Бұйымды көркем күйдіру

«Ж.Сүлейменов атындағы №70 жалпы орта мектебі коммуналдық мемлекеттік мекемесі»

Бұйымды көркем күйдіру.

Ашық сабақ

Технология пәні мұғалімі:

Құдайқұл Н.

2018 – 2019 оқу жылы

Сабақтың тақырыбы: «Бұйымды көркем күйдіру»

Сабақтың мақсаты: Ағашты күйдіріп өндеу технологиясын меңгерту ,ағашты күйдіріп өңдеу технологиясын жүзеге асыруда қолданылатын аспаппен таныстыру ; онымен жұмыс жасау икемділігін , көркемдік әдіс - тәсілдерді қолдана білуін қалыптастыру.

Тәрбиелік мақсаты : талғампаздыққа , сұлулыққа , ұқыптылыққа , еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Қолданылатын әдіс – тәсілдер: тақта , ағашты күйдіріп өрнектеу аспабы , нүктелік күйдіру әдісімен жасалған суреттер , нүктелік әдісімен жасалған бұйымдар .

Пәнаралық байланыс: сызу , және бейнелеу өнері .

Құрал - саймандар : өңдейтін қағаздар , ара , күйдіріп өрнектеу аспабы түрлі - түсті қылқалам , үлгі қағазы , көшірме қағазы , лак , қарындаш

Сабақ барысы :

Ұйымдастыру кезені :

1-ші кезең-«Сәлемдесу»

2-ші кезең -«Бағдаршам әдісі»

3-ші кезең -« Үй тапсырмасын тексеру »

4-ші кезең -« Жаңа сабақ »

5-ші кезең -« Сарамандық жұмыс»

6-ші кезең -«Сабақты бекіту»

7-ші кезең -« Қорытындылау»

Үй тапсырмасын беру :

Сәлемдесу , оқушыларды түгелдеу .

Оқушы назарын сабаққа аудару .

« Бағдаршам » әдісі

Әр оқушы сабаққа немесе сұраққа өз дайындығы туралы түрлі - түсті стикерлер арқылы белгі береді : «жасыл » - дайын , «сары » - күмәнді , «қызыл » - дайын емес .

Үй тапсырмасын тексеру .

1 . Металл өңдеудің бір түрі .

2 . Ағаш бетін тегістейтін құрал .

3 . Ағашқа белгі салу үшін пайдаланатын циркуль .

4 . Тесу құралы .

5 . Ағаш беттерін әрлейтін қағаз .

6 . Ағашты термиялық өңдеу

7 . Мұқалған металтескіш құралдарды қайта өткірлеу тәсілі . Жауабы : кесу , сүргі , рейсмус , дрель , зімпара , пиротипия , қайрау .

Жаңа сабақ

Мұғалімнің кіріспе сөзі:

Біздің бүгінгі сабағымыздың тақырыбы : « Ағашты күйдіріп өрнектеу » . Ең әуелі біз ағашты күйдіріп өрнектеу аспапбымен танысайық . Ағашты күйдіріп өрнектеу аспапбының құрлысы :

1 . - негізгі

2 . - ток күшін үнемдеуші

3 . - қүйдіргіштің тұтқасы

4 . - шыйыршық (спираль) немесе электрод

5 . – ток күшіне жалғауға арналған ашалы сымнан тұрады

Ағашты күйдіріп өрнектеу электр бізбен жасалады . Ондай біздер арнаулы дүкендерде сатылады . Тіпті оны қолдан жасап алуға болады Біздің бөлшектеріне 127 в - тан ә в – қа дейін төмендетілетін трансформатор кіреді . Тұтыну қуаты 20 вт шамасында . Негізгі жұмысты тұтқа ұшындағы металл электрод атқарады . Күйдіру жиектік , сызықшалы және нүктелік әдістер деп үш топқа бөлінеді . Жиектік әдісте күйдіріліп жасалған өрнек бұйым шетін қуалай жолақ немесе таспа түрінде орналасады . Жұмыс қарапайым электр күйдіргіш бізімен ағаш шетін айналдыра күйдіру арқылы орындалады . Күйдіргіш біз әртүрлі пішінді (иілген , түзу ) болуы мүмкін : мысалы , сегіз тәрізді , Z тәрізді немесе Y әріпі тәрізді . Осындай пішіндерді пайдалану арқылы өрнектер жасауға болады . Көбіне дайын бұйымдарды осылай әшекейлейді . Сызықшалы әдісте сурет бетіне электр күйдіргішпен жылдам қозғалыстар жасау арқылы сызықшалар түсіреді ( сызықшалар қаншалықты қысқа болса , түсі де қанық болады ) . Нүктелік әдісте нүктелерді үлкенді кішілі , терең - таяз етіп күйдіріп , ағаштың ақ жерлерін қарайған суреттерге айналдырып , бейнелеу . Солғын түс беру үшін ағаш бетіне электр күйдіргіштің бізін сәл ғана тигізіп өтеді . Негізінен , барлық күйдіру жұмыстары осы әдіспен орындалады . Ағашты күйдіріп өрнектеу аспапбымен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережелері .

Жұмысқа дейін :

1 . Жұмыс киімінді дұрыс киін . Жең , галстук , белбеу , т.б. киімдеріңді ретте .

2 . Жұмыс орнында артық ешнәрсе тұрмасын .

3 . Электркүйдіргіш аспабын тек мұғалімнің рұқсатымен қосу қажет .

4 . Электркүйдіргіш бауында жалаңаш сым көрсендер , басқа да ақаулықты байқаған жағдайда бірден мұғалімді хабардар ету қажет .

Жұмыс кезінде :

1 . Жұмыс барысында күйдіргіш бізді қатты басуға болмайды .

2 . Сызық соңында суреттен бізді бірден көтеру керек .

3 . Күйдіріп жатқан жерге жақын еңкеюге болмайды .

4 .Қыызып тұрған бізді киімге , денеге тигізіп алудан сақ болу керек .

5 . Көзді демалдыру үшін , электркүйдіргішті суыту үшін әрбір 20 минут сайын үзіліс жасау керек .

Жұмыстан кейін :

1 . Жұмыс орныңды ретке келтір .

2 . Жұмыс соңында және үзіліс кезінде электркүйдіргішті электр желісінен ажырату керек .

3 . Өзінді ретке келтір .

Сарамандық жұмыс

Жеке жұмыс киімін кию : фартук , жеңқап .

Күйдіріп өрнек салуға ағаштың жұмсақ түрлері ( жөке , терек және қарағаш ) пайдаланылады . Күйдіріп өндеген кезде пайдалану үшін суреттері бар арнаулы альбомдар , сызба үлгілері қолданылады . Бастапқы кезде суреттері қиылатын альбомдарды , кітап журналдарды да пайдалануға болады . Суретті ағаш бетіне дұрыс көшіру өте маңызды . Ол үшін таңдап алынған суретті жылтыр қағазға немесе папирус қағазына көшіріп , көшірмесін көшіргіш қағазбен кіршіксіз тазаланған ағаштың бетіне түсіреді . Оюлары бір нұсқадағы өрнектерді күйдіріп түсіргенде , қатты қағаздар мен кесілген дайын үлгілер және трафареттерді пайдалануға болады . Оларды ұқыптап тазаланған ағаштың бетіне қойып , қарындашпен сызып шығады . Күйдіру әдісінде алғашқы суреттерді нүкте – нүкте етіп күйдіру байқау керек . Нүктелерді

үлкенді - кішілі , терең таяз етіп күйдіріп , ағаштың ақ жерлерін қарайған суреттерге айналдырып бейнелейтін заттың көлемін анықтап қолды үйретеміз . Күйдіріп сурет салатын ағаштың бір шетін көтеріңкіреп , көз алдынан 30 - 25 см қашықтықта ұстаған жөн . Күйдіріп өңделген ағашты бояуға немесе лактауға болады .

Сабақты бекіту :

1 . Электркүйдіргіш аспабы қандай бөліктерден тұрады ?

2 . Ағашты күйдіріп өрнектеу аспабымен жұмыс жасау кезінде қандай қауіпсіздік ережелерін сақтау керек ?

Ағашты күйдіріп өрнектеу жолымен дайын сапалы өнім жасауда өндірістік жүйе әдісінің тиімділігі мен нәтижесі туралы айтып беріндер ?

Сабақты қорытындылау .

Ағашты күйдіріп өрнектеу технологиясы қазіргі кезде жақсы дамуда . Қазіргі заман талабына сай күйдіру тәсілімен жасалған бұйымдар қымбат бағаланып , қазақ халқының ою - өрнектерімен әрленіп , ол өнімдер арқылы жақсы пайда тауып жатырп .

Үй тапсырмасын беру : Ою - өрнектерді әрлеп бояп лактап келу .