| Ұйымдастыру кезеңі:Оқушыларды топқа бөлу Жыраулар поэзиясы қай ғасырларды қамтиды? XV-XVIII ғасырЖыраулар поэзиясының негізгі тақырыбы қандай? Жыраулар өз заманының қандай өзекті мәселелерін жырларына арқау еткен? Жыршы, жырау, сөздерін қалай түсінесіңдер? Жыршы деген кім?Жырау деген кім?1-топ: Жыршы 2-топ: ЖырауҮй тапсырмасын сұрау: Зымыран сұрақтары:1. Ақтамберді жырау қай жалдары өмір сүрді? (1675-1768)2.Ақтамберді жыраудың қандай толғауларын білесің? «Күлдір-күлдір кісінетіп», «Жауға шаптым ту байлап», «Балаларыма өсиет» т.б3.Ақтамбердінің ақындық таланты неше жастан бастап танылды? (10-11 жастан)4. .«Күлдір-күлдір кісінетіп» толғауының буын саны қанша?(7-8 буынды)5 Ақтамбердінің мазары қай өңірде орналасқан? (Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданы Жүрекжота мекенінде)6. Ақтамберді жырау қай рудан шыққан?( Қаракерей руының сыбан тармағынан шыққан)Кері байланыс:Өткен сабақта қиындық туғызған мәселе бар ма?Қалыптастырушы бағалау. Бармақ әдісі |
|
Сабақтың ортасы 27 минут | Жаңа сабақҮмбетей жырау «Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» толғауыҮмбетей Бұқармен дос, құрдас екен,Қайтыс боп үш жыл бұрын құса-дерттен,-деген өлең жолдары осыны меңзейді.Үмбетей жырау- елінің қорғаны болған батырларды жырына арқау еткен. "Бөгенбай өліміне", "Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту" атты толғауларында ол Бөгенбай бастаған халық батырларын дәріптеп, қайратты ерлерді ұрпағына өнеге еткен. Тыңдалым: Білім ланд сайтынан «Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» толғауының мазмұнын тыңдатуКері байланыс:Жырда кім туралы, не туралы айтылған?Абылай деген кім?Тағы да қандай батырларды жырына арқау еткен?Қалыптастырушы бағалау. Үш шапалақ әдісі
Топтық жұмысІ топ: Естірту дегеніміз не?Естірту– қазаға ұшыраған адамның қайғылы хабарын оның жақын туыстарына хабарлау рәсімі. Ауыр қаза, қайғылы оқиғаны жанашырларына, ел-жұртына өлеңмен Естірту дәстүрі қазақ халқында ертеден бар. ІІ топ : Риторикалық сұрау дегеніміз не? Шығармадан риторикалық сұрауларды тауып, белгілеңдер.Риторикалық сұрау (лепті сұрау) — ойды, сезімді әсерлі жеткізу үшін жауабы өзінен-өзі айқын нәрсені әсерлі леппен, сұрау түрінде айту. Өлеңде қойылған сұраудың жауабында екіұштылық, шүбәлану болмайды, оны оқырман іштей біліп отырады.Кері байланыс: Тағы қандай тұрмыс-салт жырларын біліесіңдер?Риторикалық сұрау түрінде жазылған тағы қандай шығармалар білесіңдер? Қалыптастырушы бағалау:Екі жұлдыз, бір ұсынысЖұптық жұмыс І жұпСәйкестендіру тесті
ІІ жұпТест Үмбетей жыраудың әкесінің аты –A) СарыB) ТілеуC) ТіленшіD) ҚалқаманҮмбетей жыраудың толғауын белгілеңіз.A) «Айнала бұлақ басы тең»B) «Белгілі биік көк сеңгір»C) «Бөгенбай өліміне»D) «Алаң да алаң, алаң жұрт»Үмбетей жырау 1786 жылы қай жерде дүниеден өткен делінетінін көрсетіңіз.A) Оңтүстік Қазақстан облысы, Қаратау өңіріндеB) Ақмола облысы, Ерейментау ауданындаC) Маңғыстау өңіріндеD) Қарағанды облысы, Шет ауданындаҮмбетей жырларының негізгі тақырыбы –A) әйел теңдігі мәселесіB) әлеуметтік теңсіздік мәселесіC) ел мен жерді қорғау мәселесіD) табиғатты қорғау мәселесіҮмбетей жыраудың Бөгенбай батырға қатысты қанша жыры бар екенін көрсетіңіз.A) 2B) 3C) 4D) 1«Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» жырында кімнің өмірінің түрлі кезеңдері суреттелетінін көрсетіңіз.A) Абылай ханныңB) Бөгенбай батырдыңC) Үмбетей жыраудыңD) Бұқар жыраудың
Жеке жұмысГлосарий — белгілі бір шығармада кездесетін, сирек қолданылатын сөздердің түсіндірме сөздігі. Тақтада берілген сөздерге сөйлем құрауГлоссарийКүпіІшіне жабағы жүн салып тігілген сырт киім.ҚанжығаЕр қапталының артқы жағынан өткізілген, бөктерген заттарды байлайтын ұзынша таспа қайыс бауы.КісеАдамның әлеуметтік дәрежесін танытатын, ұсақ-түйек зат салып жүруге арналған күміспен, алтынмен, жезбен әшекейленген қалтасы бар жалпақ былғары белбеу. |
Тараптпа қағаздар |
Сабақтың соңы3 минут
| Кері байланыс: Жіп керу арқылы оқушылардан сабақтан не түсінгендіктерін сұрау:1.Үмбетей деген кім?2.Қай жылы, қай жерде туылған?3.Үмбетей кімнен үлгі алған?4.«Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» толғауынан не түсіндің?5.Толғауда тағы қандай белгілі адамдардың аты аталады?Үйге тапсырма: Оқулықта берілген «Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» толғауынан үзінділер жаттау |
|
Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз? | Бағалау – сіз оқушының материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз? | Денсаулық пен техника қауіпсіздігін сақтау |
|
|
|
|