Жапырақтың құрылысы мен қызметі

Бөлім: Тірі организмдердің

қоректенуі

Мектеп: № 133 негізгі мектебі КММ

Күні: 03.12.2020 ж

Пәні: Биология

Сыныбы: 7

Мұғалімнің аты – жөні: Қожантаев Жасұлан Ғабитұлы

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы:

Жапырақтың құрылысы мен қызметі. Жапырақтың ішкі құрылысы. Лептесік. Жапырақ фотосинтездеуші негізгі арнайы мүше. Судың булануы мен газдардың алмасуы.

Сабақтың негізделген оқу мақсаттары

7.1.2.1 - жапырақтың ішкі құрылысын сипаттау, құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты сипаттау

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар орындай алады:

Жапырақтың ішкі құрылсы мен қызметін жайлы түсінеді.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Жапырақтың сыртқы және ішкі құрылысы арасындағы айырмашылықтарын салыстыра біледі.

Кейбір оқушылар орындай алады:

Жапырақтың суды буландыруының әр түрлі себептерін анықтайды.

Бағалау

критерийі

Жапырақтың ішкі құрылсы мен қызметін сипаттайды.

Жапырақтың сыртқы және ішкі құрылысы арасындағы айырмашылығын анықтайды.

Құндылықтарды дарыту

«Мәңгілік Ел» идеясының маңызды құрам бөліктері болып табылатын «Зайырлы қоғам және жоғары руханият құндылығы» денсаулық сақтау және мәдениеттің табысты дамытудың ең маңызды шарттарының бірі.

Пәнаралық байланыс

Музыка,дүниетану,бейнелеу

АКТ пайдалану дағдылары

Оқулық,суреттер,үлестірме парақшалары,слайд

Алдыңғы оқу

Жануарлардағы қанайналым мүшелері: буылтық құрттар, ұлулар, буынаяқтылар және омыртқалылар.

Сабақтың жоспары

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі:

Амандасу, түгендеу

Психологиялық ахуал: шаттық шеңбер құру арқылы оқушылар өз аттарының бас әріпінен басталатын әріптен бір-біріне сәттілік тілейді.

ІІ. Үй тапсырмасы:

«Карта ойнау» әдісі бойыншаөткен тақырыпты еске түсіру. Оқушыларға А4 парақтар ұсынамын. Параққа үйге берілген тапсырмадан білгендерін жазып,оқиды.

Бағалау: Қошеметтеу

Топқа бөлу «Сиқырлы сандықша» әдісі.

Сандықта суреттер жасырылған.Сол суреттер бойынша оқушылар топқа бөлінеді.

1 –ші топ Жай жапырақтар

2-ші топ Күрделі жапырақтар

Шеңбер

Үлестірме парақшалары

Сабақтың ортасы

Жаңа сабақ:

1.Кіріспе әңгіме

Жаңа сабағымызды бастамас бұрын жұмбақ шешіп алайық.

Жазда өседі,

Күзде түседі. (жапырақ)

-Жапырақ туралы не білеміз ?

-Жапырақ неге сарғаяды және неге түседі ?

-Көктемде өсімдіктердің жапырақтары жап-жасыл болып шығып, олар әдемі, сәнді болып көрінеді. Ыстық күндері ағаш көлеңкесіне жатып демалған қандай тамаша ! Жапырақтар неге жасыл түсті болады ? Күн сәулесінің әсерінен жапырақта хлорофилл деген зат түзеледі. Ол жапыраққа жасыл түс береді. Күн көзінің жарығы мен жылуы жеткілікті жағдайда өсімдік жасыл қалпын сақтайды. Күз басталысымен күннің көзін жиі бұлт жабады. Күн шұғыласы өсімдіктерге жаздағыдай жылуды бере алмайды . Сондықтан жапырақта хлорофилл түзілмейді де,олар сарғая бастайды. Кейбір өсімдіктердің жапырағы қызарды. Күз салқындаған сайын өсімдік жапырағы сарғая түседі. Топырақ салқындайды ,өсімдік тамырлары суды аз тартады,өсімдіктің қоректенуі нашарлайды да,жапырақтар түсе бастайды. Күз соңында ағаштар мен бұталар жапырақтарынан айырылып жалаңаш қалады.

Сабақта жапырақтар бүйір жағында орналасады. Жапырақтың құрылысы күрделі және ол жапырақ тақтасынан, сағағынан, негізінен және бөбешік жапырақтан тұрады. Жапырақ тақтасы -жапырақтың кеңейген бөлігі. Оның төменгі қысқа сабақ тәрізді бөлігі сағаққа жалғасады. Сағақ кеңістікте өзінің орнын өзгерте алады. Соған байланысты жапырақ тақтасы жарыққа қарай орнын өзгертеді.

Сағақтың төменгі жағы жапырақ негізіне жалғасады. Ол жапырақты сабақта ұстап тұрады. Жапырақ негізінде көбінесе өскіндер — бөбешік жапырақтар түзіледі. Олар, әдетте, екеу болады. Сағақтары бар жапырақтарды сағақты жапырақтар деп атайды. Мұндай жапырақтар еменде, теректе, қайыңда, үйеңкіде және т.б. болады.

Жапырақтарында сағақтары болмайтын өсімдіктер де бар. Бұл жағдайда жапырақ тақтасы бірден негізге жалғасады. Мұндай жапырақтар сағақсыз деп аталады. Олардың негізін жапырақ қынабы деп атайды. Сағақсыз жапырақтар қалампыр, зығыр және т.б. өсімдіктерде болады.

Жапырақтар құрылысына қарай жай және күрделі болып екіге бөлінеді. Бір сағақта бір жапырақ тақтасы бар жапырақ жай жапырақ деп аталады. Мысалы: бөртегүл, емен, алма, алхоры жапырақтары. Бір сағақта бірнеше жапырақ тақтасы (3-тен жоғары) болса, күрделі жапырақ деп аталады. Мысалы: акация, шетен, итмұрын және т.б.

Күрделі жапырақтар: — үшқұлақты күрделі жапырақ (сағақта бір жерде үш жапырақ тақтасы бекиді, мысалы: беде, бүлдірген т.б.); — саусақсалалы күрделі жапырақ (сағақта бір жерде бес немесе одан да көп жапырақ тақтасы бекінеді, мысалы, талшын т.б.); — таққауырсынды күрделі жапырақ (сағақтың ұзына бойы екі жағынан жапырақ тақталары бекінеді және ұшында тақ жапырақ тақтасы болады, мысалы: итмұрын, шаған т.б.); — жұпқауырсынды күрделі жапырақ (сағақтың ұзына бойына екі-екіден жапырақ тақталары бекінеді және ұшында жұп жапырақ тақтасы немесе мұртшалар болады, мысалы: бұршақ, акация т.б.).

Топтық жұмыс

1.Жапырақтың қызметі және сыртқы құрылысы?

2.Жапырақтың ішкі құрылысы?

Бағалау: Екі жұлдыз,бір ұсыныс

Жұптық жұмыс

Терминологиялық диктант.

1. Жапырақ ... және ... тұрады.2. Жапырақтың кеңейген (жалпақ) бөлімі ..., сабаққа бекінетін бөлігі ... деп аталады.

3. Сағағы болмайтын жапырақтарды ... дейді.4. Бір ғана тақтасы бар жапырақты ... жапырақ дейді.5.Жапырақ өсімдіктің ......... мүшесі.

6.Бір сағақта 2,одан да көп майда жапырақшалар болса ...... дейді.

7. Өткізгіш шоқтардың жапырақ тақтасына орналасуын ... дейді.

8. Күн энергиясының қатысуымен болатын құбылысты ...... деп атайды.

Қажетті сөздер: Фотосинтез,жай,күрделі,тақта,өсу,сағақ,сағақсыз,жүйкелену

Бағалау: Жұптардың өзара

Сергіту сәті:

Тербеледі ағаштар

Алдымнан жел еседі.

Кіп-кішкентай ағаштар

Біп-биік боп өседі.

 Дәптермен жұмыс:

Жапырақ суретін салу және оған сипаттама беру

Жеке жұмыс

/ Тест/ 
• 1. Жапырақтың сыртқы құрылысы неден тұрады? 
• А) Тақта, сағақ; Б) Сабақ,сағақ; В) Тақта,сабақ ; 
• 2. Бірғанатақтасы бар жапырақ. 
• А) Күрделіжапырақ; Б) Жайжапырақ; + В) Жасылжапырақ 
• 3.Жапырақтаөсімдіктіңөсуіүшінқажеттіқоректікзаттар. 
• А) Қант пен крахмал; Б) Қызметі; В) Көмір; 
• 4.Сабақтыңәрбуынындабіржапырақболса, олқалайорналасу? 
• А) кезектесіп; + Б) Қарама - қарсы; В) Топтанып; 
• 5.Өсімдіктіңөсумүшесі. 
• А) Сабақ; Б) Тамыр; В) Жапырақ; 

Бағалау: Сағат тілі

Мәтінді 7 сынып оқулығынан оқиды

А 4 парақшалары

Дәптер

Үлестірме парақшалары

Сабақтың соңы

Кері байланыс: « БББ» кестесі

Рефлексия: «Желпуіш» әдісі.

Әр оқушы парақтан желпуіш жасайды.

• Әрбір бөлігіне кезекпен идеялар жазады;

• Тақырыптан не түсінгенін, түйгенін және ұнамды тұстарын жазады;

• Тақырыптан не түсініксіз болған жерлерін жазады.

Үйге тапсырма: Қосымша оқулықтардан іздену

Таратпа материалдар

Қосымша ақпарат

Саралау – Сізқосымша

Көмек көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Сіз

қабілеті жоғары

оқушыларға тапсырманы

күрделендіруді қалай

жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың

Үйренгенін тексеруді

қалай жоспарлайсыз?

Пəнаралық байланыс

Қауіпсіздік жəне еңбекті

Қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы

770 ₸ - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған

Пән

• Жүктелуде...

Бағыт

• Жүктелуде...

Сынып

• Жүктелуде...

Іздеу

Осы аптаның ең үздік материалдары

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары

Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз

Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз

Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады

Толығырақ