Дарынды және талантты оқушылармен жұмыс бағдарламасы

Курстың атауы: «Мектептің ғылыми қоғамы» (жоба жұмысы бойынша)

6 сыныптар

Бағыты: Тіл дамыту

Сағат саны: 34

Өскемен қаласы

2020-2021 оқу жылы

Дарынды және талантты оқушылармен жұмыс

БАҒДАРЛАМАСЫ.

Түсінік хат.

Мұғалімдер қауымы оқушыларға білім беруде қолдарынан келгенше жоғары жетістіктерге қол жеткізу үшін қолайлы орта жасауға тырысады.Ал, дарынды және талантты оқушыларды алатын болсақ,аталған іс-шара ойлауды,талқылауды,және мұқият жоспарлауды қажет ететін күрделі мәселе болып табылады.Ол үшін әртүрлі стартегиялар мен теориялар дарынды баламен жеке жұмыс жасау үшін тиісті бағдарлама шеңберінде жүргізілу қажет. Осы жұмысты атқару үшін «Л.Гумилев атындағы № 38 гимназиясында» мектептің ғылыми қоғамы жұмыс жасайды. Ғылыми қоғам аясында дарынды оқушылар жоба жұмысын қорғап,әптүрлі деңгейдегі олимпиадаларға, сайыстарға қатысады. Осы ғылыми қоғамның мүшесі болатын дарынды балаларды қалай тануға болады? Н.С.Лейтес -белгілі зерттеуші қабілетті балалардың 3 категориясын анықтап берген, оның ойынша :бірінші категория – ой - өріс қабілеті ерте жастан байқалған оқушылар;екінші категория – жеке бір іс-әрекет түрі мен белгілі бір мектептегі ғылым түріне қабілеттілігімен көзге түскен оқушылар;үшінші категория – дарындылық күш – қажырымен ерекшеленетін оқушылар. Макэлпайн мен Рид 1966 жылы дарынды және талантты оқушылардың мінез-құлықтарының пайдалы тізімін жасап ұсынған.Ол тізімнен біз бірде бір дарынды оқушы келтірілген сипаттамалардың барлығына ие бола алмайтынын көреміз.Бірақ,сонымен қатар дарынды және талантты оқушылар барлық сипаттмаларға ие болуы да мүмкін немесе бір санаттағы барлық сипаттамаға ие болып,бірақ басқа сипаттамалардың біріне де ұқсамауы мүмкін . Мектептің ғылыми қоғамына өзімнің пәнім бойынша қандай оқушыны тарта аламын,онымен қандай жұмыстар атқаруым керек,дарынын қалай жетілдіремін? Орыстілді сыныптарда қазақ тілі мен әдебиет пәнінен оқушылардың қабілеттерін жетілдіру, дарынын ашу мұғалім мен оқушыдан жүйелі дайындықты қажет етеді. Т.Фуллер «Балалардың бойында ұлы мүмкіншіліктердің бәрі бар» деген екен, бала бойындағы дарындылықты, талантты көре білу, оны ашуға күш салысу, ғылымилық қабілетін ашу, жақсы танымдық қасиеттерін зерттеу – қазіргі заман талабы. Жаһандық білім кеңістігінде оқушының өз орнын орнын табуға ат салысу әрбір мұғалімнің міндеті болып табылады. Сол міндеттің ең бастысы-дарынды және талантты оқушыларды оқыту, оқытуды жеке тұлғаға қарай бағыттау, еліміздің болашағының қабілетін, талантын дер кезінде тану, аша білу,болашаққа бағыт беру. Бүгінгі ғаламдану процесінде ұлттық бейнені сақтау – ең негізгі құндылық. Бұл құндылық тіл беріктігіне, тілдік ортаны дамытуға тікелей байланысты. Қазақстанды басқа елдер дарынды түлегімен, ойшыл ғалымымен, ұлтжанды данасымен таниды, ал осындай дарын иелерін әлемдік биікте таныту тіл арқылы жүзеге асса нұр үстіне нұр болар еді. Өкінішке орай, осы таңда орыстілді мектептің ең өкінішті жағдайы- түлектердің қазақ тілін еркін меңгере алмауы.. .Ендеше, орыстілді оқушының тілдік дарындылығын дамыту – бүгінгі таңдағы басты мәселе.

Сөз жоқ, дарынды оқушы- өз құрбыларынан ақыл-ойының дамуымен біршама озатын немесе аса көрнекті арнаулы қабілеттерін көрсететін бала екені белгілі, оның пәнге деген қызғушылығын қалай оятамыз?

Бүгінгі күнге дейін психологтардың көпшілігі дарындылықтың деңгейі, сапалы басқалай өзгешелік және даму сипаты тұқым қуалаушылық пен әлеуметтік орта мен жанама түрде баланың өз іс-әрекетінің (ойын, еңбек, оқу және т.б) күрделі әрекеттестігі деп мойындайды. Сонымен қатар баланың өзіндік белсенділігі, тұлғаның өзін-өзі дамытуының психологиялық механизмдері де үлкен мәнге ие, өйткені олар жеке дарынның қалыптасуы мен дамуына негіз болады. Сондықтан, бағдарламада оқушылардың дарындылығын дамыту мен қалыптастыруға бағытталған жұмыс түрлері қамтылған. Бұқаралық ақпарат қатты дамыған кезеңде оқушының ойлауы мен сөйлеуі арасында орасан зор айырмашылық бар.Қазақ тілінде жазылым тапсырмасын саутты орындайтын орыстілді оқушы айтылымға келгенде сөзге шорқақ. Бағдарлама айтылған айырмашылықты жоюға бағытталған бірінші қадамдар, Сөйлеу және сауатты сөйлеу дағдысын жетілдіру түрін қарастырады. Бағдарламада қамтылған жұмыс түрлері оқушының ішкі мүмкіндігін танып, оның сыртқа шығарылуына, тілдік қабілеттің дамуына жағдай туғызуға арналған. Балалық жас – қабілеттер мен тұлға қалыптастыру, бала психикасында шоғырланған түрлі үрдістерді саралау кезеңі. Сондықтан оқушы дарындылығын дамытудың маңызы зор.

Дарынды балалардың қабілетін дамытудың келесі жолдарын іріктеп алуға болады: Сабақтар, ғылымии қоғамның жұмысы,пәндік үйірмелер,тіл мерекесі, Абай, Мұқағали оқулары,әртүрлі деңгейлі олимпиадалар,интеллектуалдық ойындар, дебат (пікір сайыс) клуб, ғылыми-практикалық конференция (ізденімпаздық жұмыс, зерттеу жұмысы, рефераттар қорғау, жоба қорғау); оқушылардың білім деңгейлерін арттыру (мұражайға бару, кино,театрға,белгілі адамдармен кездесу), шеберлер байқаулар (мәнерлеп оқу, ақындар айтысы, шешендер сайысы және т.б). Оқушылардың қашықтық , облыстық, республикалық, халықаралық олимпиада және ғылыми жобалар байқауларына қатысу.

Дарынды және талантты оқушылармен атқарылатын жұмыстың мақсаты:

1. оқытуды жеке тұлғаға қарай бағыттау, диагностикалық зерттеу жүргізу арқылы дарынды оқушылардың қабілеттерін дамыту;

2. оқушылардың тілдік көркем стильді ауызша, жазбаша түрде қолдана білу дағдыларын,біліктіліктерін жетілдіру;

3. шығармашылық және зерттеушілік қабілеттерінің дамуына жағдай жасау.

Дарынды және талантты оқушылармен атқарылатын жұмыстың міндеті:

1. сабақ және сабақтан тыс кезеңдерде көркем әдебиетке,кітап оқуға қызығушылыққа баулу;

2. логикалық ойлауын, функционалдық сауаттылықтарын қалыптастыруға бағыттау;

3. өзін-өзі дамытуға, жағдай жасау.

1-бөлім. Оқушының дарындылығы мен талантын зерттеуге арналған жұмыс түрлері. Дарындылық белгілері ретінде өз бетімен жағдаяттарды шеше алуы, тілдік қолданыстарға деген қызығушылығы өте жоғары болуы, дербес іздену жұмыстарын іске асыруы, алдына мақсат қою, жету жолдарын қарастырады; өзіне-өзі бақылау жасауы, стилдік зерттеушілік қабілеттері қалыптаса бастауы есепке алынады.

2-бөлім. Оқушылармен сабақтан тыс жүргізілетін тапсырмалар жүйесі қамтылған. Сын тұрғысынан ойлау стратегиялары арқылы пәндік-білімдік парадигманы тілге деген сүйіспеншілік парадигмасымен алмастыратыны қамтылған. Ол жоба жасау кезінде пайдалыналатын стратегиялар негізінде көрсетілген.

3-бөлім. Оқушылармен сыныптан тыс кезеңде жүргізілетін жұмыс түрлері түрлі сайыстар мен пәндік олимпиадалар және мен интернет арқылы қашықтан жүргізілетін жұмыс түрлері берілген. Яғни оқушыны жан-жақты дамыту жолдары ескерілген. Сондай-ақ, оқушылардың басқа мәдени шаралармен және қаланың, қалалық, облыстың, республика мен халықаралық деңгейде өткізілетін сайыстар мен шараларға қатысуына бағытталған.

Дарынды және талантты оқушылармен атқарылатын жұмыстан КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ

1. оқушыларды өз тілінде және өзге тілде жатық сөйлеуге, кез-келген ортада қарым-қатынасқа түсе алуға даярланады;

2. Ойын анық, дәл тілмен жеткізеді.

ДАРЫНДЫ ЖӘНЕ ТАЛАНТТЫ ОҚУШЫЛАРМЕН АТҚАРЫЛАТЫН ЖҰМЫСТЫҢ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ.

1. 2019-2020 оқу жылы диагностикалау, бағдарламаның жоспарын жүйелі жүргізу арқылы зерттеу жұмысын жүргізу;

2. 2020-2021 оқу жылы дарынды оқушылардың тілдік қабілеттерінің өзіндік дамуына бағыттау;

3. 2021-2022оқу жылы дарынды оқушылардың жетістіктерін неғұрлым жоғары деңгейге көтеру.

Дарынды және талантты оқушының ғылыми жоба жұмысындағы жеке білім беру бағытының ұйымдастырылуы

6 -сынып

№	Тақырып	Сағат саны	Мерзімі
1	Жоба бағыттар тізбегімен танысу	1	07.09.2020
2	Жобаның типін таңдау	1	14.09.2020
3	Тақырып таңдау	1	21.09.2020
4	Ғылыми зерттеудің маңыздылығын ескеру	1	28.09.2020
5	Міндеттерді топтарға бөлу, зеттеу әдістерін талқылау;	1	05.10.2020
6	Ақпарат іздеу, шығармашылық шешімдер қабылдау;	1	12.10.2020
7	Зерттеу тақырыбының өзектілігі	1	19.10.2020
8	Алған ақпараттарды талқыға салу;	1	26.10.2020
9	Ғылыми зерттеудің әдістері	1	02.10.2020
10	Жоба тақырыбына сай ғылыми зерттеудің негізгі әдістерін саралау	1	16.11.2020
11	Жұмыстың тиімді әдісін жетілдіру	1	23.11.2020
12	Бір-бірімен қарым-қатынас жасай білу қабілеттерін қалыптастыру.	1	30.11.2020
13	Жиналған ақпараттарды саралау	1	7.12.2020
14	Оқушының күнделік жүргізіп отыруына көңіл бөлу	1	14.12.2020
15	Оқушыға қолдау көрсете отырып, бағыт-бағдар беріп отыру.	1	21.2020
16	Жоба тақырыбы бойынша дәлелдемелер мен деректерді сұрыптау	1	28.2020
17	Жобаның тиімділігі мен тәжірибелік қолданысқа негіздемесі	1	11.01.2021
18	Мәселенің қойылуы: гипотеза, зерттеудің болжамы	1	18.01.2021
19	Зерттеу жұмысынан күтілетін нәтиже	1	25.01.2021
20	Зерттеу күнделігі. Жоба жұмысының талаптары	1	08.02.2021
21	Зерттеу жоспарын рәсімдеу, өлшеу нәтижелерін тіркеу тәсілдері.	1	15.02.2021
22	Зерттеу жұмысының объектісін анықтау	1	22.02.2021
23	Сауалнама, эксперимент нәтижесі, құжат жұмыстарын ұйымдастыру	1	1.03.2021
24	Біркелкі жүйелі құндылықтар қалыптастыру	1	15.03.2021
25	Жоба жұмысында жаңа ақпараттық технологиялардың қолданылуы	1	05.04.2021
26	Оқушының зерттеу жұмысында жаңа ақпараттық технологияларды қолданудың өзектілігі.	1	12.04.2021
27	Жүргізілген зерттеу жұмыстарының есебі.	1	19.04.2021
28	Орындалған жұмыстың жеке дамуына көңіл бөлу.	1	26.04.2021
29	Компьютерлік модельдеу жоба жұмысындағы бір әдіс	1	03.05.2021
30	Жоба жұмысын әзірлеудегі негізгі талаптар	1	10.05.2021
31	Сауалнама жұмысын реттеу	1	17.05.2021
32	Электрондық презентациялар, оны дайындаудағы негізгі талаптар м 770 ₸ - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз! Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank) Соңғы бір жылда: 45 000 000 ₸ Авторлар тапқан ақша Толығырақ Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Жүктелуде... Бағыт Жүктелуде... Сынып Жүктелуде... Іздеу Осы аптаның ең үздік материалдары Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Аттестацияда (ПББ) 100% келетін тақырыптармен дайындаймыз Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады Толығырақ