Латын әліпбиі - болашақтың тілі

Латын әліпбиі – болашақтың тілі

Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауында тиісті ведомстволарға қазақ тілінің латын әліпбиін әзірлеуді және оған кезең-кезеңімен көшуді пысықтауды тапсырды.

Өздеріңіз білесіздер, латын әліпбиін енгізу бүгінгі күннің шындығымен байланысты. Негізгі артықшылықтардың бірі – қазақстандықтардың бүкіл әлем халықтарымен қарым-қатынасы үшін қажетті жағдайлар жасау, оның ішінде әлемдік ғылым және біліммен бірлесіп жасампаздық шекарасын кеңейту мүмкіндігі.

Бұқаралық ақпарат құралдары бұл жаңашылдықтың оң және теріс жақтарын толығымен көрсетеді. Мұндай көшуді жақтаушылардың қатарында қазақ әліпбиін реформалауды жақтайтын саясаттанушы Айдос Сарымды да атауға болады, ол мұның саяси астарларын байқаса да: «Әрине, саяси салдары болады. сапасы.кеңестік отаршылдық әңгімеден шығатын кеңестік өткен дәуірден жұлып алынады.Кеңес үкіметі өз тұсында не істеді?Қазақ жазуын кириллицаға көшіріп, шын мәнінде адамдарды өз өткенінен алыстатты.

Ғалым, филология ғылымдарының докторы, профессор Қадыр Жүсіп қазақ тілінің латын әліпбиіне көшуін саяси мәселе емес, уақыт талабы деп есептейді: «Ақпараттық технология заманында заман ағымына ілесу керек.Сонымен қатар кириллица өмірімізден мүлде жойылып кетеді деп қорқудың қажеті жоқ. Біріншіден, Қазақстанда ресми тіл болып табылатын орыс тілі бар.Екіншіден, барлық кітаптардың, энциклопедиялардың ескі нұсқалары қалады. Соның бәрі латын тіліне аударылады, бірақ ескі нұсқалары сақталады.Біз қазір латын тілін батыл енгізуіміз керек "Балабақшадан, бірінші сыныптан бастап. Бізге сынақ газет-журналдарды басып шығару керек, сонда адамдар тілді үйренуге мүмкіндік береді. Дәл қазір олардың өздері. Бұл қиын емес. Дағдылар өте тез келеді. Тек тырысу керек».

Мәдениеттанушы Мұрат Әуезов те латын әліпбиін үйренуді қиын деп санамай, әртүрлі мемлекеттерде тұратын түркі халықтарының тіл арқылы бірігуін жақтайды. Оның ойынша, түркі халықтарының біртұтас графикасын жасау қажет: «Латын графикасы бізге топтастыруға мүмкіндік береді, онсыз қазіргі әлемдегі түркі халықтары үшін өте қиын. Бізге тіл жағынан өте жақын халықтардың әдебиетін оқыңыз, ал олар біздің жазбаларымызды оқи алмайды. Мен өзім қазақ тілінде латын графикасындағы кітаптарды оқимын және бұл қабылдауға қалыпты жағдай деп айта аламын.

Менің пікірім мынау: «Біз өз тағдырымызды өз іс-әрекетімізбен анықтаймыз. Латын графикасы – біздің дамыған демократиялық мемлекет болу жолындағы біздің егемен өркениетті таңдауымыз».

«Латын әліпбиіне көшу – өмір талабы, болашағы жарқын өркениетті ел болудың алғышарттарының бірі», – деп баға беруі, латын әліпбиіне көшу тіліміздің болашағын жарқын етіп, дамытатынын аңғартады.

Нургазина Д.А.

Қостанай қаласы

«№8 ЖББМ» КММ