ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕПТЕ ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУ

ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕПТЕ ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУ

Жамбыл облысы Шу ауданы Еңбекші ауылы

Еңбекші орта мектебі

математика және физика пәнінің мұғалімі

Электронды техниканың, бағдарламалық және мультимедиалық қамтамасыз етудің тез дамуының арқасында күрделі есептеуіш машинадан компьютер қызметтің түрлі салаларындағы мамандардың жұмыс орнында ғана емес, күнделікті өмірде үйде де қажетті көпфункционалды пәнге айналды. Үлкен ақпараттық әлеуетке ие Интернеттің пайда болуымен инклюзивті білім беру жүйесінде жаңа мүмкіндіктер пайда болды, мүмкіндігі шектеулі балаларды оқытудың ақпараттық нысандары, атап айтқанда - жаңа ақпараттық технологияларға сүйенетін қашықтықтан оқыту нысандары пайда болды және табысты сынақтан өтуде.

Әр мектепте оқушылардың ерекше тобы бар:

• ауру анықталған ерекше шектеулерге байланысты күн сайын мектепке бара алмайтын балалар;

• созылмалы аурулардың асқынуы кезінде сабақ өткізуге мәжбүр балалар;

• мүмкіндігі шектеулі мүгедек балалар.

Бұл балалар оқыту процесінде өзіне жеке көзқарасты талап етеді.

Әрине, мектеп жасындағы кез келген баланы оқыту процесі күндізгі, ұжымда, педагогтардың бақылауымен, мұғалімнің оқушымен "жанды" қарым-қатынасы кезінде жүзеге асырылуы керек. Бұл жағдайда оқыту процесі неғұрлым тиімді әсер ететін көптеген факторлар: әлеуметтік, салауатты бәсекелестік және т.б. жұмыс істейді.

Басқа мәселе-мүгедек балаларды оқыту. Мұнда мүгедек баланың психологиялық және физикалық жағдайына байланысты асқынулар туындауы мүмкін: құрдастарынан ұялуы, психологиялық ыңғайсыздық сезімі, кабинеттен кабинетке және т. б. дене қозғалуымен қиындықтар. Ауру балалар мен мүгедек балаларға арналған осындай білім беру ортасының маңызды компоненттерінің бірі қашықтықтан оқыту жүйесі болуы тиіс. Денсаулық жағдайында елеулі ауытқулары бар балалармен жұмыс істеу кезінде қашықтықтан оқыту нысандарын енгізудің өзектілігі ерекше түсініктемелерді қажет етпейді. Мұндай балалар жалпы білім беретін мектепке бару, яғни толыққанды білім алу, сонымен бірге толыққанды шығармашылық өмір және күрделі әлеуметтік жағдайларда өзін-өзі жүзеге асыру мүмкіндігінен айрылды. Информатиканы оқытуда инновациялық технологияларды қолдану әдістемелік, дидактикалық, педагогикалық және психологиялық қағидаттар кешенін толық жүзеге асыруға көмектеседі. Таным процесін қызықты әрі шығармашылықты етеді, әр білім алушының жеке жұмыс қарқынын ескеруге мүмкіндік береді. Қашықтықтан оқыту, бұл жағдайда үйде оқытудың өте жақсы ауыстырылуы болып табылады. Өйткені информатиканы оқыту пәндерінің бірі-компьютер болып табылады, оның көмегімен оқыту процесі жүйелі жүреді және оқушыда үнемі "қол астында".

Зерттеу мәселесі қашықтықтан оқыту технологияларын пайдалана отырып, жалпы білім беретін мектепте информатиканы, фиизка, математика оқыту әдістемесін жеткіліксіз қолдану болып анықталды.

Зерттеу пәні: жалпы білім беретін мектепте қашықтықтан оқытуды дамыту.

Зерттеу нысаны: жалпы білім беретін мектепте оқу процесін жетілдіру

Жұмыстың мақсаты-жалпы білім беретін мектепте қашықтықтан оқытуды дамытудың шарттары мен тиімді бағыттарын анықтау.

Зерттеу объектісі, пәні және мақсаты жұмыстың міндеттерін анықтайды:

• оқу үрдісінде қашықтықтан оқыту формаларын қолдану бойынша педагогикалық әдебиеттерді талдау;

• оқыту бойынша әдістемелік әдебиеттерді талдау

• жалпы білім беретін мектепте оқу үдерісін жетілдіру жолдарын табу

Зерттеудің міндеттері, олардың шешімдері мен логикалық реттілігі жұмыстың құрылымы мен мазмұнын анықтады: кіріспе, тарау, Қорытынды, қолданылатын Көздер тізімі.

Қашықтықтан оқыту (ҚО) - телекоммуникациялық технологиялар мен Интернет желісі ресурстарының көмегімен жүзеге асырылатын бір-бірінен алыстатылған педагогтар мен оқушылардың білімдік өзара іс-қимылына негізделген оқыту түрі.

Қашықтықтан оқыту үшін оқу процесіне тән оқыту жүйесінің барлық компоненттері жатады: мағынасы, мақсаты, мазмұны, ұйымдастыру формалары, оқыту құралдары, нәтижелерді бақылау және бағалау жүйесі.

Қашықтықтан білім беру оқушының психологиялық проблемаларын шешеді, уақытша және кеңістіктік шектеулерді шешеді, мүмкіндігі шектеулі адамдарға оқуға көмектеседі, оқушылар мен педагогтардың коммуникативтік саласын кеңейтеді.

Қашықтықтан оқытудың дәстүрлі оқытудан айырмашылығы:

1) білім алушының кеңістіктік бөлінуі;

2) білім беру процесінде оқушының белсенді рөлін күшейту: білім беру мақсаттарын қою, оқыту нысандары мен қарқынын таңдау;

3) қашықтықтан зерттеуге арналған материалдарды іріктеу.

Қашықтықтан оқытудың негізгі принциптері (ҚО): білім алушылар арасында тікелей кездесуді қамтамасыз етпестен интерактивті қарым-қатынас орнату және белгіленген ақпараттық технология кезінде таңдалған курс және оның бағдарламасы бойынша белгілі бір білім мен дағдыларды өз бетінше игеру.

Қашықтықтан оқытуды дамытудың басты проблемасы байланыстың телекоммуникациялық ортасына жауап беретін оқытудың жаңа әдістері мен технологияларын жасау болып табылады. Бұл ортада оқушылар тек пассивті ақпарат тұтынушылар ғана емес, оқу барысында олар оқытудың пәндік мазмұнын өз түсінігін қалыптастырады.

Оқытудың бұрынғы моделінің орнына келесі ережелерге негізделген жаңа модель келуі тиіс ол: оқыту технологиясының ортасында-оқушының болуы; технологияның мәні өзін — өзі оқыту қабілетін дамыту; оқушылар оқуда белсенді рөл атқарады; оқу іс — әрекеті негізінде-ынтымақтастықтың болуы.

Қашықтықтан оқу курстарын сәтті құру және пайдалану оқыту мақсаттарын, оқу ақпаратын берудің жаңа технологияларының дидактикалық мүмкіндіктерін, нақты пәндерді оқыту тұрғысынан қашықтықтан оқыту технологияларына қойылатын талаптарды, оқу өлшемдерін түзетуді терең талдаудан басталуы тиіс.

Американдық ғалымдардың зерттеулері көрсеткендей, қашықтықтан оқыту нәтижелері дәстүрлі оқыту формаларының нәтижелерінен кем түспейді немесе одан да асып түседі. Оқу материалының көп бөлігін қашықтықтан оқитын оқушы өз бетінше оқиды. Бұл өткен тақырыптарды есте сақтау мен түсінуді жақсартады. Ал білімді практикада бірден қолдану мүмкіндігі оларды бекітуге көмектеседі. Сонымен қатар, оқыту процесінде жаңа технологияларды пайдалану оны қызықты етеді.

Жаңа ақпараттық технологиялар оқушыларды оқытудың әртүрлі заманауи құралдарымен қамтамасыз етеді. Олар оқу сапасын арттыруға, оқу материалын меңгеруге, білімді бақылауға қабілетті.

Оқытушы мен оқушының "Шұғыл желі" тұрақты байланысын ұйымдастыру өте маңызды кезең болып табылады, яғни пәндер бойынша кеңес беру күні мен сағаты қарастырылған. Кеңес беру келесі міндеттерді шешеді:

• мектеп курсының жекелеген тақырыптары мен бөлімдерін өз бетінше меңгеруге көмек көрсету;

• білімі мен дағдысын жетілдіру;

• оқушылардың қызығушылығын тудыратын мәселелерді тереңдетіп оқуға көмек көрсету;

• сөз сөйлеулер мен тұсаукесерлерді дайындауға көмек көрсету;

• конкурстарға, олимпиадаларға, интеллектуалды турнирлерге дайындалу үшін көмек көрсету.

Нақты уақыт тәртібінде әрбір оқушы өз сұрақтарына жауап ала алады, мұғалім қосымша әдебиеттер тізімін бере алады, оқушының проблемалары мен қиындықтары туралы біле алады. Мұндай жұмыс режимі мұғалім мен оқушының жедел кері байланысын жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Қашықтықтан оқыту нысанын пайдалану, оқу-тәрбие процесіне АКТ технологияларын енгізу тұлғаның өзін-өзі жүзеге асыруына, ал мұғалімге әрбір оқушының мамандықты таңдау кезінде қажетті белгілі бір құзыреттіліктері қалыптасатын "дамытушы ортаны" құруға мүмкіндік беретін тиімді механизмдердің бірі болып табылады.

Қашықтықтан оқыту бүгінде дамып, өз формалары мен әдістерін іздейді. Бірақ бүгінде бірыңғай ақпараттық кеңістікті дамыту ісіндегі жұмыстың осы бағытын жасай алатын үлесін асыра бағалау қиын.