cекреция бездері

Сабақтың тақырыбы: Секреция бездері. Гормондар.

Мақсаты: Оқушыларға секреция бездері туралы мағлұмат бере отырып, гормондардың табиғатына қарай жіктелуін, адам ағзасы үшін маңызы туралы жан-жақты теориялық білім беру.

Көрнекіліктері: плакаттар, электронды оқулық, суреттер,

семантикалық карта, тест.

Сабақтың барысы:

І. Психологиялық дайындық

ІІ. Қызығушылықты ояту

ІІІ. Мағынаны тану

Секреция бездерінің үш тобы бар:

1 Ішкі /гипофиз, эпифиз, қалқанша без, қалқанша маңы бездері/

2. Сыртқы /тер, жас, май, сүт бездері/

3. Аралас /ұйқыбезі мен жынысбезі/

Гормондар дегеніміз - биологиялық белсенді химиялық заттар. Гормондар табиғатына қарай:

1. Нәруызды /инсулин, самотропин, пролактин/

2. Аминқышқылдарының туындысынан /адреналин, норадреналин, тироксин/

3. Стеоридтік /жыныс бездерінің және бүйрек үсті бездерінің гормондары/

IV. Ой толғау

Тест.

1. Жасуша мен оны қоршаған орта арасындағы үздіксіз зат алмасу: А/ пластикалық алмасу, Ә/ зат алмасу, В/ энергетикалық алмасу.

2. Жасушаның органикалық заттары: А/ нәруыздар, Ә/ майлар, көмірсулар, Б/ тұздар.

3. Құрылысы мен қызметтері ұқсас жасушалар мен жасушааралық заттардың жиынтықтары: А/ ұлпа, Ә/ мүше, Б/ мүшелер жүйесі.

4. Жасушалары бір немесе бірнеше қатарға орналасып, бір-біріне тығыз жанаса орналасқан ұлпа: А/ дәнекер, Ә/ бұлшықет, Б/ эпителий.

5. Дененің барлық бөліктерін біртұтас организмге біріктіруді қамтамасыз ететін ұлпа: А/ жүйке, Ә/ бұлшықет, Б/ эпителий.

6. Биологиялық белсенді химиялық заттар: А/ бездер, Ә/ гормондар, Б/ қан.

7. Қалқанша безінің гормоны: А/тимозин, Ә/ тироксин, Б/ самототропин.

8. Ұйқыбезінің гормондары: А/ инсулин, Ә/ глюкозин, Б/глюкагон.

9. Жүйке жасушаларының қысқа өсінділері қосылып, не түзеді? А/ медиатор, Ә/ синапс, Б/ рецептор.

10. Нейронның ұзын өсінділерінің тармақталуы нені құрайды? А/ рецепторды, Ә/ медиаторды, Б/ синапсты.

11. Синапс арқылы сигналдардың берілуі қандай химиялық заттардың көмегімен жүзеге асады? А/ медиатор, Ә/ синапс, Б/ рецептор.

12. Импульсті орталық жүйке жүйесіне өткізетін: А/ жүйке ұштары, Ә/ сезімтал жүйке талшықтары, Б/ қозғалғыш жүйке талшықтарынан тұрады.

13. Нейрондардың қызметін атаңыз: А/ қабылдау, Ә/ беру, Б/ сақтау.

14. Нейрон денелері мен қысқа өсінділерінің жиналуы нені түзеді? А/ сұр затты, Ә/ ақ затты, Б/ жүйке ұлпасын.

15. Орталық жүйке жүйесімен іске асырылатын және бақыланатын, тітіркендіргіштерге жауап реакциясы: А/ рефлекс, Ә/ рецептор. Б/ жүйке әрекеті.