Сабақ
жоспары
Сабақ
тақырыбы: Электрондық кестені
есептеулерге қолдану
Сабақ
мақсаты:
1.
Білімділік:Электрондық кестелерді
есептеулерге қолдану,
деректердің типтері, формула
ережесі, кестелік есептеуді компьютерде өңдеу
технологиясы туралы білімдерін
қалыптастыру;
2.
Дамытушылық: Ойлау қабілетін дамыту
компьютерлік сауаттылығын ашу Оқушыларды білім мен біліктілікке
тәрбиелеу. Оқушылар техникалық қауіпсіздік ережесін сақтай отырып
еңбекке баулу.
3.
Тәрбиелік: Оқушылар информатика сабағында
техникалық қауіпсіздігін сақтай отырып еңбекке баулу және отан
сүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың
түрі: Аралас
сабақ.
Сабақтың қолданылатын көрнекті
құралдар: компьютер, инт.тақта,
электронды оқул.
Сабақтың әдіс – тәсілі:
теориялық
Сабақтың
барысы.
Ұйымдастыру кезеңі
Үй
тапсырмасын тексеру, қайталау
Жаңа
сабақты түсіндіру
Жаңа
сабақты бекіту
Үйге
тапсырма беру
Оқушыларды бағалау
І.
Ұйымдастыру
ІІ. Үй
тапсырмасын тексеру, қайталау
-
Электронды кестенің ұяшықтарын қалай
біріктіреміз?
-
Электронды кесте блоктарының шекарасын қалай береміз
?
-
Ұяшық
адресін қалай береміз ?
-
Жол мен
бағанды қалай үлкейтіп немесе кішірейтеміз ?
-
Автотолтыру
дегеніміз не ?
Жаңа
сабақ:
Кәсіби жұмыста мәліметтерді кесте түрінде беру
қажеттілігі жиі кездеседі.
Кесте –
ақпараттың жолдар мен бағандарда реттеліп берілуі. Кесте жолдар мен
бағандардың кез келген санынан құрылуы мүмкін. Кестеде тек бір ғана
жол болса сызықтық
кесте деп аталады. Бірнеше
жолдардан тұратын кесте тіктөртбұрышты кесте деп аталады.
Жол – көршілес ұяшықтардың
бірлестігі.
Баған – көршілес ұяшықтардың тік
бірлестігі.
Бағандар мен жолдар қиылысы ұяшық деп аталады.
Ұяшықтар деректер сақталатын орын.
Электрондық кестелер
1980 жылы кестелік процессорлардың пайда болуы
кестелік құжаттарды компьютердің көмегімен өңдеуге мүмкіндік
туғызды. Бірінші болып VisiCalc, SuperCalc, Multiplanсияқты
кестелік процессорлар содан кейін Lotus 1-2-3 АБАК,
ДРАКОН, ВАРИТАБ-86 дестелері
жасалды. Осы күнге дейін қуатты компьютерлерде SuperCalc-4,5 нұсқалары қолданылады. Қазіргі компьютерлерде
Microsoft Office пакетінің Microsoft Excel
кестелік процессоры кең таралған. Электрондық кесте (ЭК) –
ұяшықтарында деректер (мәтіндер, сандар, формулалар) жазылған
кәдімгі кестенің компьютерлік бейнесі.
ЭК-дегі мынадай типті деректерді енгізуге
болады: мәтіндік, сандық,
формулалық (туынды ақпаратты
есептеу үшін), датасын және
уақытын көрсететін болуы мүмкін.
Мәтіндік жазбалар
әріптердің, сандардың және арнайы символдардың,
қандай да болса тізбегі. Егер бірінші символ тырнақша, апостраф,
бос орын немесе цифрлар кезектесіп келсе, онда мәтін ретінде
қабылданады. Үнсіз келісім бойынша мәтін сол жаққа
тураланады.
Сандық деректер – бұл цифрдан, «+», немесе «-» белгілерінен немесе ондық
үтірден басталуы мүмкін.
Дата мен уақыт символдарымен жұмыс істегенде ғасыр басынан бастап (2000
жыл) енгізілген күнге дейінгі күн санын анықтайтын реттік нөмір
түрленеді.
Күн
|
Ұяшыққа
енгізілгені
|
Формулалар
жолында бейнеленгені
|
7/6/2004
|
07.06.2004
|
6/қаңт./04
|
06.01.2004
|
6/маус./
|
06.06.2004
|
Қаңт./2004
|
01.01.2004
|
07/06/04
|
07.06.2004
|
Уақыт
|
Ұяшыққа
енгізілгені
|
Формулалар
жолында бейнеленгені
|
7:50
|
7.50.00
|
7:50
МА
|
7:50:00
|
15:23
|
15:23:00
|
15:23:22
|
15:23:22
|
3:23
МР
|
15:23:00
|
3:23:22:
МР
|
15:23:22
|
Электрондық кесте ұяшықтарына деректерді ғана
емес, құрамдас функцияларды және формулаларды да
енгізуге болады. Формулаларда математикалық және салыстыру
операторларын қолдануға болады.
Амал түрлері:
Арифметикалық
|
Салыстыру
|
Логикалық
|
Адрестік
|
Мәтіндік
|
+
қосу
– азайту
*
көбейту
/
бөлу
^ дәреже
|
=
тең
> артық
>= артық не
тең
< кем
<= кем не тең
|
AND логикалық
және
ORлогикалық
немесе
NOлогикалық емес
|
:диапазон
|
& мәтіндердік қатарларды біріктіру
|
Формула жазу
ережесі.
Электрондық кестедегі формула деп есептеу
үшін қолданылатын кәдімгі математикалық өрнектерді айтады.
Формула математикалық,
статистикалық, қаржылық, логикалық және басқа болып бөлінеді.
Ең кіші мәнді табу -
макс
|
МАКС(…)
|
МАКС(А1:А9)
|
Аргуманттердің арасындағы
максимум санды іздеу
|
Ең үлкен мәнді табу -
мин
|
МИН(…)
|
МИН(С1:С23)
|
Аргуманттердің арасындағы
минимум санды іздеу
|
Орта мәнді табу -
срзнач
|
СРЗНАЧ(…)
|
СРЗНАЧ(А1:В5)
|
А1 дан В5 диапазонындағы сандардың арасынан арифметикалық ортасын
табу
|
Кейде ұяшықты басқа орынға көшіргенде, олардың
координасы өзгермеуі керек, ол үшін жолдың немесе бағанның
координатасының алдына доллар белгісін қояды. Бұл символ кестелік
процессорға ұяшықтың координатасын ешқандай жағдайда өзгертпеу
керектігін көрсетеді. Мұндай адрес абсолютті адрес деп
аталады.
Салыстырмалы
|
Абсолютті
|
Аралас
|
A1
|
$A$1
|
$A1 немесе A$1
|
B2
|
$A$1
|
$A2 немесе B$1
|
Кестелік есептеуді компьютерде өңдеу
технологиясы
Құжатты басу
Құжатты сақтау
Кестені пішімдеу
Енгізілген объектілермен жұмыс
істеу
Деректерді редакциялау
Деректерді енгізу
Алдын
ала құрылған жұмыс кітабын ашу
Кестенің жаңа жұмыс бетін
құру
Кестелік процессорды іске
қосу
Жаңа сабаққа орындалатын тапсырмалар
практикум:10.1, , 10.3, 10.5
тапсырмалар.
IV. Сабақты
бекіту.
Жаңа сабақты бекіту сұрақтары:
VІ. Оқушыларды
бағалау.
VІІ.Пайдаланылған әдебиеттер
Жаңа информациялық
техологиялар: Информатикадан 30 сабақ
Компьютерлік сауаттылыққа оқыту жөніндегі
оқулық