Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жүйке жүйесінің қызметі.Сарамандық жұмыс

Мақсаты

Күтілетін нәтиже

Жүйке жүйесінің құрылысы мен қызметтері туралы білімді қалыптастыру; атқаратын қызметтерінің жүйке жасушаларының ерекшеліктеріне байланысты екендігін, жүйке жүйесінің жұмысының рефлекстік принципін, жүйкелік реттелу механизмін түсіндіру.

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

1Үй тапсырмасын тексеру. Терминдік диктант

2Топпен жұмыс.Кластер құру. «Біз айналадығы өзгерістерді қалай сезінеміз»

3Топпен жұмыс. Зертханалық жұмысты орындау.

4Проблеммалық сұрақ:Егер адамда жүйке жүйесі жұмыс жасамаса өмір сүре алар ма еді?

Мағынаны тану

І топ. Сілтеме табушылар. «Жұлынның құрылысы мен қызметі» (мәтінді оқып, жаңа ұғымдарды табыңыздар)
ІІ топ. Баяндаушы топ. «Жұлынның қызметі» (оқулықтан мәтінді оқып, топпен талқылап, әр оқушы өз ойын ортаға сала отырып, флипчартпен ортаға қорғау) ІІІ топ. Ізденуші топ. «Жұлынның құрылысы» (оқулықтағы 27-26 суретті талдау, қосымша мәліметтермен жұмыс)
IV топ: Сұрақ қоюшы топ. «Жұлынның құрылысы мен қызметі» (мәтінді оқып, мәтін мағынасын ашатын сұрақтар құрастыру )
Талантты оқушылармен жұмыс: Ойланып жауап беріңдер(жеке ойлану – жұпта бөлісу – топта жинақтау – ұжымда ортаға салу) Сұрақ: Жұлынның артқы түбірлері зақымданғанда адам өзін қалай сезінеді? Алдыңғы түбірлері зақымданса ше? Жұлын жарақатының салдары қандай?

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді, 
Саңырауқұлақ тереді. 
Кездесті, міне, керегі: 
Екеуі қайың астынан. 
Біреуі терек қасынан. 
Қанша олар болмақ есепте, 
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Эвристикалық сұрақ: Егер адамда жүйке жүйесі жұмыс жасамаса адам өмір сүре ала ма?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады

Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жүйке жүйесінің гигиенасы. Тесттік тапсырмалар

Мақсаты

Күтілетін нәтиже

Сабақтың мақсаты: ми, жүйке жүйесінің құрылымы, оның маңызы мен атқаратын қызметі туралы түсінік қалыптастыруға ықпал ету; жүйке жүйесін нығайту тәртібін талдау; балаларды өз бетінше бақылау, салыстыруға және талдау жасауға үйрету; сезім мүшелерін сақтауды үйрету.

Сабақтың көрнекідігі: «Ми және жүйке жүйесі» кестесі.

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

I. Қызығушылықты ояту.

Адамның қандай дене мүшелерін білесің? Олар қандай қызмет атқарады?

Мұғалім сезім мүшелеріне баса назар аударады.

- Барлық органдар жұмысын қандай мүше басқарады деп ойлайсың?

Балалар жауап беруге қиналып жатса, мұғалім көмектеседі.

II. Тақырыпқа кіріспе.

1. Мұғалім сабақ тақырыбымен таныстырады, оқушыларға тапсырма беріп,

кестеден адам мүшелерін көрсетеді.

Осы сабақ арқылы балалар сезім мүшелерінің адам өмірінде қандай рөл атқаратынымен танысады. Сезім мүшелері - бесеу. Адам сыртқы дүниенің, өз денесінің жай-күйін де осы сезім мүшелерінің көмегімен біліп отырады.

1. Бабалар даналығынан: «Айналадағы дүниені көретін көз емес, дыбысты

еститін құлақ емес, иісті сезетін мұрын емес, ол ми!»

• Мұнықалай түсіндіңдер?

2. Мидың жұмысы. Ол қандай қызмет атқарады? Миға ауырсыну, қарын

ашу сынды және т.б. белгілер келіп түседі.

Мағынаны тану

III. Жаңа сабақ

Біз сезім мүшелері арқылы сыртқы дүниемен байланысамыз. Сезім мүшелері өзара байланыса қызмет етеді. Олар бір-біріне көмектесіп, бір-бірін толықтырып отырады. Барлық сезім мүшелерінің жады (есте сақтау қабілеті) болады. Мәселен, таңқурай жеген адам оның дәмін ешқашан қарақат немесе басқа нәрсенің дәмімен шатастырмайды.

Барлық сезім мүшелерін ми басқарып отырады. Сезім мүшелері өздеріне келіп түскен дабылды миға жеткізеді. Ми келген дабылды қабылдап, мүшелерге бұйрық береді.

Алдымен мұғалім, содан соң балалар тақырыпқа қатысты мысалдар келтіреді.

— Бас миы қай жерде орналасқан? (Бассүйектің ішінде. Омыртқадағы жұлын содан бастау алады). Ми мен омыртқадағы жұлыннан адамның барлық дене мүшелеріне жүйке тамырлары таралады, одан жүйке жүйесі құралады.

1. Оқулық бойынша жұмыс.

Балалар «Жүйке жүйесі» мәтінін оқиды. Содан кейін мұғалім балалармен бірлесіп мәтінді талқылап, маңызды тұстарын белгілейді және сызба құрылады.

Жүйке жүйесі гигиенасы және күн тәртібіне назар аудару.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді, 
Саңырауқұлақ тереді. 
Кездесті, міне, керегі: 
Екеуі қайың астынан. 
Біреуі терек қасынан. 
Қанша олар болмақ есепте, 
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

2. Практикалық жұмыс.

3. Зерттеу жұмысы.

4. Сөздік жұмыс.

IV. Сабақты қорыту. Өзіңді тексер.

Адамға сезім мүшелері не үшін қажет?

- Біз қоршаған әлемді қалай танып-білеміз?

- Жүйке жүйесінің негізгі орталығы қай жерде орналасқан?

- Жүйке тамырлары қандай болады?

Негештің сұрағы:

- Жүйкені не үшін сақтау керек?

Үйге тапсырма

Оқулықтағы мидың, жүйке жүйесінің жұмысы туралы мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беру. Спорт, шынығу туралы мақалдар, өлеңдер дайындау.

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады

Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Көз – көру мүшесі.

Құлақ – есту мүшесі.Сарамандық жұмыс

Мақсаты

Күтілетін нәтиже

1.Оқушыларға сезім мүшелері туралы түсінік беру.
2.Көру гигиенасы,көз жаттығуларын жасау,көзді сақтай
білуді үйрету.
3.Тазалыққа,сұлулыққа,ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі:Аралас сабақ
Сабақтың көрнекілігі:суреттер,тірек сөздер,оқулық,магнитті тақта,т.б.

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Мағынаны тану

Біз көреміз,естиміз,әртүрлі иістерді,дәмді,ыстық пен суықты сезе аламыз.
Осы бір ғажайып қабілеттер бізге бес сезім мүшесі арқылы беріледі.
Олар:
-көз-көру мүшесі;
-құлақ-есту мүшесі;
-мұрын-иіс сезу мүшесі;
-тіл-дәм сезу мүшесі;
-тері-ыстық пен суықты сезу мүшесі;
Осы бес сезім мүшесі арқылы біз өзімізді,қоршаған әлемді танып білеміз.
Жұмбақ.
Жолдың екі жағында тұратын екі ағайынды бірін-бірі көрмейді.
(көз)
Көз-қандай мүше?
Көз –көру мүшесі.
Ендеше,бүгінгі біздің жаңа тақырыбымыз: « Сезім мүшелері.Көз –көру мүшесі».Көз-көру мүшесі,адамның негізгі көмекшісі.Ол айналадағы заттың барлығын көруге,түрін,түсін,пішінін ажырата білуге көмектеседі.Егер көзді зерттеп қарайтын болсақ,оның ортасында нұрлы қабықшасы бар екенін көреміз.Нұрлы қабықшаның ортасында қарашық орналасқан.Ол көзге жарық өтетін терезеше тәрізді.Жарық көз бұршағы арқылы өтіп,бейне көздің торлы қабықшасына түседі.Бұдан кейін көру жүйесі оны миға жеткізеді.Содан барып,біз бейнені көреміз.Көзді шаршаудан,зақымданудан сақтау керек.
ІҮ.Дәптермен жұмыс.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді, 
Саңырауқұлақ тереді. 
Кездесті, міне, керегі: 
Екеуі қайың астынан. 
Біреуі терек қасынан. 
Қанша олар болмақ есепте, 
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Егер көз шаршаса мынадай жаттығуларды орында:
-Көзді қатты қысып,қайта аш (5рет)
-Көзді айналдыра қозғалт (солға-жоғары-оңға-төмен),(10рет)
-Қолыңды алға соз.Қолдың саусағына қара,жайлап қол ұшын мұрныңа жақындат,содан кейін жайлап,керісінше алыстат. (5рет)
-Терезеден алысқа 1 минут қара.
ІХ.Ойын. «Пайдалы-Зиянды»
Пайдалы Зиянды
1.Көзді соққыдан сақтау. 1.Жатып оқу.
2.Көзді ертеңгісін жуу. 2.Жарық шамға қарау.
3.Күніне 1-2 сағат теледидар қарау. 3.Өте жақыннан теледидар көру.
4.Көзге жаттығу жасау. 4.Кір қолмен көзді уқалау.
5. Көлікте,қараңғы жерде оқу.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады