Басқару жүйесіндегі тұлғааралық қарым-қатынастың коммуникативті жағының ерекшеліктері

Мені Қазақ ұлттық университетінің Орталық Азиядағы жетекші академиялық орталық және Жібек жолының маңызды ой-тәжірибе орталығы ретіндегі тамаша беделі тартты. Университеттің ерекше академиялық ресурстары менің кәсіби қызығушылықтарыма сәйкес келеді. Сондықтан мен университетте білімімді тереңдетуге үміттенемін. Басқарудағы қарым-қатынас әдетте ұйымның мақсаттарын іске асыруға бағытталған. Мысалы, нұсқаулар беру, тапсырмалар бөлу, жұмысты үйлестіру, мәселелерді шешу, өнімділікке баға беру сияқты.
Фармацевтикалық компанияда барлық маңызды қарым-қатынас құқықтық талаптарға сәйкестік, сапа және жоба мақсаттарына тығыз байланысты жүреді.
Мысалы, жаңа дәрінің үшінші сатыдағы клиникалық сынағы басталмас бұрын, клиникалық операциялар бөлімі, деректерді басқару бөлімі, статистика бойынша мамандар және тіркеу бөлімі арасында жиі қарым-қатынас жүргізіледі. Бұл қарым-қатынастың негізгі мақсаты анық: сынама жоспарының нормативтік талаптарға сәйкестігін, деректерді жинаудың дәлдігі мен уақыттық бақылауды қамтамасыз ету, соңғы мақсат – нарыққа шығаруға рұқсат алу. Осы негізгі мақсаттан ауытқайтын кез келген талқылау тез түзетіледі.

Жоғарыдан төмен қарым-қатынас (жетекшіден бағынушыға) әдетте беделділік сипатына ие. Төменнен жоғары қарым-қатынас (бағынушыдан жетекшіге) есеп беруге және сұрауға баса назар аударуы мүмкін. Ал теңдес қарым-қатынас (қызметтестер арасында) әдетте ынтымақтастыққа баса назар аударады.
Фармацевтикалық компаниялардың ұйымдық құрылымы әдетте қатаң, сапа бөлімінің беделі ерекше көрінеді.
Мысалы: Өндіріс цехы технологияны жақсарту бойынша ұсыныс ұсынған кезде, ол сатылы түрде жоғары лауазымды тұлғаларға жеткізіліп, өндіріс бөлімінің меңгерушісінің бекітуінен кейін ресми түрде сапа бөліміне өзгерістерді бағалау үшін тапсырылады. Сапаны қамтамасыз етуге жауапты тұлғаның (СК) құқықтық тәуекелдерге сүйене отырып қабылдаған қаулысы немесе шартты бекіту шешімі соңғы беделге ие. Бұл төменге қарай қарым-қатынас (сапалық нұсқаулар) және жоғары қарай қарым-қатынас (өзгеріс туралы өтініш) иерархия мен билік құрылымының айқын көрінісін көрсетеді.

Ресми қарым-қатынас：жиналыс, есеп, ресми құжат, электрондық пошта сияқты ресми арналар арқылы жүргізіледі, беделділік пен нормативтік сипаты бар.

Бейресми қарым-қатынас：мысалы, қызметтестердің жеке сөйлесулері, "ауызша ақпарат" сияқты. Ол қызметтестердің әлеуметтік-эмоционалдық қажеттіліктерін қанағаттандыра алады.

Фармацевтикалық компаниялар қайта қарау мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін ресми қарым-қатынасты қатты нәрсеге айналдырады, мысалы, өзгерістерді басқару жүйелері, ауытқулар туралы есептер, зертханалық жазбалар сияқты ресми арналар арқылы ақпарат алмасады. Дегенмен, бейресми қарым-қатынас "майлағыш" рөлін атқарады.
Мысалы, өндіріс бригадирі таңертеңгі жиналыста потенциалды операциялық мәселені байқаған кезде, ол демалыс кезінде QA мониторинг қызметкерімен бейресми сұхбаттасып, мүмкін болатын себептер мен әсерлерін алдын ала талқылауы мүмкін. Мұндай алмасу алдын ала ескерту беруге және пікір бірлігіне қол жеткізуге көмектеседі, бұл кейінгі ресми ауытқуларды тергеу процесін бастауға дайындық жасайды.

Басқарудың тиімділігі тиімді қарым-қатынастың дәрежесіне байланысты. Шешімнің орындалуы анық, дәл және уақтылы қарым-қатынасты қажет етеді.
Фармацевтикалық компанияның жұмысы нақты құрылғы сияқты, кез келген буындағы қарым-қатынас сәтсіздігі ауыр салдарға әкелуі мүмкін. Мысалы, дәрілік қауіпсіздікті мониторингілеу бөлімі өнімнің жаңа қолайсыз әсер белгілерін анықтаған кезде, ол бұл ақпаратты тіркеу, маркетинг, сапа және жоғары басқару органы бөлімдеріне дереу, дәл жеткізуі керек. Кез келген кідіріс немесе ақпараттың бұрмалануы тәуекелді бағалау, нұсқаулықты жаңарту, тіпті белсенді қайтару шешімінің уақтылылығына әсер етуі мүмкін, бұл тікелей пациенттердің қауіпсіздігі мен компания беделіне қатысты. Тиімді басқару қарым-қатынасы бір жақты бұйрық емес, екіжақты өзара әрекет. Кері байланыс қарым-қатынас сапасын қамтамасыз ету және қателерді түзету үшін шешуші рөл атқарады.

Фармацевтикалық компаниядағы басқару қарым-қатынасы – құқықтық шеңбер мен кәсіби ұтымдылық екі жақты шектеулердегі нақты өнер. Үздік менеджерлер қарым-қатынастың ресми, дәл және қайта қаралатындығын қамтамасыз етумен қатар, ашық, уақтылы кері байланыс атмосферасын қалыптастыра білуі керек, сонымен қатар ақпараттың сапа, құқықтық сәйкестік және инновациялық мақсаттардың айналасында қауіпсіз және тиімді айналуы үшін технологиялық құралдарды пайдаланып бөлімдер арасындағы кедергілерді жою керек, осылайша кәсіпорынның тұрақты жұмысын және тұрақты дамуын қамтамасыз ету керек.

Шынар Арыс

1 курс магистранты,

Болтаева Алия Масакбаевна

психология ғылымдарының кандидаты

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті