Сабақтың тақырыбы: «Желтоқсан желі ызғарлы» Сабақтың мақсаты: Оқушылардың өткен тарихымызға деген ұлттық көзқарастарын қалыптастыру. Оқушыларды елін Отанын сүюге және егемен елімізді сақтауға және оны гүлдендіруге құштар патриоттық күш – қуаты мол жастарды тәрбиелеу. Желтоқсанда мерт болған қазақ қыздары мен жігіттерінің рухына, ерлігіне деген тағзым.Сабақтың көрнекілігі: плакаттар, суреттер, буклеттер, нақыл сөздер, Сабақтың барысы: Көк туым көтерілді бағым жанып, Елтаңбам күллі әлемге танылды анық. Шырқадым гимн бар дауыспен, Арманым –Ата заңым қабылданып.Бізге тәуелсіздік туын, қазақтың көк байрағын биік көтеріп, ел екенімізді дәлелдеп, дүние жүзіне танылуымызға себеп болған және дүниені дүр сілкіндірген Желтоқсан оқиғасына биыл 26 жыл толып отыр. «Мен - қазақ, қазақпын деп мақтанамын, Ұранға «алаш» деген атты аламын» - деп азаттықты аңсаған, сол жолда аянбай қызмет еткен алаш арыстарының барлығы да қуғын – сүргінге ұшырап, Сталиндік қызыл террордың құрбандары болды. Сол алаш қайраткерлерінің азаттық идеясын жалғастырған, қыршын кеткен арыстардың аманатын арқалаған кейінгі толқын іні – қарындастары 1986 жылдың желтоқсанында тәуелсіздік үшін күресе білді. Қайрат Рысқұлбеков, Ләззат Асанова, Сәбира Мұхамеджанова, Ербол Сыпатаев сынды қандастарымызды естен шығару мүмкін бе? 1986 жылғы 16 желтоқсанда Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің пленумы болды. Сол пленумда Д. Қонаев бірінші хатшы қызметінен босатылып, орнына бұрынғы Ульянов облыстық партия комитетінің бірінші хатшысы болған Г.В. Колбин сайланды. Бұл студент және жұмысшы жастардың бейбіт мақсаттағы шеруіне әкеп соқты. Алаңға шыққан жастарды қарулы күшпен басып – жаншыды. Демонстрация аяусыз басылды. Күллі әлемді дүр сілкінткен 1986 жылғы Алматыдағы желтоқсан оқиғасы қазақ топырағына ұлттық санасын, намысын жетелеген жаңа әрі қайсар буынның келгенін әйгіледі Қуаныш аралас қасіретпен, Ерлік жолда қаншама ғасыр өткен. Еркіндік, ерлігін сақтау үшін, Талай ердің бұл жолда басы кеткен. Тәуелсіздік түскен жоқ қой аспаннан, Тари хы оның тым әріден басталған. Бодандықтан құтқарам деп елімді, Талай боздақ қара жерді жастанған.
Жазалаушы қара құрттай қаптады, Қазағымды қырып – жойып таптады. Сонда елімнің ұл – қыздары ардақты, Қарсы шығып ел сенімін ақтады.
Жалғыз Отан –адамның жүрегі ғой, Ер жігіт туған жерін сүйеді ғой. Ел үшін Желтоқсанда құрбан болған,Ербол, Қайрат – нағыз ердің бірі еді ғой.
Сәбира, Ләззат сынды жауқазындар, Жетілмей ерте солған гүл еді ғой. Болашаққа даңғыл жол салып берген, Боздақтар мәңгі айтылар жыр еді ғой.
Желтоқсан – тарихымда әйгілі күн, Ерттеп мініп ар – ождан сәйгүлігін Ерлерім елдік үшін атой салып, Еншілер қайтарған бәйгелі күн.
Желтоқсан тағдырларға азалы күн, Қайраған намыстарын мазалы мұң. Қыршыннан қиылған боздақтары Қалар мәңгі есінде Қазағымның.
Желтоқсан – жадымызда жаралы күн Жастарым жапа шеккен жаралы мұң Еркіндік, егемендік, елдігімді Емірене аңсады саналы ұғым.Көрініс студенттердің алаңға шығуыҰлт намысын жыртып алаңға шыққан жалын жүрек жастарымыздың арасында Чайковский атындағы Музыка училищесінің студенті Ләззат Асанова желтоқсан құрбанына айналарын білмеген болар. Ар ожданы озбырлықпен тапталып, жапа шеккен Ләззаттың қазасы әлі күнге жұмбақ.9- оқушы: Ләззаттың анасының жоқтауы: Оу, көздің жасын бұлайын, Жүректі жеді – ау уайым. Саған ғұмыр бермеді – ау Жарылқағыш құдайым. Мынау неткен зар заман, Жүректіге тар заман. Сені өлтірген дұшпанға Зауал келсін Алладан. Құлыным менің қор болды –ау?! Заманың сенің зор болды –ау?! Желтоқсанның қайғысы Сан анаға сор болды – ау?! Заманына қайқайып, Қарсы тұрған боташым. Алтын сақа асықтай Алшы тұрған боташым. Дәл өзіңдей қыз туған Менде арман бар ма екен?! Сәбира Мұхамеджанова 1985 жылы 8 жылдық мектепті үздік бітірген. Ол Алматыдағы Желтоқсан оқиғасының шындығын білуге барған. 26 желтоқсанда өткен жиналысқа анасымен барған Сәбираны айыптайды. Содан соң албырт жас жатаханасының өзі тұратын бөлмесінен секіреді Нашақор деп, ұлтшыл деп, Қазаққа күйе жаққан күн Базары кетіп бір күнде Қайғыға халық батқан күн. Әділдік пен шындықты Өтірік жала жапқан күн Надан жасаған сұмдықтан Адамдар азап шеккен күн, Қасқалдақ ұшып көлінен Шүрегей келіп қонған күн. Қырандар қуып көгінен Қарғалар билік алған күн.. Желтоқсан – заман толғағы байтақ даланың,Шарпыған сәтті үміт пен күдік қаланың.Желтоқсан – Қайрат, Ләззат, СәбираҚұрбаны болған жаланың.
1991 жылғы 12 желтоқсандағы «Қазақстандағы 1986 жылғы желтоқсанның 17-18-дегі оқиғаларға қатысқаны үшін жауаптылыққа тартылған азаматтарды ақтау туралы» жарлығына байланысты Қазақ КСР-нің 65 бабымен Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбеков, Ләззат Асанова, Ербол Сыпатаев, Сәбира Мұхамеджанова, Түгелбай Тәшенұлы, Қайыргелді Күзембайұлы, Жамбыл Тайжанұлы ақталды Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың, Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың. Кеудеңде әлі сызы жатыр сол кездегі салқынның Айналайын жас қайраты, жас өркені халқымның. Темір қолдар қуатты еді алқымыңды қаусырған, Намысыңды жықпай өттің нәубет, дүлей маусымнан. Жалғыз қалған шақтарымда жігер алдым бойыма, Түрме торын жарып шыққан сенің қайсар даусыңнан. Өсер елдің қай сәтте де бірлік болмақ қалауы, Лаула, лаула, Желтоқсанның мұзға жаққан алауы. Өздеріңдей ар намысты жас өркені бар елдің Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы!
Тәуелсіздік! Бабалардың ұраныБейуақытта бойға таққан тұмарыТәуелсіздік! Түнектерде тұншығыпЫзғар ұрып жанбай қалған шығары
Дәл осынау тәуелсіздіктің таңын атқызуға арқау болған 16 желтоқсан оқиғасынан кейін арада 5 жыл өткенде 1991 жылдың 16 желтоқсан күні қазақ елі шынайы тәуелсіздік алды. Тәуелсіздік біздің басымызға қонған бақ, бақыт. Бұл оңайлықпен келген арзан бақыт емес. Бұл Тәуелсіздік Сырым Датұлы, Кененсары, Исатай, Махамбет, Аманкелді Иманұлы,Қайрат Рұсқұлбеков сияқты ардақты ұл- қыздарының төгілген қанымен терінің нәтижесінде келген еркіндік. Ендеше Тәуелсіздік –қасиетті ұғым тізгіні берік қолда. Қазақстанның жаңа ел ордасы Астана туралы.Биіктігі 91м Қазақ елі монументі, Призидент резиденциясы, Ақорда, Министрлер үйі, биіктігі 97 метрлік Бәйтерек, Пирамида, 2 мың орындық Думан ойын –сауық орталығы, 30 мың кісілік Астана жабық стадионы- осының бәрі Тәуелсіз мемлекет Елорданың ажарын ашып, айбынын асқақтады.
1992 жылдың соңы – тәуелсіз республиканы дүние жүзінің 150 мемлекеті танып, 106 елмен дипломатиялық қатынас орнатылды. Қазіргі Қазақстан шет елдерде 30-дан астам дипломатиялық және консулдық өкілдіктер ашты. Алматы мен Астанада 50-ден астам шетелдік елшілік және халықаралық, ұлтаралық ұйымдардың 16 өкілдігі жұмыс істейді. Неткен байтақ, неткен ұлы сен елім, Нендей күйге жүрегімді бөледім, Сенде тудым, сенде өстім, сенде өлсем, Арманым жоқ бұл дүниеде дер едім. Елімізде тыныштық, әлемде бейбітшілік болып, егеменді елдігіміз ұзағынан болсын дей отырып сағатымызды аяқтаймыз.
Желтоқсан желіМақсаты: Оқушылардың ойында елжандылық сезімін қалыптастыра отырып, туған елі мен жеріне деген сүйіспеншілігін тәрбиелеу, тіліміз бен тарихымызға құрметпен қарауға тәрбиелеу;Көрнекілігі: Желтоқсан оқиғасының құрбандарына, желтоқсан оқиғасына байланысты жасалған слайд;Барысы:Әнұраным жан ұранымАйтар әнім, сөйлер сөзім.Туған жерім – сағынарымМәңгі бақи шырқалады,Республикам гимні,Қаракөз: 1986 жылы 17 желтоқсанда бұрынғы астанамыз, қазіргі бас қаламыз Алматы қаласында мыңдаған қазақ жастары наразылық білдіріп, шеруге шықты. Олар: Тәуелсіздік керек! Қазақ елінің өз көсемі сайлансын! деген тілек білдірді. Сол кездегі үкімет басшыларының бұйрығымен күш көрсетілді. Көптеген жастар түрмеге қамалды. Оларға желтоқсанның ызғарлы күнінде зәбір көрсетілді. Өз елінің тәуелсіздігінің талап етіп шеруге шыққан жастарға бұзақылар, ұлтшылдар, нашақорлар деген кінәлар тағылды.Міне, біз бүгін тәрбие сағатымызды желтоқсан оқиғасына байланысты ой толғап, тәуелсіздікке өз үлесімізді қоспақпыз.Бүгінгі «Қазақстан елім менің», деген рубрикамен өтілетін «Желтоқсан желі» атты тәрбие сағатымызды ашық деп жариялаймыз.Осыдан 20 жыл бұрын, яғни 1986 жылы Алматының бас алаңына жастар жаман оймен барған жоқ. Олар бейбіт жолмен тәуелсіздікке қол жеткізу үшін қатысқан.Енді міне, осы желтоқсан көтерілісіне қатысқан ағаларымыз бен апаларымыздың арқасында ата - бабаларымыз үш ғасырға жуық уақыт бойы армандаған тәуелсіздікке қол жеткіздік. Бұл оқиға дүниені дүр сілкіндірді. Бұл желтоқсан көтерілісіне қазақ ел аузында жүрген, тарихта аты қалған Қ. Рысқұлбеков, Л. Асанова, С. Мұхаметжанова, Е. Сыпатаев апаларымыз бен ағаларымыз қатысты.Аягөз: Желтоқсан - заман толғағы байтақ даланың,Шарпысқан сәтті үміт пен күдік наланың.Қайрат, Ләззат пен СәбираҚұрбаны болған жаланың.«Нашақор» деп «ұлтшыл» деп,Қазаққа күйе жаққан күн.Базары кетіп бір күнде,Қайғыға халық батқан күн.Сәбираның Мұхаметжанованың суреті көрсетіледіҚаракөз: Сәбираның оқу орнында ата - анасын шақырып үлкен жиналыс өткізеді. Ұзақ кінәлап, жала жауып «Қызыңыз тентек» деген ұстаздарының сөзі жанына аяздай батты Ақ самайлы анасын аяды.Күтпеген жерден: «Бәріне кінәлі мен, жазалаңдар мені. Оларды оқу орнынан қумаңдар! Шеруді де мен ұйымдастырдым. Бәріне мен жауап беремін»,- деп кесіп айтқан сөзінен жиналғандар сілтідей тынды. Сәбира жиналысты тастай, сыртқа қарай жүгіре жөнелді.Сол бойымен намысшыл қыз жатақханасының бесінші қабатынан секіріп кетті. Оның өмірі ерте үзілді. Семсердей өткір айтқан сөздері ол оқыған оқу орнынан бірде бір қазақ қызын қудалатпай, оқуынан қудырмай, жала жапқызбай сақтап қалды.Шолпан: Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.Кеудеңде әлі сызы жатыр сол кездегі салқынныңАйналайын, айналайын жас өркені халқымның!Ләззат Асанованың суреті көрсетіледіҚаракөз: Міне, өмірден тағы бір қыршын жас қызғалдақ осылай кеткен еді. Алматы музыка училищесінің студенті Ләззат Асановаға өзін - өзі өлтірді деген өтірік жала жабылған еді. Тексере келе Ләззаттың алаңда болғаны анықталады.Оңталап: Қаймықпады ызғарынан, бұлтынанҚалтыратты империя іргесін.Халықтардың бостандыққа ұмтылған,Бастап берді бір көшін.Асхат Қайрат Рысқұлбековтың суреті көрсетіледіКүнәдан таза басым бар,Жиырма бірде жасым бар.Қасқалдақтай қаным бар,Бозторғайдай жаным бар.Қайрат деген атым бар,Қазақ деген затым бар.«Еркек тоқты құрбандық
10 Қараша 2018
847
0 рет жүктелген
Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған