МАқала

ҰМЖ бөлімі: Өркениет: даму ерекшеліктері Бөлімшесі: Өркениеттердің жіктелуі

Сабақ тақырыбы

Өркениеттің дәстүрлі (аграрлық) түрі: отырықшы-егіншілік

және көшпелі

Оқу бағдарламасына

сәйкес оқу мақсаты

шаруашылық қызмет пен өркениеттік даму арасындағы байланысты

талдау

Сабақ мақсаттары

Барлығы: өркениеттің дәстүрлі түрінің ерекшеліктерін сипаттайды; Көпшілігі: көшпелі және отырықшы өркениеттердің ерекшеліктерін салыстыра отырып, ұқсастықтары мен айырмашалықтарын анықтайды;

Кейбірі: шаруашылық қызмет пен өркениеттік даму арасындағы байланысты өзінше тұжырымдайды

Ойлау дағдылары- ның деңгейі

Қолдану

Бағалау критериі

Өркениеттің дәстүрлі түрінің ерекшеліктерін анықтайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар сабақтың негізгі терминдерінің анықтамаларын ауызша тұжырымдайды; дәстүрлі қоғамның түрлерін ауызша және жазбаша сипаттайды;

Пәнге тән лексика мен терминология: көшпелі өркениет, номадизм, отырықшы өркениет, көшпелі мал шаруашылығы

Диалогқа қажетті сөзтіркестер:

Менің ойымша, отырықшы өркениет... Менің ойымша, көшпелі өркениет...

Менің пікірмше, ... өркениеттің маңызы...

Тарихи концепт

Өзгеріс пен сабақтастық

Құндылықтарды дарыту

Басқа өркениеттер мен мәдениетке құрметпен қарау; әлемдік тарихты отандық тарих контексінде қарастыра отырып, дәстүрлі

мәдениетке құрметпен қарауды қалыптастыру

Пәнаралық

байланыстар

Қазақстан тарихы, География

Алдыңғы білім

«өркениет», «дәстүрлі қоғам» ұғымдарын біледі

Сабақ барысы

Сабақтың

кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Басталуы

2. минут

3. минут

2 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Топтастыру – 1-топ «Өркениет»; 2-топ «Мәдениет»; 3-топ

«Шаруашылық»

(Ұ) БЫМ «Келісемін/Келіспеймін» әдісі

- Отырықшы өркениет көшпелі өркениетке қарағанда дамыған деген пікірмен келісесіздер ме?

Төмендегі пікір туралы ой бөлісіңіз:

«Көшпелілер өркениеті - бұл дегеніміз қоныстар мен соқпақтар, тайпалар арасындағы ниеттестік, аштық, ара қашықтық, жануарлармен тығыз байланыстар. Отырық шы адамдар үшін олар қатыгез, тұйық, қараңғы, діннен ада болып көрінеді. Осындай қоғамды мәдениетті адам

«жабайы» деп санайды.

(М) «Ой-талқы»

а) дәстүрлі қоғамының белгілерін;

ә) сабақ мақсаттары мен бағалау критерийлерін талқылау

«Цивилизаци- ум» энциклопе диясынан үзінді

https://sites.goo gle.com/site/civi lizacium/home/c ivilizacium/koce vaa-civilizacia

Ортасы

1 минут

8 минут

16 минут

(Ж) «Еркін микрофон» әдісі

- Отырықшы және көшпелі өркениет деген ұғымдардың мағынасын қалай түсінесіздер?

(Жт) «Венн диаграммасы» әдісі

«Венн диаграммасы» арқылы отырықшы және көшпелі шаруашылықты салыстырыңыз

^{отырықшы} көшпелі

^{шаруашылық} шаруашылық

Бағалау «Мен саған, сен маған»

(Ж, Жт, Т) «Тұжырымдамалық карта» әдісі – мәтінмен жұмыс

Дәстүрлі (аграрлық қоғамның) негізгі сипаттамалары мен оның 4 ерекшелігін тұжырамдаңыз.

Көшпелі өрке- ниет https://svaslavia. ru/02/21/kochev aya-civilizaciyai Отырықшы өркениет http://www.kazp ortal.kz/osedlay azemledelcheska ya-kultura

Оқулық, 10-сы нып, Дүние жүзі тарихы

8 минут

сословие- _ө ^еңбек _{і- лік} німділ

бөлінісу _тө ^гінің _ігі

меңділ

Аграрлық натуралды

өмір сүру _Дәстүр шаруашы- ^салты лі (аграр - ^лық лық)

қоғам

Бағалау «Екі жұлдыз, бір тілек»

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма Көп жауап нұсқаларынан бір жауапты таңдап белгілеңіз: 1. Адамзат өркениетінің дамуы нешеге бөлінеді.

A) 2-ге бөлінеді; B) 3-ге бөлінеді;

C) 4-ге бөлінеді; D) 5-ге бөлінеді

2. Адамзаттық өркениеттің дамуының кезеңдерін көрсетіңіз.

1. дәстүрлі, индустриалдық және постиндустриалдық;

2. варварлық тағылық, өркениет;

3. ежелгі заман, орта ғасырлар, жаңа заман;

4. жабайылық, грек-римдік, қайта өрлеу.

3. Өркениеттің дәстүрлі (аграрлық) түрлерін көрсетіңіз.

1. индустриалдық және постиндустриалдық;

2. құлиеленушілік қоғам;

3. отырықшы-егіншілік және көшпелі;

4. аграрлық, индустриалдық

4. Өркениеттің дәстүрлі түрлеріне сипаттама беріңіз.

Дескрипторы:

• адамзат өркениетінің кезеңдерін көрсетеді;

• адамзаттық өркениеттің даму кезеңдерін көрсетеді;

• өркениеттің дәстүрлі (аграрлық) түрлерін анықтайды;

• өркениеттің дәстүрлі түрлеріне сипаттама береді;

• өркениеттің дәстүрлі түрінің ерекшеліктеріне анықтама береді.

Бағалау «Өзін-өзі бағалау»

ҚБ парағы

Аяқталуы

3 минут

(Ж) Кері байланыс – «Синквейн» әдісі

Таңдауыңызға қарай келесі ұғымдарға синквейн (бес жолды өлең) жасаңыздар: отырықшы өркениет, көшпелі өркениет

1. жол – ұғым (1 сөз)

2. жол – сын есім (2 сөз) 3 жол – етістіктер (3 сөз)

4. жол – сөйлем (4 сөзден тұратын сөйлем)

5. жол – зат есім (берілген ұғымның синонимі)

(сын есімдер мен етістіктер берілген ұғымның мағынасын ашуы, сөйлем мағыналы болуы тиіс)

Стикерлер

1 минут

1 минут

Үйге тапсырма: Дәстүрлі (аграрлық қоғамның) негізгі сипаттамалары мен оның 4 ерекшелігі туралы буклет дайындаңыз

Сабақты қорыту