Жай бөлшектерге амалдар қолдану.Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру.

Мектеп:Үш тілде оқытатын № 21 орта мектеп-гимназиясы

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жай бөлшектерге амалдар қолдану

Сабақ тақырыбы: Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру

Күні: 6.11.2018

Мұғалімнің есімі: Сафиева М.Н.

Сынып: 5 г

Қатысқандар саны: 30

Қатыспағандар саны:-

Сабаққа негізделген оқу мақсаты:

5.1.2.16 Жай бөлшектің негізгі қасиеттерін қайталай отырып, жай бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіру, есептер шығару

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар: Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру ережелерін пайдаланып, есептер шығара алады.

Оқушылардың басым бөлігі: Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру ережелерін пайдаланып, есептер шығара алады және амалдардың орындалу ретін сипаттап береді.

Кейбір оқушылар: Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру ережелерін пайдаланып, мәтін есептермен жұмыс жасайды. Мәтін есептердің шартын құрып, орындалу ретін түсіндіре алады.

Бағалау критерийлері:

(жетістік критерийлері, табыс критерийлері, күтілетін нәтиже деп те атайды)

1. Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру ретін анықтайды.

2. Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру үшін ЕКОЕ, ЕҮОБ-тің мәндерін таба біледі.

Тілдік мақсаттары:

Тілдік дағдылар: «Ортақ бөлімге келтірілді», «толықтауыш көбейткіш» ұғымдарының ережелерін математикалық тілде оқи алады, айта алады.

Арнайы пәндік лексика мен терминология:

Осы тақырыпқа қатысты терминдерді үш тілде меңгереді, қазақ, орыс, ағылшын тіліндегі әдебиеттердегі материалдарды меңгере алады. Ол үшін мынадай сөздіктер қолданамын.

Қазақша

Русский

English

бөлшек

Дробь

Fraction

эквивалент

Эквивалент

Equivalent

бөлігі

Часть

Part

алымы

Числитель

Numerator

бөлімі

Знаменатель

Denominator

дұрыс бөлшек

правильная дробь

Proper fraction

Бұрыс бөлшек

Неправильная дробь

Improper fraction

Аралас сан

Смешанное число

Mixed number

ықшамдау

Упростить

Simplify

Бүтін сан

Целая часть

Whole number

Сан ось

Числовая ось

Number line

Бөлшекті түрлендіру

Преобразование дробь

Enlarging a fraction

ықшамдау

упростить

reduce

Диалог құруға арналған пайдалы тіркестер мен фразалар: Бөлшек, бөлінді, бөлшек сызығы, тең бөлшек, бөлік, бүтін, үлес, ширек, жарты, қысқарту, алымы, бөлімі, ЕҮОБ,ЕКОЕ, толықтауыш көбейткіш, аралас сан, кіші, үлкен, координата, кесінді, толымсыз, тақ сан, жұп сан.

Талқылауға арналған сұрақтар:

• Берілген бөлшектердің бөлімдерінің ең кіші ортақ еселігі сол бөлшектердің ең үлкен ортақ бөлімі болады. (жалған)

• Берілген бөлшектердің бөлімдерінің ең кіші ортақ еселігі сол бөлшектердің ең кіші ортақ бөлімі болады.(ақиқат)

• Берілген бөлшектің толықтауыш көбейткішін табу үшін ортақ бөлімді сол бөлшектің алғашқы бөліміне бөлу керек.(ақиқат)

• Бөлшекті ортақ бөлімге келтіру үшін оның алымын ғана көбейтетін сан толықтауыш көбейткіш деп аталады.

( жалған)

• Бөлшекті ортақ бөлімге келтіру үшін оның алымын да, бөлімін де көбейтетін сан толықтауыш көбейткіш деп аталады. (ақиқат).

Талқылау сұрақтары үлестірмелі қағазға жазылып, қобдишаға салынады. Әр топ сұрақты тандау арқылы ақиқат, не жалғандығына жауап береді.

Құндылықтарды дарыту

Бес бармақ жиналса, жұдырық болады.

Пәнаралық байланыстар

Геометриялық фигуралар арқылы үлестерді көрсету, тұрмыста қолдана алу

АКТ қолдану дағдылары

Ms.Power Point «Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру» тақырыбы бойынша слайд әзірленеді

Алдыңғы оқу/бастапқы білім

Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру туралы түсініктері бар, толықтауыш көбейткіш туралы түсінік біледі, бөлімдері әртүрлі бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіре алады.

Саралау: Сіз қосымша көмек беруді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлайсыз?

Сабақ барысында «Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру» тақырыбы бойынша оқушыларға сілтеме беріледі.

1. Үй тапсырмасының дұрыс жауабын беру арқылы нәтиже немесе жауап бойынша тексеріледі.

2. «Жалғастыр» әдісі бойынша топтық жұмыс барысында қарым - қатынас формалары бойынша сараланады.

3. Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы арқылы оқушының дербестігі мен жауапкершілігі бойынша сараланады.

4. Үйге № 385, № 386, № 390 есептер беріледі.

Бағалау: Оқушылардың үйренгенін, материалды меңгергенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Әдіс – тәсілдер: «Үлкен шеңбер», «Жұлдызым жарқыра».

1. «Деңгейлік бұрыштар» арқылы оқушылар өзін-өзі бағалайды.

2. «Үш шапалақ» әдісімен бағаланады.

3. Оқулықпен жұмыс кезінде бағдаршам арқылы бағаланады.

4. Дескриптор бойынша өзін-өзі бағалайды.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Басталуы ( 7 минут)

Ұйымдастыру сәті (3 минут)

«Үлкен шеңбер» әдісінің мақсаты: Оқушылар түйінді сөздерге сипаттама бере отырып, бүгінгі сабақтың тақырыбын ашу.

• Үлкен шеңберге жинақталады.

• Оқушыларға үлестірмелі парақшалар таратылады.

• Үлестірмелі парақшалардағы талқылауға арналған сұрақтар бойынша өз ойларын айтады.

• Парақшалардағы сурет бойынша топқа бөлінеді.

Аралас сан

Бұрыс бөлшек

Дұрыс бөлшек

Жай сан

«Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру» туралы ұғым қалыптасады.

Үй тапсырмасын тексеру (4 минут)

Мақсаты: Оқушылардың білімін тексеру

• Әрбір топқа есептің жауабы жазылған парақша беріледі.

• Оқушылар үй тапсырмасын берілген парақша арқылы тексереді.

• Тапсырмалар: № 382, № 386

Сүйір бұрыш –«Маған әлі де көмек керек» (есептің жартысынан көбі дұрыс емес)

Тік бұрыш - «Өзіме сенімсіздеумін» (есептің жартысы дұрыс)

Доғал бұрыш – «Енді түсініп келемін» (1,2 қатесі бар)

Жазыңқы бұрыш - «Білемін» (үй тапсырмасы толығымен дұрыс)

1.Оқушылар үлкен шеңберге тұрады.

2.Үлкен шеңберде оқушылар сұрақтары бойынша реттеліп жинақталады.

3.Үлкен шеңберде тұру арқылы қолдарына берілген үлестірмелі парақтардағы тапсырмаларға жауап береді.

1. Үй тапсырмасын сағат тілі бойынша көршілес оқушы тексереді. (Жұптық жұмыс).

2. «Деңгейлік бұрыштар» арқылы оқушылар өзін-өзі бағалайды.

Үлестірмелі парақшарлар.

Ортасы (28 мин)

Тапсырманы орындау барысы. (10 мин)

Мұғалім: Оқушылар енді «Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру» тақырыбы бойынша топтық тапсырма орындаймыз. Топтық жұмыстың мақсаты: мәселені бірлесіп шешудің амалын табу, барынша жоғары ұжымдық нәтижелерге қол жеткізу.

1. тапсырма. Шешімін тап.

Берілген бөлшектерді бөлімі 10,100 немесе 1000 болатын бөлшектерге келтір:

2. тапсырма.

Бірінші жолдағы сандарға тең болатын бөлшектерді екінші жолдан тауып жаз:

3-тапсырма. Орындап көр.

Бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтір.

а) в) с) d)

e) f) g)

Тереңірек ойлан.

Екі турист бірдей уақытта жолға шықты. Біріншісі 350 км-дің 70 км-ін, екіншісі 320 км-дің 60 км-ін жүрді.

а) бірінші турист жолдың қандай бөлігін жүрді?

б) екінші турист жолдың қандай бөлігін жүрді?

с) әрбір туристің жүрген жол үлестерін қысқармайтын бөлшек түрінде жаз.

d) қысқармайтын бөлшектерді ортақ бөлімге келтір.

e) қай турист жоспарлаған жолының көп бөлігін жүріп өтті.

Сергіту сәті (2 мин) (генератор желаний).тақырыпқа қатысты сөздер жазылған.Оқушылар сөздерді ерекшелеу қажет.

Жеке тапсырма. (8 мин) Оқулықпен жұмыс, деңгейлік тапсыраларды орындау.

А деңгейінің есептері № 386(1,2)

В деңгейінің есептері № 388(1,2)

С деңгейінің есептері № 392

Жеке жұмыс.

Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары. ( 8 мин)

1. тапсырма.

; ; бөлшектерін ең кіші ортақ бөлімге келтір.

Дескриптор: Білім алушы

• бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіреді;

2. тапсырма

Бөлшектердің бөлімін 24-ке келтір

= ; = ; =

Дескриптор: Білім алушы

• бөлшектердің бөлімін теңестіру үшін толықтауыш көбейткішті табады;

3. тапсырма

Аслан бөлшегінің бөлімін 60-қа, ал Айдос осы бөлшектің бөлімін 120-ға түрлендірді. Олардың түрлендіру тәсілін көосет.

Аслан:________________

Айдос:________________

Дескриптор: Білім алушы

• бөлшектердің бөлімін түрлендіреді;

Қалыптастырушы бағалау. Мұғалім оқушылардың қалай жұмыс жасап жатқандығын бақылайды, бағыт-бағдар сілтейді, сұрақ қояды, кері байланыс береді.

Оқушылар енді «Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру» тақырыбы бойынша топтық тапсырма орындайды.

Әрбір топ сағат тілі бойынша бір-бірін тапсырмалардың дұрыстығы бойынша тексереді. Мысалы, 1 – топты 2 –топ, 2- топты 3-топ … тексереді. Тапсырмалар постерге орындалады.

«Үш шапалақ» әдісімен бағаланады.

Оқулықтағы есептерді шығарады. Дәптермен жұмыс.

Әрбір топтан бір оқушыдан шығып, тақтаға есепті орындайды.

Өзін-өзі бағалау.

А.Е. Әбілқасымова, Т.П. Кучер, З.Ә. Жұмағұлова «Математика» оқулығы, 5 сынып

Аяқталуы (5 минут)

Рефлексия. «Жұлдызым жарқыра» . Оқушыларға жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіруге жазылған жұлдызшалар таратылады. Тақырыпқа сәйкес бөліктерді «Білемін» жасыл түске, «Толық білмеймін» сары түске, «Білгім келеді» қызыл түспен бояйды. Жұлдызша ортасына оқушы аты-жөні жазылады. Сабақ соңында мұғалім жинап алып, қорытындылайды.

Оқушының аты-жөні

1. Жай бөлшектер;

2. Жай бөлшектердің қасиеті;

3. ЕҮОБ, ЕКОЕ;

4. Жай бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру;

5. Толықтауыш көбейткіш;

Сыныпта сабақ нәтижелерін қорытындылау.

Үй тапсырмасы. № 387,390,391.106 бет.

Оқушылар жұлдызшаның әрбір бөлігін бояйды.

Қосымша ақпарат

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақтың оқу мақсаты шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен орындаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен бүкіл уақыт ішінде үлгердім бе?

Мен жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды ( оқытуды да, оқуды да ескеріңіз?)

1.

2.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды ( оқытуды да, оқуды да ескеріңіз?)

1.

2.

Сабақ барысында сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиындықтары туралы не білдім? Менің келесі сабағымды жетілдіруге не көмектеседі, неге көңіл бөлу керек?

1.

2.