Риддер
қаласының
«Тілдерді оқыту орталығы»
КММ
Ағылшын тілі пәні
оқытушысының
әдістемелік кеңесте оқыған
баяндамасы
Тақырыбы:
Ересектерге шет тілін
оқытуда тілге қызығушылығын
ояту
Баяндама оқылған мерзім:
«___ » ________ 2023 ж.
Баяндаманы құрастырушы:
Садықбек М.Д.
Риддер
қ.
2023
ж.
Ересектерге арналған
іскерлік ағылшын тілі
Күн сайын қоғамда ағылшын
тілін, әсіресе іскерлік ағылшын тілін үйренуге деген сұраныс артып
келеді. Мұғалімдердің көпшілігі жалпы ағылшын тілін оқытуда өзін
жайлы сезінеді. Бірақ іскерлік ағылшын тілін үйрету оңай ма?
Іскерлік ағылшын тілін оқытуға қандай әдістер, тәсілдер мен
ерекшеліктер тән? Біз ағылшын тілін оқытқанда, іскерлік дағдыларды
мүлдем үйретпейміз. Біздің міндетіміз -мамандарға іскерлік әлемде
қажет болатын тілдік дағдыларды дамытуға көмектесу, өйткені ағылшын
тілін білу ежелден сәттіліктің алғышарты болып табылады. Іскери
ағылшын тілін оқытудың төрт алтын
ережесі.
1. Сіз тіл үйретудің
білгірісіз, сіздің шәкірттеріңіз өз ісінің
білгірі
Кез-келген ESP курсын оқытудың
белгілі қағидасы (арнайы мақсаттарға арналған ағылшын тілі) іскери
ағылшын тіліне қолданылады. Маған сеніңіз, сіздің студенттеріңіз -
экономистер, дәігерлер, тәрбиешілер немесе HR мамандары -
мұғалімнен олар жұмыс істейтін салалар туралы емес, шет тілі мен
әдістемесі туралы терең білімді күтеді. Сіздің оқушыңыз кәсіби
құзіретілігі жағынан қаншалықты сізден жоғары болса да, сіз тіл
үйретудің абсолютті маманысыз. Тиісінше, студент сіз үшін оның
жұмысына қатысты барлық мәселелер бойынша құзыретті ақпарат көзі
болып табылады.
Іс жүзінде мұны «Тіл -
мұғалімнен, идея - оқушылардан» формуласына енгізу оңай. Сіз
құралдарды (сөздер мен сөз тіркестері, грамматикалық
конструкциялар, сілтемелер) бересіз, ал оқушылар оларды өз ойларын
білдіру, оқу, тыңдау және талқылау, пікір алмасу үшін пайдаланады.
Мысалы, сіз Өткен шақ етістігін қайталадыңыз - студент осы
құрылымды қолдану тәжірибесі туралы
айтты.
Алайда, мұғалімнің еңбек пен
бизнеске байланысты білімі мен тәжірибесі қаншалықты көп болса,
соғұрлым жақсы болатынын ескеру қажет. Филология факультетін
жақында бітірген түлекке, мүмкін, үлкен компанияның қаржы
директорымен тең дәрежеде әңгіме жүргізу қиынға соғуы мүмкін,
әсіресе сабақ жеке-жеке болса.
2. Мақсатты
ұмытпаңыз
Әрине, кез-келген оқу
жағдайында студенттің қажеттіліктерін талдау мен мақсаттары
маңызды, бірақ іскери ағылшын тілі саласында олар әсіресе маңызды.
Сіздің студенттеріңіз уақытты бағалайтын адамдар болуы ықтимал.
Олар шет тілін қызығушылықтан емес, әбден практикалық ниетпен
қабылдады - серіктестермен хат алмасу керек, жақын арада шетелде
көрме өтеді, мансап сатысымен көтерілуге ниет бар және т.б. Бұл
студенттер әдетте өте ынталы, өйткені оларды өте айқын және
өлшенетін мақсат басқарады.
Тиісінше, сабақтарды оқушының
мақсатына сәйкестендіру мүмкіндігінше тығыз және айқын болуы керек.
Топтың әр студентіне өзінің кәсіпорны және ондағы орны, өзінің
пікірі немесе тәжірибесі, әр түрлі жұмыс мәселелері бойынша өзінің
көзқарасы туралы мүмкіндігінше жиі сөйлесуге мүмкіндік беріңіз.
Егер сабақ жеке-жеке болса, алғашқы бірнеше кездесулерді курсты
тиімді ету үшін қажет нәрселердің барлығын өткізуге жұмсаңыз
(мысалы, студенттің ұйымы мен міндеттерінің ерекшеліктері, оның
жұмыс тәжірибесі, жаңа жұмыс іздеу себептері, оған сұхбат және оның
жаңа жұмыс орнында ағылшын тілін қалай қолданғысы келетіндігі және
т.б.).
3. Сөздік пен стильге назар
аударыңыз
Бұл іскерлік ағылшын тілін
жалпы ағылшын тілінен ажырататын сөздік қор және ресми іскери
стиль. Сәйкес сөздер мен терминдерді білместен, сіздің студентіңіз
серіктестерімен және әріптестерімен ағылшын тілінде сөйлесу өте
ыңғайсыз болады, сонымен қатар оны сыпайы және тіпті нәзік түрде
жасай алмайды.
Қажетті сөздік қорын ғана
емес, кәсіби және дұрыс айтылатын дайын фразалар-формулалар үлкен
көмек болады. 'Біз қарама-қайшылықты болдырмау үшін барымызды
салуымыз керек', 'Өкінішке орай, жеткізілімге кепілдік бере
алмаймыз', 'Шетел нарығында ұялы телефондардың жаңа спектрін
шығарамыз' - мұндай тіркестерді есте сақтау ғана емес, қолдану да
оңай, мысалы, рөлдік ойындарда. Дегенмен, жеке компоненттер әрқашан
өзгертілуі немесе басқа контекстте қолданылуы
мүмкін.
Мұндай сөздер мен сөз
тіркестерін сіз контексте «Іскери лексика қолданыста» (CUP)
классикалық сериясынан, сондай-ақ іскери ағылшын тіліне арналған
сайттардан таба аласыз.
4. Аз теория, көп
практика
Грамматиканы талдау,
Дұрыс/Жалған тұжырымдамасы мәтіндер туралы сұрақтар, сөйлемдердегі
олқылықтардың орнын толтыру - бұл жаттығулар қаншалықты пайдалы
болса, сіздің студенттеріңіз іскери ағылшын тілі курсында олардан
тез жалығып кету мүмкіндігі жоғары. Және таңқаларлық емес - нақты
өмірде мұндай міндеттер жоқ. Іскери ағылшын тілін үйрету кезінде
сіздің студенттеріңіздің әлеміне тікелей қол жеткізуге болатын
тапсырмаларға басымдық бергеніңіз жөн. Рөлдік ойындар,
пікірталастар, электрондық пошта хабарламалары, презентациялар
немесе тауарлардың сипаттамаларын құру, маркетингтік стратегияны
құру - студенттерді осындай жағдайларға жетелеу керек, сонда олар
сыныптар оларды мақсатына
жетелейді.
Бұл факторды әр бөлімнің
соңында кейс-стади ұсынатын Market Leader (Pearson) немесе The
Business 2.0 (Macmillan) сияқты классикалық оқулықтардың авторлары
ескерді, мұнда әр бірлікке тең көлемдегі 6 компонент кіреді: Бизнес
туралы (пікірталас) , Лексика, Грамматика, Сөйлеу (рөлдік ойын),
Жазу және кейстер.
Сіз қай жерде іскери ағылшын
курсын оқытсаңыз да - компания кеңсесінде, тіл мектебінде немесе
интернетте - бұл әрдайым қызықты тәжірибе және жаңа білім. Киімнің,
тілдің және жағдайдың формалдылығына қарамастан, бұл сабақтар
басқалар сияқты қанық, қызықты және жағымды болуы мүмкін және болуы
керек. Көптеген студенттер үшін бұл демалудың, көңіл бөлудің,
адамдардың өзара қарым-қатынасынан ләззат алудың тәсілі, сондықтан
оларға осы әрекеттерді осылай қабылдауға мүмкіндік беріңіз, осы
уақыт аралығында біз өзімізге жүктелген міндеттерді
орындаймыз.