Материалдар / «Бастауыш мектепте білім сапасын арттыруда жобалау әдісінің тиімділігі

«Бастауыш мектепте білім сапасын арттыруда жобалау әдісінің тиімділігі

Материал туралы қысқаша түсінік
: Қазіргі жаңа формация мектібінде жұмыс істеп жүрген педагогтардың алдында тұрған негізгі проблемалар бар: -Баланы оқи білуге үйрету; -Баланы ойлауға үйрету; -Баланың өзін-өзі тұлға ретінде дамуына жағдай жасау; Осыған сай мектеп білімі түбегейлі жаңартылып, мұғалімнің қызме-тінің мақсаттары кеңейіп, үлкен өзгерістер болып жатыр.Білім маз-мұны да оқушылардан өз бетінше білім алуға, оны практикада қол-дана білу қажеттілігін тәрбиелеуге бағытталған, яғни оқушыларды зерттеу мен жоба жасауға мақсатты әрі жүйелі түрде бағыттау керек. Сондықтан да жобалау технологиясын ұйымдастыру тақырыбына арналған бұл жұмыстың өзектілігі осында.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
21 Желтоқсан 2017
1305
1 рет жүктелген
770 ₸
Бүгін алсаңыз
+39 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ«Білім саласындағы әдістемелік жұмыс және ақпараттық технологиялар орталығы»КММ









«Бастауыш мектепте білім сапасын арттырудажобалау әдісінің тиімділігі»





























Петропавл2016 ж.ББК-74. 200. 585.0Т-93 (каз.2016)

Солтүстік Қазақстан облысы «БСӘЖ және АТО» КММ әдістемелік кеңесінің шешімімен баспаға ұсынылды. Хаттама №1 26 ақпан 2016 ж.

Пікір жазған: Ильясова А.Ш."Өрлеу БАҰО" АҚ филиалы Солтүстік Қазақстан облысы бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институтының аға оқытушысы.Есқұлова Қ.Қ. Озерное орта мектебінің жоғарғы санатты қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі.



Құрастырған: А.Қ. Таныбаева- Қызылжар ауданы,Озерное орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі.

БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ БІЛІМ САПАСЫН АРТТЫРУДА ЖОБАЛАУ ӘДІСІНІҢ ТИІМДІЛІГІ /құрастырған: А.Қ. Таныбаева. Т-93 Петропавл-2016- 32 бет.

«Бастауыш мектепте білім сапасын арттыруда жобалау әдісінің тиімділігі» атты жинақта жобалау әдісімен өткізген сабақтардың үлгілері және ғылыми жоба жұмыстары берілген.ББК-74. 200. 585.0Т-93 (каз.2016)А.Қ. Таныбаева, 2016 Алғы сөз Заман талабы адамның біліміне, оны күнделікті тұрмыста қолдана алу мүмкіндігіне ие болу мәселесін қамтып отыр. Осы тұрғыдан алғанда жаңа білімді алу қажеттілігін туындату, пәнге деген қызығу-шылықты арттыруда бастауыш сыныптарда, әсіресе тіл сабақтарында алынған білімді ары қарай тереңдетіп, оқушылардың ғылыми түсі-нігін кеңейтуде, танымдық қызығушылығын арттыру жұмыстарына көп көңіл бөлген жөн.Тақырыптың өзектілігі: Қазіргі жаңа формация мектібінде жұмыс істеп жүрген педагогтардың алдында тұрған негізгі проблемалар бар:-Баланы  оқи  білуге  үйрету;-Баланы  ойлауға  үйрету;-Баланың  өзін-өзі тұлға  ретінде дамуына   жағдай  жасау;Осыған сай мектеп білімі түбегейлі жаңартылып, мұғалімнің қызме-тінің мақсаттары кеңейіп, үлкен өзгерістер болып жатыр.Білім маз-мұны да оқушылардан өз бетінше білім алуға, оны практикада қол-дана білу қажеттілігін тәрбиелеуге бағытталған, яғни оқушыларды зерттеу мен жоба жасауға мақсатты әрі жүйелі түрде бағыттау керек. Сондықтан да жобалау технологиясын ұйымдастыру тақырыбына арналған бұл жұмыстың өзектілігі осында. Ұсынылып отырған оқу-әдістемелік құралда бастауыш сыныптар-да  жобалау технологиясы пайдаланған. Осының арқасында оқушы-лардың сабаққа деген қызығушылықтары артып, білім сапасы жоға-рылаған.Аталған  кітапшадағы сабақтар Қазақстан Республикасы жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартта-рына, бастауыш сыныптардағы жаңа оқу бағдарламасына сәйкес келеді және практикалық сипатта қарастырылған. Осы құрал жеке тұлғаның жан-жақты дамуына септігін тигізеді деген ойдамын.«Бастауыш мектепте білім сапасын арттыруда жобалау әдісінің тиімділігі»Бүгінгі  таңда  тәуелсіз  мемлекет  алдында  тұрған  негізгі  мақсаттар-дың бірі дүниежүзілік білім  әлеміне  ену. Бұл  салада  білім  беруісінің  мазмұнын  жаңа  бағытқа  бұрып,құрылымдық  жүйесін  жаңарту,өзгерістер  енгізу  білім  реформасын жүзеге  асыру  алғышарттарытұрғаны  баршамызға  аян.Демек, Егеменді  Қазақстанның  болашақ  потенциалын оқытып – тәрбиелейтін мұғалім – шығармашыл, жан-жақты  білімді, парасатты, мейірімді, сезімтал, интеллектуалды, мәдениетті, кәсіби  шебер, ізде-німпаз, ғылыми  зерттеуші  болса, онда жеке    тұлғаға қойылатын мынадай  талаптар  алдыңғы  орынға  шығады: креативтілік, белсенді-лік, жауапкершілік, ой-өрісінің  кеңдігі, сауаттылық, танымдық әрекетке  қызығушылығының  басымдығы.Әр педагогтың міндеті оқушының шығармашылық ойына бағытберу, шығармашылық  ізденісті  қолдау, жағдаяттар  туғызып, оныңшешімін  табуға  бағыттау,  жаңаны  іздеуге,жүйелі  зерттеулерге  тал-дау жасауға  талпыныс  беру. Осы  қажеттіліктерді  оқушыларға меңгерту  барысында  жобалық оқыту  әдісі тәжірибеге  енгізілді.Жобалау технологиясы  ХІХ  ғасырдың  екінші  жартысында  АҚШ ауылшаруашылығы мектептерінде пайда болған.Оның негізін  қалаған -Джон Дьюи атты психолог  және педагог, философ. Дьюидің  ілімін  жалғастырушы  Колумбия  университеті жанындағы мұғалімдер колледжінің  профессоры Уильям  Херд   Килпатриктің  ойынша,балаларды  өз  жұмысының  жемісін  көруге ынталандыру  арқылы  үлкен  өмірге  дайындау – бұл технологияның  негізі. «Өзіне  көйлек тігіп  киген бойжеткенді мысал-ға  алайық. Егер  ол   кейін  өзі киетін көйлегі үшін  жанын  аямай, ерінбей,аса  қызығушылықпен  көйлек үлгісін өзі  ойлап  тауып, өз бетімен  өлшеп, пішіп, тігіп  кисе бұл мысал жобалау технологиясы-ның  нағыз типтік  үлгісі»  деген  екен  Килпатрик.Кеңес  үкіметі  кезеңіндегі  мектептерде  жобалау  технологиясын  енгізуге асықпай  жүргенде, ағылшын  тілінде  сөйлейтін мемлекет-терде: АҚШ-та, Канадада,  Англияда,Австралияда Жаңа Зеландиядаол  кеңінен таралып жатты.Еуропаның  да  бірқатар  мемлекеттерінде ол  кең тамырын тереңге  жая  бастады. Уақыт  өте  келе  еркін тәрбиелеу  ойынан  туындаған жобалау  әдістемесі  біртіндеп  «тәртіпке  ба-ғынып», білім  беру  әдістемесі құрамына  табыспен еніп  отыр.Бірақ  оның  негізгі, түпкі  мақсаты қай кезде болса  да  қала бермек –оқушыны  білім  алуға  және  сол  білімін мектеп қабырғасынан шыққанда  нақты проблемаларды  шеше  білуде  қолдануға үйрету.Жоба – мұғаліммен  ұйымдастырылған  және  оқушымен  өз  бетінше проблема  шешудегі жүзеге  асырылған  іс-әрекеттер жүйесі. Бұл технологиялық  оқудағы  мұғалім  мен  оқушының іс-әрекеттері тү- бегейлі  өзгереді.



Салыстырып көрейік: 
Оқушының іс-әрекеті:Мұғалімнің іс-әрекеті:
-Оқушы-оқыту субъектісі.-Жеке тұлғаға қарай бағытталған ұсынушы, нақты мақсат қоюшы.
-Мақсатқа дербес өз іс-әрекетімен жетуші белсенді субъект.-Бағыт-бағдар беруші, кеңесші.
-Өзін-өзі және бір-бірін оқытушы.-Оқушының жетістігін құптаушы.
-Өнерпаз, жасампаз еңбектің иесі.-Ынталандырушы, мақсат қоюшы.
-Өз ізденісімен табысқа жетуші шығармашыл тұлға.-Мақсаттарға жетелеуші.
Бастауыш сыныпта жобалау әдісін қолдануды төмендегідей жүйе бойынша жүзеге асыруға болады:Сонымен, жобаның тиімділігі – көзбен көріп, құлақпен естіп,есте сақтай отырып,оқушыны ізденіске, іскерлік пен танымдық ынтаға, шығармашылық қабілетті жетілдіру арқылы түрлі мәселелерді шеше білуге, тапқырлыққа, жаңа ғылыми ізденіске жетелеуде.Жобалау технологиясының негізінде –оқушылардың жұппен немесе топпен бірігіп дайындайтын шығармашылық жұмыстары жатыр.Оқушылардың жоба жұмыстарын ұйымдастыру үшін жоғарыда айтылғандай, оны жоспарлай білу қажет.1.  Дайындық кезеңі. Жоба тақырыбын анықтау. Бір бағыт төңі-регінде оқушыларды тақырып таңдауға ынталандырады. Топтағы әрбір оқушының пікірін ескере отырып жұмысты жоспарлауға үйретеді.Әр оқушы өмірлік өз тәжірбиесіне (егер ол болса), сүйене отырып, өз ойын ортаға салады, бірігіп жобаның түпкі мақсатын анықтайды.2. Жоспарлау.Топқа бөлу. Ақпарат жинау және талдаудың жолдарын көрсету. Әрбір топ мүшесі алдындағы жұмысын анықтау. Оқушылар- ды өз бетімен ақпарат жинауға бағыттайды. Әрбір топ мүшесінің пікірін ескере отырып, ұжымдық талқылау шешімін тыңдайды, қажет болса өз ойымен бөліседі. Оқушылардың жоба бойынша күнделігін тексереді.Топ арасында әркімнің атқаратын қызметін анықтайды, өз тақырыптарын анықтау жұмыс істеу кезеңдерін жоспарлап, бірінші нәтижеге жету уақытын белгілейді. «Қоғамдық» тапсырманы орын-дауға дайындығын көрсетеді.3. Зерттеу жұмысы.Ақпарат жинау, аралық нәтижені талдау, зерттеудің негізгі құралдары: сұхбат,анкета, бақылау, алынған түрлі ақпаратты талдау.Оқушы күнделігін бақылап, әрбір жетекшісімен және топ мүшелерімен жеке-жеке сөйлесу, талдау, нәтижені салыс-тыру арқылы алдағы жұмысқа бағыт беру.Жеке және жұптық жұмыс, анкета сұрақтарын құрастыру. Қажет болса сценарий жазу, қоғамдық ұйымдармен қарым-қатынас қалыптастыру. Білімін әр пәндік салада кеңейтеді, түрлі қоғамдық жұмыстармен танысады, шығармашылық, белсенділік, талаптылық қасиеттерін бойында қалыптастырады.4.Нәтижені талқылау.Ақпаратты талдау, шешім шығару,тұсау кесердің қандай түрде өтетінін жоспарлау.Бақылайды, кеңес береді. Топ ішіндегі жеке оқушылардың еңбегін бағалай отырып, бірігіп қорғау үшін ынтымаққа бір-біріне деген сыйластыққа шақырады. Тұсау кесерге келетін қонақтар тізімін жазады, қажетті аудио- видео-техниканы жабдықтайды.Топ арасындағы әркімнің ролін анықтап, алынған ақпараттың арасынан ең негізгіні белгілеп жазады. Проблемалық сұрақтарды анықтап, оны бірге шешуге дайындалады.5. Жұмыстың тұсау кесері.Тыңдайды, проблемалық сұрақтарды қоя отырып, оқушыны сөйлетуге мүмкіндік жасайды.Алынған нәтиже туралы есеп береді. Бір-бірін мұқият тыңдайды, сөйлеу мәдениетін ескере отырып бір-бірінің ойларын жалғастырып отырады.6. Бағалау және жоспарлау.Жұмысты бағалайды, еңбек иелерін алдағы үлкен мақсаттарға жетелейді.Ұжымды талқылай отырып бір-біріне, өздеріне баға береді, алдағы жұмысты жоспарлайды.Қорытынды.Осымен оқушылардың өздігінен жұмыс жасау қабілеті жоғарылайды, -олардың танымдық белсенділігі артады.- Өзіндік  бағалау  әрекеті қалыптасады, -өзінің  және  басқаның  жұмысын  шынайы  бағалауға үйренеді;- нәтижені  және  оқу  міндеттерінің  қоғам дағдылары жетілдіріледі.- Шығармашылық қабілеттері арттырылады. Бастауыш  сыныптарда  жобалық  оқытуды  қолдануда ► Оқушының коммуникативтік  дағдылары  қалыптасады -сауалдар  қою(басқа  оқушының  пікірін  білу,ақпарат  жетіспегендемұғалімнен  сұрау)— дауысымен  басқару;— өз  көзқарасын  білдіру (барлығына  түсінікті  түрде  өз  ойын  ашу дәлелдеу)—  келісімге  келу; ►Оқушының  ой — өрісі  дамиды, «ақыл – ойы  толығады» —  талдау,  біріктіру әрекеттерінің  дамуы; салыстырмалы  талдау  жасау; негізгіні  бөліп  көрсету; жалпы әрекет әдісін табу, оны  қолдану  шешілу  барысын  бағалау  дағдысы; кемшіліктерді  көру;Жоба  жұмысын  дайындау   кезеңдері: Бастапқы: негізгі  тақырыпты  анықтау;Ізденіс: жоба  жұмыстарын, ақпарат,  әдебиет  көздерін айқындау, жоба  бойынша  жеке  жұмыстарды  топ  ішінде  ұйымдастыру;Нәтижені  өңдеу: зерттеу  тақырыптары  бойынша презентациялар дайындау.Тұсау  кесу: жұмыстарын  қорғау; Зерттеу  жұмысының  негізгі  сатылары: Ақпараттық  —  «не  істеу  керек?»Жоспарлық  —  «бұған  қалайша  жетуге  болады?»Шешім қабылдау  —  «іске асырудың жолдары мен құралдарын анықтау»Орындау  —  «жүзеге  асыру»Бақылау – «тапсырма  дұрыс  орындалды ма?»Бағалау  —  «келесі жолы  нені  дәлірек  істеген  жөн?»

Комплексті және көп мақсатты әдіс ретінде оқыту жобасының түрлері де көп. Жобадағы іс-әрекет түрінің басымдылығынақарай ол:
  • Тәжірибелік бағытты;
  • Зерттеушілік;
  • Ақпараттық;
  • Шығармашылық;
  • Рөлдік болып бөлінеді.
Қатысушылар арасындағы байланыс сипатына қарай:
  • сыныпішілік;
  • мектепішілік;
  • аймақаралық;
  • халықаралық жобалар болады.
Жобаға қатысушылар санына қарай:
  • жеке-дара
  • топтық болады.
Ұзақтығына қарай:
  • шағын жобалар (1 сабақ көлемінде орындалады);
  • қысқа мерзімді (3-4 сабақ);
  • орта мерзімді;
  • ұзақмерзімді болып бөлінеді.


Жобалау әдісін  бастауыш  сынып  сабақтарында  қолданған  кездегі   үлгілері.Пәні:  Дүниетану.Сыныбы: 3 – сыныпТақырыбы: Жануарлардың сан  алуандығы. Орамжапырақ  көбелегі. Бал арасы.Мақсаты: 1.Жануарлардың  сан  түрлілігі  туралы  оқушыларға  ғылыми  негізібар  түсінік  қалыптастыру.Кейбір  бунақденелілердің  ерекшелікте-рін жобалау, зерттеу әдістері  бойынша  ерекшеліктерін анықтап,оқушыларға  жеткізу;2. Өмір тәжірибесінен білетіндері мен сурет арқылы алған түсінікұғымдарын сабақтастырып сөйлеуге дағдыландыру, тілдік қорын,шығармашылық, танымдық  қабілеттерін, сөйлеу қорларын дамыту;3.Табиғатты сүюге, жануарларды қорғауға баулу.Сабақ  барысы:І. ҰйымдастыруІІ. Үй  тапсырмасы «Өсімдіктер  тіршілігі» (  тірек-сызбалар  арқылы өсімдіктер ерекшеліктерін қорғау)1 – топ:  «Өсімдіктер  алуан  түрлі»2 – топ:  «Сыртқы  орта  жағдайлары»3 – топ:  «Өсімдіктер  топтары»4 – топ:  «Өсімдіктердің  бірлесіп  өсуі»ІІІ. Жаңа  сабақ  («Миға шабуыл» ребус шешіліп,жаңа сабақ тақы-рыбы ашылды)Негізгі  зерттеу  сұрақтары:а) Жануарлардың қандай  топтарға  бөлінетінін білгім келеді.ә) Орамжапырақ   көбелегінің  ерекшеліктері  қандай?б) Неге бал  арасын – еңбекқор жәндік деп атайды?в) Көбелектердің басқа түрлері, олардың ерекшеліктері мен қасиет-терін білгім келеді. Презентациялар  шеруі1 – топ Тақырыбы:   «Жануарлар  топтары»Ақпарат  жинақтау:  Топ  мүшелеріӨнімі:    РефератҚорғау: Топ  лидері2 – топ: Тақырыбы: «Орамжапырақ  көбелегі, оның  ерекшеліктері»Ақпарат жинақтау: Топ  мүшелеріӨнімі: Мультимедиялық презентацияҚорғау: Топ  лидері3 – топТақырыбы: «Бал  арасы – еңбекқор  жәндік»Ақпарат жинақтау: Топ  мүшелеріӨнімі: Буклет. Мультимедиялық презентацияҚорғау: 770 ₸ - Сатып алу
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Осы аптаның ең үздік материалдары
Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары
Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз
Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз
Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады
Толығырақ