Бекітемін

Аға шебер

_________Ө. Көшеков

«__» _____2018 ж

Шеберханада өткізілетін өндірістік оқудың

СА Б А Қ Ж О С П А Р Ы

Мамандығы : ІІ курс, 1115000 – «Өндірістердегі электрлік – механикалық жабдықтар»

Біліктігі:1115042– «Электр жабдықтарын жөндейтін және қызмет көрсететін электромонтер»

Тобы: №17-05

Сабақтың тақырыбы : Электропаяльниктің құрылысы, жұмыс істеу тәсілі.

Кабельдер мен сымдарды дәнекерлеу

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Студенттерге теориялық біліммен ұштастыра отырып, техника қауіпсіздігі ережелеріне нұсқау беру және электропаяльниктің құрылысы, жұмыс істеу тәсілін және кабельдер мен сымдарды дәнекерлеуді үйрету.

Дамытушылық: Студенттердің шеберханада жұмыс жасаған кезде тиянақтылығын, ұқыптылығын, техника қауіпсіздігін сақтау барысындағы қырағылығын қалыптастыру

Тәрбиелік: Студенттерді кәсіптік білімнің ерекшелігіне көзқарасын қалыптастыру, мамандыққа баулу және қызықтыру

Сабақтың типі: Комплексті жұмыстар орындау

Оқыту әдістері: Практикалық жұмыс

Пәнаралық байланыс: Еңбек қорғау, арнаулы пәндер, электротехника, материалтану, техника қауіпсіздігі.

Сабақтың материалдық –техникалық құрал - жабдықтары:

металдық үстел немесе металдық парақша тоқ көзі. электропаяльник

Сабақ барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі (5 - мин)

1.1. Студенттерді түгендеу

1.2. Студенттердің сабаққа дайындығын тексеру

ІІ. Кіріспе нұсқау (40 мин )

2.1. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау;

2.2 Студенттердің білімдерін тексеру мақсатында сұрақтар қою;

2.3. Техника қауіпсіздігі ережелеріне тоқталу

2.4.Cтуденттерге жаңа сабаққа нұсқау беру:

Электропаяльникпен жұмыс істеу алдындағы қауіпсіздік ережесі

Қызып тұрған паяльник байқаусызда дене мүшесіне тиіп кету, балқыған майда тамшылар денені күю жарақатына соғады. Бұдан жазылуға ауыр және көп уақыт кетеді. Химиялық күю паяльная кислота көзге тиген жағдайда. Пайкілеу кезінде олово және қорғасыннан қауіпті булар бөлінеді. Бұл жарақатты болдырмау үшін міндетті түрде техника қауіпсізді нұсқауларын сақтау керек.

1.Электропаяльникті қолдану кезіндегі еңбек қорғау қауіпсіздігі

1.1 Жалпы қауіпсіздік ережелер: Электропаяльникпен жұмыс жасау 17 жастан жұмыс жасау рұқсат беріледі. Егер ол арнайы дайындықтан өтсе.

1.2 . Студенттер тыныштық сақтау, демалу, жұмыс режимін сақтау.

1.3 Электропаяльникпен жұмыс жасағанда мынандай жағдай болуы мүмкін: қызып тұрған паяльникпен күю немесе балқыған ыстық тамшылар шашылу олово немесе қорғасын Флюс және олово мен дәнекерлеу кезінде улану көзді және қол терісін жарақаттау.

1.4 Электропаяльникпен жұмыс жасағанда арнайы киім қажет: халат, берет және сақтандыру көзілдірік.

1.5 Жұмыс орнында мед.аптечка болуы қажет.

1.6. Студенттер өрт қауіпсіздігін қатаң сақтау керек. Өрт сөндіру құралдары қайда орналасқаның білу керек. Электропаяльникпен жұмыс жасау бөлмесінде огнетушитель (құм) болу қажет.

1.7 Оқыс жағдайда студент шеберге немесе мұғалімге хабарлау қажет.

1.8 Студент жұмыс орнын таза ұстау кажет.

2. Жұмыс алдында қауіпсіздік талап

2.1 Арнайы киім кию, шашты жиып берет ішіне жинақтау

2.2 Құралды дайындау және дұрыстығын тексеру. Электропаяльниктің шнурын тексеру.

2.3 темір жұмыс столдың немесе стол бетіндегі металл листінің жерленуінің тексеру.

2.4 Жұмыс орнында тез тұтанатын және жанармай сұйықтығы жоқ екенің тексеру.

2.5 Желдеткіш қосу.

3. Жұмыс уақытында қауіпсіздік талап

3.1 Электропаяльникті абайлап қолдану, оны құлату және басқа затпен ұруға болмайды.

3.2 Электропаяльникті қызып тұрған жерін қолмен ұстауға болмайды, балқыған тамшылардан абайлау қажет.

3.3 Электропаяльникпен жұмыс кезінде үзілісте паяльник арнаулы ыдыста тұру қажет.

3.4 Дәнекерлеу кезінде флюстың орнына канифол болады.

3.5 Қосылып тұрған паяльникті қараусыз қалдыруға болмайды.

4. Апаттық жағдайда қауіпсіздік талап

4.1 Паяльниктің ақауы болған жағдайда міндетті түрде шеберге немесе мұғалімге айту қажет және тоқ көзінен ажырату керек.

4.2.Өрт болған жағдайда электропаяльникті тоқтан ажырату керек,бөлмеден студенттерді шығару, колледж әкімшілігіне хабарлау, өрт сөндіру бөліміне хабарлау, өртті алғашқы өрт сөндіру құралдарымен сөндіру.

4.3. Жарақат алған жағдайда алғашқы мед көмек көрсету, колледж әкімшілігіне хабарлау.

4.4. Тоқ ұрған жағдайда тоқ көздерін ажырату, алғашқы көмек көрсету, дем және пульс болмаған жағдайда жасанды дем беру немесе жүректің маңайына массаж жасау керек.

Электропаяльникің қызметі – мыс сымдарды қалайлау, өткізгіш сымдарын дәнекерлеу және тағы басқа материалдарды дәнекерлеу.

Электропаяльниктің түрлері:

Конструкция бойынша айырмашылығы:

Стерженьді -паяльниктің дәстүрлі түрі. Құралдың конструкциясы стержень түрінде болады. Ұзын ұстағышпен бекітілген жұмыс бізімен ыңғайсыз жерде орналасқан, майда элементтерді пайкілеуге ыңғайлы.

Пистолетті- бұл модельдерде қол ұстағышпен жұмыс бөлігі 90 градусқа орналасқан. Элетромонтаждық жұмыстар және ремонт жүргізуге пайдаланылады.

Электропаяльды станция – күрделі құрал. Жұмыс құралдан және блок жүргізуден тұрады. Станцияның айырмашылығы жұмыс принципіне байланысты бөлінеді:

1. Инфрақызыл пайка – инфрасәуле арқылы жасалады.

2. Термовоздушный – қыздырылған ауаның шапшуы арқылы жасалады.

3. Цифровой(санды) – трансформатордың төменгі кернеу арқылы жасалады

Келесі түрі – қыздыру принципіне байланысты (нихромды,керамикалық,индукционды, импульсты, газды, аккумуляторлы).

Нихромдық электропаяльник - бұл құрал тоқ жүретін нихромды сымнан тұрады.

Қуатына байланысты электропаяльник құралдары азқуатты 30Вт-қа дейін, орта қуатты 100Вт-қа дейін және 100Вт жоғары.

Керамикалық паяльник- бұл құралдарда керамикалық стержень қызуы кернеуде тұрған контакт арқылы дәнекерлейді.

Артықшылығы: ұзақ уақыт пайдалану, жылдам қызу.

Кемшілігі: керамикалық стержень соққыға төзімсіз болады.

Индукциялық паяльник - бұл паяльниктер индуктор катушкасына байланысты

Импульстық паяльниктің құрылымына жататын жиілік түрлендіргіш жоғарғы жиелендіргіш трансформатор.

Газды паяльник – тоқ көзіне тәуелді емес, газбен толықтыратын құрылғы.

Аккумуляторлы паяльник – қуаты 15Вт- қа дейін аккумулятор арқылы жұмыс істейтін паяльник.

Электрпаяльниктің құрылысы: бұранда ,қорғаушы, корпус, ұшы,қыздырғыш,саңлау, тұтқа

Шеберханада студенттің өзіндік жұмыстары:

Электропаяльникпен мыс сымдарды қалайлау, өткізгіш сымдарын дәнекерлеу және тағы басқа материалдарды дәнекерлеу.

Өндіріс шеберінің студенттерді бақылау мақсатында студенттердің жұмысын қадағалап отыру:

А) Жұмыс орнының дұрыс ұйымдастырлуы

Б) Техника қауіпсіздігі ережелерінің сақталуы

В) Берілген жаттығумен дұрыс жұмыс атқаруы

Г) Студенттерге жеке нұсқау берілуін

Д) Жаттығу кезінде жіберілген қателіктердің болдырмау жолдарын түсіндіру

Е) Жұмыс орындарының тазалығын тексеру

IV.Қорытынды нұсқау ( 15 мин )

4.1 Студенттердің жұмысын бағалау

4.2 Кемшіліктерді талдау және ең жақсы жұмысты атап өту

4.3. Жұмыс орындарын реттеу

4.4. Үй тапсырмасын беру: «Электропаяльниктің құрылысы, жұмыс істеу тәсілі.

Кабельдер мен сымдарды дәнекерлеу » оқу

Пайдаланылған әдебиеттер:

1.Малиновский В.Н. «Электрлік өлшемдер», Малиновский В.Н., Семенов В.Ф. Цепляев К.Н. «Электрлік өлшемдер»

2.Авдеев В.Я.Антонюк Е.М.Душин Е.М. «Метрология негіздері және электрлік өлшемдер»

Базарбаева Айгуль Бакытбаевна

Қызылорда инженерлік техникалық коллледжі ,

І / біріншіі/ санатты өндірістік оқу шебері

ҚЫЗЫЛОРДА ИНЖЕНЕРЛІК ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

ТАҚЫРЫБЫ: Электропаяльниктің құрылысы, жұмыс істеу тәсілі.

Кабельдер мен сымдарды дәнекерлеу