Дана халықтың -дара Абайы 5-11 сынып

Тақырыбы: Абай мұрасы – халық қазынасы

Мақсаты:

а) білімділік: оқушыларға Абай өлеңдерін және қарасөздерін мәнерлеп жатқа айту, сөз өнерінің қыр – сырымен таныстыру:

ә) тәрбиелік: шәкірттерді туған жерге деген сүйіспеншілікке, Отан тыныштығын қорғауға, адамгершікке, қасиетті нәрселерді қадір тұтуға тәрбиелеу;

б) дамытушылық: есте сақтау қабілеттерін арттыру, эстетикалық талғамы бар сауатты оқырман дайындау;

Көрнекілігі: Абайдың суреті, шығармаларының жинағы, слайд.

Барысы:

Ақын еді

Елдің мұңын жыр еткен,

Жарыққа алып шығу үшін түнектен.

Ақын еді ол

«Мыңмен жалғыз алысып»,

Халқын ойлап күйінішпен күні өткен.

Ақын еді ол

Жұртты аузына қаратқан,

Әрбір сөзі құйылғандай болаттан.

Ақын еді ол

Жұлдыз болып жарқырап,

Қараңғы елдің ой – санасын оятқан, - дей келе «Абай

оқулары» атты байқауымызды бастауға рұқсат етіңіздер.

Байқау 3 бөлім бойынша өтіледі:

І бөлім:

ІІ бөлім:

ІІІ бөлім:

Өлеңнің биік көгіне,

Шалқып бейне туған ай,

Кең даланың төрінде

Жаны ақын туды Абай.

Тозаңқы жыр тұсауын

Тот басты деп кесті де,

Жайды алға құшағын

Сөз ескегін есті де, - дей келе байқаудың І бөліміне кезек берсек. Олай болса сахна төріне Абайдың «Желсіз түнде жарық ай» әнімен 10 сынып оқушысы Мерейді шақырамыз.

Құлақтан кіріп бойды алар,

Әсем ән мен тәтті күй.

Көңілге түрлі ой салар,

Әнді сүйсең менше сүй, - дей келе, келесі әннің кезегін 10 сынып оқушысы Ардаққа береміз.

Әсем ән мәңгі жасамай

Тотығып қалар қалайша!

Біздермен бірге жас Абай,

Шырқаймыз біз де Абайша,- деп, сахнаға 8 сынып оқушысы Аружанды шақырамыз.

Ізі түспес жылдардың

Өмірі ұзақ өлеңін,

Ақын Абай жырларын,

Құшақтап алды келер күн,- деп сахнаға 7 сынып оқушысы Бақытжанды шақырамыз.

Көрікті көңілде жыр, қолда қалам,

Өмірдің өріне өрлей басқан қадам.

Қазақтың өлеңінің ұлы атасы –

Ол Абай, мәңгі жасар ақын адам, - дей келе, байқаудың «Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы» атты ІІ бөліміне кезек бере отырып, 5,6 сынып оқушыларын шақырамыз.

Ар, әділет сәулесін арман еткен,

Соқпақсызда соққы жеп, қажып өткен.

Ақын жанын аяйсың, сүйсінесің,

Ғасыр жүгін көтеріп өлеңдеткен, - деп, Абай өлеңдерін жатқа айтушы 7,8сынып оқушыларын шақырамыз.

Бөледік гүлге күмбезді,

Айтамыз мақтанышпен күнде өзіңді.

Қазақтың арысы едің ерте оянған,

Пушкинмен ұштастырған ой – сезімді.

Жыр жаздың, ән толғадың, шерттің күйді,

Озық ел мәдениетін жаның сүйді, - деп, сахнаға 9,10 сынып оқушыларын шақырамыз.

Кіршік жоқ жүрегімізде, ақын Абай,

Жырларың бізге айтқан ақылыңдай.

Қатарда бізбен бірге алға басқан

Тірісің сен қазіргінің ақынындай,- деп байқауыдың ІІІ бөліміне кезек берсек. Сахнаға жас ақындарымызды шақырамыз.

Қазақ халқының ұлы ақыны, кемеңгер ұстазы, рухани айбары, туған елінің мың жылдық мұңын шерткен Абай мұрасы – мәңгілік мұра. Ол бүгінгі күні өзіміздің досымыздай, ғұлама сапарлас серігіміздей болып, сәулетті болашаққа қарай бізбен бірге адымдап келеді.

Абай – халықтың мақтанышы ғана емес, біздің ұлттық ұранымыз, ұлттық идеологиямыз. Оның өлмес мұрасын алдымен өзіміз танып, сосын әлемге таныту – біздің ғұмырлық парызымыз. Өйткені Абайды әлемге таныту – әлемге қазақты таныту деген сөз.

Елбасы Н. Назарбаевтың «Абайды тану арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлттық ұранымыз болуымыз тиіс» деген сөзі бар.

Ал М. Әуезов «Мен Абай тереңінен шөміштеп қана іштім» десе, «Даналықты іздесең, Абайды оқы ерінбе» деген сөз және бар. Демек білім нәрімен сусындағың келсе, Абайды оқы, жас ұрпақ!

Нәрзілдаева Қызғалдақ

Қызылорда облысы

Жаңақорған ауданы

№51 орта мектеп кітапханашысы