«Дизельді қозғалтқыштардың қоректенедіру жүйесінің жалпы құрылысы»

Ф-БЕ-06/9

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

ШЫМКЕНТ ҚАЛАЛЫҚ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ

«ЖОЛ – КӨЛІК КОЛЛЕДЖІ» МКҚК

ӘДІСТЕМЕЛІК ТАЛДАУ

(Ашық сабақ)

Орындаған: Орынбасар С.

07161300 арнайы

пәндер циклдік комиссиясында

талқыланып, қаралған.

Хаттама №__ «___» ____2022ж.

Төрағасы ________ Б.Торыжанов

(қолы) (аты-жөні)

Шымкент 2022ж.

Тобы :	Күні
ТМ 9 -201	13.10.22

Сабақтың тақырыбы: «Дизельді қозғалтқыштардың қоректенедіру жүйесінің жалпы құрылысы»

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік : Тақырыпты өткен сабақтармен байланыстыра отырып, студенттердің білімін пысықтау. Дизель отынымен қоректенетін қозғалтқыштардың қоректендіру жүйесінің жалпы құрылысымен таныстыру .

2. Дамытушылық: Оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту, көргендерін еске сақтап, оны қайта жаңғырта білуге бейімдеу.

3. Тәрбиелік: Оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру, адамгершілік қасиеттерін бойларына сіңіру, еліміздегі автомобиль саласын дамытуға үлес қосуға баулу.

Сабақтың түрі: Ашық сабақ.

Сабақтың әдісі: Білім беруді ізгілендіру технологиясы.

Пән аралық байланыс: «Автомобиль құрылысы», «Автомобильдерге техникалық қызмет көрсету және жөндеу», «Автокөлік құралдарының қауіпсіздігі», «Автомобиль пайдалану материалдары»

Сабаққа қажетті материалдар: оқулықтар, мультипроектор, компьютер, слайд, видеоролик.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

1. Кабинеттің тазалығын қадағалау;

2. Оқушыларды журнал тізімімен тексеру;

3. Кезекшіні тағайындау;

2. Үй тапсырмасын тексеру:

1. Дизельді қозғалтқыштың қоспа түзу тәсілі?

2. Дизельді қозғалтқыштың қоректендіру жүйесінің бөлшектері?

3. Жоғарғы қысымды жанармай насосының қызметі?

3. Жаңа сабақты түсіндіру:Дизельді қозғалтқыштың қоректендіру жүйесінің негізгі элементтері

Жоғары қысымды сорғылар өте күрделі дизайнға ие, жоғары жүктемелермен жұмыс істейді және мұқият жұмыс істеуді қажет етеді. Отынның сапасы және ондағы су қоспалары мен абразивті бөлшектердің (мысалы, шаң) болмауы маңызды рөл атқарады. Бензинді қозғалтқышта ЖҚЖН пайдалану кезінде дизельге қарағанда жүктеме аз болады, бұл оның қызмет ету мерзімін ұзартады.Жоғары қысымды сорғы қозғалтқыш астындағы кеңістікте қозғалтқышқа тікелей жақын орналасқан (немесе қозғалтқышқа орнатылуы мүмкін). Оны қуаттандыру үшін төмен қысымды қосымша соратын жанармай сорғысы қолданылады. Автомобильдің маркасы мен санатына байланысты ЖҚЖН-ның әртүрлі түрлері қолданылуы мүмкін

Дизельді қозғалтқыштың төмен қысымды отын сорғысы . Бұл құрылғының негізгі міндеті-жоғары қысымды отын сорғысына отын беру функциясы. Әдетте, сору сорғысы ЖҚЖН "қорабына" немесе жоғары қысымды сорғыға жақын жерде орнатылады.Екі сорғы отын түтіктерінің көмегімен қосылады, олар арқылы дизель отыны КҚЖН-нан ЖҚЖН-на жеткізіледі. Сонымен қатар, дизель отынын тазарту жүзеге асырылды, ол арнайы отын сүзгілері арқылы өрескел және жұқа тазартуды қамтиды.

Қозғалтқыштың қатты отын сүзгісі қақпағы бар корпустан және металл құбырлы перфорацияланған жақтауға оралған мақта жіптен жасалған ауыстырылатын сүзгі элементінен тұрады. Сүзгі элементінің корпуспен және қақпақпен тығыз байланысы қақпақтың үшбұрышты сақиналы қабырғалары мен корпустың түбін сүзгінің жұмсақ соңғы беттеріне басу арқылы жүзеге асырылады.Құбыр арқылы отын корпус қабырғалары мен сүзгі элементі арасындағы қуысқа енеді. Сүзгіден өткеннен кейін тазартылған отын рамалық түтіктің ішіне, содан кейін жанармай сорғысына түседі.

.

Жұқа сүзгілерде "көп сәулелі жұлдыз" типті картон элементтері немесе картон мен киіз дискілерінің пакеттері әдетте сүзгі элементтері ретінде қолданылады. Көбінесе адсорбциялық механикалық қоспалары бар рамалар (мысалы, минералды мақта), мата немесе жіп орамасы бар рамалар және т.б. Көлік құралын пайдалану кезінде отын сүзгілері ластанады, бұл олардың кедергісінің жоғарылауына әкеледі. Отынға отын беруді тоқтатпау үшін, дөрекі сүзгі мезгіл-мезгіл жуылып, майда тазартыу сүзгі элементі жаңасына ауыстырылуы керек.

Саптама қозғалтқыш цилиндріне отынды ұсақ бүріккіш түрінде жоғары қысыммен жеткізуге қызмет етеді.Әдеттегі саптамаға 5 бүріккіш корпусы 3, бағыттаушы түйреуіш 4 және гайка 2, 1 өзек бүріккіш ине в, 7 серіппелі тірек шайба, реттегіш бұранда 9 және жең 8, қақпақ гайкасы 10 және 12 торлы сүзгісі бар отын қабылдағыш 11 кіреді. Бүріккіш пен ине бір-біріне дәл сәйкес келуі керек.

Қазіргі заманғы пілте қозғалтқышты іске қосу кезінде жылытып қана қоймайды, сонымен қатар жүру кезінде оңтайлы температура режимін сақтайды. Осылайша, олар қозғалтқыштың тиімді жұмысын және жанармай үнемдеуді қамтамасыз етеді, тіпті жиі тоқтаған кезде немесе қалалық жағдайда қозғалғанда. Сонымен қатар, пілте дизельді қозғалтқыштардың бөлшек сүзгілері ұстайтын күйе бөлшектерін күйдіреді және осылайша оларды тазартады және атмосфераға шығарындыларды азайтуға көмектеседі.

Берік, бірақ" баяу "немесе" жылдам", бірақ нәзік. Қандай пілте таңдау керек?

Қыздыру пілтелерін таңдағанда, әрбір нақты Автомобиль мен қозғалтқыштың техникалық құжаттамасында көрсетілген ақпаратқа сүйену керек. Әр түрлі пілте өлшемдері, жіптері, контактілер саны бойынша әр түрлі болады — бірақ таңдау екі баламаға байланысты: металл немесе керамика.

Екінші жағдайда, жылыту ұшы керамикадан жасалған. Керамикалық пілте ең ұзақ қызмет етеді: олар 100 мың км немесе одан да көп қызмет ете алады. Сонымен қатар, олар металдармен салыстырғанда тезірек қызады (2секундта) және жоғары температураға дейін (1350°C дейін). Бұл тіпті аязда да қозғалтқыштың сенімді іске қосылуын қамтамасыз етеді.

Ауа сүзгісі қозғалтқышқа кіретін ауаны шаңнан, құмнан және қозғалтқышқа кіретін кез-келген басқа ұсақ және қатты бөлшектерден тазартуға арналған.. Отын қоспасын дайындау үшін атмосфералық ауа қажет. 1 литр бензинді жағу кезінде 13 м2 дейін ауа жұмсалады. Бұл бүкіл көлем қозғалтқыштың маңызды жүйелерінен, соның ішінде қабылдау және шығару коллекторларынан, клапан жүйесінен және цилиндрлердің жұмыс кеңістігінен өтеді.

ТҚ-1 ЖӘНЕ ТҚ-2 АРНАЛҒАН АМТОМОБИЛЬДЕРДІҢ ЖОСПАРЛЫ ҚОЙЫЛЫМЫ

Дизель отынымен жұмыс істейтін ТҚК-1 және ТҚК-2 автомобильдерін жоспарлы қою кезінде. Автомобиль газ аппаратурасының герметикалығын тексеру постына, содан кейін герметикалығы болмаған кезде – жууға түседі.

Жинау-жуу жұмыстары жүргізілгеннен кейін автомобиль ашық алаң немесе шатыр астындағы алаң болып табылатын газ өндіру бекетіне жіберіледі.

Бекетте:

Шығыс вентильдерін жабу;

қоректендіру жүйесінен дизель отынын шығару (қозғалтқыш толық тоқтағанға дейін);

магистральдық вентильді жабу;

қозғалтқыштың жұмысын бензинге ауыстыру.

Осы жұмыстарды орындағаннан кейін автомобиль қоректендірудің газ жүйесі бойынша бақылау-реттеу жұмыстарын орындау үшін ТҚК немесе АЖ тиісті аймағына жіберіледі.

Дизельді қозғалтқышты қоректендіру жүйесі бойынша жұмыстан кейін автомобиль негізгі автомобильдердің регламенттік жұмыстарын жүргізу үшін ТҚК немесе АЖ аймағына түседі; Жұмыс аяқталғаннан кейін – тұраққа келеді.

Дизельді қозғалтқыштың қоректендіру жүйесіне ТҚ және ТҚ жүргізуге арналған үй - жайларда міндетті түрде газ ортасын (ГАЗ-1м, СТМ-4 датчиктерімен және т.б.) ауа ортасында көмірсутегінің болуын үздіксіз бақылау керек.

4. Сабақты бекіту :

1. Оқушылардың жаңа сабақ бойынша туындаған сұрақтарына жауап беру.

Дизельді қозғалтқыштң бензинді қозғалтқышқа қарағанда жанармай үнемділігі қанша пайыз?

Дизельді қозғалтқыштың қоректендіру жүйесінің ерекшелігі неде?

Дизельді қозғалтқыштың қоректендру жүйесінде қанша жанармай насосы қолданылады , және олардың өзіндік қызметінің ерекшелігі неде?

5. Сабақты қорытындылау

1 Дизельді қозғалтқыштың қоректендіру жүйесінің бөлшектері?

2 ЖҚЖН -ның қызметі ?

3 Ауа тазартқыштың қызметі?

4 КҚЖН-ның қызметі?

6.Оқушыларды бағалау:

«95-100» 2

«90-94» 2

«70-74» 6

«65-69»

7. Үйге тапсырма беру:

1. Жаңа тақырып бойынша берілген әдебиеттермен дайындалып келу.

Қолданылған әдебиеттер:

1. С.Н.Богданов «Автомобильные двигатели» 1987г

2. Б.Алиев «Автомобиль двигательдері» 2006ж

3. С.Скрынник, Т.Рахманов «Автокөліктің пайдалану материалдары»

4. В.А.Стуканов «Автомобильные эксплуатационные материалы»

5. Интернет материалдары:

www.google.kz