Қызылорда облысы, Жаңақорған ауданы, С.
Қожанов атындағы №55 жалпы орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі
Жәрімбетова Күміскүл
Ана тілі.
3ә сынып
Сабақтың
тақырыбы: Киіктің
айласы.
Мақсаты: Оқушыларға мәтіндегі негізгі
оқиғаны, идеяны ұғындыру. Оқу дағдысын жетілдіре отырып, ойын
жинақтап сөйлеуге үйрету.
Дамытушылығы: Шапшаң әрі саналы оқуға баулу
өз ойын еркін айтуға дағдыландыру. Сөздік қорын молайту, смезіну,
қабылдау, мазмұнының айту қабілеттерін
дамыту.
Тәрбиелілігі: Оқушыларды табиғатты сүйе
білуге ұйымшылдыққа, ізденімпаздыққа, шығармашылықпен жұмыс істей
білуге, жануарлар әлемін қорғауға
тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Автор портреті, жануарлар
суреттері кеспелер, тірек сызба, интерактивті тақта, сөзжұмбақ,
венн көрсеткіші, мақал-мәтел.
Сабақ
түрі: Жаңа
сабақ
Әдісі: сұрақ-жауап,әңгімелеу,
Салыстыру кестесі.
Пәнаралық
байланыс: Дүниетану,
музыка.
Сабақтың барысыы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасын
тексеру.
Үйге қандай тапсырма берілді?
Мағзұм Сүндетовтың «Қайырымдылық» деген әңгімесін
түсініп, оқып келу. (2-3 оқу, сұрау.)
1.Мәтіндегі негізгі кейіпкерлер
кімдер?
2. «Қайырымдылықты» қалай түсінесің? (қамқоршы,
қорғау, көмектесу, жанашыр.)
Табиғаттағы барлық тіршілік иелеріне қайырымдылық
жасау керек.
Қайырымдылық дегеніміз қорғау,
көмектесу.
3. Венн көрсеткіші
бойынша
Мұхтар Ортақ қасиет Сарсен
Қандай ит туралы мақал-мәтел
білесіңдер?
-
Ит адамның досы
-
Ит үйдің күзетшісі
-
Ит жеті қазынаның бірі
Жаңа сабақ.
Бүгінгі сабақта Әуелбек Қоңыратбаевтың «Киіктің
айласы» әңгімесімен танысамыз. (автор туралы айту, суретін,
кітаптарын интерактивті көрсету)
Қоңыратбаев Әуелбек (10 09 1905
жыл)
Қазіргі Қызылорда облысы,
Шиелі ауданында «Қызылту» колхозында
туылған.
Қазақ әдебиеті зерттеушісі, сыншысы, филология
ғылымының докторы. Жас кезінде ауыл мектебінде оқып сауат ашты.
Қазақтың Абай атындағы мемлекеттік педагогикалық институтын
(1942-1945 ж) бітірді.
Қазақ әдебиетінде көптеген әдеби-сын еңбектерін
жариялады. Құрмет Белгісі орданімен және медалдарымен
наградталған.
Сөзжұмбақ шешу.
К
І
И
К
1.Жыл
мезгілі
2.Жеміс ағашы
3.Төрт түліктің бірі
4. Өз атын өзі шақыратын құс.
Мәтіннен бірінші бөлігін айту. Түпнұсқаны
тыңдау., болжау кестесінің 1 бөлігі толтырылады. Енді не болады.
Деп ойлайсыңдар?
-Не болды?
Мәтіннің екінші бөлігі
оқылады. Оқушылар болжау кестесін толтырып, бір
оқушы жазғандарын
оқиды.
Мәтінді 3 оқушы бөліп, мәнерлеп
оқу.
Өзі сұлу, көзі мөлдір
жануар,
Қасиетті, киелі деп табылар. (
Киік)
Балалар, біз киік, қасқыр
туралы не білеміз?
Венн көрсеткіші бойынша
Дала жануары
Жүйрік
Қ
орегі сұлу
су, шөп
а қ,
сұр болады айлалы
мүйізі,
еті
ОРТАҚ
ҚАСИЕТТЕРІ
Жыртқыш аң
К
үшіктейді
Ақ, сұр
болады
Мәтінді мәнерлеп оқу. Оқушылар тізбектей
оқиды.
Сұрақ-жауап.
1.Қасқардың қаруы-
2.Ақбөкеннің қаруы
Сөздік жұмыс.
Бұйратта- белесте
Діңкесі құрыған- әбден шаршаған
Таяқ сілтем- жақында
Сергіту
сәті. «Ақсақ киік» күйі
тыңдалады
ББҮ әдісі.
Білемін: Әдемі жануар, көзі мөлдіреген тұрады,
лағы құралай.
Білгім келеді: Немен қоректенеді? Пайдасы,
өмір сүретін ортасы.
Қазақ халқында: киік, елік, марал аққу,
қарлығаш сияқты жануарлар мен құстарды киелі санаған орынсыз
тиіспеген
Сурет кітаптағы. Мына суретте нені байқап
тұрсың?
-
Киіктер қайда келіп
еді?
Суатқа
-
Аш қасқырлар не істеп жатыр?
Жағада аңдып отыр.
-
Қасқырлар ауыздарын арандай ашып, киіктерге тап
береді?
Үріккен киіктер қызыл бұйратқа бет алып қаша
жөнеледі.
-
Ақсақ теке қандай айла жасады?
-
Аш бөрілерге не болды?
-
Киік теке шынымен ақсақ па еді?
(әңгімелейді)
Ақбөкен, киік- даласы аймақтарға тіршілік етуге
бейімделген. Монғолия, Қалмақ даласы мен Қазақстанда ғана
сақталған. Жаппай төлдеуі мамырдың бірінші жартысында
өтеді.
Бұл кезде күн салқындап, жауын –шашын көп болады
да, оны қазақ «Құралайдың салқыны» деп атайды. Ақбөкеннің негізгі
жауы қасқыр.
Ақбөкен – дәмді еті, құнды
мүйізі мен тұяғы, әдемі терісі үшін ауланатын кәсіптік маңызы бар,
жұп тұяқты жануар. Оның мүйізінен «Пантокрин» дәрісі алынады.
Ақбөкеннің тұяғын күйдіріп, одан алған күлді денедегі теміреткіге
жағады, сусамыр ауруына шалдыққандарды емдеу үшін пайдаланады. Осы
қасиеттерін дәріптеп, қазақ киікті «киелі» қасиетті аң деп
бағалайды.
Қорытынды:
Киік туралы не білдік?
Киік дала жануары, аңдардың
сұлуы
Қой секілді шөппен қоректенеді.
Киіктің жаңа туған лағын «Құралай»
дейді.
Оны атуға болмайды.
Үйге тапсырма:
1.Киіктің айласын әңгімелей
оқу.
Бағалау: Сабаққа жақсы қатысқан
оқушыларды мақтап, мадақтау.