Жаратылыстану Тақырыбы: Табиғат физикасы

Пәні:жаратылыстану Мектеп:

ҰМЖ бөлімі: 5. Табиғат физикасы Мұғалім:

Күні: Қатысқандар саны: 24

Сынып: 1 Қатыспағандар саны: 0

Сабақ тақырыбы

Табиғи дыбыс көздері дегеніміз не? 5.3. Дыбыс

Оқу мақсаттары

1.5.3.2. Дыбыстың табиғи және жасанды көздерін ажырату

1.1.2.2. Көрсетілген экспериментті түсіндіру

Сабақ мақсаттары

1. Табиғи дыбыстар табиғи нысандардан шығарылатын дыбыстар екенін біледі.

2. Табиғи дыбыс көздерін жасанды дыбыс көздерінен ажыратады.

3. Тәжірибе барысында дыбыс көздерін анықтайды, түрін ажыратады. (күнделікті өмірде алған білімін қолданады.)

Бағалау критерийлері

Табиғи дыбыс көздерін таниды және жасанды дыбыс көздерінен ажырата алады.

Тілдік мақсаттар

Дыбыс,дыбыс көздері,табиғи дыбыс көздері,ультрадыбыс, инфрадыбыс

Диалог:

- Күнделікті өмірде қандай дыбыстарды естіп жүрміз?

- Бұл дыбыстардың қайсысы табиғи нысандардан шығады?

Құндылықтарды дарыту

жауапкершілікке, өзара бір-бірін құрметтеуге, ынтымақтастыққа, ашықтыққа баулу.

Пәнаралық байланыстар

Сауат ашу – дыбыстар ережесін сұрауда, жануарлар мен жәндіктер дауысын салуда

АКТ қолдану дағдылары

Интернет ресурстары:

https://www.youtube.com/watch?v=mgIVmc8Xrd4

https://www.youtube.com/watch?v=DyquJxqrUuQ

https://www.youtube.com/watch?v=v5kklbesHL8

https://www.youtube.com/watch?v=5lCRsLjMeso

Аудиожазба

Бастапқы білім

Дыбыстың айтылатынын, естілетінін, оны ұстай алмайтынымызды біледі. Табиғи нысандарды біледі.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс - әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5мин

Ынтымақтастық атмосферасын құру.

«Табиғи дыбыстар» ширату жаттығуы.

Мақсаты: таным аймағын кеңейту.

Нұсқау: Балалар үстел үстіндегі суреттерді таңдап алады да, шеңбер құрып тұрады. Аудиожазбадан естіген дауыстарға сай оқушылар ортадағы орындыққа отырып, суреттер бойынша аттарын атап шығады. Келесі дауыс естілгенде соған қатысты оқушылар тез-тез орындыққа жайғасуы тиіс. Мысалы: дәрігер, мұғалім, бала, ата, өрт сөндіруші, аспаз -адамның күлкісі мен баланың жылағанын естігенде;

- арыстан, түлкі, түйе, жылқы, қасқыр, ит - жануарлардың даусы шыққанда;

- қарлығаш, қарға, тоқылдақ, сауысқан, аққу, бүркіт – құстардың даусы шыққанда;

- қар, жаңбыр, найзағай, боран, бұршақ,су – күннің күркіреген даусы мен бұлақ суының сылдырын естігенде.

Топқа бөліну, топ басшысын сайлау.

1-топ: Табиғат құбылыстары

2-топ: Құстар

3-топ: Жануарлар

4-топ: Адамдар

Топ ережелерін еске салу.

Бағалауды ескерту:Топ басшысы топ мүшелерін бағалау парақшасы арқылы; мұғалімнің бағалауы- смайликтер беру арқылы.

Жұмбақты оқыту, шешу:

Естиміз, бірақ көре алмаймыз,

Айтамыз, бірақ жаза алмаймыз. Ол не?

«Ортадағы қаламсап» әдісі

• Дыбыс пен әріптің айырмашылығы қандай?

Біз дыбыстарды не арқылы естиміз? Күнделікті өмірде қандай дыбыстарды естіп жүрміз? Бұл дыбыстардың қайсысы табиғи нысандардан шығады?

- Ендеше, бүгінгі сабағымыз не туралы болмақ?

- Бүгінгі сабағымызда дыбыстың табиғи көздерімен танысамыз және оларды жасанды дыбыс көздерінен ажырататын боламыз.

Суреттер

Аудиожазбалар

Топ аттары

Бағалау парақшасы

Смайликтер

таныстырылым

Сабақтың ортасы

5минут

2минут

1минут

1минут

10минут

1минут

4минут

2минут

4минут

(Т) Суретпен жұмыс

Оқушылар назарын оқулықтағы суретке аудару.

Тапсырма:

1. Сурет мазмұнына сай келетін тақырып таңдау

2. Суреттегі табиғи нысандарды атау

3. Шағын әңгіме құрау

Бағалау критерийлері:

1. Тақырыптың сурет мазмұнына сай таңдалуы

2. Суреттегі табиғи нысандардың толық аталуы

3. Құралған әңгіменің мазмұндылығы

ҚБ: Топтар бір-бірін бағалайды.

Топ басшысы бағалау парақшасын толтырады.

(Ұ) «Дыбыстарға еліктеу» ойыны

Мақсаты: Оқушылар табиғи дыбыс көздеріне табиғи нысандар жататыны туралы шешімге келеді.Табиғи нысандардан шыққан дыбыстар табиғи дыбыстарға жататынын біледі. Пәнаралық байланыс барысында қызығушылықтары артады.

• Эврика қалай күлді?(балалар күледі)

• Жел қалай соғады? (-у-у-ууу) Сауат ашуда өткен қай дыбыстың дыбысталуына ұқсайды?

• Ара қалай ызылдайды? (ыз-ыз-зззз) Қай дыбыстың дыбысталуына ұқсайды?

Саралау тапсырмасы:

• Дыбыстардың айтылуына ұқсас тағы нелердің даусы бар? Қане, мысал келтірейік.

Мыс: Ит қалай ырылдайды? (ыр-ыр-рррр) Жылан т.с.с. (таба алмаса суреттер арқылы қолдау жасау)

• Осы суреттегі дыбыс көздері табиғи ма әлде жасанды ма? Табиғи дыбыс көздеріне нелерді, кімдерді жатқызуға болады? (сарқырама, жел, ара, құстар, Негеш, Эврика, еліктің аяғының астындағы бұтақтар, жапырақтар.)

ҚБ: смайликтер арқылы бағалау

( МК)Сызба

Дыбыс көздері

табиғи

жасанды

Есте сақта!

Табиғи дыбыс көздеріне табиғат құбылыстарының, адам және жан-жануарлардың дыбыстары жатады. Оларды табиғи дыбыстар деп атайды.

• Ал жасанды дыбыс көздері дегенді қалай түсініп отырмыз?

Зерттеу жұмысы. Ойлан, жұптас, бөліс!

1. Мектеп ауласына шығып, айналаға құлақ түріңіздер.

2. Естілген дыбыстарды жазып алыңыз. (қайталанған дыбыстарды бір рет жазыңыз)

3. Табиғи дыбыстарды қызыл түсті қарындашпен қоршаңыз.

Дескрипторлар:

• Тәжірибе жүргізеді

• Айналадағы дыбыстарды түртіп алады

• Табиғи дыбыс көздерін жасанды дыбыс көздерінен ажыратады.

ҚБ: топ басшысы бағалау парақшасын толтырады және топтар бір-бірін бағалайды.

Сергіту сәті: «Табиғи нысандар биі»

(ЖЖ) Берілген интернет ресурсынан бейнекөрсетілімді қарап, тыңдай отырып, кестені толтыру:

Дескрипторлар:

-табиғи дыбыс көздерін анықтайды, жазады.

-жасанды дыбыс көздерін анықтайды, жазады.

(ҚБ) Берілген жұмыс уақыты аяқталған соң, жұптар бір-бірімен кестелерімен алмасады. Бірлесе қарай отырып, жұптар бір-бірін бағалайды. Әр дұрыс жауапқа 1күлген смайлик беріледі.

(Ж)Дәптермен жұмыс

Табиғи дыбыс көздерінің суретін қоршау

Дескриптор: Табиғи дыбыс көздерін табады, бояйды.

ҚБ: Мұғалімнің бағалауы-смайлик арқылы

«Керек дерек» айдары

- Балалар, сендер әлемде адам естімейтін дыбыстар болатынын білесіздер ме? Олар: ультрадыбыстар және инфрадыбыстар.

Саралау тапсырмасы(қабілетті оқушыларға): интернет желісінен гугледен осы сөздер туралы мәлімет қарау, негізгі 3 сөзді түртіп алу.

МК: тірек-сызба

Адамдар арнайы құралдар арқылы естиді

Ультрадыбыстар

Медицинада қолданылады

жарғанат, дельфин, ит, жәндіктер ести алады

Адам құлағы қабылдамайды

Медуза, су шаяны жақсы қабылдайды

Инфрадыбыстар

Адам ағзасына кері әсері бар

Жер сілкінісі, қатты дауыл, цунами толқынынан пайда болады

ҚБ: мұғалімнің бағалауы-смайликтер арқылы

Оқулық

Сурет (таныстырылым)

суреттер

сызба

дәптер

бейнекөрсетілім

https://www.youtube.com/watch?v=mgIVmc8Xrd4,

https://www.youtube.com/watch?v=DyquJxqrUuQ,

https://www.youtube.com/watch?v=v5kklbesHL8,

https://www.youtube.com/watch?v=5lCRsLjMeso.

Дәптер

Оқулық

Ноутбук, интернет желісі

Тірек-сызбалар

Сабақтың соңы

4минут

1минут

Қорыту: «Қара жәшік» ойыны

• Оқушы жәшіктегі жасырын 5 нәрсенің біреуін таңдап, ыммен түсіндіреді немесе даусын салады, басқа оқушылар атын табады, дыбыс көздерінің түрін анықтайды. (ойыншық машина мен ұшақ, банкадағы шегіртке мен құрбақа, телефон, қоңырау)

ҚБ:мұғалімнің бағалауы смайликтер арқылы

Рефлексия «БББ кестесі» (ауызша)

Теледидар макеті, микрофон

Саралау-оқушыларға қалай қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау-оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Қабілеті жоғары оқушыларға тапсырма: Дәптердің 56-бетімен жұмыс.

Табиғи дыбыс көздерін белгіле.5айырмашылықты тап, ѵ белгісін сал.

Топ басшылары өз тобының мүшелерін бағалау парақшасы бойынша бағалайды. Бағалау парақшасына жапсырылған смайликтер бойынша қорытынды пікірін білдіреді.

өте жақсы жақсы орташа

Топтар критерий бойынша ауызша бағалайды;

Мұғалімнің бағалауы-смайликтер арқылы;

Жұптық бағалау: смайликтер арқылы;

Оқушылар сабақ бойына өз жинаған смайликтерін санап,саралап, өзін-өзі бағалайды.

Сергіту сәті: «Табиғи нысандар биі»

Зерттеу жұмысы алдында оқушылардың аллергиясы жоқтығын анықтау

Сабақ бойынша рефлексия

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанға берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1.Оқушыларды зерттеу жұмысы барысында дыбыс көздерін анықтап, түрін ажыратуы, яғни алған білімдерін өмірде қолдана білуге машықтануы..

2.Ойлан, жұптас, бөліс.

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алды (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1.Сабақтың нәтижесіне көңіл бөлу

2.Белсенді оқу әрекеті

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?