Жануарларда өсу және даму

Өсу және даму Мектеп:

Күні: Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 7 Қатысқандар: Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Жануарларда тура және түрленіп даму (онтогенез) типтері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.2.3.4 Жануарлардың онтогенезіндегі тура және түрленіп дауму типтерін салыстыру

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар: Жануарларағы тура және түрленіп даму онтогенез типтерін біледі

Көптеген оқушылар: Бунақденелілердің шала және толық түрленіп дамуын түсінеді, мысалдар келтіреді

Кейбір оқушылар: Жануарлардағы онтогенез типтерін қолданып, модельдеу арқылы салыстырады

Бағалау критерийі

• Жануарлардағы тура және түрленіп даму онтогенез типтерін біледі

• Бунақденелілердің шала және толық түрленіп дамуын түсінеді

• Жануарлардағы онтогенез типтерін қолданып, модельдеу арқылы салыстырады

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика мен терминология:

Тура даму, түрленіп даму, метаморфоз, дернәсіл, қуыршақ, ересек дарақ

Құндылықтарға баулу

Оқушылар жеке және топпен жұмыс істей біледі; бір – бірінің ойын тыңдайды, өзара сыйластықты қалыптастырады; шығармашылық және сын тұрғысынан ойлайды; шыншылдыққа баулыйды

Пәнаралық байланыс

Жаратылыстану, математика

Тақырып бойынша алдыңғы білім

Оқушылар онтогенез ұғымымен танысқан, онтогенездің екі негізгі кезеңге бөлінетінін біледі; жануарлардағы эмбриондық даму кезеңі, оның сатыларын біледі, ағзалардың ерекшеліктерін жануарлардың түрлерін анықтау үшін пайдалана алады.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі 2 минут

Топтарға бөлу

Суреттер бойынша бойынша топқа бөліну.

Оқушыларға ұшатын жанурлар, құрлықта мекендейтін және суда тіршілік ететін жануарлардың суреттері таратылады.

Бағалау парағы.

Топ басшыларына бағалау парағы таратылып беріледі.

(С) Психологиялық ахуал туғызу. 2 минут

Суреттермен қатар әрбір оқушыға майлықтар таратылады. Оқушы майлықты жазып ашылған күйін көріп, оны қайта төртке бүктейді. Бұрышы ұштасқан жерін қиып алып тастайды. Майлықтарын қайта жазып ашып, бір – бірінікімен салыстырады. Әрқайсысы өз ойын жеткізеді. Қандай ой түйіндеуге болады?

Үй тапсырмасын тексеру 3 минут

(Ж) Денотатты граф әдісі. Үлестірме тапсырмасы

А деңгейлі тапсырма.

Төменде берілген тірек сөздерді пайдаланып даму түрлерін толтыр

О нтогенез

Тірек сөздер: Эмбриондық даму, постэмбриондық даму, бластула, гаструла, нейрула

В деңгейлі тапсырма.

Төмендегі берілген негізгі ұғымды пайдаланып тірек сызбаны анықтамасымен қосып толтыр

Онтогенез

С деңгейлі тапсырма.

Төменде берілген негізгі ұғым туралы не білесің? анықтамасымен, сипаттамасымен толықтырып жаз.

Онтогенез

Бағалау критерийлері:

• Тірек сөздерді пайдаланып сызбаны толтыра алады.

• Негізгі ұғымды пайдаланып сызбаны анықтамасымен толтырады

• Негізгі ұғымды пайдаланып сызбаны құрады, анықтамасымен сипаттамасымен толтырады

Дескрипторлар:

• оқушылар тірек сөздерді пайдаланып кестені толтырады.

• оқушылар берілген тірек сызбаныны анықтамасымен сәйкестендіреді

• негізгі ұғымды пайдаланып толық анықтамасымен сипаттамасымен кесте сызады.

ҚБ Өзара бағалау

Интерактивті тақтадағы презентациядан дұрыс жаубы шығарылады, соған сәкесінше жазған жұмыстарымен бір-бірімен алмаса отырып тексеріп,бағалайды

Тіршілік ету ортасы әртүрлі суреттер;

Үлестірме тапсырма, бағалау парағы;

презентация Майлықтар

Сабақтың ортасы

Ой қозғау. 2 мин

Әрбір топқа тура және түрленіп даму циклдері бейнеленген суреттер таратылады. Оқушылар негізгі айырмашылықтарын анықтауды сұраңыз.

Оқушылар сабақ тақырыбын анықтап көреді.

І. Көрсетілім: «Түрленіп даму» тақырыбында видеоматериал

(2 мин)

ІІ. Оқулықпен жұмыс. Дәптермен жұмыс 7 мин

(Жж)«Қос жазба күнделігі» стратегиясы.

Жаңа тақырыпты оқушы өз бетінше оқиды. Мәтінді оқығанда оқушы дәптерін екіге бөліп, сол жағын «үзінділер» деп атап, оған мәтінде өзінің назарын тоқтатқан немесе ерекше толғандырған үзінділерді жазады. Қағаздың оң жағы

«түсіндірме». Мұнда үзінділердің түсіндірмелері келтіріледі. Жұпта талқылайды

Дескрипторлар:

• Оқушы мәтінмен толық танысады.

• Мәтінде кездескен терминдер, жаңа сөздерді жазып, анықтамасын немесн түсіндірмесін ажыратады.

ҚБ «Бағдаршам» әдісі

(С) ІV. Тақырыпты талқылау сұрақтары. Кубизм әдісі 3 мин

Кубикты лақтыру арқылы 6 жүйелі сұрақтар қойылады.

1.Жануарлардағы онтогенез типтерінің қандай түрлері бар?

2.Тура дамудың ерекшелігі қандай?

3. Түрленіп даму циклі тән жануарлардың ерекшелігін сипатта?

4. Қандай ағзалар тура дамиды ?Қандай ағзалар түрленіп дамиды?

5. Толық түрленіп даму дегеніміз не?

6. Шала түрленіп даму дегеніміз не?

Дескриптор

• Онтогенез типтерінің түрлерін ажыратады.

• Тура және түрленіп даму циклдерін сипаттайды

• Тура және түрленіп дамитын тірі ағзаларға мысал келтіре алады

ҚБ «Қол шапалақ» әдісі

Сергіту сәті: 2 мин

«Екі қолды жұмысқа жұмылдыру»

Оқушылар екі қолына да қаламсап алып, бір мезгілде екі қолымен мынандай әрекеттерді атқарады:

• Оң қолымен бесбұрыш, сол қолымен төртбұрыш

• Оң қолымен шеңбер, сол қолымен үшбұрыш салады

V.Суретпен жұмыс. 7 мин

Барлық топқа ортақ сурет беріледі.

І топ – А және Б;С суреттерімен

ІІ топ – Ә және В;С суреттерімен

ІІІ топ – Д және Е; С суреттерімен

А деңгейлі оқушылар: Сурет бойынша даму циклін анықтайды

В деңгейлі оқушылар: Даму циклін анықтап,сипаттайды

С деңгейлі оқушылар: Суреттегі ағзалардың даму циклін анықтап, бір – бірімен салыстырады, осы тірі ағзалардың даму цикілінен модель құрастыра алады.

Дескрипторлар:

• Тірі ағзалардың даму циклін біледі

• Даму циклдерінің негізгі ерекшеліктерін түсіндіре алады

• Тірі ағзалардың даму циклдерін бір – бірімен модельдеу арқылы салыстыра алады,

Бағалау критерийі :

• Тірі ағзалардың даму циклін анықтайды (2 балл)

• Даму циклдерінің сипатын ажыратады (2 балл)

• Берілген тірі ағзалардың даму циклдерін бір- бірімен модельдеу арқылы салыстырды ( 1 балл)

ҚБ Сөздік мадақтау, мақтау.

Топтар бір – бірін және мұғалім топты бағалайды

Оқулық

Дәптер

Сурет қиындылары

Бағдаршам көрнекілігі

Сабақтың соңы

VІ.Топтық тапсырмасы 4 мин

І – топ. Сызбаны толықтыр

Тура даму-?-?

Толық түрленіп даму -?-?-?

Шала түрленіп даму -?-?-?

ІІ – топ. Мысал келтір

ІІІ – топ. Даму циклдерінің негізгі ерекшелігі және ұқсастығына венн диаграммасын толтырады

Тура даму Түрленіп даму

ҚБ Сөздік мадақтау, мақтау.

Топтар бір – бірін және мұғалім топты бағалайды

VІІ. (ҚБ) «Табыс баспалдағы» 3 мин

Оқушылар өзінің жинаған ұпайын санап, тақтадағы баспалдақ сызбасына өзінің аты жазылған стикерді жапсырады

Кері байланыс: 2 мин

«Рухани жаңғыру» әдісі

Оқушы сабақтың жағымды тұсын, жағымсыз тұсын жазып, жапсырады. Барлық оқушы стикерлерінен Рухани жаңғыру эмблемасы құралып шығады.

Үйге тапсырма: 1 мин

Энтомология ғылымы туралы біліп келу.

мысал келтіру кестесі,

венн диаграммасы

стикерлер