Бөлім:

5.4. Ғұндар

Педагогтің аты-жөні

Э.Т.Жаныбекова

Күні:

27.03-31.03.2023

Сынып:5а,5ә,5б,5ж

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Ғұн тайпаларының бірігуі.

Зерттеу сұрағы: Неге Мөде шаньюй «Жер - мемлекеттің негізі» деді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

5.3.1.1 картада тайпалық одақтардың орналасуын көрсету;

5.3.1.2 ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар:

тарихи фактілерге және карталық мәліметтерге сүйене отырып, тарихи оқиғаның даму желісін құрастырады.

тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін анықтайды және салыстырады

Оқушылардың басым бөлігі:

тарихи фактілердің маңыздылығын түсінеді.

Кейбір оқушылар:

тарихи кезеңдердің негізгі ерекшеліктерін анықтайды және салыстырады.

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Баға

лау

Ресурс

тар

Ұйымдастыру

кезеңі

Бастапқы ынталандыру. Сыныпта жағымды ахуал қалыптастыру. Оқушылармен амандасу. Оқушыларды түгелдеу.

Ой шақыру:

Сәлеметсіздер ме оқушылар! Бүгін біз білеміз: Ғұн тайпаларының құрылу тарихын ,орналасқан аумағы,тұрмысы туралы білеміз;

Болжам жасаймыз:

1.Екі суреттің бір-бірімен қандай байланысы бар?

2. Қаңлылармен одақ құрып,қытайларға қарсы соғысқан тайпаны ата?

Оқушылар жауаптарын ұсынады.

мадақтау

Ғұндар туралы http://www.youtube.com/watch?v=GpNiLw6YP0w

Жаңа сабақ

«Білу және түсіну» дағдысына негізделген

тапсырма.

Зерттеу сұрақтары:

• Оқушылардың жаубын тыңдап болған соң,жаңа сабақтың тақырыбы,мақсатымен таныстырылады. Ғұндардың тарихы туралы жазған Қытай,Рим тарихшыларын атап,суреттері көрсетіледі.Тарихшылардың еңбектерінің ғұндардың тұрмыс-тіршілігі туралы жазылғанын атап,жазбаша деректерден үзінді оқылады. Мөде-ғұн мемлекетінің негізін салушы екенін дәлелдейтін тұжырымдардан мысалдар келтіріледі.Картамен жұмыс жасалынады.Ғұндардың бастапқыда алып жатқан аумағын атап,картада көрсетіледі.Қазақстанға қоныстанған ғұндардың аумағы мен көрші қаңлы,үйсін тайпалып екені айтылады.Ғұндар туралы заттай,жазбаша деректер арқылы олардың тұрмысын анықтаймыз,яғни баспанасы,шаруашылық түрі,кәсібі туралы түсінік беріледі.Ғұндар өмірінде жылқының маңызды рөл атқаратынын жазбаша,заттай деректер арқылы түсіндіріледі.Ғұндар туралы заттай деректерді атап,жазбаша деректермен шаруашылық,кәсіп түрін байланыстырып,жіктеледі.

1-тапсырма. Берілген ұғымдарды тұжырымдармен жіктеп,кестені толтыр 1.Ғұндардың көшпелі мал шаруашылығымен айналысатынын дәлелдетін заттай,жазбаша деректерді ата 2.Ғұндардың егіншілікпен айналысатынын дәлелдейтін заттай,жазбаша деректерді ата 3.Ғұндардың қолөнермен айналысатынын дәлелдейтін заттай,жазбаша деректерді ата 4.Ғұндардың аңшылыпен айналысатынын дәлелдейтін заттай.жазюаша деректерді ата

«2-тапсырма.Картамен жұмыс. Ғұндардың орналасқан аумағын кескін картада белгіле

3-тапсырама. «Даталар сөйлейді»әдісі.

4-тапсырма.Тарихи диктант.Бос орындардың орнына керекті сөзді жаз

1.Ғұндар туралы ең көп деректер--------------жазбаларында кездеседі.

2.Археологиялық қазба жұмыстары нәтижесінде ғұндардың шикі кірпіштен салынған,жылыту жүйесі бар ---------табылған. 3.Ғұндардың ойынша----------- күш пен биліктің,------- бақыт пен жақсылық,ал-------------үй ошағын сақтаушы. 4.Ғұндар негізгінен -------------------------- айналысты. 5.Солтүстік жерлерде суық ерте түсіп, ----------------себуге қолайсыз болса да,ғұндардың жерінде--------------егілді.

Оқушылар сыныпта талқылау жүргізеді.

Критерийлер:

1) Тақырып аясында нақтылықтың болуы

2)оқушыларының барлығының жұмыс істеуі, сөйлеуі

3) Жұмысты қорғауға 3 мин беріледі

Дескриптор:

ақпараттың ішінен маңызды деген 4 дәйекті келтіре отырып, дәлелдеулері тиіс. 2б

Дескриптор: 1.Ғұндардың орналасқан аумағын атайды 2.Орналасқан аумағын картада белгілейді 2б

Дескриптор:

Хронологияны оқиғамен ,тұжырыммен сәйкестендіреді. 2б

Декрипторлары:

Бос орындарға тиісті сөздерді жазады. 2б

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

«Алақан-жұдырық»

«Жұлдызшалар»

«Екі жұлдыз,бір ұсыныс»

«Бармақпен»

9,10,11-слайд

Мөде қаған туралы: http://e-history.kz/kz/books/education/read/235

Ежелгі Қазақстан. Балалар энциклопедиясы. –Алматы: «Аруна», 2002 ж.

http://ok-t.ru/studopediaru/baza8/824259538287.files/image028.jpg

1-қосымша

«Қазақстан тас дәуірінің ескерткіштерінің зерттелуі»

мәтін

http://history.tarsu.kz/index.php/lektsii?id=72

Ғұндар туралы http://www.youtube.com/watch?v=GpNiLw6YP0w

Қорытынды

Кері байланыс: ҚҚҚ кестесі

ҚҚҚ кестесі

1.Қызық болған 3 нәрсе

2.Қиын болған 3 нәрсе

3.Құнды болған 3 нәрсе

Үй тапсырмасы

Мөде қағанға «хат» жазып, өздеріңнің көкейлеріңдегі сұрақтарға жауап алыңдар. 50-60 сөз көлемінде.

Оқушыларға көмек болатын қажетті сөз тіркестері:

Мысалы,

Құрметті Мөде шаньюй...,

менің ойымша...,

сізден сұрағым келгені...,

жауынгерлердің әскери қарулары...,

қытай деректерінде....

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

ҚБ – сабақтағы өз әрекетіне рефлексия жасау;

А4, конспект