Азотты тыңайытқыштардың өнеркәсіптік алынуы. 11 сынып

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 11.1Азот және күкірт.

Мектеп: Түркістан облысы Сайрам ауданы

№ 94 жалпы орта мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Кулахметова Нафиса Муратхановна

Сынып:11

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Азотты тыңайытқыштардың өнеркәсіптік алынуы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары(оқу бағдарламасына сілтеме)

11.2.1.11- Азот тыңайтқыштары өндірісі үдерісінің механизмін түсіндіру;

Сабақмақсаттары

Барлық оқушылар:

Азот тыңайытқыштарының өндірісі үдерісін зерттейді.

Басым бөлігі:азот тыңайытқыштардың қолдану маңызын анықтайды.

Кейбір оқушылар:кейбір азотты тыңайытқыштарды өндірудің негізгі технологиялық процестерімен танысады .

Бағалау критерийлері

Азот тыңайытқыштарының өндірісі үдерісін түсіндіреді.

Азот тыңайытқыштары өндірісі үдерісінің химизмін сипаттайды.

Аммоний нитратының технологиялық процесін түсіндіреді.

Дағдылар

Қолдану

Тілдікмақсаттар

Пәндік лексика және терминология:аммиак селитрасы, тыңайытқыш, конденсатор, карбамид,бейтараптандырғыштар, көптіргіш аппарат.

Диалог құруға/жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

1.Азот тыңайытқыштарының өсімдіктерге әсері қандай ?

2.Аммоний нитратының технологиялық процесінсипаттаңдар ?

Құндылықтарға баулу

«Мәңілік ел» жалпы ұлттық идеясы «Зайырлы қоғам және жоғарғы руханият» құндылықтарына сүйене отырып қоғам бірлігі бұл денсаулыққа байланысты екенін ұғындыру, сын тұрғысынанойлауға, білімді шығармашылық тұрғыда қолдана білу дағдысына баулу.

Пәнаралық байланыс

Биология

7.1.1.4 - минералды тыңайтқыштардағы азот, калий және фосфордың өсімдіктер үшін маңызын танып білу

География –азотты тыңайытқыштарды өндіру технологиясын маңызын үйренеді.

Алдыңғыбілім

Химия

9.4.2.3 -минералды тыңайтқыштардың жіктелуін және олардың құрамына кіретін қоректік элементтерді атау

9.4.2.4 -азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсерін зерделеу

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған

кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу.

Сыныпта жағымды атмосфера орнату

Оқушыларды топқа біріктіру.

Оқушылар аммиак селитрасы , карбамид деп жазылған қима қағаздарды таңдау арқылы 2 топқа біріктіру.

Өткен сабақты пысықтау мақсатында «Қоржындағы сұрақтар» әдісін қолдану.

Әр топтан оқушылар шығып, қоржыннан сұрақтарды таңдап, топпен жауап береді.

1. Өндірісте аммиакты алу жағдайларын сипаттаңдар?

2. Аммиак синтезінде жоғары қысым қолданылмайды.Себебін түсіндіріңіз?

3. Аммиакты қолданудың бірнеше салаларын атаңыз?

4. Аммиак синтезінің өндірістік алғашқы құрылғысын жасаған ғалым кім ?

5. Аммиак өндіру үшін қандай реагенттер керек?

6. Процесс жүзеге асатын негізгі аппараттарды атаңыз?

Дескриптор:

Өндірісте аммиакты алу жағдайларын сипаттайды

Аммиак синтезінде жоғары қысым неліктен қолданылмайтындығын жіктейді

Аммиакты өндіру үшін қажетті реагенттер мен қолданудың салаларын атайды

ҚБ. Бір-бірін бағалау.

Сабақтың ортасы

«Миға шабуыл» әдісі арқылы жаңа сабақтың тақырыбын ашамын.

Оқушыларды оқу мақсаттары мен бағалау критерийлері мен таныстырамын.

Жаңа сабақтың мазмұнын ашуда әр топқа берілген мәтіндерден пайдаланып, тапсырма беремін.

Мақсатым: Оқушыларға топтық жұмысты ұсынып, олардың сыни көзқарас дағдыларын дамыту.

Тапсырма–№1

Жеке, жұптық жұмыс:

«Барлық факторларды ескеру» тәсілі бойынша әр жұп берілген тыңайытқышқа сипаттама береді.

1- топаммиак селитрасының сипаттамасы.

Аммиак селитрасы (NH₄ NO ₃)- көптеген өсімдіктер үшін ең қажетті тыңайытқыш болып табылады.

Аммиак нитратының өндірісіндегі негізгі аппараттар –бейтараптандырғыштар.Автоматтандыру процестің оңтайлы және тұрақты жағдайларын қамтамасыз етеді. Азот қышқылының 47-49%-дың ерітіндісі және аммиак бейтараптандырғыштарға жіберіледі.Реакция нәтижесінде аммиак селитрасының ерітіндісі пайда болады.

HNO₃ (сұйылт.)+ NH₃⁼ NH₄ NO₃^-H

2- топкарбамид тыңайытқышының сипаттамасы.

Карбамид CO (NH₂)₂^- жоғарыконцентрацияланған азот тыңайтқышы ғана емес, ауылшаруашылық жануарларына арналған қоректік зат.Карбамидті көміртек диоксиді мен аммиакты әрекеттендіріп алады.

Карбамид-  NH₂COОNH₄

2 NH₃(г) + CO₂(г) ⁼ NH₂COОNH₄(с) H⁼ -125 кДж

Дескриптор:

Аммиак селитрасының сипаттамасын түсіндіреді

Аммиак селитрасының пайда болу ерітіндісінің теңдеуін жазады:HNO₃ (сұйылт.)+NH₃⁼ NH₄ NO₃^-H

Көміртек диоксиді мен аммиакты әрекеттестіріп карбамидті алу реакция теңдеуін жазады:2 NH₃(г) + CO₂(г) ⁼ NH₂COОNH₄(с) H⁼ -125 кДж

«Бағдаршам» әдісі арқылы бағаланады.

Тапсырма-№2 Топтық жұмыс

1. топ.Аммоний нитратының технологиялық процесін түсіндіреді.

2-топ.Карбамид алудың сызбанұсқасын түсіндіреді.

Су

Аммиак

Карбамид

Синтез

Буландыру

Дистилляция

Карбамид

Көміртек диоксиді

Аммоний туздарының ерітіндісі

Дескриптор:

1. Аммоний нитратын алатын аппаратпен танысады.

2. Өндірісте аммиакты азот пен сутектен тікелей синтездеп алатынын біледі.

3. Лабораторияда қатты аммоний хлориді NH₄Cl мен сөндірілген әкті Са(ОН)₂ араластырып, қыздырып, аммиак алатынымен танысып, талқылайды.

4. Реакция теңдеуін жазады: 2NH₄Cl + Ca(OH)₂ = CaCl₂ 770 ₸ - Сатып алу

   Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

   Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру
   

   Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!

   Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.

   Толығырақ Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
   Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!

   

   Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!

   Жариялау
   Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!

   

   Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!

   Жариялау
   Ресми байқаулар тізімі

   Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

   Тізімді көру
   Материал іздеу

   Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

   Барлығы 663 959 материал жиналған

   Пән

   • Жүктелуде...

   Бағыт

   • Жүктелуде...

   Сынып

   • Жүктелуде...

   Іздеу
   Ұқсас материалдар

   Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2024-2025 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

   Сертификатталған тренер жасаған

   01.01.2023

   17 863

   13 694

   ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған.

   Барлық пәндер

   Барлық материалдар

   Барлық сыныптар

   Химия пәні бойынша барлық материалдарды көру

   Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
   тақырыптармен дайындаймыз

   

   Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз

   

   Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады

   Толығырақ