Ауаның табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы»

Кезеңі

Мазмұны

Оқушы әрекеті

І. Ұйымдастыру

ІІ.Өткенді қайталау

Сергіту сәті

ІІІ.Жаңа сабақ

IV. Бекіту

Ребус шешу

V. қорытынды

VІ. Бағалау

VІІ.Үйге тапсырма

- Сәлеметсіңдер ме, балалар?

-Отырыңдар!

-Бүгінгі сабаққа деген көңіл күйлерің қалай?

-Жақсы, олай болса бүгінгі дүниетану сабағымызды бастайық.

-Өткен сабақта нені өттіңдер?

-Қане үй тапсырмасын сұрамас бұрын жұмбақ шешіп жіберейік.

Барма, жоқпа, оны анық білмейсің

Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің.

(ауа)

-Ауа қандай кім айтады?

-Иә балалар, дұрыс айтасыңдар

-Менің қолымдағы не?

-иә.

-Оның ішінде не болады?

-Біз ол шарды қысқанда

-Иә, балалар, дұрыс айтасыңдар,. Біз шарды үрлейтін болсақ, ол сығылады екен.

-Ал допты жерге ұрғанда ішіндегі ауа одан әрі сығылады екен.

-Ол серпімді болғандықтан орнына қайтадан келген кезде доп жоғары қарай секіреді.

-Ауа бізге не үшін қажет?

-Иә, дұрыс айтасыңдар!

-Ал енді балалар, тақтада көріп тұрғандай»ауаның иісі, түсі жоқ» мұның себебі ауаның құрамына кіретін газдардың түсі және иісі жоқ болмайды. Ол газдардың ішінде оттегі, көмірқышқыл газы болады.

Ағзалар тыныс алғанда ауадан оттегін сіңіріп көмір қышқыл газын бөліп шығарады.

Жұмсалған оттегінің орнын жасыл өсімдіктер ыдыратын отырады. Олар қоректенгенде ауадан көмірқышқыл сіңіріп, оттегін бөліп шығарады. өсімдіктер ауаны оттегіне байытады. Тіршілік үшін аса қажетті оттегі ауаның үштен бір бөлігін құрайды. Көмірқышқыл газінің ауадағы үлесі оттегінен 100 есе аз. Ауа қоспасындағы ең көп газ ол – азот. Ол ауаың үштен екі бөлігін алып тұрады. Яғни 78%-азот, 21%-оттегі газінің үлесі.

-Таза ауада иіс болама?

-Иә, дұрыс.

-Таза ауада иіс болмайды екен. Қазір біз мұрнымызбен ауаны искесек иіс жоқ. Мысалы: лас ауаны искеу бізге және жануарларға, өсімдіктерге зиян келтіреді екен.

От жағы

От жаққанда бізге не керек?

-Иә, ауа керек.

Үйткені біз от өшіп қалған жағдайда біз оны үрлейміз. Біз оған ауа жібереміз. Ал, ауа жібермесек, жанып жатқан отын үстіне су төгеміз. Су төккен соң оны қалың көрпемен және басқа нәрсемен үстінен басамыз. Сонда ауа қайтеді?

-Қане, балалар шаршаған болармыз, бойымызды бір сергітіп алайық.

Ал, балалар тұрайық

Шапалақты соғайық

Бір отырып, бір тұрып,

Демімізді алайық

-Жақсы отырыңдар.

-Ауаның ластануы, балалар, ауа неден ластанады, қане кім айтады?

Иә, дұрыс айтасыңдар

-Ал енді ауаны қалай қорғайды екенбіз?

-Сендер бір ағаш отырғызасыңдар. Оның ауаның қорғауға жатады және тазарады.

(тақтаға ауаны қорғау туралы ағашқа жапырақ ілдіріп, оқушыларға жаздыру)

-Балалар, ауада пішін болама?

-Ауа көзге көрінеме?

-Ол қандай?

От жағы үшін не керек?

Таза ауада иіс болама?

-Допты жерге ұрғанда ауа қайтеді?

-Қане балалар, ребу шешейік:

1) Ауа бізге не үшін керек?

2) от жағы үшін не керек?

3) бізді қоршаған орта-

-Өте жақсы балалар. Сонымен сабағымыз аяқталды.

-Бүгінгі сабақтан не ұқтық, не үйрендік?

Сабаққа жақсы қатысқан балаларға беру.

Бүгінгі өткен тақырыпты қайталау.

-Сәлеметсіз бе?

-Жақсы

Ауа, ауаның қасиеті

-иә

-Түссіз, иіссіз, мөлдір газ.

-шар

-ауа

-сығылады

-тыныс алу үшін

Жоқ

Иә

Иә

-Бармайт

-Иә

-зауыт, фабрика,көлік, шылым, өрт, түтін

-Қондырғылар орнату, ортаны жасылдандыру арқылы қорғаймыз.

Тыныс алу үшін

Ауа

табиғат