БАҒДАРЛАМА

"ФИЗИКАДАН ЕСЕПТЕРДІ ШЕШУ ӘДІСТЕРІ"

11- сынып оқушыларына арналған (аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат)

Түсініктеме хат

Физика пәнінен 11 сыныпқа арналған «Физикадан есептерді шешу әдістері» тақырыбындағы таңдау курсының бағдарламасы

Физика пәні бойынша арналған «Физикадан есептерді шешу әдістері» атты таңдау пәні жаңартылған бағдарламаға сай құрастырылған. Физика пәнін оқытудың ерекшеліктерінен шыға отырып, сынып сағаттарында қамтылатын тақырыптар мен заңдылықтарды толық қамтып, есептерді дұрыс шешудің оңтайлы әдістерін қамтыған. Осы ретте пәннің мақсаттары мен мазмұны толық сақталып, әдістемелік зерттеулер мен оқытудың әр түрлі әдіс-тәсілдерін басшылыққа ала отырып, элективті оқу бағдарламасы мазмұнында толыққанды пайдаланылған. Физиканы оқытудың білімділік мақсаты барлық оқушылардың физика негіздері туралы жүйелі білімдер беріп, оларды толық, сапалы да берік игеруге қажетті біліктіліктермен, дағдыларын қалыптастыру болып табылады. Аталған элективті оқу бағдарламасы арқылы білім алу нәтижесінде оқушылардың ақыл-ойы дамып, алынған білімдерін күнделікті тәжірибеде терең қолдана алады. Таңдау курсын оқытудың басты мақсаттарының бірі – оқушылардың физика пәні бойынша тек теориялық негіздерін біліп қана қоймай, есептердің шешілу жолдарына қатысты тиімді әдістерді де меңгеру болып табылады. Сонымен қатар оқушының логикалық ойлауын, сапалы әрі бәсекеге қабілетті білім негіздерін, өз ойын дәл және анық тұжырымдай білу мәселелері де маңызды міндеттер болып табылады. «Физикадан есептерді шешу әдістері» атты оқу бағдарламасы оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамытады. Оқу материалының түсінікті әрі сыныптағы жоспар бойынша жүретін жаңа мәліметтерді толық игеруге септігін тигізеді. Физика бойынша білімдерін арттырып, физикаға деген қызығушылығын оятады.

№173 мектеп-лицейдің физика пәні мұғалімі Дарменбекова Гулмира Исагалиевнаның бағдарламасын негізге ала отырып , оқушылармен жұмыс жүргіземін.

Бағдарлама 34 сағат, аптасына 1 сағат көлемінде жасалды. Бағдарлама оқушыларға ғылыми жұмыстар жүргізуге, пәнді толық меңгеруге, олардың кәсіби мамандық даярлауға бағытталып ұсынылады. Бағдарламаның негізгі мақсаты алған білімін өмірде қолдана алу.

Бағдарламаның мақсаты:

• Физикалық есептерді шешуде оқушылардың танымдық қызығушылығын арттырып, олардың өзін-өзі жетілдірудегі шығармашылық мүмкіндіктерін арттыру болып табылады;

• Жоспар бойынша физика сабақтарында алынған білімдерін жетілдіру және физика есептерін шешуге тиімді әдістерді үйрету;

• Оқушылардың физикалық есептерді шешуде әдістер мен тәсілдер, шешу жолдары туралы түсініктерін қалыптастыру;

• ҰБТ-дағы берілген тапсырмаларды орындауда оқушыларға қиындықты жеңу үшін көмектесу, математикадан білімін тереңдету;

• Физика бойынша электитві оқу бағдарламасы арқылы табиғи құбылыстар, заттардың қасиеті, есептерді шешу жолдары, физикаға қатысты тың мәліметтерді өздігінше іздеу, өзін-өзі жетілдіру құзіреттіліктерін қалыптастыру;

Бағдарламаның міндеті:

• Оқушының тоериялық білім деңгейін арттыра отырып, білімін тереңдету мен жүйелеу;

• Физикалық есептерді шешудің жалпы алгоритмін меңгеру;

• Оқушылардың физикалық есептерді шешудің негізгі әдіс-тәсілдерін меңгеру;

• Оқушыны олимпиадаға дайындауда жетістікке жете алатындай деңгейде жұмыс жасау;

Бағдарламаның өзектілігі, күтілетін нәтиже:

• Оқушылар есептерді шешу стратегиясын құра алады;

• Берілген есептерді жіктей алады;

• Есептерде берілген тапсырмаларды терең ұғына алады;

• Физикалық есептерге берілген барлық тапсырмаларды ұғынады;

• Есепті шешудің ең дұрыс әрі тиімді жолдарын біледі;

• Есепті шешуге саналы түрде батыл бара алады;

• Есепті қайта өзі тексере алады және ой түйіндейді;

• өз бетімен жұмыс істеуге дағдыланады, ой-өрістері кеңейеді.

Курстың практикалық маңыздылығы:

«Физикада есептерді шешу әдістері» атты таңдау бағдарламасы арқылы алынған теориялық және тәжірибелік білімін, дағдыларын оқушылар өмірде белсенді қолдана білу.

Қолданылатын әдіс тәсілдер:түсіндіру, әңгімелеу, шығармашылық және логикалық тапсырмалар, өзін-өзі тексеру.

Аптасына 1 сағат. Барлығы 34 сағат

Тұрақтылау немесе мазмұндық бөлім

1. Кіріспе (2 сағат)

2. Кинематика, динамика мен статика (8 сағат)

3. Сақталу заңдары (4 сағат)

4. Молекулалық физика және термодинамика негіздері (3 сағат)

5. Электр және магнетизм (3 сағат).

6. Әртүрлі ортадағы тұрақты тоқ (4 сағат)

7. Электромагниттік тербеліс және толқындар (9 сағат)

8. Қорытынды сабақ. (1 сағат)

Нормативті бөлім

Ақпараттық – әдістемелік бөлім

Жалпы білім беретін мектепте «Физика есептерін шығару әдістері» тақырыбына 10– сыныпқа арналған бағдарлама мазмұны 34 – сағат, оның ішінде лекция – 9 сағат, практикалық жұмыс – 25 сағат. Лекция сабақтарында оқушылар физика есептері, олардың түрлері мен шешілу жолдары туралы мағлұмат және білім алуы тиіс. Практикалық сабақтарда лекция сабақтарында алған білімдерін есептер шығаруда қолдана білу, білім, білік және дағдыларын қалыптастыру, өз бетінше іздену, өзін-өзі бақылау, өздігімен дамуға арналған тапсырмалар орындап, дағдылануы тиіс.

Оқытуды ұйымдастыруға арналған әдістемелік нұсқаулар

Физика пәні қоршаған дүниенi ғылыми түсiнудiң iргетасы болып табылады, оқушылардың табиғат пен техника құбылыстарын зерттей және түсiндiре алу бiлiктерімен қа рулануына, қоғамның экономикалық және мәдени дамуындағығылымның рөлін түсінуге, табиғаттың бөлігі ретіндегі адамға табиғат дүниесін ғана емес, ондағы өзінің орнын да саналы түсінуге ықпал етеді. Өйткені қалыптасып келе жатқан тұлғаның табиғат дүниесімен қатынасы физика пәнінен алған білімі ар қылы ғана игерілуі мүмкін. «Физика» оқу бағдарламасының мiндеттерi оқушылар: а) табиғат та, техникада, тұрмыста туындап жататын үдерістер мен құбылыстардың мәнiн түсiнуi үшi н және бiлiмдерiн жалғастыру үшiн қажет ғылыми бiлiмдерi мен бiлiктiлiктерiн қалыптастыр у мен дамыту; ә) қазiргi заманғы іргелі теориялардың негiздерiнен, әлем бейнесiнен (дерект ер, ұғымдар, принциптер, болжамдар, заңдар және т.б.) бiлiмдерiн қалыптастыру; б) физик а ғылымының тiлiн танып-бiлу, табиғаттағы және техникада бақыланатын құбылыстарды жүйелей алу бiлiктерiн қалыптастыру; в) өлшеуiш құралдарды қолдана алу практикалық бiлiктiлiктерiн, оларды өз бетiнше тәжiрибелер, зерттеу жұмыстары н жүргiзуге қолдану арқылы шешiледi.

Мұғалім мен оқушыға арналған қолданылған әдебиеттер тізімі

1. Кронграт Б., Кем В., Қойшыбаев Н. Физика. 10-сынып. – Алматы, Мектеп, 2014

2. Қазақбаева Д. М. т.б. Физика. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағы тындағы 10-сынып мұғалімдеріне арналған құрал / Д.М. Қазақбаева, Ж. Ж. Абжалелова, — Алматы: Мектеп. — 277 б.

3 Башарұлы Р., Тоқбергенова У., Байжасарова Г. Физика. 10 сынып. Алматы: Мектеп, 2010. — 176 б.

Қосымша

1. Жүсіпқалиева Ғ.Қ., Джумашева А.А., Құбаева Б.С. Мектепте физика курсын оқытудың теориясы мен әдістемесі: Оқу құралы. /Жүсіпқалиева Ғ.Қ., Джумашева А.А., Құбаева Б.С./ - Орал: М.Өтемісов атындағы БҚМУ редакциялық баспа орталығы, 2012. – 195 б.

2. Бұзаубақова К.Ж.-Инновациялық педагогика негіздері., Алматы., 2009.

3. Өстеміров К.Қазіргі педагогикаылық технологиялар мен оқыту құралдары.-Алматы., 2007

4. Қаңтарбай С.Е.,Жүсіпова Ж.А. Ғылыми-педагогикалық зерттеу әдістемесі.-Алматы., 2011.

5. Құдайқұлов М., Жаңабергенов Қ., орта мектепте физиканы оқыту ідңстемесі.-Алматы., 1998Орлов В. Л., Сауров Ю. А.

«Методы решения физических задач» («Программы элективных курсов. Физика. 9-11 классы. Профильное обучение»). Составитель В. А. Коровин. Москва: Дрофа, 2005 г.

2. Зорин Н. И. «Элективный курс «Методы решения физических задач»: 10-11 классы», М., ВАКО, 2007 г. (мастерская учителя).

3. Каменецкий С. Е., Орехов В. П. «Методика решения задач по физике в средней школе», М., Просвещение, 1987 г.

4. Мясников С. П., Осанова Т. Н. «Пособие по физике», М., Высшая школа, 1988 г.

5. Фомина М. В. «Решебник задач по физике», М., Мир, 2008 г.

6. Марон В. Е., Городецкий Д. Н., Марон А. Е., Марон Е. А. «Физика. Законы. Формулы. Алгоритмы» (справочное пособие), СПб, Специальная литература, 1997 г.

7. Ромашевич А. И. «Физика. Механика. 10 класс. Учимся решать задачи», М., Дрофа, 2007 г.

8. Рябоволов Г. И. «Сборник тематических работ по физике», М., Просвещение, 1985 г.

9. Балаш В. А. «Задачи по физике и методы их решения», М., просвещение, 1983 г.

10. Орлов В. А., Никифоров Г. Г. «Единый государственный экзамен. Контрольные измерительные материалы. Физика», М., Просвещение, 2004 г.

11. Орлов В. А., Никифоров Г. Г. «Единый государственный экзамен: Методические рекомендации. Физика», М., Просвещение, 2004 г.

12. Орлов В. Л., Ханнанов Н. К., Никифоров Г. Г. «Учебно-тренировочные материалы для подготовки к единому государственному экзамену. Физика», М., Интеллект-Центр, 2004 г.

13. Тульчинский М. Е. «Качественные задачи по физике», М., Просвещение, 1972 г.

14. Монастырский Л. М., Богатин А. С. «Физика. ЕГЭ – 2009. Тематические тесты», Р-н-Д, Легион, 2008 г.

15. Демидова М. Ю., Нурминский И. И. «ЕГЭ 2009. Физика. Федеральный банк экзаменационных материалов», М., Эскимо, 2009 г.

16. Зорин Н. И. «ЕГЭ 2009. Физика. Решение частей В и С. Сдаем без проблем», М., Эксмо, 2009 г.

17. Берков А. В., Грибов В. А. «Самое полное издание типовых вариантов реальных заданий ЕГЭ: 2009: Физика», М., АСТ: Астрель (ФИПИ), 2009 г.

18. Берков А. В., Грибов В. А. «ЕГЭ: 2009: Физика: реальные задания», М., АСТ: Астрель (ФИПИ), 2009 19. Орлов В. А., Демидова М. Ю., Никифоров Г. Г., Ханнанов Н. К. «Единый государственный экзамен 2009. Физика. Универсальные материалы для подготовки учащихся», М., Интеллект-Центр (ФИПИ), 2009 г.

20. «Единый государственный экзамен 2006. Физика. Учебно-тренировочные материалы для подготовки учащихся» (Рособрнадзор, ИСОП), М., Интеллект-Центр, 2006 г.

21. Никифоров Г. Г., Орлов В. А., Ханнанов Н. К. « ЕГЭ 2007-2008. Физика: сборник заданий», М., Эксмо, 2007 г.

22. Никифоров Г. Г., Орлов В. А., Ханнанов Н. К. « ЕГЭ 2009. Физика: сборник заданий», М., Эксмо, 2008 г.

23. Бабаев В. С. «ЕГЭ – 2009. Физика: сдаем без проблем!», М., Эксмо, 2008 г.

24. Демидова М. Ю., Павленко Н. И. «Внутришкольный контроль по физике. 7-9 классы», М., Школьная пресса, 2003 г.

25. Демидова М. Ю., Павленко Н. И. «Внутришкольный контроль по физике и астрономии. 10-11 классы», М., Школьная пресса, 2004 г.

26. Павленко Н. И., Павленко К. П. «Тестовые задания по физике. 7 класс. 8 класс. 9 класс. 10 класс. 11 класс», М., Школьная пресса, 2004 г.

27. Меледин Г. В., «Физика в задачах. Экзаменационные задачи с решениями», М., Наука, 1989 г.

28. Яворский Б. М., Селезнев Ю. А. «Справочное руководство по физике для поступающих в вузы и для самообразования», М., Наука, 1989 г.

29. Сподарец В. К. «ЕГЭ 2008. Физика. Типовые тестовые задания», М., Экзамен, 2008 г.

30. Сподарец В. К. «ЕГЭ 2008. Физика. Практикум по выполнению типовых тестовых заданий ЕГЭ», М., Экзамен, 2008 г.

31. Бобошина С. Б. «ЕГЭ. Физика. Практикум по выполнению типовых тестовых заданий», М., Экзамен, 2009 г.

32. Курашова С. А. «ЕГЭ. Физика. Раздаточный материал тренировочных тестов», СПб, Тригон, 2009 г.

33. Москалев А. Н., Никулова Г. А. «Готовимся к единому государственному экзамену. Физика. Тесты. 10-11 классы», М., Дрофа, 2008 г.

34. Трофимова Т. И. «Физика. Теория. Решение задач. Лексикон» (мой универсальный справочник для школьников и абитуриентов), М., Образование, 2003 г.

35. И. В. Хламова, «Методы решения физических задач», Дрофа, 2005