Бекітемін:
Мектеп
директоры:
Шығыс Қазақстан облысы
Катонқарағай ауданы
«Рыков атындағы орта
мектебі»КММ
«Ойна, домбыра! »
үйірмесі
Үйірме жетекшісі:Исаканова
Джанна Кайсановна
Түсінік
хат
Екі ішектің бірін
қатты,
Бірін сәл-сәл кем
бұра.
Қазақ- нағыз қазақ
емес,
Нағыз
қазақ-домбыра.
(Қ.
Мырзалиев)
Бүгінгі таңда қазақ халқының
ұлттық-мәдени қайта өркендеуі жағдайында жеткіншек ұрпақты
жан-жақты жеке тұлға ретінде тәрбиелеудің заңды қажеттілігі арта
түсуде.
Домбыра – ерте заманнан бері
халқымызбен бірге жасасып келе жатқан, оның рухани жан серігіне
айналған музыкалық аспаптардың бірі. Сондықтан домбыра үйренуде
оқушының бойында икем, талпыныс, сабырлық және төзімділік болуы
керек. Домбыра үйірмесінде оқушы домбыра аспабының қыр сырын
ұғынып, домбыра үйренеді.
Үйірме оқушыларды ұлттық
өнерге баулу мақсатында ұйымдастырылып отыр. Оған домбыра аспабына
қызығушылық танытқан, оны үйренуге ынталы, 5- 9 сыныптардың
оқушылары тартылды. Үйірменің балаларға берері көп. Оларға ұлттық
аспаптар туралы мағлұматтар беріліп, домбыра аспабының құрылысы
түсіндіріледі. Домбыраны қалай ұстау, домбыра тартқанда қалай отыру
керектігі үйретіледі. Домбыраның құлақ күйін келтіру, домбыра
қағыстарын үйренуге назар аударылады. Аспаптың тарту техникасына
көп көңіл бөлінеді. Үйірмеде топтық, жұптық және жеке оқушылармен
жұмыстар жүргізіледі. Халық күйлері
үйретіледі.
Үйірменің
мақсаты: Домбыра аспабын ұлттық тәрбие
құралы ретінде кеңінен қолдана отырып, аспапқа деген қызығушылығын
арттырып, оқушыны домбырада ойнауға
үйрету.
Міндеті:
- Ұлттық аспап-домбыраның
құрылысымен танысу;
- Домбырамен күй тартып, ән
айтып үйрену;
- Домбыраны нақышына келтіріп
орындау;
- Ұлттық дәстүр мен салт-сана
тағылымын жас жеткіншек бойына
сіңіру;
- Ұлт өнеріне деген
қызығушылық пен сүйіспеншілігін арттыру;
Күтілетін
нәтиже: қазіргі заман талабына сай
домбыра аспабын жақсы деңгейде меңгерген, халықтық музыка тарихынан
хабардар, эстетикалық тәрбиелі, дүниетанымы жоғары, жан-жақты
қалыптасқан бәсекеге қабілетті жеке тұлға
даярлау.
Аптасына 1сағаттан, барлығы 34
сағат.
2017-2018 оқу жылына арналған
жұмыс жоспары.
Р/С
|
Өтілетін
тақырыбы
|
Сағат
саны
|
Күні
|
1
|
Кіріспе сабақ. Каникул кезінде
алған музыкалық әсерлері.
Домбыра-ерте заманнан бері
халқымызбен бірге жасасып келе жатқан жан серігі, музыкалық
аспабы.
|
1
|
|
2
|
Домбыра және оның түрлерін
қайталау. Үйренген шығармаларын
орындату
Халық әні «Гүлдерайым»
орындау
|
1
|
|
3-4
|
Домбыраның
құрылысы,
оның бөліктерін қайталау.
Халық әні «Гүлдерайым»
орындау
|
2
|
|
5-6
|
Домбырашының отырысы мен аспап
ұстауы. Үйренген жаттығуларын қайталау. «Кеңес» күйін
қайталау
Дәулеткерей
«Қосалақа»тыңдау
|
2
|
|
7-8
|
«Қос алқа» 1-буын
үйрену
Халық әні «Еркем-ай»
орындау
|
2
|
|
9-10
|
«Қос алқа» күйі. Күйші
композиторлар. Күй тыңдау.
|
2
|
|
11-12
|
Дәулеткерей. «Қос алқа»
күйі2-буын үйрену. Мектепішілік мерекелік шараға номер
дайындау
|
2
|
|
13-14
|
Дәулеткерей.«Қосалқа»
күйі2-буын орындау. Халық әні
«Қоғалы-ай»
|
2
|
|
15-16
|
Қазақ халқының ұлттық саз
аспаптары
Мектепішілік мерекелік шараға
номер дайындау
|
2
|
|
17-18
|
«Қуанышым-қазынам» әнін
үйрену
|
2
|
|
19-20
|
«Тойбастар» күйін
тыңдау,1-буынын үйрену
|
2
|
|
21-22
|
«Тойбастар» күйі
2-буыны
|
2
|
|
23-24
|
Мектепішілік мерекелік шараға
номер дайындау
|
2
|
|
25-26
|
«Наурыз» мерекесіне номерлер
дайындау: «Тойбастар»күйі
|
2
|
|
27-28
|
Халық
әндері.
|
2
|
|
29-30
|
Ә.Желдібаев«Еркесылқым»
тыңдау
|
2
|
|
31-32
|
«Сарыжайлау»әні
Н.Тілендиев
|
2
|
|
33-34
|
Үйренген әндері мен күйлерді
қайталау. Концерт-сабақ.
|
2
|
|
Пайдаланылған
әдебиеттер:
-
Домбай Н. «Ана тілі» газеті,
«Күй құдіреті» мақаласы. http://anatili.kz/
-
Уикипедия — ашық
энциклопедиясынан алынған мәлімет
http://kk.wikipedia.org/wiki/Домбыра
-
Халық әндерінің
жинағы