"Электрововоз туралы жалпы мағлұматтар" лекция

Кіріспе

Электровоз дегеніміз байланыс желісінен энергия
алатынтартқыш қозғалтқыштармен басқарылатын локомотив.
Тартқыш электрқозғалтқыштар электр энергиясын механикалық
энергияға айналдырады, ол пойыз қозғалысы үшін қолданылады.
Барлық жабдық теңіз деңгейінен 1200 метрден аспайтын
биіктікте жұмыс істегенде, салыстырмалы ауа ылғалдылығы 90% -
50 жəне + 40 ° C қоршаған орта температурада жұмыс істеуге
арналған.
ВЛ10y электровозының (1.1 сурет) ВЛ10-нан айырмашылығы
рельс бойынша доңғалақ жұбының жүктемесі 23-тен 25 тоннаға
дейін артады.
Локомотив 3000 В кернеуі бар тұрақты тоқ байланыс желісінен
қуаты бар негізгі темір жолдарда жұмыс істеуге арналған.Электр
жабдықтары байланыс желісінің 2 200-ден 4000 В-қа дейінгі
кернеуде сенімді жұмысын қамтамасыз етеді.
Электрлік локомотив (электровоз) механикалық, электрлік жəне
пневматикалық жабдықтан тұрады.
Механикалық жабдыққа басқару кабиналары, жүк
жиектемелері, жаяу қондырғылары бар дөңгелектер жиынтығы,
серіппелі жəне тежеуіш аспа жүйесі, корпус аспалы құрылғылар
жəне автоматты қосқыштар кіреді.
Электрлі бөлікке тоқ коллекторлары, жоғары жылдамдықты
қосқыштар, тартқыш жəне көмекші машиналар, кабинаның жылуы,
жоғары вольтты жəне төмен вольтты басқару құрылғылары,
батареялар, өлшеу құралдары мен жарықтандыру кіреді.

1.1. ЭЛЕКТРОВОЗ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР

Пневматикалық жабдық құрамына компрессорлар, құбырлар,
клапандар, басқару құрылғылары, крандар операторлары, жеткізу жəне
тежегіштердің резервуарлары, пневматикалық жетектер жəне крандар
кіреді.
Доңғалақ жұптарының санын қысқаша жазып алу үшін, осьтік
формулалар пайдаланылады, олар сандық құрылғылар мен
индекстерді қамтиды. Диаграммада əрбір электрлік локомотивтің
осьтерінің саны көрсетілген, доңғалақ жұптардан тартқышқа тарту
күші схемасы жəне санның жанында орналасқан «0» индексі жеке
қозғалтқышты көрсетеді. Сегіз осьті электровоздарда төрт осьтік
арбалары бар.
20 + 20 + 20 + 20осьтік формуласы сегіз осьтік локомотивтің жеке
қозғалтқышы бар төрт аралық екі аралық арбаға ие екендігін
көрсетеді.
«+» белгісі аралық арбадағы арнайы қосылыстар арқылы бірбірімен байланысқанын көрсетеді.
20 - 20 - 20 - 2020-20-20-20 осьтік формуласы локомотивтің сегіз
осьтік екенін, жеке қозғалтқышы бар төрт екі осьтік арбамен, «-»
белгісі арбалар бір-бірімен байланыспағанын жəне локомотивтердің
корпустары автоқрандармен өзара байланысты екенін көрсетеді.
Арбаның тартқыш күші денеге жəне оның үстіне электровоздың
корпусының ұштарында орнатылған қосқыштарға беріледі.
2 (20 - 20) осьтік сипаттамасы бұл əр секция өз бетімен жүріп,
жұмыс істей алатын екі секциялық электровоз ұсынатындығын
көрсетеді. Локомотивтің 3 (20-20) осьтік сипаттамасы үшөлшемді
электровозды сипаттайды.
20 - 20 - 20 - 20 осьтік формулалары бар электровоздар бөлек
жұмыс істей алмайды, өйткені олардың электрлік локомотив
секцияларында орналасқан жабдықтары бір-бірін толықтырады..

ДИСКІЛЕРІ

Электровоздарда ажыратылатын электр қозғалтқышы
дөңгелектерінің екі түрі бар, яғни, айналмалы қозғалтқыштардың
білігінің қозғалтқышын қозғалмалы доңғалаққа беру.

1.2. ЭЛЕКТРОВОЗАДЫҢ ОСЬТІК ФОРМУЛАСЫ
Электровоздар топтық жəне жеке қозғалтқышы бар деп екіге
бөлінеді.
Топтық қозғалтқыштан топтық қозғалыс жағдайында
айналдырғыш бірнеше дөңгелекті жұптарға беріліс жүйесі арқылы
немесе жұп буындар арқылы беріледі. Бұл жағдайда тартқыш
қозғалтқыш жеке қозғалтқышы бар тартқыш моторға қарағанда
жоғары қуатқа ие болуы керек.
Жеке қозғалыс жағдайында тартқыш электроқозғалтқыш
жетекші қозғалмалы доңғалақ жұбына қосылады.
ВЛ10 жəне ВЛ10у (1.1 кесте) үстінде сегіз ТЛ-2К-1 тартқыш
электроқозғалтқыштары орнатылған. Тартқыш электр
қозғалтқыштарда міндетті желдеткіш, жүйелі қозу, осьтік тоқтата
тұру бар. Әрбір қозғалтқыштың қуаттылығы сағаттық режим
бойынша 670 кВт құрайды. Бір электр қозғалтқыштың салмағы 5 т.
КПД 0,9 кем емес.

Тартқыш электр қозғалтқыштың айналмалы сəті доңғалақ
жұптарына екі жақты бір сатылы спиральдық беріліспен беріледі.
Жылдамдықты реттеуге арналған тартқыш қозғалтқыштардың үш
түрі қарастырылған: дəйекті (Д), дəйекті-қатар (ДҚ) жəне қатар (Қ).

пайдалануды жəне оның тиімділігін едəуір арттыруға мүмкіндік
береді.
1.4.
Пойыздардың қозғалыс қауіпсіздігін жоғарылату жəне электр қуатын

қ.Грузия) жəне НЭВЗ (Новочеркасск, Ресей) электровоз құрастыру
зауыттарында жасалынған тікелей тоқ электровоздары жұмыс істейді.
ВЛ10уэлектровозының сипаттамасы 1.1. кестеде берілген. Қазіргі
кезде ВЛ10у тікелей тоқ электровозы Ресейдегі негізгі жүк

1.4. ЭЛЕКТРОВОЗ ҚОЗҒАЛЫСЫ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ
АҚПАРАТ
Электровоздың корпусы электрлік жəне пневматикалық
жабдықтарды орналастыру, атмосфералық жауын-шашынның əсерінен
жабдықтарды қорғау, сондай – ақ, тартқыш жəне тежегіш күшке
(байланыстырғыш арқылы) ауыстыруға арналған. Корпустың ішінде
басқару пульттері, қосалқы машиналар, электрлі жəне пневматикалық
жабдықтар орналасқан.
Электровоз корпусы автоматты түрде қосылыстарсыз жəне
автоматты жалғастыырғыштармен бөлінген. ВЛ10у электровозында
əрбір корпус екі қосқышпен жабдықталған.Корпус құрылысының
элементтерінің көлденең жəне тік күштерді қабылдап, жібергендігіне
байланысты корпусты ажырата біледі:
■ Тасымалдауыш шеңберімен;
■ тасымалдауыш шеңбері жəне бүйір қабырғаларымен;
■ вагон типіндегі тасымалдауыш корпустың шеңберімен;
Вагон типті рамкаларда қабырға, шатыр жүктің қабылдануына
қатысады.Сонымен қатар, көзгее көрінбейтін түрі мен тұтқыш түрінің
денесін ажырата білу, яғни, онда корпустың аралықтары арабаның
жиектеріне орналастырылады, ал, электровоздар рамалары
жаңартылған парақпен жабылады.
Екі бөліктегі электровоздардың əр корпусы корпус, бүйір
қабырғалар, кабина, жабдықталған шатыр жəне артқы қабырғадан
тұрады, өтпелі палубада корпустың басқа бөлігіне өтуге арналған
резеңке суфле бар.Электровоз қозғалысы кезінде қозғалтқыш
бөлмесіне шаңның түсуінен қорғану үшін барлық есіктер жабылады.
а б
ВЛ10уэлектровозының корпусы дəнекерленген металл. Ол екі
бөліктен тұрады - №1-корпус жəне №2 корпус əр секциядағы басқару
кабинасы, рамка, бүйір қабырғалары, шатыры жəне басқа корпусқа өту
үшін есікпен жабылған артқы қабырғасы.Дененің корпусы профильді
жəне бүктелген профильдерден жасалған металдан жасалған.Ол
қалыңдығы 2,5 мм көміртекті болаттан жасалған гофрленген
парақтармен жабылған, шатырлы қабықшалар қалыңдығы 2 мм
құрайды.Дененің алдыңғы бөлігінде жүргізуші кабинасы орналасқан.
№1 корпустың қозғалтқыш бөлмесінде электр локомотивінің
шатырына қол жеткізу үшін 8 қақпағы бар (1.1 суретті қараңыз)
Төбесі жиналады.Бұл үлкен бөліктерді, машиналарды жəне электр
жабдықтарын алу жəне орнату мүмкіндігі үшін жасалады.
13 12 11 10 6 , 5 4
Аяқталуы 1.2 сурет. Электровоз корпусының бӛлігі
а-1 корпус; б-№2 корпус; 1 - тоқ коллекторлар тізбегінің пневматикалық шландары; 2 -
антенна; 3 - секциялы есік; 4 және 13 - басқару схемаларының пневматикалық
шлангтарын қосу; 5 және 12 - жоғары вольтты сымдардың қосылыстары; 6 - негізгі
қосқыш; 7 және 8 - секциялы кабельдер; 9 - резервтік резервуар; 10 - тежегіш сызықтың