Түсінік
хат
Ертегі
– фольклордың
негізгі жанрларының бірі. Ертегі жанры – халық прозасының дамыған,
көркемделген түрі, яғни фольклорлық көркем проза. Оның мақсаты –
тыңдаушыға ғибрат ұсынумен бірге эстетикалық ләззат беру. Ертегінің
атқаратын қызметі кең: ол әрі тәрбиелік, әрі көркем-эстетик. әдеби
қазына.
Ертегілері жанрлық әрі сюжеттік құрамы жағынан әр
алуан. Ол іштей бірнеше жанрға бөлінеді:
1) жануарлар туралы ертегілер;
2) қиял-ғажайып ертегілер,
батырлық ертегілер;
3) хикаялық
ертегілер, сатиралық ертегілер;
4) тұрмыс-салт
ертегілері. Сюжеттері тек қазақтың өзіне тән ертегілермен
қатар, басқа елдермен ортақ сюжетке құрылған ертегілер де бар.
Олардың көбі тарихи-типологиялық жағдайда пайда болған, біразы
тарихи-генетик., яғни туыс халықтарға ортақ болып табылады, кейбірі
тарихи-мәдени байланыс нәтижесінде қазақ жұртына тараған. Сол
себепті қазақ ертегілерінде таза ұлттық та, халықар. та, көшпелі
сюжеттер де қатар өмір сүрген.
Негізгі кейіпкер мен мазмұны және қияли әдістердің қаншалықты
пайдаланылуына қарай бұл салалардың әр қайсысы тағы бірнеше топқа
бөлінеді. Бұлардың ішінде: хикая, өсиет, мысқыл, батырлық туралы
ертегілер болады.
Мақсаты:
А)
Оқушыларға ертегіні суреттеп, сахналап қою.
Мән-мағынасын ашу. Халық ауыз әдебиеті шығарма кейіпкерлерінің
істеріне баға беріп, өз көз қарастарын білдіруге
үйрету.
Ә) Оқушы бойындағы
адамгершілік қасиеттерді дамыту, логикалық ойлауын және
шығармашылық қабілетін дамыту.
Б) Эстетикалық талғам мен эстетикалық мәдениетін
қалыптастыру; ертегі арқылы адамгершілік,
достық, мейірімділік, еңбексүйгіштік
қасиеттерге тәрбиелеу. Жақсыдан үйреніп, жаманнан жиренуге
бейімдеу;
Көрнекілігі: слайд, тақырып жазылған плакат, ертегілерге қажетті
жабдықтар;
Шарты: Сынып ертегіден көрініс көрсетіп,
сахналайды;
Тақырыптар
Сағат саны –
34
(аптасына – 1
сағат)
|
№
|
Тақырыбы
|
Сағат
саны
|
Күні
|
Ескерту
|
|
1
|
«Торғай мен түлкі»
ертегісі
|
1
|
8.09
|
|
|
2
|
«Мақта қыз бен мысық»
ертегісі
|
1
|
15.09
|
|
|
3
|
«Бауырсақ»
ертегісі
|
1
|
22.09
|
|
|
4
|
«Ер Төстік» – халық
арманы
|
1
|
29.09
|
|
|
5
|
«Ер Төстік» ертегісінің
идеясы
|
1
|
6.10
|
|
|
6
|
Ертегідегі халықтың арман -
тілегі
|
1
|
13.10
|
|
|
7
|
Кейіпкерлер
бейнесі
|
1
|
20.10
|
|
|
8
|
Ертегінің жанрлық ерекшелігі
тәрбиелік мәні
|
1
|
27.10
|
|
|
9
|
«Аяз би»
ертегісі
|
1
|
10.11
|
|
|
10
|
«Аяз би» ертегісіндегі
даналық
|
1
|
17.11
|
|
|
11
|
«Керқұла атты Кендебай»
ертегісі
|
1
|
24.11
|
|
|
12
|
«Керқұла атты Кендебай»
ертегісі
|
1
|
8.12
|
|
|
13
|
Тазша баланың
тапқырлығы
|
1
|
15.12
|
|
|
14
|
«Қырық өтірік»
ертегісі
|
1
|
22.12
|
|
|
15
|
Өлең құрау шеберлігі, ой
даналығы
|
1
|
29.12
|
|
|
16
|
«Асан қайғының Жерұйықты
іздеуі»
|
1
|
12.01
|
|
|
17
|
Ақсақ құлан, Жошы
хан
|
1
|
19.01
|
|
|
18
|
Жиренше шешен мен Қарашаш
сұлу
|
1
|
26.01
|
|
|
19
|
« Жиреншенің хан сынағына
түскені»
|
1
|
2.02
|
|
|
20
|
Сұратқан хан ақымақ
па, сұраған сен ақымақ
па?
|
1
|
9.02
|
|
|
21
|
Шешендік сөзер. Тайкелтірдің
төрелігі
|
1
|
16.02
|
|
|
22
|
Байдалы бидің көңіл
айтуы
|
1
|
23.02
|
|
|
23
|
Қазыбек би мен Бұқар
жырау
|
1
|
2.03
|
|
|
24
|
Сырым мен Малайсары шешендік
сөздері
|
1
|
9.03
|
|
|
25
|
Адам
ата
|
1
|
16.03
|
|
|
26
|
Ысмайыл
|
1
|
6.04
|
|
|
27
|
Зәмзәм
|
1
|
13.04
|
|
|
28
|
Ә. Тәжібаев
«Толағай» әдеби
ертегісі
|
1
|
20.04
|
|
|
29
|
Толағайдың ерекше
сипаты,ерен
іс-әрекеті
|
1
|
27.04
|
|
|
30
|
А. Сейдімбек
Әйел-Ана
|
1
|
4.05
|
|
|
31
|
Әйел ананың ақыл
парасаттылығы
|
1
|
11.05
|
|
|
32
|
Өз білімін
тексеру
|
1
|
18.05
|
|
|
33
|
Тест
жұмысы
|
2
|
25.05
|
|
|
34
|
Қорытынды
|
|
Еңбекшіл ауылының негізгі
мектебі
«Бекітемін»
«Келісемін»
Мектеп директоры Аудандық
әдістемелік
_________Қуанышев
А кабинет меңгерушісі
«___»________2017жыл
__________М.
Бекимова
«___»________ 2017
жыл
Ертегілер үйірмесінің жұмыс
жоспары
Үйірме
жетекшісі: Мақымова Гүлфара
Алдабергенқызы
2017 – 2018 оқу
жылы
Хабарлама
Еңбекшіл ауылының негізгі
мектебінде «Ертегілер» үйірмесі өз жұмысын атқарып келеді. Мектеп
жанынан құрылған «Ертегілер» үйірмесі жұмыс жоспарына сәйкес
оқушыларға қазақ ертегілерін үйретіп, ертегіден таным – тәрбие
алуына жағдай жасап жатыр.
Мысалы: «Аяз би» ертегісін оқи
отырып оқушылар үлкен өнеге алды. Аяз бидің ақылдылығы мен
данышпандығы оқушыларға үлкен жаңалық
болды.
Оқушылар ертегілерді оқып қана
қоймай, ертегілерден өмірлік мінез – құлықтарды, адами қасиеттерді
үйрену үстінде. Бір сөзбен айтқанда «Жақсыдан үйреніп, жаманнан
жиреніп» жатыр.
Үйірме
жетекшісі: Мақымова
Г
20 Қаңтар 2018
1880
13 рет жүктелген
