Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары тарауына жиынтық бағалау

Тапсырма №1

Қара қанатты, көзінің пішіні домалақ және сұр қанатты, сопақ көзді жеміс шыбындарын бір бірімен будандастырды. Дрозофиллада қара түс пен көз пішінінің домалақ болуы доминантты белгі болып табылады.

Тиісті генетикалық белгілерді пайдаланып, генетикалық сызбаны толтырыңыз:

Ата – анасының фенотиптері: көздерінің домалақ Х көзі сопақ

қара қанатты сұр қанатты

Тапсырма №2

«Иә-жоқ» лездік сұрақтар әдісі. Жаңа сабақты қорыту.

1. Тірі ағзалардың өз ата – енелерінен айырмашылығындағы ортақ қасиеті өзгергіштік деп аталады.

2. Өзгергіштік екіге бөлінеді.

3. Хромомомалық мутация дегеніміз хромосома санындағы өзгеріс.

4. Геномдық мутация дегеніміз хромосома құрылымындағы өзгеріс.

5. Хромосоманың қандай болса да 1 үлескісінің жоғалуы бөліну деп аталады.

6. Анеуплодия дегеніміз бір немесе бірнеше хромосомаларды жоғалту немесе қосып алу.

7. олиплоидия дегеніміз қалыпты хромосома жиынтығының 2 рет кемуі.

8. Мутацияның 5 түрі бар.

9. Ғылымға мутация терминін еңгізген Де Фриз.

Тест сұрақтары

1. Мутацияның пайда болу себебі:

А)хромосома санының өзгеруі

В)Жасуша құрамының өзгеру

С) ядроның пішінің өзгеруі

Д) жасушаның мейоз жолымен бөлінуі.

2. Г.Мендельдің бірінші заңы:

А)белгінің ажырауы

В)тәуелсіз таралу

С)тіркес тұқым қуалау

Д)біркелкілік

3. Доминатты белгі:

А)анықталатын белгі

В)бірден көрінетін белгі

С)анықталмайтын белгі

Д)байқалмайтын белгі

4. Нуклетидтердің орналасу реті бұзылады:

А) гендік мутация

В) хромосомалық мутация

С) цитоплазмалық мутация

Д) нуклеотидтік мутация

5. Ультракүлгін қай мутагендік факторға жатады:

А) химиялық

В) физикалық

С) биологиялық

6. Дұрыс анықтаманы табыңыз:

А) барлық мутациялар ұрпақтан ұрпаққа беріледі.

В) барлық мутациялар фенотиптік көрініс береді.

С) гетероплоидия ағзаның өліміне әкеледі.

Д) модифмкациялық өзгергіштік тек сыртқы ортаға тәуелді.

7. Төмендегі өзгерістердің қайсысы тұқым қуалайды:

А) Даун ауруы

В) жақсы күтім кезінде тауықтардың жұмыртқалағыштығының жоғарылауы.

С) дрозофилада қызыл көздің пайда болуы.

Д) жазықты жерден өсімдікті таулы аймаққа отырғызу кезінде бойының өзгеруі.

8. Организмге тән сыртқы және ішкі белгілерінің жиынтығы:

А) фенотип

В) аллель

С) генотип

Д) парентал

9. Мутация тудыратын факторлар:

А)генофонд

В)мутагендер

С)гистондар

Д)модификация

10. «Мутация» теориясын ұсынған:

А)Луи Пастер

В)Гуго Де Фриз

С)Дж. Уотсон

Д)И.И.Мечников

Е)А.Н.Северцев

Контрольная работа по разделу изменчивость и наследственность признаков

№1 Заполните таблицу

Вид мутации	Признак мутации	Пример
генные
хромосомные
геномные

№2. Дайте определение термину модификационная изменчивость

__________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________

№3. Используя карту кариотипа определите и опишите заболевания человека.

Название болезни__________________________

Аномалия аутосомных / половых хромосом (подчеркните) __________________________

Число хромосом (особенности хромосом)______________________________________________

Признаки заболевания________________________________________ ______________________

№4. Тест

1. Классическая гемофилия передается как рецессивный, сцепленный с Х-хромосомой, признак. Мужчина, больной гемофилией, женился на здоровой женщине (все ее предки были здоровы). У них родилась здоровая дочь. Определите вероятность рождения больного гемофилией ребенка от брака этой дочери со здоровым мужчиной.

а ) 100% б )50% в )25% г ) 0%

2. Скрестили гомозиготные растения томата с круглыми жёлтыми плодами и с грушевидными красными плодами. Определите генотип потомства, если доминантными признаками являются красный цвет и круглая форма.

а ) AaBb б ) Aabb в ) aa Bb г ) AABB

3. Способность организмов приобретать новые признаки в процессе жизнедеятельности называется:

а) генетика              б) изменчивость           в) селекция           г) наследственность

4. Набор хромосом в соматических клетках человека равен:

а) 48                  б) 46                    в) 44                г) 23

5. В ядре яйцеклетки человека содержится 23 хромосомы, а в ядре мужской клетки:

а) 24 б) 23 в) 46 г) 32

6. Фенотип – это совокупность:

а) Рецессивных генов б) Доминантных генов

в) Проявившихся внешне признаков г) Генотипов одного вида

7. Дигибридное скрещивание:

      а) это скрещивание по двум парам аллельных генов

      б) принципиально отличается от моногибридного скрещивания

      в) позволило выявить рекомбинацию признаков

      г) лежит в основе третьего закона Менделя

8. Хромосомный набор половых клеток женщин содержит:

а) две ХХ – хромосомы б) 22 аутосомы и одну Х – хромосому

в) 44 аутосомы и одну Х – хромосому г) 44 аутосомы и две Х – хромосомы

9. Муж и жена имеют ямочки на щеках, а их дети нет. Доминантный или рецессивный признак  наличия ямочек на щеках:

а) доминантный         б) рецессивный        в) сцепленный с полом       г) сцепленный

10. Какая часть особей с рецессивным признаком проявится в первом поколении при скрещивании  двух гетерозиготных по данному признаку родителей?

а) 75%                 б) 50%               в) 25%              г) 0%