Материалдар / Авторлық бағдарлама "Мамандық таңдау" 9 сыныпт
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Авторлық бағдарлама "Мамандық таңдау" 9 сыныпт

Материал туралы қысқаша түсінік
Атақты ұстаз Ахмет Байтұрсынов; «Басқадан кем болмас үшін біз білімді, һәм күшті болуымыз керек. Білімді болуға оқу керек. Бай болуға кәсіп керек»,-деп ұлы өсиет қалдырғаны белгілі. ХХІ ғасырды білімділер ғасыры десек, ғылым мен білім саласында еңбек ететін жастарымыздың алдында үлкен жауапкершілік тұр. Шәкірттін мамандық таңдауы - жауапты да күрделі іс-әрекет. Оқушыларға мамандық таңдаудың мән мағынасын түсіндіру, өз бойындағы бейіндік қасиеттерді, соның ішінде қызығушылығы, икемділігі, мінезі, денсаулығы, тұлғаның моральдық сапасы және бағытының қарама қайшылықтары, өзін -өзі дұрыс анықтай білуіне педагогикалық қолдау жасау үшін пән мұғалімдеріне және сынып жетекшілеріне әдістемелік көмекші құрал негізіде құрастырылған «Мамандық таңдау» авторлық бағдарламасы.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
27 Желтоқсан 2017
1760
8 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Шығыс Қазақстан облысыТарбағатай ауданыҚ.Билялов атындағы гимназиякоммуналдық мемлекеттік мекемесі











Авторлық бағдарламанын тақырыбы:



Мамандық таңдау





Дайындаған: технология пәні мұғалімі Ш.М. Кожахметова Ұсынамын: Қ.Билялов атындағы гимназия директоры М.Сағатбеков

Қаралды: Тарбағатай аудандық білім беру бөліммінің жанынан құрылған шығармашылық топ











Бекітемін: Тарбағатай аудандық білім беру бөліммінің әдістемелік кабинет меңгерушісі Н.Құрманғалиева













Ақжар2017 жыл

КіріспеЕлбасы Н.Ә.Назарбаевтың еліміздің өркендеп дамуы үшін «2050 жылға арналған стратегиялық бағдарламасы» халық талдауына түсіп, еліміздің болашағына айқын-сара жолға бағыт-бағдар беріп отырғаны белгілі. Стратегиялық бағдарлама еліміздің болашағын жеті күрделі бөлімдерге бөліп, осы салада жастарға білім беру мәселесіне ерекше тоқталды. Аға буын салған қоғамды дамыту үшін жеріміздің кеңдігі, қазба-байлықтың молдығын пайдаланып, оны өндіріп-өңдеу, іске асыру үшін еліміздің тірек күші- жастары еңбекқор, өз кәсібін терең түсінетін, білімі мен іскерлігін жан-жақты қолдана білетін, қоғамдық сұраныстарға жауап беретін кәсіби құзыретті маман болып қалыптасуына, мектеп табалдырығынан бастап өмір талабына сай кәсіптік бағыт бағдар беру, болашақ мамандығын дұрыс таңдауна педагогикалық қолдау жәрдемдесу керек. Мамандық таңдау - жауапты да күрделі іс-әрекет. Кәсіп пен мамандық ұғымдарын қамтитын түрлі қызмет салалары өте көп. Тек кәсіптік техникалық оқу жүйесінің өзінде ғана 1500 - ден асатын кәсіптің түрі бар. Ал, жалпы қоғамдағы мамандықтың қазіргі кезде 30 мыңнан асады. Атақты ұстаз Ахмет Байтұрсынов; «Басқадан кем болмас үшін біз білімді, һәм күшті болуымыз керек. Білімді болуға оқу керек. Бай болуға кәсіп керек»,-деп ұлы өсиет қалдырғаны белгілі. ХХІ ғасырды білімділер ғасыры десек, ғылым мен білім саласында еңбек ететін жастарымыздың алдында үлкен жауапкершіліктер тұр. Демек, сол жастарға кәсіби құзыретті маман болып қалыптасуына бағдар беру – басты мақсатымызға айналуы керек. Осы мақсатты іске асыру барысында төмендегі бағдарлама құрастырылды. Бағдарламаның негізгі мақсаты:Оқушылардың мамандық таңдауға  деген қызығушылығын  арттыру, мамандық таңдаудың мағынасы мен мәнін  түсіндіре отырып өз бойындағы бейіндік қасиеттерімен ұштастырып өзін өзі  дұрыс анықтай білуіне,  және қоғамдық қажеттілікті қанағаттандыратын мамандықты таңдауға даярлау Бағдарламаның негізгі міндеттері: - оқушы тұлғаны қалыптастыру және дамыту (соның ішінде қызығушылығы, икемділіктерін, мінезін, тұлғаның моральдық сапасын және бағытын);- икемділіктерді қалыптастыру және дамыту туралы әңгімелесу, белгілі бір кәсіпке (мамандыққа) қарама қайшылықтар туралы түсіндіру;- практика кезінде әрбір оқушы өздерінің кәсіптік қызығулары және икемділіктерін тексеруге жағдай жасау;- оқушыларды Республикадағы, аудандағы, қаладағы негізгі жұмыс түрлері мен таныстыру;- әрбір кәсіптің ауыл шаруашылығы және мәдениеті, кез келген кәсіпті құрметтеуді, оқушыларды аудан, қала, Республиканың еңбек сіңірген адамдарымен таныстыру;- белгілі бір кәсіп және мамандық қоятын білім, іскерлік, дағдыны сипаттау, ауыл шаруашылығы жұмыс үшін қандай ақыл ой, күш-жігерлік тапсырмаларды және икемділіктер қажет екенін анықтау;-таңдаған кәсібін және жүмыс барысында алда кездесетін қиындықтарды игеру мүмкіндіктерін көрсету;- еңбек жағдайы және сипаты, қоғамдық өзара қарым-қатынастар, қызығулықтар және жұмысшылар жалақысы туралы ақпарат беріп отыру; қазіргі кезде жаңа техника мен технологияның енуіне байланысты әр кәсіптің еңбек жағдайы, сипаты өзгерулерімен таныстыру; оқушыларды мамандық таңдауға сүрақтар бойынша консультациялар беру;- бітірушілерді мектеп бітіргеннен соң да оқу және жұмыс нәтижелері ақпаратын талдау және талқылау:Курс жүктемесінің көлемі: 9 -сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат Күтілетін нәтиже: Кәсіптік бағдардың жүргізілуі, оқушылардың қазіргі кездегі сұранысқа сай еңбек етуі болып отыр. Ол мектеп қабырғасын бітірісімен белгілі мамандық алмаса да мамандыққа бағыт-бағдар алып шығуы қажет. Яғни, оқу орнына бармаған жағдайда жұмыссыздар санын көбейтпей өзінің кәсібін жасау. Ал оқу орнына барған жағдайда өзінің икемділігіне, қызығуына, қоғам қызығуына сай мамандықты дұрыс әрі, саналы таңдауы. Өмірде өз орнын табуына өте қажетті кәсіптік бағдар жұмыстары әлі де болса күрделі зерттеуді, оны жеке ғылым саласы ретінде қарастыруды талап етеді.







































































р/сСабақ тақырыбыСағат саны
1Курсқа кіріспе

1
1Мамандық таңдау міндеті. Кәсіби маман

1
2Мамандықтың салаларымен танысу. Кәсіби карьерадағы жетістіктер.

1
3Жер шаруашылығындағы мамандықтар. Жергілікті жердегі мамандықтар.

1
4Тамақ және жеңіл өнеркәсіптеріндегі кәсіби қызмет.

1
5Сауда сферасындағы жұмысшылар.

1
6Аппараттар мен құрылымдар, материалдарды пайдалану оларды құрастыру сыяқты техникалық бұйымдармен жұмыс істейтін мамандықтар.

1
7Мал шаруашылығындағы мамандықтар. Жергілікті жердегі мамандықтар.

1
8

Еңбек объектісі тірі организмдер, жануарлар, өсімдектер, биологиялық процес.

1
9Мамандық түрлерінің адам өміріне әсері. Мамандық типтері.

1
10Кәсіби маңызды қасиеттерді дамытуда адамның мүмкіншілігі.

1
11Келешек мамандықтары.

1
12Мамандық стереотиптерін айыра білу.

1
13Кейбір мамандықтардың ерекшеліктерімен спецификасы.

1
14Мамандық өрісіндегі «еңбек» түсініктерін жоғарылату.

1
15«Алыс» және «жақын» мақсаттарды қойып, оған жету жолдары.

1
16Табысқа жету жолдарын саралап, ондағы «ұмтылыстың» маңыздылығын көрсету.

1
17Мамандықтың «Адам – белгі жүйесі» саласына шолу, осы салада қажетті адам қасиеттеріне талдау жасау.

1
18Мамандықтың «Адам – техника» саласына шолу, осы салада қажетті адам қасиеттеріне талдау жасау.

1
19«Адам –адам» Мамандық түрлері, осы салада қажетті адам қасиеттеріне талдау жасау.

1
20Әдеби - шығармашылық еңбек топтарындағы мамандықтар.

1
21Белсенділік, шығармашылық таңдаған мамандығына қажетті қасиеттер.

1
22МЕН концепциясы. Болашақ мамандығым.

1
23Адамдармен қатынасу арқылы жүргізілетін жұмыс түрлері.

1
24Коммуникативті ұйымдастырушылық қабілет.

1
25«Алыс» және «жақын» мақсаты.

1
26Мамандық иелерімен кездесу.

1
27Диагностикалық сұхбат.Өзін-өзі таны, басқалардың сезіміне сыйластықпен қара.

1
28Өзін-өзі таны, өзгенің пікірін сыйла, өз құндылықтарын арттыр. Психологпен кездесу.



1
29Алғашқы диагностикалық жұмыстар. Өзін-өзі бағалау деңгейлері.

1
30Қызығушылық картасы. Дифференциалдық сауалнама.

1
31Кәсіптік дайындылық. Дифференциалдық сауалнама.Сенің шығармашылық әлеуетін қандай?

1
32Қызығушылық картасы. Дифференциалдық сауалнама.

1
33Жергілікті кәсіпкерлермен кездесу.

2
34Кәсіптік диагностика. Дифференциалдық сауалнама.

1
Барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағатПайдаланған әдебиеттер тізімі:1. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңылматы, 2007.2. Жолмұқан Түрікпенұлы. Кәсіптік бағдар. лматы: Санат, 1995-145 бет.3. Мектеп және мамандық таңдау. Мектеп баспасы, Алматы: 1973-207 бет4. Витиньш В.Ф. Реформа школы и профессиональная ориентацияшкольников; - М.: Педагогика, 1988-120 с.5. Захаров Н.М. Профессиональная ориентация школыников. - М.:Просвещение, 1988-272 с.6. Климов Е.А. Как выбрать профессию. - М.: Просвещение, 1990-160-с.7. Клосова Л.А. Профессиональная ориентация учащихся и труд семейные династии. - Воронеж: Изд. Вор. универ, 1992-136с.8. Чистяков С.Н., Захаров Н.М.Профессиональная ориентация школьников. - М.: Педагогика, 1987-160 с.9. Шадиев Н.Ш. Венкласная и внешкольная профессиональная ориентация учащихся. - Ташкент: Фантазия, 1988-112 с.10.Калугин Н.И. и другие. Профессионалыная ориентация учащихся. - М.: Просвещение, 1983-190 с.11. Кальней В.А. и другие. Основы методики труда и профессионального образования. - М.: Просвещение, 1988-179 с.12. Сейтешов А.П. Пути профессионального воспитания учащихся молодежа. - Алматы: Мектеп, 1988-189 с.13.Чистяков Н.Н. жәнө т.б. Еңбек пәні мұғаліміне оқушылардың кәсіптік бағдары туралы. - Алматы: Мектеп, 1988-176 бет.14.Мудрик А.В. О воспитании старшеклассников. - М.: Просвещение, 1981-14615.Дьяченко Н.Н. О профессиональном орентации молодежа. - М.: Высшая школа, 1969-135с.16.Профессиональная орентация учащихся. / А.Д. Сазонов, В.Д. Симоненько, С.В. Аванесов, Б.И. Бухалов; Под. ред. А.Д. Сазонов. - М.: Просвешение 1988-235 с.17. Профессионалыная орентация и обучение труду в сфере обслуживания. - М.: Высшая школа. 1979-137 с.18. Профессиональная орентация молодежи. /Сб. ст. Науч ред. и автор К.К. Платонов. - М. Высшая школа. 1978-199 с.19. Профессиональная орентация молодежи. / (А.Д Сазонов, Н.И. Калугин, А.П. Меныциков и другие). .: Высшая школа, 1989-223 с.20. Человек и профессия. - Под. общ. ред. Е.А. Климова. енинград, 1979-147 с.21.Шевченко Ю.А. Край удивительных профессии. - М.: Просвещение, 1981-123 с.22. Школа и выбор профессии. - Педагогика, 1987-121 с.23. Трудовое обучение, воспитания и профессиональная ориентация учащихся средных общеобразовательных школ. / Под. ред. В.М. Каратова. - М.: Просвещение, 1980-237 с.



«Коммуникативті ұйымдастырушылық қабілеті» әдістемесі.Мәлімет; «Сіздер төменде келтірілген сұрақтарға жауап беруіңіз керек. Әр сұрақ бойынша еркін және сол сұрақ тұсына «+», «-» белгісін қойыңыз. Басқа ешқандай белгі қоймаңыз. Бұл жерде жақсы жаман жауаптар жоқ».Сұрақтар:

1. Сіздің әрдайым араласатын достарыңыз көппе?
2. Көптеген жолдастарыңызды өзіңіздің шешіміңізді мойындайды ма?
3. Жолдастарыңыз сізді өкпелетіп қойса, сізді көп толғандырады ма?
4. Туындаған критикалық жағдайларда сізге бағдар (дұрыс бағыт)алу қиын ба?
5. Түрлі адамдармен танысуға ұмтылысыңыз бар ма?
6. Сізге қоғамдық жұмыстармен айналысқан ұнайды ма?
7. Сізге уақытты адамдармен емес, кітап немесе басқа жұмыстарменайналысып өткізу ұнайды ма?
8. Жұмысыңызды іске асыру кезінде қиындықтар жолықса сіз оңайберілесіз бе?
9. Сіз өзіңізден жасы үлкен адамдармен оңай араласып кете аласыз ба?
10.Өзіңіздің жолдастарыңызбен түрлі қызықты ойын-сауықтарды,салтанатты кештерді ойлап тауып ұйымдастырғанды ұнатасыз ба?
11. Жаңа қосылған ортаңызға сіңіп кету сізге қиын ба?
12. Бүгінгі бітіретін істі ертеңге қалдырған күндеріңіз жиі болған ба?
13. Бөтен адамдармен араласып кету сізге оңай ма?
14.Жолдастарыңыздың сіздің айтқан іс әрекетіңіз бойынша жұмысжасауына талпындыңыз ба?
15.Жаңа үжымда қалыптасу сізге қиын ба?
16. Жолдастырыңыз уәдесін, міндетін орындамаған жағдайлардасіздің олармен араларыңызда түсініспеушілік болады ма?
17. Сәтті жағдайларда жаңа адаммен танысып араласуға ұмтыласыз ба?
18.Жауапты жұмыстарды шешу кезінде сіз міндетті өзіңізге көп аласыз
19.Сізді айналадағы адамдар жалықтырадыма, оңаша қалғыңыз келеді?
20.Сізге түсініксіз жағдайларда дұрыс бағдар ала алмай қаласыз ба?
21.Сізге әрдайым адамдар арасында болған ұнайды ма?
22. Егер бастаған ісіңізді аяқтай алмаи қалсаңыз сіз жаман күйдеболасыз ба?
23. Адаммен танысу кезінде (егер сіз бірінші танысу керекболсаңыз) қысылып, ұялып, ыңғайсызданасыз ба?
24. Жолдастарыңызбен жиі араласу сізді жалықтырады ма?
25. Сіз ұжымдық сауық шараларына қатысуды ұнатасызба?
26. Жолдастарыңызды толғандырып жүрген сұрақтарды шешубарысында сіз басымдылық көрсетесіз бе?
27. Сіз өзіңізге жақсы таныс емес адамдар арасында сенімді емессіз?
28. Өзіңіздің әділдігіңізді дәлелдеуге сіз сирек ұмтыласыз?
29. Сізге мүлде таныс емес жағдайды игеріп кетудің еш қиындығы жоқ?
30. Мектептегі қоғамдық жұмыстарыға қатысасыз ба?
31.Өзіңіздің таныс адамдар ортасын шектеуге(жолдастарыңыздыңкөп емес болғанына) ұмтыласыз ба?
32.Сіздің пікіріңізді немесе шешіміңізді жолдастарыңыз бірденмақұлдамаған болса, оны орындатуға сіз ұмтылмайсыз?
33.Сізге таныс емес ортада өзіңізді ығайсыз сезінесізбе?
34. Жолдастарыңызға түрлі шараларды ұйымдастыруға белсенеараласасызба?
35. Көпшілік адамдар арасында сөйлегенде өзіңізді сенімдіәрі ұстамды ұстай білесіз бе?
36. Іс жұмыстар мен кездесулерге сіз жиі кешігесіз бе?
37. Сіздің жолдастарыңыздың көп екен, сол рас па?
38. Сіз өзіңіздің жолдастарыңыздың арасында әрдайым белсендісіз бе?
39. Онша таныс емес адамдар мен араласқанда сіз жиі өзіңіздіыңғайсызсезініп, қобалжисыз ба?
40.Жолдастарыңыздың үлкен ортасында сіз өзіңізді сенімді сезінесіз бе?


Кесте 7. Диагностикалық сұхбаттың жауап парағы

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!